HAZIRLAYAN: hüseyin çaglar Erciyes Üniversitesi Türkçe Öğretmenliği PARAGRAF-1 HAZIRLAYAN: hüseyin çaglar Erciyes Üniversitesi Türkçe Öğretmenliği www.huseyincaglar.com

Paragraf Nedir? Herhangi bir yazının bir satırbaşından öteki satırbaşına kadar olan bölümüdür. Duygu, düşünce, istekleri anlatım tekniklerinden yararlanarak anlatan yazıdır. www.huseyincaglar.com

Paragraf Nedir?-2 Paragraf bir yazının küçültülmüş bir örneğidir. Yazıda olan giriş, gelişme, sonuç bölümleri paragrafta da vardır. Paragraftaki düşünceler hem kendi aralarında birbirine bağlı hem de ana düşünceye bağlıdır. www.huseyincaglar.com

Paragrafta Konu Üzerinde durulan; hakkında söz söyleme, yazı yazma gereği hissedilen kavramdır. Herhangi bir olay, bir roman, bir şiir, bir toplumsal problem, bir resim konu olabilir. www.huseyincaglar.com

Paragrafta Konu-2 Konu, bir yazıda veya paragrafta “Ne?” sorusunun cevabıdır. Örnek: “Bu yazı veya paragraf ne söylüyor, neyin üzerinde duruyor?” şeklinde düşünebiliriz. www.huseyincaglar.com

Paragrafta Konu-3 Not: Konunun belirlenmesi ana düşüncenin belirlenmesi için ilk aşamadır. Konu,genellikle paragrafın ilk cümlesinde yer alır.Kimi zaman da ikinci cümlede yer alır. www.huseyincaglar.com

Paragrafta Konu-4 Örnek: “Sabun köpüklerinde gökkuşağının renklerini, lapa lapa yağan karda uçuşan serçeleri görebildiğimiz için Tanrı’ya şükredelim. Eğer bize verilen nimetleri ve bütün güzellikleri göremeyecek kadar kör isek utanalım. Elimizdeki nimetleri sayalım. Ufak tefek çabalarla ortadan kaldırılabilecek sıkıntıları değil.” www.huseyincaglar.com

Paragrafta Konu-5 “Şimdi bu paragrafı dikkatlice okuyup anladıktan sonra paragrafa şu soruyu soralım: “Parçada neden söz ediliyor?” Bu sorunun cevabı “Mutlu olabilmek için hayatın kötü yönlerini değil güzel yönlerini görmeye çalışmak gerekir.” cevabını alıyoruz.” www.huseyincaglar.com

Anafikir Bir yazının yazılış amacını ortaya koyar. Bir yazının yazılmasına sebep olan ve yazının temeli oluşturan düşüncedir. Bir yazının yazılış amacını ortaya koyar. Anafikir yazarın konuyu yorumlayış biçimidir. www.huseyincaglar.com

Anafikir-2 Anafikir; yazının başına, sonuna veya herhangi bir yerine sindirilmiş olabilir. Anafikir, şu cümlede bulunur demek doğru değildir. www.huseyincaglar.com

Anafikir-3 Örnek: “Kışın beyaz güzelliğinin de yazın sıcak ve nemli günlerinin de zevkine var. Her mevsim, her gün, her an gelir geçer ve hiçbiri asla birbirinin aynı ya da tekrarı değildir. Kış soğuğunun ortasında yazı, yazın bunaltıcı sıcağında kışı özlemek yerine, her mevsimi kendi güzelliğiyle kabul et.” www.huseyincaglar.com

Anafikir-4 Parçada, her mevsimin, her anın kendine göre bir güzelliğinin olduğu, bir mevsimi yaşarken bir başka mevsimin hayalini kurarak yaşamamak  ve içinde bulunduğumuz mevsimin tadını çıkararak yaşamak gerektiği anlatılıyor. Öyleyse bu paragrafın ana düşüncesi: “ Hayatın her mevsiminin tadını çıkarmak gerekir.” olmalıdır. www.huseyincaglar.com

Paragrafta Yardımcı Fikirler Bir paragrafta, anafikri destekleyici yardımcı fikirler bulunur. Yardımcı düşüncelerin sayısı bir veya birden fazla olabilir. www.huseyincaglar.com

Paragrafta Yardımcı Fikirler-2 Yardımcı fikirler, anadüşünce ile aynı doğrultuda olur. Anafikri kuvvetlendirmeye, inandırıcı hale getirmeye yarar. www.huseyincaglar.com

Örnek Paragraf “Sanat, insanoğlunun yarattığı en yüce değerdir. Çünkü bir sentezdir. Bütün çağların, bütün çağlardaki insanların akıllarının yaratışıdır. Bundan dolayı etki gücü çoktur. Toplumları bir arada tutan güç olması bundandır. ” www.huseyincaglar.com

Örnek Paragraf-2 Konu: Sanat, Anafikir: Sanatın toplum üzerinde etkisi büyüktür. Yardımcı Fikirler: Sentez olması, insanoğlunun yarattığı en yüce değer olması vb. www.huseyincaglar.com

Paragrafın Yapısı Paragraf, bir yazının küçültülmüş şeklidir. Bir yazıda bulunması geren düzen paragrafta da bulunmalıdır. Paragrafta konu bütünlüğü esastır.

Paragrafın Yapısı-2 Düzenli yazılmış bir paragrafta giriş, gelişme, sonuç bölümleri bulunur. İyi bir paragrafta cümleler, birbirine zincirin halkası gibi bağlanır. www.huseyincaglar.com

Giriş Bölümü Her paragrafın bir giriş bölümü vardır. Giriş bölümünde konu tanıtılır, bildirilir. Paragrafın giriş cümlesi genel hüküm taşır. Ayrıntıya girilmez. www.huseyincaglar.com

Giriş Bölümü-2 Genellikle örneklere yer verilmez. İlk cümlede, cümleyi kendinden sonraki cümleye bağlayacak bağlaçlar, zamirler, edatlar yer almaz. Genellikle tek cümleden oluşur. www.huseyincaglar.com

Giriş Bölümü-3 Aşağıdaki cümleler bir paragrafın giriş cümlesi olamaz: “Sanatçı bu yüzden topluma yönelmek zorundadır.” “İşte, aydın bunun için vardır.” “Hayli zamandır gelmesini bekliyorduk.” “Ama okuyucu bu durumu dikkate almıyor.” www.huseyincaglar.com

Gelişme Bölümü Bu bölümde konu açıklık kazanır, genişletilir. Gelişme bölümü iki veya daha çok cümleden oluşabilir. Konu ile ilgili örnekler verilebilir. www.huseyincaglar.com

Gelişme Bölümü-2 Giriş ile gelişme bölümü arasındaki bağ, çeşitli bağlayıcı sözlerle kurulur. İlk cümledeki düşünce sonraki cümlelerde açıklanır, cümleler birbirine bağlanır. www.huseyincaglar.com

Sonuç Bölümü Paragrafın başında örneklerle ve fikirlerle geliştirilen konu, sonuç cümlesi ile hükme bağlanır. Sonuç cümlesi paragrafta tanıtılan konuyu özetleyici mahiyettedir. Genellikle tek cümledir. www.huseyincaglar.com

Sonuç Bölümü-2 Yazar, çoğu zaman anafikri bu son cümleye saklar. Anafikri paragrafın bir başka yerinde vermiş olsa bile, sonuş cümlesinde tekrarlama gereği duyar. Bir yargıya varılan bölümdür. www.huseyincaglar.com

Paragrafta Başlık Bir yazının başlığı, o yazıda işlenen konunun, anadüşüncenin en kısa, en yalın ve açık şeklidir. Başlıktan, paragrafın ne söylediği, neyin üzerinde durduğu tespit edilebilir. www.huseyincaglar.com

Paragrafta Başlık-2 Başlık, konu ve anafikir ile doğrudan bağlantılıdır. İyi seçilmiş bir başlık anafikirle uyumlu olur. Seçilen başlığın kısa ve etkileyici olması da önemlidir. www.huseyincaglar.com

Paragrafta Başlık-3 Örnek Sözü uzatmak, büyütmek, dallandırmak, gereksiz kelimelerle doldurmak yoktur onda. Ne diyecekse en açık, en doğru biçimde söyler. Ama bu sözler bir araya geldi mi bir derinlik, bir anlam çoğalması, üzerinde uzun uzun durmak, incelemek, düşünmek gerekliliği yaratır. www.huseyincaglar.com

Paragrafta Başlık-4 Bu paragrafın ana düşüncesi, “Söyleyeceği sözü uzatmadan açıkça söylemek .” olduğuna göre, başlık da düşüncenin özeti olan “özlü anlatım” olmalıdır. www.huseyincaglar.com

SON www.huseyincaglar.com