İÇİNDEKİLER A-YASAL DÜZENLEMELERDE KAMU GÖREVLİSİ KAVRAM I 1-Genel Olarak Kamu Görevlisi Kavramı 2-Yasal Düzenlemelerde Kamu Görevlisi Kavramı 3-Devlet Memuru-Diğer Kamu Görevlisi Ayrımı 4-Kamu Görevlilerin Farklılıkları B-MEMURLUK MESLEĞİ VE İLKELERİ 1-Memurluk Mesleği 2-Memurluk Mesleğinin İlkeleri 3-Memurluğa Girişteki İlkeler 4-Memur Olabilmenin Genel Şartları C-ATAMA AŞAMALARI,İLERLEME VE ÇALIŞMA SAATLERİ 1-Atama Aşamaları 2-İstisnai Memurluk 3-Memurların İlerlemesi 4-Çalışma Saatleri 5-Hizmet İçinde Yetiştirilme

A-YASAL DÜZENLEMELERDE KAMU GÖREVLİSİ KAVRAMI 1-Genel Olarak Kamu Görevlisi Kavramı Kamu görevlileri, kamu tüzel kişilerinin insan unsurunu oluşturmaktadir. Kamu görevlisi tanımı iki farklı şekilde ele alınır.Birincisi,geniş anlamda kamu görevlisi ikincisi ise dar anlamda kamu görevlisidir. Geniş anlamada kamu görevlisi;Kamu görevlisini’’kamu tüzel kişiliğinde çalışma ‘’ şartı esas alınarak, hukuki statülerine ve yaptıkları görevin niteliğine bakılmaksızın kamu tüzel kişilerinde çalışan herkes olarak tanımlanır.Bu tanıma göre Cumhurbaşkanından işcisine kadar herkes kamu görevlisi kavramı içinde yer alır.

Dar anlamda kamu görevlisi ;Yürütülen görevin niteliği esas alınırak kammu tüzel kişilerinde kamu hukuku bağı ile çalışan ve bu işi bir meslek olarak yürüten kişiler olarak tanımlanır.(Cumhurbaşkanı, bakanlar kurulu üyeleri, milletvekilleri, belediye başkanları, belediye meclis üyeleri, köy muhtarları..) dar anlamda kamu görevlisi tanımı dışında yer alır.

2-Yasal Düzenlemelerde Kamu Görevlisi Kavramı Ceza kanununa göre kamu görevlisi ; kamusal faaliyetin yürütülmesine atama veya seçilme yoluyla ya da herhangi bir suretle sürekli, sureli veya geçici olarak katılan kişi olarak tanımlanmıştır. 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa göre ise kamu görevlileri ; ‘’Kamu hizmetleri ; memurlar,sözleşmeli personel, geçici personel ve işciler eliyle gördürülür tanımına yer verilmiştir.

3-Devlet Memuru-Diğer Kamu Görevlisi Ayrımı Devlet Memuru; Devlet ve diğer kamu tüzel kişiliklerince genel idare esaslarına göre yürütülen asli ve sürekli kamu hizmetlerini ifa ile görevlendirilenlere denir. Devlet memurları kendi içinde ikiye ayrılır. a. 657 sayılı DMK çercevesinde istahdam edilenler.Genel olarak memurlar bu grup içinde yer alırlar. b. Kendi özel kanunları çercevesinde istihdam edilen görevlilerdir.Bunlar,hakim ve savcılar,askerler,öğretim üyeleri gibi görevlilerdir. Diğer Kamu Görevlileri; Kamu tüzel kişilerinde kamıu hukuku bağı ile istihdam edilen ancak memur olmayan görevliler, digger kamu görevlilerini oluşturmaktadır.

4-Kamu Görevlilerin Farklılıkları a.Hizmete Alınma Yönünden Farklılıklar ; İsteğe bağlı olarak alınanlar ve isteğe bağlı olmaksızın hizmete alınanlar diye ikiye ayrılırlar.Kural olarak kamu görevlisi olmak isteğe bağlıdır.Ancak askerlik bunun istisnalarındandır. b.Ücret Yönünden Farklılıklar; Ücret alanlar ve almayanlar şeklinde ikiye ayrılırlar.Kural olarak yürütülen kamu görevi karşılığında ücret (maaş) ödenir.Ancak bazıları ücrete tabi değildir.Askerlik görevi ücretsiz olarak yerine getirilir.

B-MEMURLUK MESLEĞİ VE İLKELERİ 1-Memurluk Mesleği Devlet ve kamu tüzel kişilerinde istihdam edilen genel idare esaslarına göre yürütülen görevlerde istihdam edilen asli ve sürekli hizmetleri yürüten kişiler devlet memurlarıdır. Memurluk,bilgi düzeyi ve yeteneğe göre belli bir dereceden ve kademeden girilebilen, sonra da derece derece, kademe kademe yükselme imkanının olduğu bir ‘meslek’ olarak kabul edilir. Memurluğu bir meslek olarak kabul edilmesinin sonuçları;Birincisi memurlar siyasi iktidardan bağımsız görev yaparlar.İktidar değişse bile memurlar görevlerini yapmaya devam ederler.İkincisi memurların siyasi faaliyetlerde bulunmaları yasaklanmıştır.Üçüncüsü ise memurların hakları, yükümlülükleri ve özlük haklarını kanunla düzenlenir

2-Memurluk Mesleğinin İlkeleri Memurluk mesleğinin ilkeleri 3 gruba ayrılmıştır.Bunlar; Sınıflandırma,Kariyer, ve Liyakat olarak ele alınıştır. a)Sınıflandırma İlkesi ; Devlet memurlarını görevlerin gerektirdiği niteliklere ve mesleklere göre sınıflara ayırmaktır. Sınıflandırma konusunda, memuru esas alan ‘’rütbe sınıflandırması’’ görevi esas alan ‘’kadro sınıflandırması’’ şeklinde iki system bulunmaktadır. Kadro sınıflandırması; Yetki ve sorumluluk bakımından benzer kadrolar bir sınıfı teşkil eder.Bu sınıfta çalışacak personelin nitelikleri ve alacağı ücret belirlenir.Ücretin belirlenmesinde de eşit işe eşit ücret ilkesi geçerli olur. Rütbe sınıflandırması; Bu sınıflandırmada kariyer ilkesine önem verilir.Kişi kendi niteliklerine uygun bir sınıfta göreve başlar ve bu görevde yükselir.Görevlinin alacağı ücret rütbesine ve görevlinin sahip olduğu öğrenim derecesine göre belirlenir.

b)Kariyer ilkesi; Devlet memurlarının, yaptıkları hizmetler için lüzümlu bilgilere ve yetişme şartlarına uygun şekilde, sınıfları içinde en yüksek dereceye kadar yükselebilmesine kariyer denir. c)Liyakat İlkesi Liyakat,layık olanın, ehil olanın seçilmesinini ifade etmektedir.Bu anlamda liyakat ilkesi, bir görevi yürütmeye en layık, en ehil olan kişininn seçilmesini deyimlemektedir.Diğer bir deyiş ile liyakat kişinin bilgi düzeyi ve yeteneğine göre hizmete alınmasını ifade etmektedir. Bir görevi yapmaya en ehil, en layık olan kişinin seçimi hukukumuzda ‘’sınav’’ yöntemi ile gerçekleşmektedir.

3-Memurluğa Girişteki İlkeler a)Serbestlik İlkesi Devlet memuru olmanın, kişilerin isteğine bağlı olması, isteği dışında memur yapılmaması serbeslik ilkesini ifade etmektedir.Kanunlarda yer alan mecburi hizmet yükümlülükleri, kişinin kendi isteği ile gerçekleştiğinden, serbestlik ilkesine aykırı sayılmaz. b)Eşitlik İlkesi Memurluğa girişte herhangi bir ayrım yapılmamasını ifade etmektedir.Buna göre memurluğa giriştede dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplere ayırım gözetilmeksizin işlem yapılması gerekmektedir. Korunması gereken bazı kişiler(özürlüler, gaziler,şehit yakınlar)gibi öngörülen farklı uygulamalar eşitlik ilkesine aykırı değildir. DMK 53. Maddesinde yer alan %3 oranında özürlü çalıştırılması yükümlülüğü de farklı durumda olanlara farklı uygulamanın eşitlik ilkesine aykırı olmayacağının bir uygulamasıdır. C) Görevin gerektirdiği niteliklerden başka bir niteliğin aranmaması ilkesi; Anayasının 70. Maddesinde ‘’Her Türk kamu hizmetine girme hakkına sahiptir.Hizmete alınmada, görevin gerektirdiği niteliklerden başka hiçbir ayırım gözetilemez’’hükmü yer almaktadir. Mesela polis memurluğu için boy, kilo ve sağlık şartının aranması eşitlik ilkesine aykırı değildir.

4-Memur Olabilmenin Genel Şartları a)Vatandaşlık ; Ancak Türk vatandaşı olanlar memur olabilirler.Çifte vatandaşlık memurluğa engel teşkil etmez. b)Yaş ; Kural olarak 18 yaşını bitirenler memur olabilirler.Ancak bir meslek veya sanat okulunu bitirenler en az 15 yaşını doldurmuş olmak ve Türk Medeni Kanununa göre kazai rust kararı almak şartıyla Devlet memurluklarına atanabilirler. c)Öğrenim ; Genel olarak ortaokulu bitirenler memur olabilirler.Ortaokul mezunlarından istekli bulunmadığı takdirde ilkokulu bitirenlerin de alınması caizdir.

C-ATAMA AŞAMALARI,İLERLEME VE ÇALIŞMA SAATLERİ 1-Atama Aşamaları Kadro; Kamu tüzel kişilerinin kullanacakları memurların sayı ve niteliklerinin kanunla belirlenmesidir. Kadroların Duyurulması; Bakanlıklar ile diğer kamu kurum ve kuruluşları, personel atamasına lüzum gördükleri boş kadroların sayılarını, sınıf ve derecelerini belirterek Devlet Personel Başkanlığına bildirirler. Sınav Şartı; Devlet memuru olarak atanacakların, açılacak Devlet memurluğu sınavlarına girmeleri ve sınavı kazanmaları şarttır. Adaylık Aşaması; Sınavlarda başarılı olanlardan Devlet memurluğuna girmek isteyenler başarı listesindeki sıraya ve ilan edilen kadro sayısı kadar, kurumlarınca memur adayı olarak atanırlar.Aday olarak atanmış Devlet memurunun adaylık süresi bir yıldan az iki yıldan çok olamaz, ve bu sure içinde aday memurun başka kurumlara nakli yapılamaz.

Asli Memurluğa Atanma ; Adaylık devresi içinde eğitimde başarılı olan disiplin amirlerinin teklifi ve atamaya yetkili amirin onayı ile onay tarihinden geçerli olmak üzere asli memurluğa atanırlar. Göreve Başlama ;İlk defa veya yeniden veyahut yer değiştirme suretiyle; Aynı yerdeki görevlere atananlar atama emirlerinin kendilerine tebliğ gününü izleyen iş günü, Başka yerdeki görevlere atananlar, atama emirlerinin kendilerine tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içerisinde işe başlamak zorundadırlar.

2-İstisnai Memurluk İstisnai memurluk; 657 sayılı kanunun atanma, sınavlar, kademe ilerlemesi ve derece yükselmesi hükümlerine tabi olmaksızın atama yapılabilen memurluklara denilir. İstisnai memurluklara atananlar hakkında bu kanunun atanma, sınavlar, kademe ilerlemesi ve derece yükselmesi dışında kalan bütün hükümleri uygulanır.

3-Memurların İlerlemesi Kademe ilerlemesi; derece içinde, görevin önemi veya sorumluluğu artmadan, memurun aylığındaki ilerlemedir.Kademe ilerlemesi ile ilgili onay mercii atamaya yetkili amirdir. Derece İlerlemesi;Dikey ilerleme denilen bu halde ücret yanında görevde de ilerleme söz konusudur. Memurların Özlük Dosyası; Memurlar, Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası esas alınarak kurumlarınca tutulacak personel bilgi sistemine kaydolunurlar.Her memur için bir özlük dosyası tutulur. Özlük dosyasına, memurun mesleki bilgileri, mal bildirimleri; varsa inceleme,disiplin cezaları ile ödül ve başarı belgesi verilmesine ilişkin bilgi ve belgeler konulur.

4-Çalışma Saatleri Haftalık Çalışma Saati; Memurların haftalık çalışma süresi genel olarak 40 saattir.Bu sure Cumartesi ve Pazar günleri tatil olmak üzere düzenlenir. Günük Çalışma Saatleri; Günlük çalışmanın başlama ve bitme saatleri ile öğle Dinlenme süresi, bölgelerin ve hizmetin özelliklerine göre merkezde Başbakanlık Devlet Personel Başkanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca, illerde valiler tarafından tespit olunur. Ancak engelliler için taşrada mülki amirlerce farklı saatler belirlenebilir.

5-Hizmet İçinde Yetiştirilme Devlet memurlarının yetişmelerini sağlamak, verimliliğini arttırmak ve daha ileriki görevlere hazırlamak amacıyla uygulanacak hizmet içi eğitim, Devlet Personel Başkanlığı tarafından ilgili kurumlarla birlikte hazırlanacak yönetmelikler dahilinde yürütülür.

DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM HAZIRLAYAN VE SUNAN: VEYSEL TAŞ…