1 Routerler Routerler özel bir tip bilgisayarlardır. Bilgisayarlarla aynı bileşenleri içerirler.

2 RAM Karakteristikleri ve Fonksiyonu  Yönlendirme tabloları tutar  ARP cache tutar  Hızlı anahtarlama cache tutar  Paket tamponlama sağlar (shared RAM)  Paket tutma kuyruklarını yönetir  Router çalıştığı süre içerisinde konfigürasyon dosyaları için geçici hafıza sağlar  Elektrik kesildiğinde içeriğini kaybeder

3 NVRAM Karakteristikleri ve Fonksiyonu Startup konfigürasyon dosyasını saklamada kullanılır Elektrik kesildiğinde içeriği yokolmaz

4 Flash Hafıza Karakteristikleri ve Fonksiyonu  Operating system imajını tutar (IOS)  Yazılımın işlemci üzerindeki çiplerin çıkarılmadan güncellenmesini sağlar.  Elektrik kesildiğinde içeriği yokolmaz  IOS yazılımının birden fazla versiyonunu saklayabilir  Bir tür elektrikle silinebilir ROM dur (electronically erasable, programmable ROM (EEPROM ))

5 ROM Karakteristikleri ve Fonksiyonu  Açılma zamanı self test için komutlar içerir  bootstrap program ve temel operating system yazılımını saklar  Güncelleme için anakart üzerindeki çiplerin çıkarılması gereklidir

6 Arayüzler Karakteristikleri ve Fonksiyonu  Frame girişi ve çıkışı için routeri ağa bağlamak  Anakart üzerinde veya ayrı bir modül olarak bulunabilir

7 Router LAN lar ve WAN lar LAN WAN

8 Bir Wan da Routerin Rolü WAN fiziksel katmanı data terminal equipment (DTE) ve data circuit-terminating equipment (DCE) arasında arayüz tanımlar. Bir routerin WAN daki birinci rolü WAN fiziksel ve data-link standartları arasında bağlantı kurar.

9 LAB Yaklaşımı Typical Lab Setup Akademi lab kurulumundaki gibi, gerçek dünyada seri kablolar direk bağlanamazlar. Gerçek dünya uygulamasında, Bir router New York ta bir diğeri Sydney Australia da olabilir. Akademi lab uygulamasında, WAN bulutu DTE ve DCE kabloları ile simüle edilir. The WAN Cloud

10 Router Dahili Bileşenleri

11 ● CPU – İşletim sistemindeki komutları çalıştıran Merkezi işlem Birimi (CPU) ● RAM – Random-access memory (RAM) yönlendirme tablosu(routing table) bilgileri için, hızlı anahtarlama hafızası (cache), çalışan konfigürasyon ve paket kuyrukları için kullanılır. ● Flash – Flash memory Cisco IOS yazılım imajını saklamak amaçlı kullanılır. ● NVRAM – Nonvolatile random-access memory (NVRAM) başlangıç konfigürasyonunu (startup configuration) saklamak için kullanılır. ● Buses – Sistem yolu(system bus) CPU ile arayüzler ve genişleme slotları arasında iletişim için kullanılır. ● ROM – Read-only memory (ROM) başlangıç kodunu (startup diagnostic code) kalıcı olarak saklamak için kullanılır. (ROM Monitor) ● Arayüzler – Arayüzler routerin dış dünya ile bağlantısıdır. ● Güç Kaynağı – Güç kaynağı dahili bileşenlerin çalışabilmesi için gerekli gücü sağlar. Router Dahili Bileşenleri

12 Router Fiziksel Karakteristikleri 2600 routerin dahili bileşenleri

router için harici bağlantılar Router Fiziksel Karakteristikleri

14 Router Harici Bağlantılar

15 Yönetim Portları Bağlantıları Bilgisayar ve Terminal konsol bağlantısı

16 Yönetim Portları Bağlantıları Auxiliary Porta Modem Bağlantısı

17 Konsol Arayüzlerine Bağlanma Hyper-Terminal Bu ayarları hyperterminal programında yeni bir bağlantıda Kullanırız.

18 LAN Arayüzlerine Bağlantı Çoğu LAN ortamında, router LAN kısmına bir Ethernet ya da Fast Ethernet arayüzü ile bağlanır. Huba veya switche bağlanırken düz(straight through) kablo, bilgisayara ya da bir başka routere cross-over kablo…

19 WAN Arayüzlerine Bağlantı

20 Cisco IOS Yazılımı  Bir bilgisayarda olduğu gibi bir router veya bir switch işletim sistemi olmadan çalışamazlar  Cisco işletim sistemi yazılımını Cisco Internetwork Operating System veya Cisco IOS olarak adlandırır  Cisco IOS aşağıdaki ağ servislerini sunarlar; Temel yönlendirme ve anahtarlama fonksiyonları Güvenilirlik ve ağ kaynaklarına güvenli erişim Ağ ölçeklenebilirliği

21 Router Kullanıcı Arayüzü  Cisco IOS yazılımı geleneksel konsol işlevi için bir command-line interface (CLI) kullanır  CLI ya erişim için pekçok yöntem kullanılabilir Konsol Oturumu Bir modem kullanarak dial-up bağlantısı veya routerin AUX portuna bağlı null modem kullanarak. Routere telnet yapmak  Routere bir telnet oturumu açabilmek için en az bir arayüze bir IP adresi atanmış olmalı ve sanal terminal oturumları login ve password için ayarlanmalıdır.

22 Router Kullanıcı Arayüzü Bir router veya switche arayüz bir ASCII terminal programıdır. Bu programlardan en çok kullanılanı Windows HyperTerminal dir.

23 Router Kullanıcı Arayüz Modları  User EXEC mode Sadece belli sayıda temel kontrol komutları. Bu mod genellikle “view only” mode olarak adlandırılır. Router konfigürasyonunu değiştirecek herhangi bir komuta izin verilmez. USER EXEC modu promptu “>” dir.  Privileged EXEC mode. Bütün router komutlarına erişim. Router bu moda girmek için kullanıcıdan bir şifre istenebilir. Koruma amaçlı bir kullanıcı ID de istenebilir.  Bu routere sadece izin verilen kullanıcıları erişmelerini sağlar. Konfigürasyon ve yönetim komutlarını gerçekleştirebilmek için ağ yöneticisinin privileged EXEC modda olması gerekir. Global konfigürasyon modu ve bütün diğer konfigürasyon dosyalarını yapabilmek için bu modda olmak gerekir. Bu modun promptu # dir.

24 User EXEC ile Privileged EXEC Arasında Geçiş

25 Cisco IOS Yazılımının Özellikleri  Farklı Cisco cihazları ve özellik setleri için farklı IOS imajları olmasına rağmen temel konfigürasyon komut yapısı aynıdır.  Herhangi bir cihaz için olan konfigürasyon ve hata bulma becerileri oldukça geniş bir ürün yelpazesine uygulanabilir.

26  Yeni bir IOS imajı seçerken en önemli düşünülecek şeylerden biri router flash ve RAM hafıza ile uyumluluktur. Router üzerinde yeni bir Cisco ISO yazılım imajı yüklemeden önce routerin o imaj için gereken hafıza ihtiyacına cevap verip veremeyeceğine bakmalıyız. RAM miktarını görmek için show version komutu kullanılmalıdır.  … … cisco 1721 (68380) processor (revision C) with 3584K/512K bytes of memory Flash hafıza miktarını öğrenmek için show flash komutu kullanılmalıdır.  … … bytes total ( bytes free) Cisco IOS Yazılımının Özellikleri

27 Cisco IOS Yazılım Operasyonları  Cisco IOS cihazları üç tane farklı operasyon ortamı veya moduna sahiptir. ROM monitor  Sadece konsol portu aracılığı ile fiziksel olarak erişilebilir. Boot ROM  Cisco IOS imajı boot ROM da copy tftp flash kullanılarak değiştirilebilir. Cisco IOS  Çoğu Cisco routerler çalıştırmak için IOS un bir kopyasının RAM ‘a yüklenmesini gerektirir.

28 Cisco Routerlerin İlk Başlatılması Bir router şunları yükleyerek başlar; bootstrap, işletim sistemi, ve bir konfigürasyon dosyası Eğer bir router bir konfigürasyon dosyası bulamazsa setup moduna girer. Setup karmaşık protokol özelliklerinin tanımlanabildiği bir mod değildir. Setup modda varsayılan cevaplar köşeli parantez [ ] ile gösterilir. Setup tamamlanınca konfigürasyon dosyasının bir kopyası NVRAM’a kaydedilebilir.

29 Cisco Routerlerin İlk Başlatılması

30 Cisco Routerlerin İlk Başlatılması  Bir Cisco routere güç verildiğinde bir ilk güç alma testi gerçekleştirir (POST) Bütün donanım modülleri için tanı testleri yapar.  CPU, memory, and network interface ports  POST’tan sonra router başlarken şu aşamaları gerçekleşir. 1. Adım:ROM daki Jenerik bootstrap yükleyici çalıştırılır. Bir bootstrap donanımı test eden ve IOS yazılımını çalıştırmak için hazırlayan basit bir grup komut kümesidir. 2. Adım: IOS pek çok alanda bulunabilir. Konfigürasyon registerinin boot alanı IOS u yükleyecek yeri belirler. Eğer burada bir flash veya ağ yüklemesi olduğu belirtilmişse konfigürasyon dosyasındaki boot system komutları imajın tam yeri ve ismini belirtirler. 3. Adım:İşletim sistemi yüklenir. IOS yüklendiğinde ve çalışabilir durumda olduğunda konsol terminaline kullanımı müsait donanım ve yazılımı listelenir. 4. Adım:NVRAM de kayıtlı Konfigürasyon dosyası ana hafızaya yüklenir ve bir seferde bir satır olacak şekilde çalıştırılır. Konfigürasyon komutları yönlendirme işlemlerine, arayüzler için adres desteğine ve routerin diğer operasyonel karakteristiklerine hizmet etmeye başlar. 5. Adım:Eğer NVRAM da geçerli bir konfigürasyon dosyası bulunamazsa, işletim sistemi müsait bir TFTP sunucusu arar. Eğer o da bulunamazsa setup mode çalıştırılır.