Sosyal Güvenlik Hukuku Hastalık Sigortası Analık Sigortası Prof. Dr. Murat ŞEN Arş. Gör. Yusuf GÜLEŞCİ

HASTALIK SİGORTASI

Hastalık Sigortası (m. 15) 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamındaki sigortalının, iş kazası ve meslek hastalığı dışında kalan ve iş göremezliğine neden olan rahatsızlıklar, hastalık halidir.(m. 15). Hastalık sigortasından sağlanan tek yardım (edim) geçici iş göremezlik ödeneğidir.

Geçici İş Göremezlik Ödeneğinden Yararlanma Koşulları Sigortalı olma (4/1-a, 4/1-b) Hastalanma Rahatsızlığın olması Bunun İKMH dayanmaması İşgöremezlik Meydana Gelmesi İşgöremezliğin hekim raporu ile saptanması Geçici iş göremezlik halinin iki günden fazla sürmesi Belirli bir süre prim ödemiş olma iş göremezliğin başladığı tarihten önceki bir yıl içinde en az doksan gün kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olması Kuruma başvuru

Ödeneğin Süresi Geçici işgöremezliğin üçüncü gününden başlayarak her gün için ödenir. Sigortalının, geçici iş göremezlik ödeneği almasına esas istirahat raporu süresi içinde, sigortalılık hâlinin herhangi bir nedenle sona ermesi hâlinde istirahat süresince geçici iş göremezlik ödeneği ödenmeye devam edilir. Geçici iş göremezlik ödeneği buna ilişkin belge veya bilgilerin kuruma verilmesini izleyen 7 işgünü içinde geçmiş süreler için sigortalının kendisi ve kanuni temsilcisine, vekiline ya da sigortalının banka hesap numarasına ödenir (SSİşl. Yön. m. 40/8).

Ödeneğin Miktarı geçici iş göremezlik ödeneği, yatarak tedavilerde 17 nci maddeye göre hesaplanacak günlük kazancının yarısı, ayaktan tedavilerde ise üçte ikisidir (m. 18/3). Yatarak Tedavi: ½ günlük kazanç Ayakta Tedavi: 2/3 günlük kazanç

Ödeneğin Verilmesi Geçici iş göremezlik ödeneği buna ilişkin belge veya bilgilerin kuruma verilmesini izleyen 7 işgünü içinde geçmiş süreler için sigortalının kendisi ve kanuni temsilcisine, vekiline ya da sigortalının banka hesap numarasına ödenir (SSİşl. Yön. m. 40/8). 4/1-b kapsamında sigortalının hastalık nedeniyle geçici iş göremezlik ödeneğinden yararlanabilmesi için genel sağlık sigortası primi dahil hiçbir prim ve prime ilişkin borcunun bulunmaması gerekir (m.18/2)

Hastalık Sigortasında Kurumun Rücu Hakkı (m. 21/3) Çalışma mevzuatında sağlık raporu alınması gerektiği belirtilen işlerde, böyle bir rapora dayanılmaksızın veya eldeki rapora aykırı olarak bünyece elverişli olmadığı işte çalıştırılan sigortalının, bu işe girmeden önce var olduğu tespit edilen veya bünyece elverişli olmadığı işte çalıştırılması sonucu meydana gelen hastalığı nedeniyle, Kurumca sigortalıya ödenen geçici iş göremezlik ödeneği işverene ödettirilir (m. 21/3).

Buna göre de; Kurumun rücu hakkı şu hallerde doğmaktadır: Sağlık raporu alınması gerektiği halde almadan sigortalının çalıştırılması Rapordaki yasağa veya olumsuz değerlendirmeye rağmen sigortalının çalıştırılmasıdır.

ANALIK SİGORTASI

Analık Sigortası (m. 15/2) 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamındaki sigortalı kadının veya sigortalı erkeğin sigortalı olmayan eşinin, kendi çalışmalarından dolayı gelir veya aylık alan kadının ya da gelir veya aylık alan erkeğin sigortalı olmayan eşinin gebeliğinin başladığı tarihten itibaren doğumdan sonraki ilk sekiz haftalık, çoğul gebelik halinde ise ilk on haftalık süreye kadar olan gebelik ve analık haliyle ilgili rahatsızlık ve engellilik halleri analık hali kabul edilir (m. 15/2). Analık sigortasından yararlanma hakkına sahip olanlar Sigortalı kadın, Sigortalı erkeğin sigortalı olmayan karısıdır.

Analık sigortasından sağlanan haklar Geçici iş göremezlik ödeneği Emzirme ödeneği

Geçici İş Göremezlik Ödeneği Analık durumuna bağlı olarak ortaya çıkan iş göremezlik süresince kadın sigortalıya günlük geçici iş göremezlik ödeneği verilir. Geçici iş göremezlik ödeneği sigortalı kadının analık sigortası süresince uğraması muhtemel gelir kaybını bir ölçüde gidermek amacını taşımaktadır. Bu nedenle geçici iş göremezlik ödeneği sadece sigortalı kadına verilmektedir.

GİGÖ Şartları Sigortalı Olmak Analık halinin olması Prim ödeme Kurumca yetkilendirilen hekim veya sağlık kurullarından istirahat raporu alınmış olması (m 18/1) Prim ödeme sigortalı kadının analığı halinde, doğumdan önceki bir yıl içinde en az doksan gün kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olması (m. 18/1-c) Kuruma Başvuru

GİGÖ Süresi M. 18/1-c doğumdan önceki ve sonraki sekizer haftalık sürede, çoğul gebelik halinde ise doğumdan önceki sekiz haftalık süreye iki haftalık süre ilâve edilerek (10+8 haftalık) çalışmadığı her gün için GİGÖ verilir. …sigortalı kadının, erken doğum yapması halinde doğumdan önce kullanamadığı çalıştırılamayacak süreler ile isteği ve hekimin onayıyla doğuma üç hafta kalıncaya kadar çalışması halinde, doğum sonrası istirahat süresine eklenen süreler için de geçici iş göremezlik ödenecektir (m. 18/1-d).

GİGÖ Ödenmesi Sigortalı kadının belirtilen sürelerde bu ödenekten yararlanabilmesi için yatarak tedavi şartı aranmaz. 4/1-b kapsamında sigortalı sayılan kadının analık durumu nedeniyle geçici iş göremezlik ödeneğinden yararlanabilmesi için genel sağlık sigortası primi dahil hiçbir prim ve prime ilişkin borcunun bulunmaması gerekir (m.18/2)

Emzirme Ödeneği Şartları Prim Ödemiş Olma: (m. 16/4) Sigortalı kadına veya sigortalı olmayan eşinin doğum yapması nedeniyle sigortalı erkeğe emzirme ödeneği verilebilmesi için, Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının; a) (a) bendi kapsamında olanlar için doğumdan önceki bir yıl içinde en az 120 gün kısa vadeli sigorta kolları primi bildirilmiş olması, b) (b) bendi kapsamında olanlar için doğumdan önceki bir yıl içinde en az 120 gün kısa vadeli sigorta kolları primi yatırılmış ve genel sağlık sigortası primi dahil prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması, şarttır. sigortalılığı sona erenlerin, bu tarihten başlamak üzere üçyüz gün içinde çocukları doğarsa, sigortalı kadın veya eşi analık sigortası haklarından yararlanacak sigortalı erkek, doğum tarihinden önceki onbeş ay içinde en az 120 gün prim ödenmiş olması şartıyla emzirme ödeneğinden yararlandırılır. (m. 16/5) Kuruma Başvurma

Emzirme Ödeneği (m. 16/3) her çocuk için yaşaması şartıyla doğum tarihinde geçerli olan ve Kurum Yönetim Kurulunca belirlenip Bakan tarafından onaylanan tarife üzerinden emzirme ödeneği verilir. 2015 yılı için emzirme ödeneği 112,00 TL olarak belirlenmiştir. 2014 yılı için emzirme ödeneği 103 TL idi.

Kurumun Rücu Hakkı (m. 23) Sigortalı çalıştırmaya başlandığının süresi içinde sigortalı işe giriş bildirgesi ile Kuruma bildirilmemesi halinde, bildirgenin sonradan verildiği veya sigortalı çalıştırıldığının Kurumca tespit edildiği tarihten önce meydana gelen analık halleri sonucu ilgililerin ödenekleri Kurumca ödenir. Ancak Kurumca yapılan ve ileride yapılması gerekli bulunan her türlü masrafların tutarı 21 inci maddenin birinci fıkrasında yazılı sorumluluk halleri aranmaksızın, işverene ayrıca ödettirilir (m. 23/son).