AB ve Diğer Avrupa Ülkelerinde UÖM'ler: Genel Bir Bakış Ankara, Türkiye – 22 Ekim 2009 Dr. Matthew Pringle APT
Genel Eğilimler 1.Bir ya da daha fazla sayıda tamamen yeni ziyaret organının kurulması; 2.Mevcut kurumlardan aralarında genellikle bir Ulusal İnsan Hakları Kurumu (UİHK) olan bir ya da daha fazla ziyaret organının belirlenmesi; 3.UİHK ve sivil toplum modellerinin benimsenmesi; 4.Diğerleri…
1. Eğilim: Yeni UÖM’ler Kuran Ülkeler Yeni mekanizmalar Fransa, Almanya, Liechtenstein, Romanya ve İsviçre’de kurulmaktadır; Dünya çapında Arjantin, Avusturya, Benin, Honduras ve Paraguay dahil pek çok ülkede bu konu ile ilgili teklifler görüşülmektedir.
Örnek: Fransa’nın UÖM’si
2. Eğilim: Mevcut kurumlardan aralarında genellikle bir UİHK olan bir ya da daha fazla ziyaret organının belirlenmesi Avrupa’dan örnekler - Arnavutluk, Ermenistan, Çek Cumhuriyeti, Estonya, Gürcistan, Lüksemburg, Karadağ, Polonya, İspanya ve İsveç.
Örnek: Çek Cumhuriyeti UÖM’si
Mantıklı bir yaklaşım mı? Yaklaşım genellikle örgütlenmesi açısından daha kolay ve finanse edilmesi açısından da daha düşük maliyetli olarak değerlendirilmektedir; Yaklaşım aynı zamanda etkinliklerin birbirini tekrar etmesi olasılığını ortadan kaldırır; Ancak bu yaklaşımın tamamen sorunsuz olduğu söylenebilir mi?
Konu hakkında APT Çalışması Artık Türkçesi de hazır
3. Eğilim: UÖM olarak UİHK ve sivil toplum UÖM olarak hareket etmek üzere UİHK (Ulusal İnsan Hakları Kurumları) sivil toplum ile işbirliğinde bulunmaktadır; Danimarka, Moldova ve Slovenya’da işleyen modeller; Arjantin, Brezilya, Kırgızistan, Makedonya ve Paraguay’da teklifler değerlendirmede.
İşbirliğinin Avantajları? Bir toplumda mevcut tüm kaynak ve uzmanlığı kullanır; Dahil edici ve açık; UÖM’ye daha fazla meşruluk ve güven sağlayabilir; Zorluklar!
Örnek: Danimarka’nın UÖM’si UÖM = Sivil ve Askeri İdareden Sorumlu Meclis Komiseri, Danimarka İnsan Hakları Enstitüsü ve İşkence Mağdurları için Rehabilitasyon ve Araştırma Merkezi
4. Eğilim: Diğerleri… Birleşik Krallık benzeri az sayıda ülke yukarıda belirtilen kategorilere kolaylıkla uymamaktadır; Mevcut 18 ziyaret organının belirlenmesi.
Son olarak: Türkiye’nin UÖM’si? Çok sayıda seçenek var; UÖM olmanın gerekleri: - bağımsızlık; - kaynaklar; - uzmanlık; - yetkiler ve güç; - imtiyazlar ve dokunulmazlıklar vb.