DENETİM DENETİM İHTİYACI, DENETİM TÜRLERİ, DENETÇİ TÜRLERİ, DENETİMİN AMAÇLARI VE YARARLARI VE DENETİM BENZERİ KAVRAMLAR Yrd.Doç.Dr.Adnan DÖNMEZ

Dersin Amacı ve Ders Konuları bir işletmenin mali tablolarının bağımsız denetiminin nasıl yapılacağını göstermek ve denetim konusundaki güncel gelişmeleri aktarmaktır. Konu Başlıkları Denetim Kavramı Gen.Kab.Görmüş Dn.Stn Denetim Süreci (planlama, yürütme, tamamlama ve rapor) İç Kontrol Denetim Riskleri ve Önemlilik Denetimde Örnekleme Denetimde Raporlama Bilanço ve Gel.Tab.Kalemlerinin Denetimi

Muhasebe Denetimi Dersinin Yeri Yönetim Muhasebesi Maliyet Muhasebesi Şirketler Muhasebesi Finansal Muhasebe Muhasebe 1-2

DENETİME DUYULAN İHTİYAÇ

DENETİME DUYULAN İHTİYAÇ: Güvenilir Bilgi Gereksinimi İşletme ile ilgili kişi ve kuruluşlar, işletme yönetiminden bazı bilgileri talep etme hakları olsa da, kendilerine verilen (sunulan) bilgilerin gerçek olmasından ve güvenilirliğinden emin olamayacakları gibi, bilgileri kaynağından inceleme olanağına ve yeteneğine de sahip değillerdir. Ancak, işletme yönetimi tarafından hazırlanan bu bilgilerin kasıtlı olarak(hile yoluyla) ya da kasıtlı olmadan (hata) yapılan gerçek dışı işlemlerden dolayı güvenilir olmaması olasılığı ya da endişesi yüksektir. Güvenilir olmayan bilgilere dayanılarak sağlıklı karar verilemeyeceğinden, bu risklerin azaltılması gerekmektedir. Bu itibarla işletme ile ilgili bilgilerin yayınlamadan önce uzman ve güvenilir bir kişi tarafından incelenmesi ve onaylanması gereği ortaya çıkmıştır. Bu gerçek “Denetim” mesleğini ortaya çıkarmıştır.

DENETİME DUYULAN İHTİYAÇ: Çıkar Çatışması

DENETİME DUYULAN İHTİYAÇ: Çıkar Çatışması

DENETİME DUYULAN İHTİYAÇ: Muhasebe Sisteminin Karmaşıklığı

DENETİME DUYULAN İHTİYAÇ: Diğer Nedenler

Finansal Bilgilerin Güvenilirliği ve Doğruluğu Finansal Tablolar (Bilanço, Gelir Tablosu Nakit Akım tb vb) İşletmeler tarafından GKGMİ’ne uygun olarak hazırlanır ve bilgi kullanıcılarının kararlarına dayanak oluşturur FBK’nın doğru karar verip, zarara uğramamaları için finansal tablodaki bilgilerin tabloyu hazırlayanların ve doğrudan kullanacak kişilerin dışında UZMAN birisi tarafından incelenmesi gerekmektedir. GKGMİ:Genel Kabul Görmüş Muhasebe İlkeleri Denetim

DENETİM KAVRAMI Denetim, belli bir ekonomik birime ve bir döneme ait bilgilerin doğruluğunu ve güvenilirliğini saptamak amacıyla, bu bilgilerin önceden belirlenmiş ölçütlere uygunluk derecesini tarafsızca araştıran ve sonuçlarını değerlendirerek ilgili kullanıcılara bir rapor halinde sunmayı esas alan sistematik bir süreçtir.

Denetim Kavramı Akış Şeması

Denetimin özellikleri a.Denetim, belli bir ekonomik birime ve bir döneme ait bilgileri kapsar. b.Denetim bir süreçtir. c. Denetim, bilgilerin doğruluğu ya da ne kadar güvenilir olduğu ile ilgilenir. d.Denetim, bir karşılaştırma eylemidir. e.Denetim, kanıt toplama ve değerlendirme eylemidir. f. Denetim uzman ve bağımsız bir kişi tarafından yapılır. g. Denetim çalışmaları sonucunda rapor düzenlenir.

Muhasebe Denetiminin Tarihsel Gelişimi Mezopotamya uygarlığının kayıtlarında finansal işlemleri gösteren rakamların yanında bir doğrulama sistemi kullanıldığına delalet eden işaret ve noktalar bulunması, bir kişi tarafından hazırlanan kayıtların başka bir kişi tarafından doğrulanma işleminin günümüzden 5500 yıl önceye kadar uzandığını ortaya koymaktadır. Muhasebe denetiminin Anglo-Sakson ülkelerindeki karşılığı “Auditing”’dir. Auditing kavramının kökeni ise Latince “işitmek veya dikkatlice dinlemek, anlamak” anlamına gelen “audire” fiiline dayanmaktadır. Auditing ve meslek unvanı olarak da “auditor“ ilk defa 1289 yılında İngiltere’de kullanılmış profesyonel denetçiliğin ilk örgütü de 1581 yılında Venedik’te kurulmuştur.

Zaman Dilimi Denetim Kapsamı Denetim Amacı İlgiliTaraflar (Finansal bilgi kullanıcıları) Denetim Yaklaşımının adı Sanayi Devrimi Öncesi %100’lük bir inceleme Hata ve hilelerin bulunması İşletme sahipleri Belge Denetimi Sanayi Devrimi-1900 yıllar Arası Ortaklar ve İşletmeye Borç verenler 1900-1930 %100’lük bir inceleme ve örneklemeye başvurma Bilanço ve gelir tablosunun doğruluğunu onayl. Ortaklar, İşletmeye ve Borç verenler, Devlet Finansal Tablo Denetimi 1930-1960 Finansal verilerin istatistiksel örnekleme yoluyla incelenmesi, İç kontrol sisteminin inc. Finansal tabloların doğruluk ve dürüstlüğü hakkında bir görüş oluşturma Tüm finansal bilgi kullanıcıları Sistemlere Dayalı Denetim 1960’dan günümüze İç kontrolün ve, Elektronik bilgi işleme sistemlerindeki Finansal verilerin istatistiksel örnekleme yoluyla incelenmesi, Yönetim Denetimi

DENETİMİN AMAÇLARI Kamunun aydınlatılması yoluyla sermaye piyasasının açıklık ve tutarlılık içinde çalışması, işletme ortaklarının hak ve yararlarının korunması Bağımsız denetim, denetimi yapılan firmalara, borç veya alacağı olan kişilerin hak ve yararlarının korunmasına yardımcı olur İşletme faaliyetlerinin yasal düzenlemelere uygunluğunun araştırılması ve eğer varsa uygunsuzlukların düzeltilmesi, Analizler yaparak işletmenin finansal durumunun yetkili mercilere iletilmesi Denetimi yapılan işletmelerin çalışanlarının hak ve yararlarını korumak. Ülke ekonomisindeki sermaye piyasasının gelişmesini ve tasarruf sahipleri tarafından bu piyasaya arz edilen kaynakların verimli kullanımını sağlamak

BAĞIMSIZ DIŞ DENETİMİN YARARLARI A)Denetlenen İşletmeye Sağladığı Yararlar Bağımsız denetim finansal tabloların riskini azaltır, güvenilirliğini arttırır. Bağımsız denetim, denetimi yapılan işletmelerin muhasebe kayıtlarındaki hataların ortaya çıkarılmasını sağlar ve bu sayede gelir ve giderlerin tablolara doğru olarak yansıtılmasına yardımcı olur Denetimi yapılan işletme yönetiminin ve çalışanlarının sahtekarlık yapma eğilimlerini azaltır. Denetlenmiş finansal tablolar kredi olanakların genişlemesini sağlar İşletmenin bağımsız denetimi sonucunda düzenlenecek olan raporlar, ilgililerin dikkatlerinin işletmenin zayıf noktalarına çekilmesini sağlar

BAĞIMSIZ DIŞ DENETİMİN YARARLARI B)İş Hayatının Diğer Üyelerine Sağlanan Yararlar Denetimi yapılmış finansal tablolar, yatırımcıların karar vermelerinde yardımcı olurlar. Denetlenmiş finansal tablolar işverene ve işçi sendikalarına ücretlerin ve sosyal yardımların pazarlığında nesnel bilgiler sağlar. Bir iş yerinin satılması, alınması ya da başka bir işyeri ile birleşilmesi hallerinde alıcı ve satıcılara güvenilir nesnel bilgiler sağlar. Denetimi yapılmış finansal tablolar, işletme ile ilgili taraflara, özellikle işletme ile iş ilişkisi olan müşterilere, denetlenen işletmenin karlılığı, faaliyetlerinin verimliliği ve etkinliği ve finansal durumu hakkında güvenilir bilgiler sağlar

BAĞIMSIZ DIŞ DENETİMİN YARARLARI C)Kamu Kuruluşları Açısından Sağlanan Yararlar Denetlenmiş finansal tablolardan yararlanılarak hazırlanmış vergi beyannamelerine ve mali raporlara olan güvenin artmasını sağlar Kamu yararına faaliyet gösteren kuruluşlara ait finansal tabloların bağımsız denetimden geçmeleri, resmi kurumların bu kuruluşlarda yapacağı denetimin kapsamının daralmasını sağlar. Denetlenmiş finansal tablolar borçluluk ve iflas hallerinde, vekalet ve ortaklık sözleşmelerinin düzenlenmesinde adli mercilere bağımsız ve güvenilir bilgi sağlar.

Muhasebe-Denetim İlişkisi Finansal tabloların hazırlandığı süreç olan muhasebe sürecinin amaç ve yöntemleri ile, bu tabloların güvenirliliklerinin artırıldığı denetim sürecinin amaçları ve yöntemleri arasında önemli farklılıklar vardır.

Muhasebe İle Dış Denetim Arasındaki İlişkiler

Denetim Türleri A)AMAÇLARINA GÖRE DENETİM TÜRLERİ FİNANSAL TABLOLARIN DENETİMİ UYGUNLUK DENETİMİ FAALİYET DENETİMİ ÖZEL AMAÇLI DENETİM B) DENETÇİNİN STATÜSÜNE GÖRE DENETİM TÜRLERİ BAĞIMSIZ DIŞ DENETİM İÇ DENETİM KAMU DENETİMİ C)KAPSAMINA GÖRE DENETİM TÜRLERİ GENEL DENETİM ÖZEL DENETİM,

Denetim Türleri D)YAPILIŞ NEDENİNE GÖRE DENETİM TÜRLERİ ZORUNLU DENETİM İSTEĞE BAĞLI DENETİM E)UYGULAMA ZAMANINA GÖRE DENETİM TÜRLERİ DEVAMLI DENETİM ARA DENETİM SON DENETİM

Amaçlarına Göre Denetim Türleri Finansal Tabloların Denetimi: Bu denetim türünde amaçlanan; önceden tespit edilen kriterler göz önüne alınarak, finansal tabloların bu kriterlere ne derece uyup, uymadığının ortaya çıkarılmaya çalışılmasıdır. Finansal tablo denetimi denetçiler tarafından yaygın olarak kullanılan bir denetim türüdür. İşletmelerin finansal tablolarının denetimi yapılmak suretiyle, bu tablolarda ki gerçek dışı ve hatalı bildirimler ortaya çıkarılarak, tabloların kullanıcılar için daha fazla güven verici hale getirilmeleri sağlanmaktadır.

Amaçlarına Göre Denetim Türleri Uygunluk Denetimi: Uygunluk denetiminde amaç; işletmenin faaliyetlerini önceden belirlenen kriter ve kurallara uygun olarak yapıp yapmadığını ortaya koymaktır. Uygunluk denetimi yapılırken kullanılan ölçütler, farklı kaynaklar tarafından oluşturulur . Bu kaynaklardan bir tanesi işletmelerin kendi bünyelerinde çalışma düzenini sağlamak için oluşturdukları iç kontrol prosedürleridir. Oluşturulan bu prosedürlere uyulup uyulmadığını tespit etmek amacıyla uygunluk denetimi yapılır. Ölçütleri oluşturma da yararlanılan diğer bir kaynak ise kamu kurumlarının kendi faaliyet konuları çerçevesinde oluşturdukları uyulması gereken kurallardır.

Amaçlarına Göre Denetim Türleri Faaliyet Denetimi: Denetimi yapılacak işletmenin faaliyetlerinin verimlilik ve etkinliğini değerlemek amacıyla bu faaliyetlerle ilişkili usul ve yöntemlerin gözden geçirilmesini kapsar. Faaliyet denetimi iç denetimin bir uzantısıdır ve iç denetimden daha ayrıntılı ve kapsamlıdır . Faaliyet denetiminin yapılması ve sonuçlarının raporlanması hem uygunluk denetiminden hem de finansal tablo denetiminden daha güçtür. Çünkü faaliyetlerin etkinlik ve verimliliğinin tarafsız bir şekilde belirlenmesi çok güç bir iştir. Faaliyet sonuçları değerlendirilirken denetçi taraflı davranabilir. Bu nedenle uygulama da faaliyet denetimi, denetimi yapılan işletmenin performans etkinliğinin araştırılmasından çok performansın geliştirilmesine ilişkin önerilerde bulunma şekline dönüşmüştür.

Amaçlarına Göre Denetim Türleri Özel Amaçlı Denetim: Özel amaçlı denetim, belli bir konuda ayrıntılı bir şekilde bilgi sağlanması amacıyla işletmenin finansal tablolarının, hesaplarının ve bunların dayandığı belgelerin incelenmesidir. Özel amaçlı denetim türlerinin başlıcaları şunlardır: Bir işletmeye ortak olmadan önce yaptırılan incelemeler, Satın alma, devir ve birleşmeden önce yapılan incelemeler, Kredi açmadan önce yapılan incelemeler, Hisse senedi ve tahvillere yatırım yapmadan önce yapılan incelemeler, Ortaya çıkarılan bir yolsuzluğun veya ihmalin araştırılması, Vergi incelemeleri, Kamusal örgütlerce yapılan teftiş ve incelemeler, Mahkemelerce yapılan özel incelemeler,

Denetçinin Statüsüne Göre Denetim Türleri Bağımsız Dış Denetim: Bir denetim şirketine bağlı veya ortak olarak çalışan veya kendi adına bağımsız olarak çalışan denetçiler tarafından, işletmelerin finansal tablolarının genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine uygunluk derecesini belirlemek amacıyla yapılan denetim çalışmasıdır. Bağımsız dış denetim kapsam olarak; finansal tablo denetimi, uygunluk denetimi ve faaliyet denetiminin üçünü birden kapsayan bir denetim türüdür. Bağımsız dış denetim sırasında bu üç denetiminde gerçekleştirilmesi gerekir.

Denetçinin Statüsüne Göre Denetim Türleri İç Denetim: İşletmelere hizmet etmek amacıyla işletmenin yürüttüğü faaliyetleri incelemek ve değerlemek için işletmenin kendi bünyesinde kurulmuş olan bağımsız bir denetleme ve değerleme fonksiyonudur. Hem mali hem de mali nitelikte olmayan konular iç denetimin konusu olabilir. İç denetimin amacı ; işletme varlıklarının her türlü zararlara karşı korunup korunmadığını, faaliyetlerin saptanmış politikalarla uyum içinde yürütülüp yürütülmediğini araştırmaktır. Ayrıntılı bir şekilde incelendiği zaman iç denetim çalışmalarının, finansal denetim, uygunluk denetimi ve faaliyet denetiminin üçünü birden kapsadığı görülür.

Denetçinin Statüsüne Göre Denetim Türleri Kamu Denetimi: Kamu düzeninin sağlanması ve kamu haklarının korunması maksadıyla kamu kuruluşlarına ait denetim elemanlarının yaptıkları denetimlerdir. Kamusal denetimler, yasalar da belirtilen hükümlere dayalı olarak bakanlık ve diğer kamu örgütlerine bağlı denetçiler tarafından yapılır.

Kapsamına Göre Denetim Türleri Genel Denetim: Bir işletmeye ait her türlü işlem ve işletmenin muhasebe sisteminin tümünü kapsayan denetim türüdür. Genel denetim yapılırken; işletmenin finansal durumunun ve muhasebe verilerinin gerçeği yansıtıp yansıtmadığı incelenir. Bir işletmede gerçekleştirilen muhasebe çalışmalarının özeti bilanço ve gelir tablosunda yer alır. Bu nedenle daha önce de bahsettiğimiz finansal tabloların denetimi de bir anlamda genel denetim kabul edilebilir

Kapsamına Göre Denetim Türleri Özel Denetim: İşletmeninin muhasebe sisteminin belli bir konusunda yapılan ve sadece konuda bir görüş açıklamayı amaçlayan denetim türüdür. Özel denetimde yapılacak incelemenin konusu sınırlı tutulsa bile denetim çalışmalarının genişletilmesi mümkündür. Yani özel denetimde de gerektiği zaman muhasebe sisteminin tamamının incelenmesi gerekebilir.

Yapılış Nedenine Göre Denetim Türleri Zorunlu (Yasal Denetim): Yasalar gereği yapılan denetim çalışmalarına zorunlu denetim denir. Bu tür denetimde denetim çalışmalarının, nasıl, ne zaman ve kim tarafından yapılacağı kanun, yönetmelik ve genelgelerle açıkça belirlenmiştir. Zorunlu denetimler işletmelerin kuruluş biçimi ve faaliyet konusu nedeniyle yapılabilirler. Denetim mesleğinin gelişmiş olduğu ülkelerde en gelişmiş ve üzerinde en fazla durulan yasal denetim türü anonim şirketlere ait mali tabloların denetlenmesidir. Bazı özel durumlarda da yasal denetimin yapıldığı görülmektedir. Yasal denetimin özel şekli olan bu denetim türlerine anonim ortaklıkların kuruluşu, sermaye artırımı ve azaltılması, tasfiye, birleşme gibi durumlarda da yasalar gereğince kamusal denetçilere özel denetimler yaptırılabilir.

Yapılış Nedenine Göre Denetim Türleri İsteğe Bağlı Denetim: Yasal olarak zorlayıcı bir neden bulunmadan, ilgililerin , işletme sahip ve yöneticilerinin isteği doğrultusunda gerçekleştirilen denetim şeklidir. İsteğe bağlı olarak yapılacak denetimin sınırları denetim talebinde bulunanlarca belirlenir. İsteğe bağlı denetimde de denetçi diğer denetim türlerinde olduğu gibi , mesleğin gerektirdiği dikkat ve özeni göstermek zorundadır, bu açıdan isteğe bağlı denetim ile zorunlu denetim arasında uygulama açısından fazla bir fark yoktur.

Uygulama Zamanına Göre Denetim Türleri SÜREKLİ DENETİM:İşletmede bir yıl boyunca gerçekleşen muhasebe işlemlerinin incelenmesi ve varsa gerekli düzeltmelerin yapılmasıdır. Sürekli denetim çalışması genellikle iç denetçiler tarafından yürütülür. ARA DENETİM: Hesap döneminin belirli zamanlarında çeşitli konularda yapılan denetimlerdir. Denetimin etkinliğinin artırılabilmesi amacıyla aralıklı denetimler için en uygun zamanlar seçilmelidir. SON DENETİM: Hesap dönemi bittikten sonra yapılan denetim çalışmasıdır. Bu tür denetimde çalışmalar hesap dönemi kapatılmadan hemen önce başlatılabilirse de asıl gerekli çalışmalar hesap döneminin kapanmasından sonra gerçekleştirilir.

DENETÇİ TÜRLERİ Bağımsız denetçiler, İç denetçiler, Kamu denetçileri

DENETÇİ TÜRLERİ BAĞIMSIZ DENETÇİLER: Bir denetim firmasına bağlı olarak yada tek başlarına çalışan müşterilerine belli bir ücret karşılığında denetim hizmeti sunan kişilerdir. Bağımsız denetçilerin yapacağı denetimler; 1)Finansal tablo denetimi, 2)Uygunluk denetimi ve 3) Faaliyet denetimidir. Bağımsız denetçiler, denetim faaliyetini yürütürken eleştirel bir bakışla ve sistemli bir şekilde işletme faaliyetlerini gözden geçirmeli , işletmenin daha etkin ve mali açıdan daha sağlıklı bir yapıda çalışması için gerekli önlemlerin alınması konusunda da işletmelere yardımcı olmalıdırlar.

DENETÇİ TÜRLERİ İÇ DENETÇİLER: İşletmelerin yönetici yada sahiplerine karşı sorumlu olarak, işletme faaliyetlerinin önceden saptanan kriterlere uygun olarak yapılıp yapılmadığını denetleyen kişilerdir. İç denetçiler işletmelerde uygunluk denetimi ve faaliyet denetimi yaparlar. İç denetçilerin görevleri aşağıdaki gibi sıralanabilir: İşletme varlıklarının yeterince korunup korunmadığını araştırmak, Faaliyet ve işlemlerin belirlenmiş politikalara, planlara ve yönergelere uygunluğunu araştırmak,yönetimin düzenlediği her türlü bilginin doğruluk ve güvenilirliğini araştırmak

DENETÇİ TÜRLERİ KAMU DENETÇİLERİ: Kamusal örgütlere bağlı olarak çalışan denetçilerdir. Değişik kamu kuruluşları içinde kurulup örgütlendirilen bu denetim birimleri, kamu ve özel işletmelerin, yasalara, yönetmeliklere, devletin ekonomik politikasına ve kamu yararına bağlılık derecesini izler ve denetler. Ülkemizde kamu kuruluşlarında görev yapan denetçilerin iki tür görevleri vardır: Kamu örgütlerinin faaliyetlerini denetlemek, Özel kesimdeki işletmelerin faaliyetlerini denetlemek, Kamu örgütlerinin faaliyetleri Sayıştay, Maliye Bakanlığı ve diğer Bakanlık Müfettişleri tarafından denetlenmektedir.

DENETÇİLERİN TAŞIMASI GEREKEN ÖZELLİKLER

DENETÇİLERİN TAŞIMASI GEREKEN ÖZELLİKLER

DENETÇİLERİN TAŞIMASI GEREKEN ÖZELLİKLER

Finansal Tabloların Denetiminde Bağımsız Denetçinin Sorumlulukları Finansal tabloların denetiminde denetçinin sorumluluğu,mesleki standartlara uygun bir biçimde inceleme yaparak bulgularını raporlamaktır. Denetçinin işlevi, finansal tabloların güvenilirliğini pekiştirmektir. Denetçinin esas sorumluluğu hiçbir zaman hata ve hilelerin bulunması değildir. Ancak doğal olarak denetçi, finansal tabloları denetlerken, bu tablolara önemli derecede etki yapan veya yapabilecek hata ve düzensizlikleri arayacak ve bunların olumsuz etkilerini de açığa çıkartacaktır. Bazı kesimler, finansal tablo denetiminin amacının dolayısıyla denetçinin sorumluluğunun yönetimin yasal olmayan davranışlarını bulup ortaya çıkarmak olduğunu düşünürler. Denetçi bu tür hususların olabileceğinin bilincinde olmalı ve varsa bu tür bulgularını açıklamalıdır. Ancak, yasa dışı olayların saptanması hukukun işidir ve denetçiden bir hukuk uzmanı gibi davranması beklemenez.

DENETİM BENZERİ KAVRAMLAR Kontrol: Bir işlemin yapılması sırasında doğru ve düzenli olarak kayıtlara alınmasının gözlenmesi, varsa hatayı anında işlemi yapana bildirerek düzeltilmesini sağlamaktır. Revizyon:Gözden geçirmek tekrar incelemektir. Gözden geçirme eleştirisel bir gözle yapılmaktadır. Revizyon daha çok vergisel inceleme amaçlıdır.

DENETİM BENZERİ KAVRAMLAR Teftiş: Bir şeyin aslını doğrusunu veya işlerin iyi yürütülüp yürütülmediğini anlamak için incelemedir. Teftiş denetimden daha dar kapsamlıdır. Muhasebe Denetimi; Bir ekonomik birimin belli bir döneme ait sayısal bilgilerin önceden belirlenmiş kıstaslara uygunluğunu belirlemek ve bu konuda ilgi duyanlara rapor etmek üzere uzman ve bağımsız kişilerce kanıt toplama ve bunları değerlendirerek bir görüşe ulaşma süreci olarak tanımlayabiliriz

Bağımsız Denetime Yaptırmak Zorunda Olan Kuruluşlar SPK mevzuatına tabi şirketler Bankalar Kanununa Tabi şirketler (Bankalar, Katılım Bankaları eski adı ÖFK) Enerji Piyasası Düzenleme Kurumuna tabi olan kurumlar Sigorta ve Reasürans şirketleri Factoring Şirketleri Finansman Şirketleri

SPK’ya Tabi Şirketler Ortak sayısı 250’den fazla olduğu için Halka Açık olduğu Varsayılan şirketler Ortak sayısı 250’den fazla olmakla birlikte menkul kıymetlerini halka arz ettikleri için Kurul gözetimine tabi şirketler Aracı kurumlar Yatırım Ort. Yatırım Fonları Girişim Sermayesi Ortaklıkları Portföy Yönetim Şirketleri Emeklilik Yatırım Fonları Tedrici şekilde Kurulan A.Ş.’ler