ÇOCUKLUK ÇAĞI CİNSEL EĞİTİM

CİNSEL KİMLİK NEDİR? Cinsel kimlik kişinin cinsiyetinden haberdar olması ve buna uygun davranışlar göstermesi anlamındadır.

Cinsel kimlik bozuklukları Günümüzde sıkça TV ekranlarında karşımıza çıkan, kimimizin onaylayıp,kimimizin onaylamadığı,garipsediği, kimimizin kızıp,kimimizin ilgi ile izlediği ama olayların derinliğine araştırıldığında büyük acı ve hayal kırıklıklarının yaşandığı bir durumdur cinsel kimlik bozuklukları.

Cinsel kimlik bozuklukları Cinsel kimlik bozukluğu yalnızlık ve sevgi açlığını gösterir.

Cinsel kimlik bozuklukları Baba uzaktır kendilerine, yargılayıcı ya da aşağılayıcı!... Zaten hiç yanına alıp arkadaş gibi konuşmamıştır. İşten gelir, kahveye gider, birgün olsun yanına alıp beraber gezmemiştir kendisi ile, “aslan oğlum benim” dememiştir hiç, işten gelince almamıştır kucağına, “bugün evde ya da okulda neler yaptın, neler öğrendin” dememiştir.

İdeal babanın görevleri: Baba eşi ve çocuğunun yanında elinden geldiğince çok vakit geçirmeli, iyi örnek olmalı, oğluna kendi cinsiyetine uygun rolde oyunlar öğretmeli, sevgisini gösterebilmeli, tuvalet alışkanlığına yardımcı olmalı, çocuğun pek çok konuda fikrini almalı,ona çocuk gibi değil, dost gibi davranmalıdır. “Aslan oğlum diyenin oğlu aslan olur, aptal oğlum diyenin oğlu aptal olur”.

İdeal annenin görevleri: Anne oğluna, “sen baban yokken erkek olarak babanı temsil ediyorsun” DİYEBİLİR Cinsiyetlerine uygun oyuncaklar seçmeli Çocuğa her elbise giydirişinde “ bak ne güzel , baban gibi oldun, sana abi, baba giysileri aldım” şeklinde yaklaşımlarda bulunmalı

İdeal annenin yapmaması gerekenler: Kendisi de “benim kız çocuğum yok” diyerek erkek çocuğunun saçlarını örmeye , toka takmaya çalışmamalı Anne oğlu yanında giyinip, soyunmamalı, yanında makyaj, banyo yapmamalı Anne çocuklarını sürekli olarak kadın toplantılarına götürmemeli, daha çok yaşıtı çocukların olduğu park vb yerlere götürmelidir.

Anne ve babaya birlikte düşen sorumluluklar: Anne babasından göremediği sevgiyi bulmak için oğluna aşırı derecede yapışmamalı, Kendi yaşıtları ile ilişkisini korumalıdır . Aksi halde çocuk kendi kişiliğini geliştiremeyecek, okula gitmesi, kız arkadaş bulması, evlenmesi zorlaşacak ya da anneye bağımlı hale gelir

ANA BABAYLA SAĞLIKLI İLİŞKİLER, SAĞLIKLI CİNSEL KİMLİK GELİŞİMİNİ SAĞLAR. Cinsel kimliğin sağlıklı olarak gelişimi için bu temel davranışların yanı sıra çocuk için seçilen oyuncaklar, beklentiler ve kıyafet seçimleri de bu süreci etkiler.

ANNE BABANIN CİNSEL KİMLİĞİNDEN MEMNUN OLMASI Sürekli kadın olmanın zorluklarından yakınan, bir dahaki sefer dünyaya erkek olarak gelmek istediği tekrarlayan bir annenin kızının da kadın olmaktan hoşlanmayacağı açıktır. Aynı şekilde anne ile çocuklara kötü davranan bir baba da erkek çocuklar için iyi bir model değildir.

CİNSEL KİMLİK AŞAMALARI Freud ‘a göre beş gelişim aşaması tanımlar: 1.Oral dönem (0-1 yaş) 2.Anal dönem (1-3 yaş) 3.Fallik dönem (3-6 yaş) 4.Latans dönem (6-12 yaş) 5.Genital dönem (12 yaştan sonra)

Oral Dönem (0-1 yaş) HAZ DUYGUSU İLE İLK TANIŞMA Bu dönemde nesneleri ağıza götürmek veya emmek haz verir. Bu nedenle de bebeklerin karınları tokken emdikleri görülür. Oral (ağız) ihtiyaçları engellenmesi kişiliğinin temellerini kötü etkiler.

Anal Dönem (1-3 yaş) CİNSİYETİNİN FARKINA VARMA Bu dönemde çocuk için idrar ve gaitanın tutulması ve bırakılması çok önemlidir. Tuvalet eğitimi de gündeme gelmektedir. Dışkı ve idrarını kendi bedeninin devamı sayar ve onun için değerlidir.

KIZ ÇOCUKLAR BABAYA; ERKEK ÇOCUKLAR ANNEYE HAYRANLIK DUYARLAR VE Fallik Dönem (3-6 Yaş) KIZ ÇOCUKLAR BABAYA; ERKEK ÇOCUKLAR ANNEYE HAYRANLIK DUYARLAR VE AŞIK OLUR. Kız çocuk Babasını kendisine ideal eş olarak görmekte ve ileride onunla evlenmeyi, ona yemekler yapmayı, kazaklar örmeyi hayal etmektedir. Bu arada kendi cinsiyetinden olan annesini kendisine rakip olarak görmekte, kıskançlık duymakta ve babayı anneden uzaklaştırmaya çalışmaktadır.

SADECE HEMCİNSLERİ İLE OYNAR Latans Dönem ( 6-12 Yaş ) ÇOCUKLAR BU DÖNEMDE SADECE HEMCİNSLERİ İLE OYNAR

Latans Dönem ( 6-12 Yaş ) Çocuklar okula başlamaktadırlar ve yeni arkadaşlıkları, yeni bir sosyal çevreyi ve akademik kaygıları da getirmektedir. Bu nedenle cinsel ilgiler azalmış gibi görülmektedir. Ancak cinsel ilgi ve duygular azalmakla beraber hala vardır. Karşıt cinsteki ebeveyne olan ilgi, sevgi dolu, sevecen bir bağlılığa dönüşür.

CİNSEL KONULARDA İLK SORULAR “3 YAŞ”TA BAŞLAR Çocuğun ilk soruları?.... Kendi bedeni Anne-babanın bedeni Bebeğin dünyaya gelişi ile ilgilidir.

Neden cinsellikle ilgili sorular sorarlar Bu sorular çocuğun cinsel duyguları olduğunu göstermez. Bu bir meraktır! Uzaya ve gezegenlere duyulan meraktan farklı değildir. Asıl merakı insanların nasıl ürediğidir.

HER ÇOCUK CİNSELLİKLE İLGİLİ SORU SORAR MI?... Her çocuk cinsellikle ilgili sorular sormayabilir ya da çocuğunuz altı yaşında olduğu halde bu soruları sormaya yeni başlayabilir. Her çocuğun gelişim hızının birbirinden farklı olduğu unutulmamalıdır.

BAZI ÇOCUKLAR CİNSELLİKLE İLGİLİ SORU SORMAZLAR!.... Ya daha önce sordukları sorular nedeniyle ayıplanmışlardır yada kendilerini rahat hissedecekleri bir aile ortamı yoktur. Bu çocuklar oyunlarında veya arkadaşları ile olan konuşmalarında sorularına cevap ararlar.

CİNSELLİKLE İLGİLİ SORULARI KİM CEVAPLAYACAK? “Çocuk kime soruyorsa, o" dur.”

SORULARIN CEVAPLANDIRILMASI Huzursuz, gergin yada utangaç tavır takınmadan, çocuğun yaşına uygun, detaysız, doğru cevaplar verin. Doğal olmayan tavırlar ve seviyesine uygun olmayan cevapların etkileri; Çocuğun merakını körükler, yasak ve kötü olarak algılamalarına sebep olur. Kontrolünüz dışında araştırmaya girişebilir. Sorular altında ezilen anne baba bir çırpıda tüm gerçeği kendi bildikleri gibi anlatırlarsa çocuğun bilmek istediklerini vermedikleri gibi çocuğun kafasını karıştırmış olurlar

SORULARIN YANITSIZ KALMASI Çocuğun bu boşlukları doldurması anlamına gelir. Uygun olmayan davranışlarla kendi kendine öğrenmesine fırsat tanınmış olur. Eğer çocuk okul çağında ise öğretmeni ile iletişime geçip yaşına uygun kitap tavsiyesi alınmalıdır.

CİNSEL BİLGİLER VERMENİN EN İDEAL ZAMANI “3 YAŞ” NEDEN?.... ÖZDEŞİM KURAR TAKLİTLE ÖĞRENİR GÖZLEMCİDİR HAYAL DÜNYASI GENİŞTİR

3 YAŞ ÇOCUĞU TAKLİT EDER 3 yaş civarındaki kız çocukları annelerini taklit etmeye, makyaj malzemelerini gizlice kullanmaya, onların elbise ve ayakkabılarını giymeye çalışırlar. Erkek çocuklar da baba gibi konuşma, yürüme, davranma yanında onunla tıraş olmak gibi taklit davranışları gösterirler.

3 YAŞ ÇOCUĞU ÖZDEŞİM KURAR Kız ve erkek çocuklar bir yandan bu özdeşimi kurmaya çalışırken bir yandan da karşı cinsten olan ebeveyne hayranlık duyarlar. Anne-babanın arasına girmeye, dikkatleri kendi üstlerine çekmeye çalışırlar. Bu dönemde sık duyulan konuşmalardan biri kız çocukların babalarına, erkek çocukların da annelerine "Büyüyünce seninle evleneceğim" demesidir. Eğer bu konuşmalarda çocuk aşırı utandırılırsa cinsel gelişimine ilişkin ciddi sorunlar çıkar. Benzer şekilde bu duygunun aşırı desteklenmesi de sorunlar yaratır.

3 YAŞ ÇOCUĞU İYİ GÖZLEMCİDİR Çocuklar kendinin ve karşı cinsin vücudunu keşfetmek ister BAZEN GİZLİ GİZLİ GÖZETLER. BAZEN DE KEŞİF İÇİN FAALİYETE GEÇER DOĞRU: Çocuğun merakını doğal karşılayıp, merak ettiklerini sorabileceği söylemek gerekir. YANLIŞ: Çocuğa bağırmak, çağırmak

ERKEK ÇOCUĞUNUN KENDİNİ ÜSTÜN HİSSETMESİ 3 YAŞ ÇOCUĞU HAYAL DÜNYASI GENİŞTİR VE İLGİNÇ SONUÇLAR ÇIKARTIR KIZ ÇOCUĞUNUN KENDİNİ EKSİK HİSSETMESİ “Kızım sen kız olarak doğdun ve kız olarak hiçbir eksiğin yok. Erkek kardeşin de erkek olarak doğdu, onunda eksiği, fazlası yok!” demek yeterli olur. ERKEK ÇOCUĞUNUN KENDİNİ ÜSTÜN HİSSETMESİ

3-6 yaş arasında erkek çocuklarını SÜNNET ETTİRMEYİN Erkek çocuklar, kız çocukların niçin pipileri olmadığını anlamaya çalışır. Pipisini kaybetmekten korkar. Kız çocuklar ise büyüdüklerinde pipileri olacağını umut ederler.

pipisi olmadığı için üzülür 3-6 yaş kız çocukları pipisi olmadığı için üzülür Nasıl bir açıklama yapalım: "Kadının çocuk dünyaya getirmesi için böyle bir yapıya ihtiyacı vardır“ olmalıdır.

CİNSEL KONULARDA İLK SORULAR “3 YAŞ”TA BAŞLAR Çocuğun ilk soruları?.... Kendi bedeni Anne-babanın bedeni Bebeğin dünyaya gelişi ile ilgilidir.

ÇOCUKLAR GÖZLEMLERİYLE YANLIŞ SONUÇLARA ULAŞABİLİRLER CİNSİYETE AİT İLK SORULAR Erkek çocuklar: “Anne kız kardeşim sünnet olmuşta ondan pipisi yok değil mi?” diye sorarlar. Bir kız çocuk, kız oluşunu şöyle açıklayabilir: “Anne, ben önce oğlan doğdum; sonra sünnet oldum, yarası iyileşmedi açık kaldı, ben de kız oldum!” ÇOCUKLAR GÖZLEMLERİYLE YANLIŞ SONUÇLARA ULAŞABİLİRLER

-Neden erkeklerin bebeği olmaz? -Çünkü erkeklerin vücudunda bebeklerin büyümesini sağlayan küçük bir yuvacık yoktur. -Evlenmemiş kişilerinde bebeği olabilir mi? -Evet. Her yetişkin kadın ve erkek bebek sahibi olabilir. Fakat evlenmeyi beklemeleri, bebeğin bir ailesi ve yuvası olması daha doğrudur.

BEBEĞİN OLUŞUMUNA AİT SORULAR ÇocuK anne karnına nasıl girdi? “ana karnındaki bebek tohumlarının büyümesiyle olur” olabilir. Bebeğin oluşumunda babanın rolünü NEDİR? “Bebek tohumlarının biri annede vardır, biri de baba da” demek yeterli olabilir. DAHA MERAKLISINA “anne ile baba yatakta beraberken, babadan gelen tohumlar anneninki ile birleşir ve bebek oluşur, büyümeye başlar”

BEBEĞİN DÜNYAYA GELİŞİ

BEBEĞİN DÜNYAYA GELİŞİ -Ben nasıl doğdum? Çocuk bu soruyu sorduğunda hemen o anda yanıt verilmelidir. -"Sen karnımdaki özel bir şeyde büyüdükten sonra vücudumda karnımın altında bebeğin dışarı çıkabilmesi oluşmuş bir açıklıktan dışarı çıktın" denebilir.

"BÜYÜYÜNCE SENİNLE EVLENECEĞİM“!... Uygun yanıt; "Biliyorum beni çok seviyorsun, ben de seni çok seviyorum ama çocuklarla anne ve babalar evlenmezler" olmalıdır. Yanlış yanıt; "Terbiyesiz, bir daha duymayayım" yada "Tabi canım evleniriz" şeklinde yanıt verme çocuğu kargaşaya sürükler.

CİNSEL ORGANINA DOKUNMASI Çocuğun cinsel organına dokunması organını tanıması adına yaptığı normal bir harekettir.. Fakat çocuk sık sık genital organlarına dokunuyorsa bu stresin belirtisi olarak kabul edilebilir. Böyle bir durumda çocuğun dikkatini farklı yönlere çekemeye çalışın. Yaşamında baskıya neden olabilecek konuların, beslenme, tuvalet eğitimi ya da başka konularda eğitim verirken sergilediğiniz tutumun incelenmesi ve gerekli değişikliklerin yapılması çocuğunuza yardımcı olabilecektir.

ANA-BABANIN TUTUMU Çocuğa karışarak "dokunma,yapma", "ellersen kötü olur", erkek çocuklarda "keserler,kopar,çürür" şeklinde yanlış yaklaşımda bulunurlar. Bu gibi hatalı sözler çocuklarda korku, endişe ve utanma duyguları yaratacağından , son derece sakıncalıdır.

Normaldir ve zararlı sayılmaz. 3-6 YAŞ ÇOCUĞUN KENDİNİ TATMİN ETMESİ (MASTÜRBASYON) Dokunma yoluyla cinsel organını keşfeden çocuk zamanla tesadüfen zevk almaya başlar ve bunun sonucunda mastürbasyon yaptığı görülebilir. Normaldir ve zararlı sayılmaz. Bütün okul öncesi çocukların yarısı cinsel oyunlar oynar veya mastürbasyon ve teşhircilik yapar KESİNLİKLE CEZALANDIRILMAMALI

3-6 YAŞ ÇOCUĞUN KENDİNİ TATMİN ETMESİ Onu korkutmadan ve konuya değinmeden başka bir şeyle oyalayarak dikkatini başka bir yöne çekmek genellikle yeterli olur.

Çocuğunuzun bu tip davranışlarında; “sizin aile terbiyenize uygun olmadığını ve hala sınırlandırılması gerektiğini düşünüyor olabilirsiniz”. Böyle bir durumda çocuğunuza; “bu tip bir ilginin normal olduğunu ama herkesin önünde bu gibi davranışlarda bulunmanın uygun olmadığını söyleyebilirsiniz”.

Bu durum, aynı zamanda çocuğunuza, herkesin bedeninin özel olduğu öğretmeniz için de iyi bir fırsat olabilir. Böylece çocuk cinselliği doğal ama kişiye özel bir davranış olarak algılayabilecektir.

AYNI ODADA YATMASORUNU Çocuğun anne baba ile aynı odada yatması, anne baba evde çıplak dolaşmaları, çocuğun merakını daha fazla arttıracaktır. Bu nedenle, 4. aydan itibaren çocuğu ayrı yatırmak gerekir.

Mahremiyet bir öğretidir, doğuştan gelmez. Mahremiyet; küçük yaşlarda öğrenilen ve çocuğun mahremiyetine saygı göstermekle başlayan bir tutumdur. Tuvalet-banyo gibi yerlerde, giyinip soyunurken çocuğun mahremiyetine özen gösterilmeli. Onlara erişkinler gibi özel hayatları olduğu ve bazı şeylerin sadece özel yerlerde yapılabileceği duygusu uyandırılmalıdır.

Kendi vücudunu seven ve sınırlarını doğru koyan bireyler olarak yetişen çocuklarımız cinsel konularda da ailenin desteğine ve danışmanlığına ihtiyaç duyarlar. LÜTFEN TOPLUMSAL TABULAR YÜZÜNDEN ONLARDAN SEVGİNİZİ VE İLGİNİZİ ESİRGEMEYİN

ÇOCUK PSİKİYATRİSTİNDEN YARDIM ALIN ÇOCUĞUNUZUN TAVIR VE DAVRANIŞLARINDA OLAĞAN DIŞI BİR DURUMU GÖZLEMLEDİĞİNİZDE LÜTFEN !... ÇOCUK PSİKİYATRİSTİNDEN YARDIM ALIN