Kronik akciğer hastalıklarında kas fonksiyonlarının değerlendirilmesi Doç. Dr. Deniz İNAL İNCE Fizyoterapist Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Bölümü

PATOLOJİ / İNFLAMASYON / HİPOKSEMİ İNAKTİVİTE / KONDÜSYON  İLAÇLAR İNAKTİVİTE / KONDÜSYON  QCO2 VCO2 Kalp Dolaşım Kas Akciğerler QO2 VO2 Oksijen transportu Wasserman K et al. Principles of Exercise Testing & Interpretation, 2005

İskelet kasları Lif tipi Tanım Metabolizma Fonksiyon I Yavaş, yorgunluğa dirençli Oksidatif Ayakta durma, Sakin solunum IIa Hızlı, yorgunluğa dirençli Oksidatif/ glikolitik Yürüme, Hipervent IIb/x Hızlı yorulabilir Glikolitik Zıplama Öksürük

Kronik Solunum Hastalıkları Hipoksi Asidoz Malnütrisyon  Anabolizma İnaktivite İlaçlar SİSTEMİK İNFLAMASYON Kondüsyon  Kas kitlesi  Atrofi Lif tipi dağılımı Kas metabolizması Egzersiz kapasitesi  Sağlık statüsü  Yaşam kalitesi  Mortalite 

Hipoksi (oksidatif stres) Kas oksidatif stresi Mitokondri Miyofilament Stimulus transmisyonu Ca sensitivitesi  ATP düzeyi  Oksidatif kapasite Kontraktil yorgunluk Kas disfonksiyonu

İnaktivite  Fiziksel aktivite  Alt ekstremite kullanımı  Motor nöron aktivitesi Kas kitlesi  Lif tipi değişimi Enerji metabolizmasında değişiklik Antioksidan etki 

Sistemik inflamasyon Hastalığın şiddeti Kas oksidatif stresi  Anabolik faktörler Miyoflament kontraktilitesi   Yağsız vücut ağırlığı  Oksidatif kapasite İskelet kası disfonksiyonu

Malnütrisyon Kas enzim aktivitesi  Metabolik yakıt depolanması   Kalori alınımı Kilo kaybı Kas enzim aktivitesi  Metabolik yakıt depolanması   protein & kalori alınımı Protein katabolizması  Kas kitlesi 

Kortikosteroidler Kontraktil proteinler  Glikolitik aktivite  Büyüme faktörleri  Protein yıkımı  Tip 2 liflerde atrofi

Kas yapısı & metabolizması değişiklikleri Tip 1 kas lifleri  Oksidatif enzimler  Lif enine kesit alanı  Aerobik kapasite  Erken anaerobik metabolizma Kas kitlesi  Kas kuvveti  Kas dayanıklılığı  Kas yorgunluğu Laktat Kan amonyak Pi Erken kas asidozu

Kas fonksiyonları KUVVET DAYANIKLILIK YORGUNLUK Aleti tanıma seansı Kas grubu Kontraksiyon tipi Hareketin hızı Alet Hareket sınırı KUVVET DAYANIKLILIK YORGUNLUK Aleti tanıma seansı Özel protokol

İskelet kası kuvvetinin değerlendirilmesi Kas kitlesi Yağsız vücut ağırlığı İstemli İstemsiz Manual kas testi 1 RM Dinamometre Elektrik stimulasyonu Magnetik stimulasyon

Manual kas testi 5 puanlı MRC Normal değerlere göre göreceli ifade  Ambule hastalar  YBÜ: 12 kas

Dinamometre Bacak sırt dinamometresi İzometrik El dinamometresi İzokinetik dinamometre

İzotonik değerlendirme 1 maksimum tekrar (1 RM) Bir defada kaldırılabilecek maksimum ağırlık Serbest ağırlık Kum torbası Halter Egzersiz aleti

Hidrolik dirence karşı dinamik kontraksiyonlar

İskelet kası kuvvetinin değerlendirilmesi İstemli İstemsiz Manual kas testi 1 RM Dinamometre Elektrik stimulasyonu Magnetik stimulasyon

Magnetik stimulasyon Aksiyon potansiyeli Depolarizasyon İstirahat Maksimal istemli kontraksiyon

Quadriceps kas kuvveti 

Ortalama YBÜ kalış süresi 18.5gün Genç Normal Yaşlı YB Hastası Yaş (yıl) 30 77 46 TwAP (N) 6.9 7.1 4.6* *p=0.01, YBÜ hastaları sağlıklılardan daha zayıf Ortalama YBÜ kalış süresi 18.5gün

☐ Kuvvet ■ Endurans KOAH

Dayanıklılık Kasın kuvveti sürdürebilme kapasitesi Değerlendirme Kuvvetin hedeflenen eşiğin altına inmesi Belirli süredeki kontraksiyon sayısı Belirli süredeki kuvvet azalma yüzdesi Aletler: Kuvvet ile aynı

Yorgunluk Dayanıklılık Belirli bir nöral girdi için kas tarafından oluşturulan kuvvetin geri dönüşlü olarak azalması

Zirve egzersizdeki semptomlar Bacak yorgunluğu Dispne & bacak yorgunluğu % 43 % 31 Dispne % 26 Killian et al. Exercise capacity and ventilatory, circulatory, and symptom limitation in patients with chronic airflow limitation. Am Rev Respir Dis 1992;146:935-940.

Yorgunluk mekanizmaları Motor nöron Sinir kas kavşağı Kontraktil mekanizma (Ca) Erken anaerobik metabolizma Laktik asit birikimi Amonyak üretimi ATP-PC depolarının tükenmesi Kas glikojen depolarının tükenmesi

Yorgunluğun değerlendirilmesi Fonksiyonel Metabolik Laktik asit Kan amonyak düzeyi Belirli bir iş öncesi & sonrası kuvvet Subjektif İstemli İstemsiz Borg skalası VAS Yorgunluk skalaları Motivasyonun etkisi 

Magnetik stimulasyon Quadriceps yorgunluğu

Metabolik yorgunluk Laktik asit düzeyi

Metabolik yorgunluk Amonyak düzeyi

Subjektif yorgunluk 100

Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalarında Hastalık Şiddeti ile Periferik Kas Enduransı & Yorgunluk Arasındaki İlişki Melda Sağlam, Ebru Çalık, Naciye Vardar-Yağlı, Sema Savcı, Deniz İnal-İnce, Hülya Arıkan, Meral Boşnak-Güçlü, Lütfi Çöplü r= 0.67, p<0.05 22 KOAH (62.5 yıl) FEV1: % 50±29 GOLD Evre IV n=7 (% 31.8) Evre III n=6 (% 27.3) Evre II n=4 (%18.2) Evre I n=5 (% 22.7) 6DYT: 507±128 m SAFE: 3.7±2.5 Yorgunluk Etki: 32.9±31.3 Yorgunluk Şiddet: 40.6±17.0 Toraks 2009

Teşekkürler