Audiotory Steady-State Response Odyoloji ve Konuşma Bozuklukları B.D. (ASSR) Eyüp KARA Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi KBB A.D. Odyoloji ve Konuşma Bozuklukları B.D. 2005 Ankara

Odyolojik Bataryaların Birlikte Kullanımı ☻ Odyolojide; her aracın ve yöntemin uygulama alanı sınırlıdır. Bu nedenle gerektiğinde birlikte kullanılmalıdır. ☻Örneğin: OAE’nin varlığı bir bebekte normal veya normale yakın işitme olduğunu gösterir, fakat ABR uygulamadan retro-koklear bir patoloji olup olmadığından emin olamayız.

Audiotory Brainstem Response (ABR) ☻ Bilimsel araştırmalar ve klinik çalışmaların sonucunda ABR yerleşmiş ve kabul edilmiş bir araçtır. ABR taramada, eşik tahmininde ve işitme tipini belirlemek için güvenle kullanılabilir.(B. Cone Weeson et al. J. Am. Acad. Audiol. 2002) ☻ Potansiyeller; kısa süren uyaranlar, klik veya tone-burst ile en iyi şekilde uyarılır. Bu uyarılma nöral senkrona bağlıdır. ☻ Stapells’e göre; ABR ve davranış işitme eşikleri arasında yakın bir ilişki vardır. Bu eşikler arası 10 dB kadardır. (The Hearing Journal-2002)

ABR’nin Sınırları ☻ Kısa süreli uyarılar kullanıldığından dolayı; ☻ Klik ABR’de ayrı ayrı frekanslarda uyarı yapılamamaktadır. (1-4 kHz) ☻ Hem klik hem tone burst için max. Uyarı seviyesi sınırlıdır.(Klik: 100dBnHL, TB:100-105 dBnHL) ☻ Bu sebeplerden dolayı ABR ile işitme kaybı;ileri ve çok ileri derecedeki olan hastalar değerlendirilememektedir.

ABR’nin Sınırları ☻ ABR’nin test sonuçları için görsel ve subjektif yorumlar gerekmektedir. Özellikle Tone Burst ABR’de dalgalar çok belirgin olmadığından değerlendirilmesi ancak tecrübeli uzman tarafından yapılabilmektedir.

ASSR Nedir? ☻ Temel olarak ASSR; EEG dalgaları ve işitsel uyarılar arasındaki bağlantıya dayanarak ölçüm yapan sistemdir. ☻ ASSR’de taşıyıcı frekansla verilen uyarının, modulasyon frekansı beyinde taşıyıcı sinyalden ayrı olarak, modulasyon frekansının sayısı kadar algılanır. Bu EEG kayıtlarında farklılık yaratmaktadır. ☻ Sistem bunu istatistiki olarak hesaplayıp, modulasyon frekansının ne kadar algılandığını bulur. ☻ Verdiğimiz taşıyıcı frekans ve modulasyon frekansı algılanmışsa, EEG kayıtlarında anlamlı sonuç vermişse, o frekansta ve şiddette işitme vardır denir.

ABR ve ASSR’nin Benzerlikleri ☻ Yeni doğanlarda hem ABR hem ASSR uygulanarak davranış eşikleri tahmin edilebilir. ☻ Rickards ve et al.’un yaptığı çalışmada;337 yeni doğana AMFM 70-100 Hz 3 frekansta ASSR’nin ortalama eşiklerini belirlemişlerdir. ABR ve ASSR eşikleri arasında yüksek korelasyon olduğunu bulmuşlardır.

VRA(Görsel Pekiştirme Odyometresi) ve ASSR ☻ Saf ses odyometri şartlandırılmış yanıtlarla elde edilir. ☻ 6 ay ve üstü bebeklerde uygulanabilmektedir. Bunlarda VRA tercih edilebilmektedir. ☻ Fakat küçük bebeklerde kooperasyon kurmak çok zordur. Bu yüzden ASSR gibi daha objektif araçlara ihtiyaç duyulmaktadır.

ABR ve ASSR’nin Farklılıkları ☻ ASSR’nin max. uyarı seviyesi 128 dBHL’e kadar çıktığı için çok ileri derecedeki işitme kayıpları tanılanabilmektedir. ☻ ASSR’nin uyarısı, frekansı belli daha uygun hale getirmek için amplitud ve frekans değişiklikleri yapılmış ve sürekli bir tondur. ☻ ASSR otomatik ve objektif olarak sonuçlandırılmaktadır.

ASSR’nin Dezavantajları ☻ Normal işiten bebeklerde kemik yolu iletiminin bilgileri yoktur. ☻ Yetişkinlerde de çok azdır ve normatif bilgiler tam anlamıyla oturtulamamıştır.

Özetle; ASSR’nin Avantajları ☻ Objektif ☻ Hızlı ☻ Frekansa spesifik ☻ Yüksek şiddette uyaran verebilme

ASSR’nin Kayıt Bölgeleri ☻ ASSR; cochlear nucleus, superior olivary complex ve inferior colliculustan alınır. ☻ ABR’deki III. ve V. dalgalarla aynı bölgelerden kayıt yapılır. ☻ İşitsel nöropatilerde ve nöral senkronizasyon bozukluklarında sağlıklı çalışmamaktadır.

ASSR’de kullanılan Uyarılar ☻ ASSR’de kullanılan modülasyon frekansları önemlidir. ☻ Uyarılmış potansiyellerin başlangıç yeri mod. Fre.’na bağlıdır. ☻ ASSR’de MF > 70 Hz ABR sonuçları ile en uyumludur. Orijin Late Brainstem (~10msec latans) MF 60-100 Hz uyuyan çocuk ve yetişkinde en uygun Daha yavaş MF’ları uyanık yetişkinlerde kullanılmaktadır. MF 20-70 Hz Orta beyin (~30 msec latans) MF < 20 Hz İşitsel Korteks (~ 100 msec latans)

MM

81 Hz EEG + ASSR .5 1 2 4 kHz

ASSR’de Neden Yüksek Modülasyon Oranı Kullanılır? ☻ Yapılan çalışmalarda en iyi cevaplar 60-110 Hz arasında alınmıştır. ☻ 80 Hz modülasyon frekansı(Yüksek mod. fre.) genellikle kökenini beyinsapından almaktadır, bu da işitme değerlendirilmesinde büyük önem taşır. ☻ Düşük mod. Frekansları (~40Hz) kökenini beyinsapı ve korteksten almaktadır.

Modulasyon Frekanslarının EEG Kayıtlarına etkileri Modulasyon frekansı yükseldikçe tepkiler kortexten beyinsapına doğru inmektedir. Wang Y, Ahmar N, Xiang J, Poeppel D, Simon JZ. Neuroscience and Cognitive Science Program,Department of Linguistics, Department of Biology University of Maryland College Park

Normal İşiten Bebekler ASSR’nin Sorunları Normal İşiten Bebekler PEKİ YA BİZ??

Normal işiten Bebekler ve Yetişkinlerde ASSR eşikleri 500 Hz 1000 Hz 2000 Hz 4000 Hz Bebekler 36 dB 30 dB 24 dB 14 dB Yetişkinler 16 dB 19 dB 15 dB Bebeklerde normal eşiklerden çok farklı(daha yüksek) eşikler bulunmuştur!! Herdman& Stapells

Normal Çocuklarda ASSR Eşikleri dBSPL Klinikler 500 Hz 1000 Hz 2000 Hz 4000 Hz Vancouver 2003 42 30 27 20 Melbourne 2001 45 34 29 38 Ottawa/ Havana 1996 26 Seattle 1995 56 58 68 Melbourne 1994 53 34 (1500 Hz) Ortalama SPL 48 33 Ortalama HL 35

Sonuçta; ☻ Çok ileri kayıplarda; ASSR ve davranış eşikleri arasındaki fark küçük iken, ☻ Normal işitmede davranış eşikleri ile ASSR arasındaki fark çok büyüktür.

Konu Hakkında Yapılan Çalışmalar

Çalışma 1 ☻ MASTER ASSR; SNHL yetişkinlerde odyometri verileri ile karşılaştırma çalışması: (Dimitrijevic et al. 2002)

Çalışma 2 ☻ Yapılan çalışmada; yetişkin işitme engellilerde, ASSR’de yavaş kortikal potansiyellerle saf ton işitme eşikleri arasındaki farklara bakılmıştır. ☻ Çalışmada 23 kişiden oluşan iki grup denek kullanılmıştır. ☻ Deneklere 40 Hz ve 80 Hz modulasyon frekansında 500, 1000, 2000 ve 4000 Hz’de uyaranlar verilerek eşik aranmıştır.ASSR eşikleri 80 Hz de davranış odyometrelerine göre 5-17 dBHL farklılık göstermiş, 40 Hz de 1-14 dB farklılık olduğu gözlenmiştir. ☻ Çalışma sonucunda; yavaş kortikal potansiyelerde anlamlı eşikler bulmak için; 40 Hz modulasyon frekansının kullanılmasının daha doğru sonuçlar verdiği bulunmuştur. Comparison of multiple auditory steady-state responses (80 vs. 40 Hz) and slow cortical potentials for thresold estimation in hearing impaired adults Anna Van Maanen, David R. Stapells International Journal of Audiology (In press, November, 2004)

Çalışma 3 ( ASSR with sensorineural hearing loss adult Herdman, T Çalışma 3 ( ASSR with sensorineural hearing loss adult Herdman, T., Stapells, D, İnt. journal of Auduiology 2003; 42:237-248) ☻ Yapılan çalışmada davranış odyometresi ile ASSR karşılaştırılmıştır. ☻ Çalışmaya sensorinöral işitme kaybı olan 29 yetişkin denek katılmıştır. Bu deneklerin davranış odyoları ile ASSR’de 77-105 Hz modulasyon frekansında; 500, 1000, 2000 ve 4000 Hz’de eşikleri karşılaştırılmıştır. Her iki yöntem için yanılma payları, eşik farkları şu şekilde bulunmuştur: 500Hz 1000Hz 2000Hz 4000Hz BOA 14dB 8dB 10dB 3dB ASSR 13dB 9dB

Kliniğimizde Bulunan ASSR ve Kullanımı

Çalışma Prensibi

TEŞEKKÜRLER…