GIDA GÜVENLİĞİ Esma KAYA 12-275-051

Günümüzde eski usul gıda işleme ve tüketiciye sunma yaklaşımlarında gerek tüketicinin bilinçlenmesi gerekse ülkelerin gıda yasalarını "daha sağlıklı ve güvenli gıda üretme" doğrultusunda güncellemeleri nedeniyle çok önemli değişimler meydana gelmiş ve Gıda Güvenliği konusu son yılların en önemli toplumsal konusu olmuştur. 

GIDA GÜVENLİĞİ kavramına dar bir çerçeveden bakıldığında, gıdaların amaçlanan kullanımına uygun olarak hazırlanması ve tüketildiğinde tüketicilere zarar vermemesidir. Güvenli gıda ise her türlü bozulma ve bulaşmaya yol açan etkenden arındırılarak tüketime uygun hale getirilmiş gıdadır.

Çağımızda gıda kaynaklı hastalıkların büyük bir kısmı gıda güvenliğinin sağlanamadığı şartlarda üretilen ürünlerden kaynaklanmaktadır. Gıda maddelerinden daha iyi yararlanmak, dayanıklılık süresini artırmak, üretici sağlığını korumak için çeşitli üretim teknikleri geliştirilmiştir. Özellikle gıda maddelerinin üretimi aşamasında mikrobiyal bulaşmanın kontrol altına alınarak mikroorganizmaların yayılmasının önlenmesinde hijyenik koşulların önemi büyüktür. Ayrıca, üretimde uygulanan tekniklerin dayandığı temel ilkelerin bilinmesi ve uygulamaya aktarılması ürün kalitesinin artmasına katkı sağlamaktadır.

Gıda maddelerinin üretim ve ticaretinde özel gıda güvenilirlik standartlarının önemi büyüktür. Üretimi yapan şirketlerle, bu şirketlere hammadde temin eden kişi ve kuruluşlar, önemli bazı kurallara ve standartlara uymak zorundadırlar. Gıda güvenilirliğinin sağlanmasında 1960'lı yıllarda ABD'de geliştirilen ve ilk uygulamaları uzay programında yer alan ve gıdalarda olası bozulmaların analizi, kritik kontrol noktalarının tespiti, limitlerin belirlenmesi, kritik kontrol noktalarında uygulamalar gibi prensipleri bulunan HACCP'nin (Kritik Kontrol Noktaları Tehlike Analizleri) gıda standartlarında önemli bir yeri vardır. 

Gıda güvenliğinde, kalite yönetiminde ve ticarette gözlenen eğilimlerden sonra 1995 yılında NSF (National Sanitation Foundation) halk sağlığı konusundaki deneyimlerinden yararlanarak uluslararası gıda güvenlik kalite yönetim sistemini tasarımlamış, Gıda Güvenlik ve Kalite Danışma Konseyi'ni kurmuştur. Birçok uluslararası kuruluş temsilcileriyle gıda sanayi temsilcileri ve akademisyenlerden oluşturulan bir kurul, gıda güvenliği ve kalitesi için HACCP ile gıda hijyen uygulamaları ve ISO 9000'i entegre eden belgelendirme programını geliştirmiştir.

Bu konuda, Türkiye'de de yeni düzenlemeler yapılmış, AB'ye entegrasyon için yeni bir yasa çıkarılmış, yetkiler büyük oranda Tarım ve Köy işleri Bakanlığı'na devredilmiştir. Kontrol ve denetimlerin tek elden yapılması amacıyla yapılan bu yetki devri, daha yararlı olacak ve bu alandaki kargaşalar da kısmen önlenmiş olacaktır. 

Burada amaç; üretimin her aşamasında gerekli tedbirleri alarak güvenilir ürünlerin üretilmesi, işletme çalışanlarının sisteme katılımıyla, toplam kalite yönetiminin sağlanmasıdır.