Mesleki Hizmetler Genel Müdürlüğü Mesleki Düzenleme Dairesi Başkanlığı Meslek Odaları İle İlgili Mevzuat ve Odaların İdari ve Mali Denetimleri Kapsamında Bakanlığımızın Görev ve Yetkileri Mesleki Hizmetler Genel Müdürlüğü Mesleki Düzenleme Dairesi Başkanlığı
644 s. Kanun Hükmünde Kararnamenin 12/(ı) bendi hükmü. “Bakanlığın görev alanına giren konularla ilgili olarak mimarlık ve mühendislik meslek kuruluşlarına ilişkin mevzuatı hazırlamak ve bunları denetlemek.”
6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanununun 33 üncü maddesi hükmü; “Türkiye‘de mühendislik ve mimarlık meslekleri mensupları mesleklerinin icrasını iktiza ettiren işlerle meşgul olabilmeleri ve meslekî tedrisat yapabilmeleri için ihtisasına uygun bir odaya kaydolmak ve azalık vasfını muhafaza etmek mecburiyetindedirler…”
MESLEK ODALARI ÜYELER BAKANLIK Bakanlığımızın TMMOB ve bağlı bazı odalar üzerindeki idari ve mali denetim yetkisi Mevzuata bağlı oda – üye ilişkisi BAKANLIK ÜYELER Üyelerin Bakanlığa başvuru hakkı (Dilekçe, BİMER yada Bilgi Edinme yolu ile)
Meslek Odaları, kuruluş dayanaklarını Anayasamızın “Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları” başlıklı 135 inci maddesinden almaktadır.
MADDE-135: Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve üst kuruluşları; belli bir mesleğe mensup olanların müşterek ihtiyaçlarını karşılamak, meslekî faaliyetlerini kolaylaştırmak, mesleğin genel menfaatlere uygun olarak gelişmesini sağlamak, meslek mensuplarının birbirleri ile ve halk ile olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hâkim kılmak üzere meslek disiplini ve ahlâkını korumak maksadı ile kanunla kurulan ve organları kendi üyeleri tarafından kanunda gösterilen usullere göre yargı gözetimi altında, gizli oyla seçilen kamu tüzel kişilikleridir...
…Kamu kurum ve kuruluşları ile kamu iktisadî teşebbüslerinde aslî ve sürekli görevlerde çalışanların meslek kuruluşlarına girme mecburiyeti aranmaz. (Değişik: 23/7/1995- 4121/13 md.) Bu meslek kuruluşları, kuruluş amaçları dışında faaliyette bulunamazlar. (Değişik: 23/7/1995- 4121/13 md.) Bu meslek kuruluşları ve üst kuruluşları organlarının seçimlerinde siyasî partiler aday gösteremezler. (Değişik: 23/7/1995- 4121/13 md.) Bu meslek kuruluşları üzerinde Devletin idarî ve malî denetimine ilişkin kurallar kanunla düzenlenir. (Değişik: 23/7/1995- 4121/13 md.) Amaçları dışında faaliyet gösteren meslek kuruluşlarının sorumlu organlarının görevine, kanunun belirlediği merciin veya Cumhuriyet savcısının istemi üzerine mahkeme kararıyla son verilir ve yerlerine yenileri seçtirilir. (Değişik: 23/7/1995- 4121/13 md.) Ancak, millî güvenliğin, kamu düzeninin, suç işlenmesini veya suçun devamını önlemenin yahut yakalamanın gerektirdiği hallerde gecikmede sakınca varsa, kanunla bir merci, meslek kuruluşlarını veya üst kuruluşlarını faaliyetten men ile yetkilendirilebilir. Bu merciin kararı, yirmi dört saat içerisinde görevli hâkimin onayına sunulur. Hâkim, kararını kırk sekiz saat içinde açıklar; aksi halde, bu idarî karar kendiliğinden yürürlükten kalkar.”
6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanunu Ek Madde 3 - “Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği üzerinde, Bayındırlık Bakanlığınca; ihtisas dallarına göre Odalar üzerinde ise, ilgili bakanlıklarca idari ve mali denetim yapılır. İlgili Bakanlıklar; Bakanlar Kurulu Kararnamesi ile tespit edilir.”
Ek Madde 4 - “(Değişik birinci fıkra: 18/6/1997 - 4276/8 md Ek Madde 4 - “(Değişik birinci fıkra: 18/6/1997 - 4276/8 md.) Amaçları dışında faaliyet gösteren Birlik ve odaların sorumlu organlarının görevlerine son verilmesine ve yerlerine yenilerinin seçilmesine, Bayındırlık ve İskan Bakanlığının veya bulundukları yer Cumhuriyet Başsavcılığının istemi üzerine, o yerdeki asliye hukuk mahkemesince basit usule göre yargılama yapılarak karar verilir ve dava en geç üç ay içinde sonuçlandırılır. Görevlerine son verilen organların yerine en geç bir ay içerisinde yenileri seçilir. Yeni seçilenler eskilerin süresini tamamlarlar. İlgili Bakanlıkların bu Kanun Hükmünde Kararname uyarınca Birlik ve Oda organlarının karar ve işlemleri hakkındaki tasarruflarına, Birliğin ve Odaların görevli organları tarafından uyulması zorunludur. İlgili Bakanlığın tasarruflarını kanuni bir sebep olmaksızın yerine getirmeyen veya eski kararda direnme niteliğinde yeni bir karar veren veya kanunun zorunlu kıldığı işlemleri Bakanlığın uyarısına rağmen yerine getirmeyen Birlik ve Oda organları hakkında da yukarıdaki fıkralar hükümleri uygulanır. Görevlerine son verilen organ başkan ve üyelerinin kanunda yazılı ceza sorumlulukları saklıdır. Bu organların yukarıdaki fıkra gereğince görevlerine son verilmesine neden olan tasarrufları hükümsüzdür. (Değişik: 18/6/1997 - 4276/8 md.) Ancak, milli güvenliğin, kamu düzeninin, suç işlenmesini veya suçun devamını önlemenin yahut yakalamanın gerektirdiği hallerde gecikmede sakınca varsa, Birlik ve odalar, vali tarafından faaliyetten men edilebilir. Faaliyetten men kararı, yirmi dört saat içinde görevli hakimin onayına sunulur. Hakim, kararını kırk sekiz saat içinde açıklar, aksi halde, bu idari karar kendiliğinden yürürlükten kalkar.(1)”
Ek Madde 1 - Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliğini veya Odaları temsil etmek üzere uluslararası toplantı ve kongrelere katılmak, Bayındırlık Bakanlığından izin alınmasına bağlıdır. Bu izin verilmeden önce, İçişleri ve Dışişleri Bakanlıkları ile toplantı ve kongrenin konusuna göre diğer ilgili Bakanlıkların görüşleri de alınabilir.
17.12.2013 tarih ve 28854 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren, Bakanlar Kurulunun 2013/5660 sayılı Kararnamesi Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliğine bağlı bazı odaların idari ve mali denetimlerinin Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca yapılması hakkındaki ekli Kararın yürürlüğe konulması; adı geçen Bakanlığın 07/10/2013 tarihli ve 14198 sayılı yazısı üzerine, 6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanununun Ek-3 üncü maddesine göre, Bakanlar Kurulu’nca 18/11/2013 tarihinde kararlaştırılmıştır.
Kararname Eki Karar MADDE 1 – (1) Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliğine bağlı Çevre Mühendisleri Odası, Elektrik Mühendisleri Odası, Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası, İç Mimarlar Odası, İnşaat Mühendisleri Odası, Jeofizik Mühendisleri Odası, Jeoloji Mühendisleri Odası, Makina Mühendisleri Odası, Mimarlar Odası, Peyzaj Mimarları Odası ve Şehir Plancıları Odası üzerinde idari ve mali denetim, Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca yapılır. MADDE 2 – (1) Bu Karar yayımı tarihinde yürürlüğe girer. MADDE 3 – (1) Bu Karar hükümlerini Çevre ve Şehircilik Bakanı yürütür.
24 Aralık 2014 ÇARŞAMBA Resmî Gazete Sayı: 29215 TEBLİĞ Çevre ve Şehircilik Bakanlığından: TÜRK MÜHENDİS VE MİMAR ODALARI BİRLİĞİ VE İLGİLİ ODALAR ÜZERİNDE ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞINCA İDARİ VE MALİ DENETİM YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ
Amaç MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği ile ilgili odalar üzerinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca idari ve mali denetim yapılmasına dair iş ve işlemlere ilişkin usul ve esasları düzenlemektir. Kapsam MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ, Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği ve ilgili odalar ile şube ve temsilciliklerinin idari ve mali denetimini kapsar. Dayanak MADDE 3 – (1) Bu Tebliğ, 27/1/1954 tarihli ve 6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanununun ek 1 ve ek 3 üncü maddeleri ile 18/11/2013 tarihli ve 2013/5660 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar MADDE 4 – (1) Bu Tebliğde geçen; a) Bakanlık: Çevre ve Şehircilik Bakanlığını, b) Genel Müdürlük: Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Mesleki Hizmetler Genel Müdürlüğünü, c) İlgili oda: 18/11/2013 tarihli ve 2013/5660 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Bakanlığın idari ve mali denetimine tabi tutulan odaları, ç) Müdürlük: İlgili odanın bulunduğu Çevre ve Şehircilik il müdürlüğünü ifade eder. İdari ve mali denetim MADDE 5 – (1) İdari ve mali denetim, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı tarafından yapılır.
Şikâyet ve ihbar üzerine yapılacak işlemler MADDE 6 – (1) Şikâyet ve ihbar üzerine, Genel Müdürlükçe gerekli araştırma yapılır. Bu amaçla, ilgili valilikten (Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü) şikâyet veya ihbarla ilgili inceleme yapması istenir. Müdürlük tarafından, şikâyet veya ihbar sahibinin ifadeleri ile Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği, ilgili odalar ve odaların şubeleri veya temsilcilikleri nezdinde yapılacak incelemeler neticesinde elde edilecek bilgi, belge ve açıklamaların değerlendirilmesi sonucunda en az birisi teknik personel olmak üzere Müdürlüğün en az üç personeli tarafından hazırlanan ve en az il müdür yardımcısı seviyesinde onaylanmış olan inceleme raporu Genel Müdürlüğe gönderilir.
(2) Hazırlanan inceleme raporu ile; a) Şikâyet ve ihbar konusunun denetim gerektirdiğinin Genel Müdürlükçe değerlendirilmesi halinde, elde edilen bilgi ve belgeler Bakanlığın Rehberlik ve Teftiş Başkanlığına iletilir. b) Şikâyet ve ihbar konusunun denetim gerektirmediğinin Genel Müdürlükçe değerlendirilmesi halinde, Genel Müdürlükçe yapılan araştırmaların neticesine göre ilgilisine bilgi verilir.
Toplantılara ilişkin işlemler MADDE 7 – (1) Bakanlık Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Yüksek Haysiyet Divanını gerekli durumlarda toplantıya çağırır. (2) Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliğini veya odaları temsil etmek üzere uluslararası toplantı ve kongrelere katılmak, Bakanlığın iznine bağlıdır. Bu kapsamda gerçekleştirilecek yurtdışı seyahatleri için ilgili oda tarafından en az 15 gün öncesinden Bakanlığa yazılı izin talebinde bulunulur. Bakanlık tarafından talebin konusuna bağlı olarak gerekli görülmesi halinde diğer Bakanlıkların da görüşleri alınarak yapılacak değerlendirme sonucunda uygun bulunanların toplantılara katılmalarına izin verilir.
MADDE 8 – (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme Yürürlük MADDE 8 – (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme MADDE 9 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Çevre ve Şehircilik Bakanı yürütür. Davet yerine; konu hakkındaki ayrıntılı yazıları ile beraber ilgili bilgi ve belgenin gönderilmesi istenmeli.
Teşekkür ederim.