OKUL ÖNCESİ EĞİTİMDE DEĞERLENDİRME

OKUL ÖNCESİ EĞİTİM PROGRAMLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ Eğitim sürecinin son aşaması, amaçlar doğrultusunda planlanan ve uygulanan eğitim etkinliklerinin çocukların davranışlarında oluşturduğu değişikliğin ölçülmesi ve yorumlanması amacıyla yapılan değerlendirmedir. Değerlendirme sonuçları; programın geliştirilmesi ve eğitimin etkisini belirlemek amacıyla kullanılabilir. Her iki durumda da asıl hedef çocukların gelişimini ve eğitimini desteklemektir.

• Çocuğun tanınması ve değerlendirilmesi, • Programın değerlendirilmesi, •Öğretmenin kendini değerlendirmesi

Çocuğu tanıma ve değerlendirmenin önemi

1. Çocukların motivasyonunu, dikkatini, bir alana özgü bilgi ve beceri düzeylerini, ilgi alanlarını, öğrenme stillerini, gereksinimlerini, organizasyon becerilerini, sözlü ve sözlü olmayan iletişim becerilerini, arkadaşlık ilişkilerini, problem çözme becerilerini, sosyal yaşam becerilerini, yardıma gereksinim duydukları alanları ve güçlü yönlerinin tespitini olanaklı kılar.

2. Çocukların gereksinimlerini karşılayacak etkili ve kaliteli eğitim programlarının amaçlarının seçilebilmesini ve bu amaçlara ulaşılması için öngörülen kazanımların belirlenmesini sağlar. Bir başka ifadeyle, çocuğu tanımak için atılan ilk adım, sağlam bir başlangıç demektir. Çünkü çocuğun gereksinimleri tespit edildikten sonra diğer adımlar belirlenebilir.

3. Uygun öğrenme yöntem, teknik ve araçlarının seçilmesine ve böylece etkili öğrenme ortamlarının düzenlenmesine temel oluşturur.

4. Erken yaşlarda çocukların güçlü ve gelişmeye açık veya desteklenmesi gereken özel gereksinimlerinin karşılanmasına olanak verir. Böylece, çocukların gelişimsel olarak desteklenmesinde, doğru zamanda doğru yönlendirme şansı yakalanmış olur. Güvenilir ve geçerli araçların kullanılması durumunda, aileleri çocukları ile ilgili olarak bilgilendirmek ve yönlendirmek için etkili bir süreçtir. Çocuğu tanımakla ilgili kullanılan her yöntem ve araç, eğitimcinin ve ailenin çocuk hakkındaki fikirlerini karara dönüştüren somut sonuçları gösterir.

5. Çocukların kendi kendilerini de tanıma fırsatı yaratarak bireysel ve sosyal farkındalığı geliştirir ve çocuğun kendi hakkında içten denetim becerisinin gelişmesini sağlar.

6. Çocukların gelişimindeki ilerlemeyi ya da sapmaları ölçmeyi sağlar 6. Çocukların gelişimindeki ilerlemeyi ya da sapmaları ölçmeyi sağlar. Böylece çocuk hakkında bir profesyonel olarak aileleri bilgilendirmede güvenilir bir rehberlik hizmeti vermek mümkün olur.

ÇOCUĞU TANIMA VE DEĞERLENDİRME SÜRECİNDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN NOKTALAR

aktif öğrenmeyi destekleyen günümüz eğitim yaklaşımında sadece ürün değil, sürecin değerlendirilmesi de ön plana alınmaktadır. Çocuklar ne yaptıkları kadar nasıl ve neden yaptıklarını da düşünmelidirler. Tanıma ve değerlendirmenin hedefi çocukların neleri bilmediğini değil, neleri bildiğini anlamaktır.

Çocukların, aynı yaşta olsalar bile, birbirlerinden farklı bireyler olduğunu akıldan çıkarmamak gerekir. Çocuğu tanımak, çocukla ilgili gelişimsel hedeflerin belirlenmesi açısından önemlidir.

Çocuğu tanıma ve değerlendirmede kullanılan araçlar 1. Gözlem kayıtları, 2. Anekdot kayıtları, 3. Gelişim kontrol listeleri ve standart testler, 4. Portfolyolar (gelişim dosyaları), 5. Gelişim raporları

Anaokulundan Çocuğunuzla ilgili Haber Var Sayı Veli, Gözlem, anaokulumuzun değerlendirme sisteminin önemli bir parçasıdır. Bizler çocukların nasıl geliştiklerini ve öğrendiklerini onları gözlemleyerek anlarız. Çocuğunuzla ilgili bugün bazı gözlemlerimi sizinle paylaşmak istedim. Aşağıdaki olayı bugün gözlemledim ve sizin bunları duymaktan memnun olacağınızı düşündüm. ………………………………………………………………………………………………………… …........................... ............ ………. …… .......................…...........................…...........................…....... Çocuğunuzun gelişmesiyle ilgili yeni haberleri sizinle paylaşmaya devam edeceğim. Sizin de çocuğunuzun ev yaşantısıyla ilgili paylaşımlarınızı bekliyorum. Sevgi ve saygılarımla... Öğretmenin Adı-Soyadı, ımzası

KISA NOT ÖRNEĞİ Tarih : Gözlenen Durum : Çocuğun Adı - Soyadı : Durumu gözleyen : Tarih : Gözlenen Durum : Ayşe, ondan öyküyü anlatması istendiğinde parmak emdi ve başını masaya koydu.

ANEKDOT KAYIT FORMU Çocuğun Adı - Soyadı : Tarih : Kayıt tutan : Gözlenen durum: Ayşe, parmağını emdi ve başını masanın üstüne koydu, etkinliğe katılmayı reddetti. Gözlenen mekân ve çocuk grubu: Büyük grup etkinliği Detaylar: Ayşe'den öyküyü anlatması birkaç defa istendi. Her iki durumda da parmağını emdi. Yorumlar: Birkaç defa parmağını emdiğini gözledim. Anlatma etkinliği ile ilgili değerlendirmeye gereksinimi var.

Kazanım Değerlendirme Dosyası O.K.Y.-Madde 55- (Değişik  : 31.7.2009/27305 RG) Okul öncesi eğitim kurumlarında, Okul Öncesi Eğitim Programına göre çocukların gelişim ve eğitim durumlarıyla ilgili olarak her çocuk için kazanım değerlendirme dosyası tutulur.

Kazanım Değerlendirme Formu Çocuğun Adı-Soyadı Öğretmenin Adı-Soyadı Cinsiyeti Okul/Kurum Adı Doğum Tarihi(Gün/Ay7Yıl) Eğitim-Öğretim Yılı Okula Başlama Tarihi (+)Bağımsız Yapabiliyor (.ı.)Yardımla Yapabiliyor (.)Henüz Yapamıyor Okul Öncesi Eğitim Programında Yer Alan Amaç ve Kazanımlar Tarih …/../.. 1. Değerlendirme II. Değerlendirme PSİKOMOTOR ALAN (+) (.ı.) (.) Amaç 1.Bedensel koordinasyon gerektiren belirli hareketleri yapabilme Kazanımlar 1. Sözel yönergelere uygun olarak ısınma hareketleri yapar 2. Değişik yönlere yuvarlanır. (*) 1. Değerlendirme birinci dönemin sonunda II. Değerlendirme ikinci dönemin sonunda yapılır.

Öğrenci Dosyası, Gelişim Raporu ve Katılım Belgesi O.K.Y.-Madde 56- (Değişik: 31.7.2009/27305 RG) E-okul sisteminde her çocuk için öğrenci dosyası tutulur. Bu Yönetmeliğin 55 inci maddesindeki kazanım değerlendirme dosyası bilgileri doğrultusunda hazırlanan Gelişim Raporu (EK-10), her dönem sonunda e-okul sistemine işlenerek bir örneği veliye verilir.

Gelişim Raporları Gelişim raporları çocukların eğitim dönemi içindeki performanslarının bir özetini kapsar. Gelişim raporları, öğretmenlerin çocukları tanımaya yönelik olarak kullandıkları çok çeşitli araçların (gözlemler, anekdotlar, standart testler ve gelişimsel kontrol listeleri, portfolyo, davranış değerlendirme formu vb.)sonuçlarının bir sentezi olarak da düşünülebilir. Gelişim raporlarının eğitim dönemi içerisinde en en az iki kez ailelerle paylaşılması gerekir.

O.K.Y.-Madde 56- ……… Okul öncesi eğitimini tamamlayan veya okul öncesi eğitim kurumlarına en az bir eğitim yılı devam eden çocuklara, e-okul sisteminde düzenlenen Katılım Belgesi (EK-11) verilir. Çocukları başarılı veya başarısız gösteren; karne, diploma ve benzeri adlar altında hiçbir belge verilemez.

PORTFOLYODA BULUNACAK ÜRÜNLER a) Aileye ait bilgi formları, b) Öğretmenin çeşitli durum ve zamanlarda topladığı gözlem bilgileri, c) Çocuğa ve aileye ait anekdotlar, ç) Standart test ve gelişimsel kontrol listelerinin sonuçları, d) Öğretmenin çocukla ilgili kısa ve uzun vadedeki planları, e) Çocuğa ait kişisel bilgiler, f) Fotoğraflar, g) Video kayıtları, ğ) Çocuğun seçtiği sanat çalışmaları, h) Çocuğun sorduğu sorular, bazı sorulara verdiği ilginç cevaplar, ı) Projeler,

Programın Değerlendirilmesi

Programın Değerlendirilmesi * Yıllık planın değerlendirilmesi *Günlük planın değerlendirilmesi

PROGRAMIN DEĞERLENDİRİLMESİ Program değerlendirilirken, tüm boyutları (amaçlar, kazanımlar, öğrenme süreci) ele alınarak bunlar arasındaki tutarlılıklar, planlanan ile uygulanan arasındaki durum, uygulamada ortaya çıkan yeni gereksinimler belirlenir.

Yıllık planın değerlendirilmesi *Aylık değerlendirmeler (yıllık planın “Değerlendirme” bölümünde belirtilir). 1. Her ay için plana alınan amaçların gerçekleştirilip, gerçekleştirilemediği 2.Etkinliklerin uygulanıp uygulanmadığı 3.Uygulamada ortaya çıkan sorunlar 4.Yeni gereksinimler belirlenir *Dönem sonu değerlendirmeler Her dönem sonunda öğretmen her çocuk için “Kazanım Değerlendirme Formu’nu” doldurur.

BELİRLİ GÜN VE HAFTALAR YILLIK PLAN FORMU OKULUN ADI: YAŞ GRUBU (AY) AYLAR AMAÇLAR VE KAZANIMLAR Çocukların gelişimsel özellikleri göz önünde bulundurularak o ay içinde kazandırılması beklenen amaç ve kazanımlar, her bir gelişim alanından seçilerek eğitim programındaki alan adı, amaç ve kazanım numaraları ile açık olarak yazılır. A R L I K PSİKOMOTOR ALAN Amaç 1. Kazanımlar 3. 5. SOSYAL DUYGUSAL ALAN Amaç 7. 1. DİL ALANI Amaç 8. 8. 9. 11. BİLİŞSEL ALAN Amaç 2. 2. Amaç 4. 4. ÖZBAKIM BECERİLERİ Amaç 5. AYLAR KAVRAMLAR ALAN GEZİLERİ BELİRLİ GÜN VE HAFTALAR AİLE KATILIMI DEĞERLENDİRME A R L I K O ay için belirlenen amaç ve kazanımlara uygun olan kavramlar, ilgili listeden (program kitabında yer alan)seçilerek yazılır. Gerekli durumlarda kavramlar listesine yeni kavramlar eklenir. O ay için belirlenen amaç ve kazanımlara uygun olarak yapılacak alan gezileri etkinlikleri yazılır. Belirli gün ve haftalar listesinden(program kitabında yer alan) o ay için uygun olan belirli gün ve haftalar seçilerek yazılır. O ay için belirlenen amaç ve kazanımlara göre evde ve okulda ailelerle birlikte yapılacak etkinlikler yazılır. Her ay sonunda ”Çocuk, program ve öğretmen” boyutunda yapılan değerlendirme sonuçları yazılır. Çocukların gelişimsel özelliklerinin değerlendirilmesine yönelik olarak ”Gelişim Kontrol Listesi”nin kullanılması ile ilgili hatırlatma notu yazılır. Her bir dönem sonunda “Kazanım Değerlendirme Formu’nun uygulanması ile ilgili hatırlatma notu yazılır.

Günlük planın değerlendirilmesi Problemi tanımak, çözümünü öğrenmek ve diğer çözüm yollarını keşfetmek üzere günlük planın değerlendirilmesi günlük olarak yapılır. Değerlendirmede her gün planlanan öğrenme süreci ile belirlenen amaçlara ne ölçüde ulaşıldığı belirtilir. Sonraki planlamalar için gerekli ipuçları kaydedilir.

Günlük planın değerlendirilmesinde 1.Sınıftaki çocukların bireysel / grup olarak etkinliklere katılma durumunu, 2. Çocukların eğlenerek öğrenme durumunu, 3. Etkinliklerin düzeyinin gruptaki çocukların yaş, gelişim düzeyi, ihtiyacı ve bireysel özelliklerine uygunluğunu, 4. Hedeflenen amaçları kazandırmadaki uygunluk ve yeterliliğini, 5. Etkinlikler için belirlenen sürenin yeterliliğini, 6. Günlük planı aksatan özel durumların neler olduğunu, 7. Farklı değerlendirme yöntem ve tekniklerini (çalışma sayfası, soru-cevap … gibi) kullanarak çocukların kazanımları elde edip etmediğini belirtmelidir.

Öğretmenin Kendini Değerlendirmesi Düzenli aralıklarla yapılan öz değerlendirmeler öğretmenlerin güdülenmelerini, yaratıcılıklarının artmasını, yansıtmacı öğretmen olabilmelerini ve eksiklerini görerek kendi kendilerini güçlendirebilmelerini sağlar. Öz değerlendirme sonucunda öğretmen,hiçbir zaman yapmadığı veya ara sıra yaptığı davranışlar konusunda kendini geliştirebilmek için çaba sarf etmeli, kaynaklara ulaşmalı bunun için, yönetimden de destek talep etmelidir.

ÖĞRETMEN ÖZ DEĞERLENDİRME FORMU

ÖĞRETMEN ÖZ DEĞERLENDİRME FORMU

Teşekkürler