Yetişkin İleri Yaşam Desteği Temel Yaşam Desteği İleri Yaşam Desteği Resüsitasyon sonrası bakım
Temel Yaşam Desteği ; Havayolu obstrüksiyonu, yabancı cisim aspirasyonu, inme, miyokard enfarktüsü, boğulma, duman inhalasyonu, elektrik çarpması vb gibi durumların sonucunda solunum arresti olan hastalar Ventrikül fibrilasyonu, ventrikül taşikardisi, asistol, nabızsız elektriksel aktivite gibi kardiyak arrest vakaları.
Temel Yaşam Desteği Yaşam Zinciri Erken tanı Resusitasyon Yardım isteme Kardiyak arresti önlemek için Erken KPR Zaman kazanmakiçin Erkendefibrilasyon Kalbi tekrar çalıştırmak için Resusitasyon sonrası bakım Yaşam kalitesini korumak için
Temel Yaşam Desteği Güvenlik Bilinç kontrolü ATS aktivasyonu A:Hava yolu açıklığı sağla B:Solunumu değerlendir:max 10 sn. C:Dolaşım (karotis):5 sn OED kullanımı
TYD Uygulaması ÖNCE ÇEVRE GÜVENLİĞİNİN SAĞLANMASI ! Kazazedeyi kontrol et ve yanıtı değerlendir Hafifçe omuzlarından sars “İyi misin?” diye sor
TYD Uygulaması Sözel olarak veya hareketle yanıt var Bulduğun pozisyonda bırak(Derlenme pozisyonu) Durumunu kontrol et Yardım iste Düzenli olarak tekrar değerlendir
Derlenme Pozisyonu
Yabancı cisimlerle solunum yolu tıkanmış olan hastalara, yabancı cismi çıkarmak için gerekli işlemleri uygulamak Sırta vurma Karına bastırma (Heimlich Manevrası)
Yabancı cisim obstrüksiyonu Ciddiyeti değerlendir Ciddi tıkanma ÖKSÜREMEZ Orta tıkanma ÖKSÜREBİLİR Öksürmeye teşvik et Cisim çıkana ya da öksüremeyene dek devam Şuur yok Şuur var KPR 5 sırta vuru 5 abdominal bası
Yabancı cisim obstrüksiyonu
TYD Uygulaması Sözel olarak veya hareketle yanıt yok Birden fazla kurtarıcı Erişkinde, kardiak sorun “Call first” Önce yardım Travma Boğulma, yabancı cisim İlaç, alkol intoksikasyonu İnfant veya çocukta “Call fast” 2 dk KPR Yardım
A-Havayolu Açıklığının Sağlanması Head Tilt-Chin Lift Boyun ekstansiyonu Çene kaldırılması Jaw Thrust Çene asılması Sadece sağlık personeli
Airway No 2: Beyaz No 3: Yeşil No 4: Sarı No 5: Kırmızı
B.Solunum Solunum yok 2 etkili solunum Her nefes 1 saniyede ve gözle görülür şekilde göğüs kafesi kalkmalı
B.Solunum Ağızdan ağıza Ağızdan burna Ağız maske Maske balon
C.Dolaşım Sağlık personelince yapılır ve nabız kontrolü<10 sn olmalı Erişkinde karotis nabzı Class IIa
C.Dolaşım Sternum ortasına dominant elin üzerine diğer elin ayası yerleştirilir. Dirsekler bükülmeden dakikada 100 bası Kompresyon/ventilasyon oranı 30/2 Entübasyon sonrası asenkronize dakikada 8-10 soluk
D.Defibrilasyon Tanıklı VF arresti kurbanlarında, erken kaliteli bir KPR ve erken defibrilasyon sağ kalım ve hastaneden taburculuk oranlarını anlamlı olarak arttırır. Arrest şahitliyse ve OED varsa defibrilasyon Arrest şahitli değilse veya alana ulaşmak >4-5 dakika ise defibrilasyon öncesi KPR Bir şok sonrası 5 siklus KPR (2 dakika), sonra ritmin değerlendirilmesi
D.Defibrilasyon Erişkin defibrilasyonu Monofazik manual defibrilatörler ile 360 J Bifazik defibrilatörler ile 150-200 J OED kullanımı
Prekordial Thump Tanık olunmuş kardiyak arrest Monitörize edilmiş 20-30- cm yükseklik Sternum ortası 30 sn içinde Öneri düzeyi class belirsiz
Algoritmalar Kardiyak Arrest Algoritmi Tüm nabızsız kardiyak arrest kurbanlarında ritim (Şoklanabilir ve Şoklanamaz): Ventriküler fibrilasyon/Nabızsız Ventriküler Taşikardi (Şoklanabilir) Nabızsız Elektriksel Aktivite (Şoklanamaz) Asistoli (Şoklanamaz) Bradikardi Algoritmi Taşikardi Algoritmi
Nabızsız Arrest TYD Algoritması: Yardım çağır KPR başla O2 ver Monitöre veya defibrilatöre bağla Ritim kontrolü
Kardiyak Arrest Ritim kontrolü Ritim kontrolü ŞOKLANMAZ ŞOKLANIR VF/ nVT ŞOKLANMAZ NEA, ASİSTOL KPR 30:2 2 dk 1 şok 150-200J bifazik 360 J monofazik KPR sırasında Elektrotların kontrolü Hava/iv yolu aç, O2 ver Havayolu açıklığı sağlanırken masaja ara verme 3-5 dk da bir adrenalin NEA(hız<60/dak) ve Asistolide 3 mg atropin Ritim kontrolü KPR sırasında hızlı ve güçlü bas (100/dak) Göğüs kafesinin tamamen geri dönmesine izin ver 30 kompresyon: 2 soluk, 5 tur = 2 dakika Hasta entübe edildikten sonra solunum sayısı 8-10/dak Her 2 dakikada masaj yapan değişsin
Ventriküler Fibrilasyon
Ventriküler Taşikardi
VTVF
VF- NVT devam ediyorsa VF-NVT VF-NVT Adrenalin 1mg iv Her 3-5 dak da bir 2. Şok 2 Dak KPR Ritim kontrolü VF-NVT Amiodaron 300 mg iv Lidokain 1mg/kg Magnezyum 1-2 gr (Torsades için) Ritim kontrolü 2 Dak KPR 3.şok VF-NVT İlk basamağa dön
Nabızsız Elektriksel Aktivite(NEA)-Asistoli (Şok uygulanmaz) Palpe edilen bir nabız olmamasına rağmen monitörde idiyoventriküler,bradiasistolik ritimler görülmesi NEA olarak tanımlanır. Asistoli algoritmasına benzer şekilde tedavi edilir ancak farklı olarak monitördeki kalp hızının 60/dak altında olması durumunda Atropin verilir.
Nabızsız Elektriksel Aktivite(NEA)-Asistoli (Şok uygulanmaz) Atropin 0.5 mg altında verilmemelidir. 2.- 3. derece bloklarda atropin yerine pacemaker kullanımı önerilmektedir. Genellikle geri döndürülebilir sebepleri vardır.
Geri döndürülebilir nedenler 6H-6T Hipovolemi Hipoksi Hipo-hiperkalemi Hipotermi Hidrojen iyonu(asidoz) Hipoglisemi Tans.pnömotoraks Tamponad Toksinler Tromboz koroner Tromboz pulmoner Travma
ASİSTOLİ NEA
Nabızsız Elektriksel Aktivite(NEA)-Asistoli (Şok uygulanmaz) Adrenalin 1mg Her 3-5 dak da bir Atropin 3mg KPR ye başla Ritim Asistoli-NEA 2 dak KPR Ritim kontrolü Asistoli NEA VF-VT KPR’ye devam VF-NVT Algoritması
Bradikardi algoritması Bradikardi, kalp hızının <60 atım/dk olması olarak tanımlanır. Ancak “rölatif ya da kesin” bradikardi <40 atım/dk olarak sınıflama yapılması hastanın hemodinamik durumunun uygun olmayan şekilde yavaş olduğunda yararlıdır. Bradikardinin belirlenmesinde ilk basamak hastanın stabil olup olmadığıdır.
Bradikardi algoritması Stabil olmayan hastada; Düşük CO gösteren bulgular terleme soğuk soluk şuur bozukluğu hipotansiyon Kalp yetmezliği Ciddi iskemik göğüs ağrısı
Bradikardi (Yetişkin)) Havayolu aç ve solunumu sağla O2 ver Monitör/Defibrilatör bağla Damaryolunu aç Hemodinamik stabilitenin sağlanamadığı düşük kalp hızları Bunlardan en az bir tanesi var mı ? Sistolik KB < 90 mmHg Kalp atım hızı < 40 atım / dak KB bozan ventriküler aritmi Kalp yetersizliği Bilinç düzeyinin azalması Göğüs ağrısı Solunum sıkıntısı Evet Hayır Atropin 0.5-1 mg IV yeterli cevap? Hayır Asistoli riski var mı ? Önceden asistoli hikayesi Möbitz Tip II AV blok Total kalp bloğu + geniş QRS Ventriküler duraklama > 3 sn Pacemaker hazırlığı Atropin 0,5mg IV en fazla 3mg olacak şekilde tekrar Adrenalin 2-10 mcg/dak Dopamin 2-10 mcg/dak Evet Hayır Altta yatan sebepleri araştır Uzman konsültasyonu
Taşikardi algoritması Advers belirti Bir çok disritminin uygun tedavisini, advers belirti ve semptomların var olup olmaması belirler. Düşük kardiyak debinin klinik bulguları: Solukluk, terleme, soğuk ve nemli ekstremiteler (artmış sempatik aktivite) Bilinç bozukluğu (azalmış serebral kan akımı) Hipotansiyon (sistolik kan basıncı < 90 mmHg)
Taşikardi algoritması Koroner kan akımı başlıca diastol sırasında gerçekleşir. Çok yüksek kalp hızlarında diastol kısalacağından koroner kan akımı azalarak miyokard iskemisine neden olur. Geniş kompleks taşikardiler, dar kompleks taşikardilere göre kalp tarafından daha az tolere edilirler.
Normal sinus ritmi sağlandı mı? Sinüs ritmindeki 12 kanal EKG kaydı Taşikardi (Yetişkin) ABC’nin desteklenmesi: Oksijen verilmesi; damar yolunun açılması Ritim monitörizasyonu, KB, SpO2 Yapılabiliyorsa 12 kanal EKG kaydı Geriye dönebilen sebeplerin tanısı ve tedavisi (ör. elektrolit bozulukları) Hasta stabil mi? Stabil olmayan hastanın bulguları: 1. Bilinç düzeyinin azalması 2. Göğüs ağrısı 3. Sistolik KB < 90 mmHg 4. Kalp yetersizliği (Semptomlar kalp hızı >150 vuru / dk iken ortaya çıkması) Kardiyoversiyon (Senkronize) İv yol aç Sedasyon ve analjezi ile uygula Stabil değil Stabil QRS Geniş (> 0.12 sn) Dar (< 0.12 sn) QRS düzenli mi? Ritim düzenli mi ? Düzenli Düzensiz Düzensiz Düzenli Vagal manevraları uygula IV Adenozin 6 mg; başarısız ise 12 mg uygula→12 mg uygula. Ritim dönmez ise atrial flatter,atriyal taşikardi.hızı kır: Diltiazem veya B bloker ile hızın kırılması Ritim muhtemel Atriyal fibrilasyon, MAT,atriyal taşikardi Kalp hızı kontrolü: Diltiazem veya B bloker Torsades de pointes ise; Magnesium 2 g/5 dak Aberan iletili AF ise B bloker veya diltiazem WPW+AF ise Amiodaron 150 mg VT veya tanımlanamayan bir riitm):Amiodaron 150 mg IV/ >10 dak. Aberan iletili SVT düşünülüyor ise: Adenosine 6 mg Senkronize kardiyoversiyon hazırlığı Hayır Normal sinus ritmi sağlandı mı? Evet Uzman konsültasyonu Sinüs ritmindeki 12 kanal EKG kaydı
Taşikardi algoritması Adenozin doz:6 mg iv bolus→ritim dönmez ise 2 kere 12 mg tekrar B Bloker doz: Metaprolol 5mg iv 5 dak bir total doz 15mg Esmolol 0.05 mg/kg/dak Kalsiyum kanal blokeri doz: Diltiazem 0.25mg/kg→0.35mg/kg Verapamil 5mg 15-30 dak bir total doz 20 mg
Taşikardi algoritması Amiodaron 150 mg iv→total doz 2.2gr/gün Mg 1-2 gr iv 20 dak
TEŞEKKÜRLER