ÖZEL EĞİTİM OKUL VE SINIFLARI MALTEPE RAM
ÖZEL EĞİTİM OKUL VE SINIFLARI Ülkemizdeki özel eğitim hizmetleri, engel gruplarına göre oluşturulmuş özel eğitim okullarında yürütülmektedir. Ayrıca, özel eğitim gerektiren öğrencilerin normal okullarda akranlarıyla birlikte eğitim görmelerine de önem verilmektedir. "Kaynaştırma" olarak tanımlanan bu uygulamaların yaygınlaştırılmasına çalışılmaktadır. Ülkemizde halen; görme, işitme, ortopedik, zihinsel engelliler, süreğen hastalığı olanlar, uyum güçlüğü olanlar, dil ve konuşma güçlüğü olanlar, üstün ve özel yetenekliler olmak üzere sekiz ayrı gruba özel eğitim okul ve kurumlarında kaynaştırma uygulamalarında özel eğitim tedbirleri alınarak eğitim hizmetleri verilmektedir.
ÖZEL EĞİTİM VERİLEN OKULLAR Ülkemizde özel eğitim gerektiren çocukların eğitimine 1889 yılında İstanbul Ticaret Mektebi bünyesinde işitme engelli çocuklara eğitim veren bir okulun açılması ile başlanılmıştır. Anayasamızın Millî Eğitim Temel Kanununda; "Özel eğitime ve korunmaya muhtaç çocukları yetiştirmek için özel tedbirler alınır." hükmü,Aynı Kanunda "Yöneltmede ve başarının ölçülmesinde rehberlik hizmetlerinden ve objektif ölçme ve değerlendirme metotlarından yararlanılır." hükmü yer almaktadır.
Görme Engelliler Özel eğitim okullarında, görme engellilere ve az görenlere; okul öncesi ve ilköğretim düzeyinde eğitim hizmetleri sunulmaktadır. İlköğretim düzeyindeki görme engelliler okullarının tümü yatılıdır, gündüzlü devam imkanı da sağlanmaktadır. Kaynaştırma ve özel eğitim sınıfı uygulamaları da vardır. İlkokulu 1-4 özel sınıfta tamamlayan görme engelliler 5. sınıftan itibaren eğitimlerini normal okullarda sürdürmektedirler. İlköğretim ders kitapları Braille (kabartma yazı) olarak Görme Engelliler Basımevi ve Akşam Sanat Okulu'nda basılmakta, diğer araç gereçler Ders Aletleri Yapım M'de üretilmektedir.
İşitme Engelliler Özel eğitim okullarında işitme engellilere okul öncesi, ilköğretim ve ortaöğretim düzeyinde yatılı ve gündüzlü hizmet verilmektedir. Ortaokuldan itibaren öğretimlerini normal okullarda sürdürmeleri esas alınmakla birlikte meslek liselerine sınavsız yerleştirilmeleri sağlanmış ve İşitme Engelliler Meslek Liseleri açılmıştır. İşitme engelli öğrenciler kaynaştırma uygulamalarıyla da eğitim-öğretimlerini sürdürmektedirler.
Fiziksel (Ortopedik) Engelliler Özel eğitim okullarında ortopedik engellilere okul öncesi, ilköğretim ve ortaöğretim düzeyinde eğitim hizmetleri tıbbi rehabilitasyon ile iç içe sunulmaktadır. Bu engel grubu için açılan meslek liselerinde halen kız öğrenciler "dekoratif el sanatlar", erkek öğrenciler "cilt ve serigrafi", kız ve erkek öğrenciler "muhasebe" bölümlerine devam etmektedirler.
Dil ve Konuşma Güçlüğü Olanlar Dil ve konuşma güçlüğü olan çocuklarla ilgili özel eğitim önlemleri rehberlik ve araştırma merkezlerinin çocuğun bireysel gelişim özelliklerini dikkate alarak aldığı resmi tedbir kararı doğrultusunda normal okullarda kaynaştırma uygulamalarıyla eğitimlerine devam etmektedirler.
Öğrenme Kısıtlılığı Olanlar Zihinsel Engelliler . ORTAAĞIR DÜZEY: Özel Eğitim Uygulama Merkezi ve İş Uygulama Merkezine devam ederler. ilk-orta ve lise bünyesinde açılan ÖES (Orta-Ağır) sürdürmektedirler. Özel eğitim uygulama ve iş uygulama mrk programını takip etmektedirler. HAFİF DÜZEY: Bu öğrencilerin kaynaştırma uygulamaları ile eğitimlerine öncelik verilmektedir. Ayrıca bulundukları okulun programını takip eden ÖES e devam edenler, orta kademeden sonra temel mesleki becerileri kazandırmaya yönelik meslek derslerinin yanında öğrencilerin düzeyine uygun genel kültür derslerinin de verildiği Özel Eğitim Mesleki Eğitim Merkezlerine alınmaktadırlar.
Süreğen Hastalığı Olanlar ve Hastanede Yatan Çocuklar Sürekli bakım ve tedavi gerektiren hastalıkları sebebiyle eğitime devam edemeyen çocuklara, hastaneler bünyesinde açılan okullarda eğitim verilmektedir.
ENGELLİLERİN ÜLKE GENELİNDEKİ SAYISAL DURUMU Görme engelli %0,2 İşitme engelli %0,6 Ortopedik engelli %1,4 Zihinsel engelli %2,3 Uyum güçlüğü olanlar %1 Süreğen hastalığı olanlar %1 Konuşma güçlüğü olanlar %3,5 Korunmaya muhtaç olanlar %2
Özel Eğitim Sınıfları (Madde 25) Özel eğitime ihtiyacı olan ve ayrı bir sınıfta eğitim almaları uygun bulunan bireylerin, yetersizliği olmayan akranları ile bir arada eğitim görmeleri amacıyla her tür ve kademedeki resmî ve özel okul ve kurumlarda, özel eğitim hizmetleri kurulunun önerisi doğrultusunda millî eğitim müdürlükleri tarafından özel eğitim sınıfları açılabilir.
Bu okul ve kurumlarda, uygulanacak eğitim programı temel alınarak iki tür özel eğitim sınıfı oluşturulur. (Madde 26) 1) Bulunduğu okulun veya kurumun eğitim programını uygulayan özel eğitim sınıfları
Özel eğitim sınıflarında aynı tür yetersizliği olan öğrenciler eğitim görür. b) Özel eğitim sınıflarında görme, işitme ve zihinsel engelliler sınıf öğretmenleri görev yapar. Bu sınıflara, öğrencilerin yetersizlik türüne göre öğretmen görevlendirmesi yapılır.
Zihinsel yetersizliği veya otizmi olan öğrenciler için açılan 1-4 ve 5-8 inci sınıflarda birleştirilmiş sınıf uygulaması yapılır. 1-4 ve 5-8 inci sınıflarda dersler sınıf öğretmenleri tarafından okutulur. Ancak, özel yetenek gerektiren dersler ile din kültürü ve ahlak bilgisi ve yabancı dil derslerinin alan öğretmenleri tarafından okutulması esastır.
Görme ve işitme yetersizliği olan öğrenciler için açılan sınıflarda birleştirilmiş sınıf uygulaması yapılır ve bu öğrencilerin 5 inci sınıftan itibaren akranlarıyla aynı sınıfta eğitim görmeleri sağlanır. 1-4’üncü sınıflarda dersler sınıf öğretmenleri tarafından okutulur. Ancak, yabancı dil ile din kültürü ve ahlak bilgisi dersinin alan öğretmenlerince okutulması esastır. Alan öğretmeni tarafından okutulan derslere sınıf öğretmeni katılır
Özel eğitim sınıflarının mevcudu en fazla; okul öncesi eğitimde ve ilköğretimde 10, ortaöğretim ve yaygın eğitimde 15 öğrenciden oluşur. Ancak, otistik çocuklar için her tür ve kademede açılan özel eğitim sınıflarında ise sınıf mevcudu en fazla 4 öğrencidir.
Özel eğitim sınıfını tamamlayan öğrencilere kayıtlı bulunduğu okulu veya kurumu tamamlayan yetersizliği olmayan diğer öğrencilere verilen belge verilir. Bu sınıflar ders, dinlenme, yemek ve diğer etkinlik saatleri bakımından okulda/kurumda uygulanan programa uyarlar.
Bulunduğu okulun veya kurumun eğitim programından farklı bir eğitim programı uygulayan özel eğitim sınıfları (Madde 27) Okul programlarını takip edemeyecek durumda olan bireyler için açılan özel eğitim sınıflarında eğitim-öğretim hizmetlerinin yürütülmesinde, aynı yetersizliği olan bireyler için açılan özel eğitim okul ve kurumların programı takip edilir.. (Özel eğitim mesleki eğitim merkezi /Özel eğitim iş uygulama merkezi programı takip edilir)
Orta veya ağır düzeyde zihinsel yetersizliği olan bireyler için açılan sınıfların mevcudu en fazla; okul öncesinde 6, diğer sınıflarda ise 8 öğrencidir. Otizmi olan bireyler için açılan sınıfların mevcudu ise en fazla 4 öğrenciden oluşur.
1-4 ve 5-8 inci sınıflarda dersler sınıf öğretmenleri tarafından okutulur. Ancak özel yetenek gerektiren dersler ile din kültürü ve ahlak bilgisi dersinin alan öğretmenleri tarafından okutulması esastır. Alan öğretmeni tarafından okutulan derslere sınıf öğretmeni katılır
Destek Eğitim Odası Okul ve kurumlarda, yetersizliği olmayan akranlarıyla birlikte aynı sınıfta eğitimlerine devam eden özel eğitime ihtiyacı olan öğrenciler ile üstün yetenekli öğrenciler için özel araç-gereçler ile eğitim materyalleri sağlanarak özel eğitim desteği verilmesi amacıyla destek eğitim odası açılır. (Madde 28)
a) Destek eğitim alacak öğrenci sayısına göre okulda veya kurumda birden fazla destek eğitim odası açılabilir. b) Destek eğitim odasında yürütülecek eğitim hizmetlerinin planlaması okul yönetimince yapılır.
c) Destek eğitim odasında eğitim alacak öğrenciler, BEP geliştirme biriminin önerileri doğrultusunda rehberlik ve danışma hizmetleri yürütme komisyonunca belirlenir. Her öğrencinin ihtiyacı doğrultusunda ve azami ölçüde bu eğitimden yararlanması sağlanır.
d) Öğrencinin destek eğitim odasında alacağı haftalık ders saati, haftalık toplam ders saatinin %40’ını aşmayacak şekilde planlanır. e) Destek eğitim odasında öğrencilerin eğitim performansları dikkate alınarak birebir eğitim yapılır. Ancak, gerektiğinde eğitim performansı bakımından aynı seviyede olan öğrencilerle grup eğitimi de yapılabilir.
f) Öğrencinin genel başarı değerlendirmesinde, destek eğitim odasında yapılan değerlendirme sonuçları da dikkate alınır. g) Destek eğitim odasında verilen destek eğitim hizmetleri okulun veya kurumun ders saatleri içinde yapılır
ÜSTÜNLER Kaynaştırma uygulamaları ile Zenginleştirme programı uygulanmaktadır Destek eğitim kapsamında BİLSEM’e devamları sağlanmaktadır