BBY 370 Müzelerde Bilgi Yönetimi Müzelerde Bilgi Hizmetleri I: Sergileme ve Sergilemenin Planlanması, Müze Eğitimi Alev Ayaokur Tolga Çakmak

İçerik Bilgi Hizmetleri Bilgi iletişim Modeli -Sergileme -Müze Eğitimi

Bilgi Hizmetleri

Müzede bilgi iletişim Temel iletişim modeli

Bilgi Edinme Ziyaretçiler edindikleri bilgileri; Kalıcı ve geçici sergilerden, Müzede sunulan video ve filmlerden, Farklı pek çok etkinlikten (sanatçılarla, küratörlerle buluşma, galeri sohbetleri gibi), Müzedeki kütüphaneden, Eserlerin (nesnelerin) etiketinden, Müze personeli tarafından düzenlenen atölye çalışmalarından, Müze binasının mimarisinden, İletişime olanak tanıyan araçlar vasıtasıyla birbirleri ile kurdukları ilişkilerden sağladıklarını belirtmektedirler

Bilgi İletim Kanalları Danışma birimi Sergiler Müze eğitimi, atölyeler, vb. diğer etkinlikler Müze kütüphaneleri Sanal uygulamalar

Danışma birimi Ziyaretçinin ihtiyaç duyduğu temel bilgiyi iletir. Müze ziyaret ve faaliyetleri ile ilgili ücret bilgileri, açılış-kapanış saatleri, kurallar, müze, müze binası ve koleksiyonları hakkında genel bilgiler, üyelik şartları, müzedeki yeme-içme, hediyelik ürünler satışı gibi olanaklar ve müzedeki yerleri, hizmetler ve ulaşılabilirliği, etkinlikler ve programlar ile ilgili bilgiler sunulur.

Danışma birimi

Sergileme

Sergileme Sergi: Nesneler ve nesnelerin bütünleyici öğeleri üzerine dayanan, önceden belirlenmiş bir alanda sunulan, kavramların, değerlerin ve/veya bilginin iletimi amacını taşıyan özel anlatım teknikleri ve öğrenme dizileri kullanılan bir iletişim ortamıdır.

Sergilerde bilgi iletim araçları Sorgu sistemleri ve bilgi kutuları: Bilgi aktarımı esaslı, kiosklar ve bilgisayarlarla web sayfası mantığında yazı ve görüntü araştırmasına olanak verir. Bireysel kullanım modülleridir. Müzenin giriş ya da dağılım/toplanma alanlarında, bilgilendirme amaçlı ve sergide yer alamayacak bazı görsel malzemelerin izlenebilmesi için kullanılırlar.

Sergilerde bilgi iletim araçları Bilgi grafikleri: Bilgilerin çizim ve fotoğrafla desteklenerek anlatılmasını sağlar. Nesne üzerine bilgi veren etiket sistemlerinden farklı olarak konunun bütününe yönelik olarak bilgi verirler. Müzenin sergileme alanlarında kullanılan, serginin konusuna, dönemine, içeriğine dönük bilimsel verilerin aktarılması ile sergilenen koleksiyon nesnelerinin bağlam ve anlamlarının anlatılmasına yönelik yazılı metinler ve görsellerden oluşan yardımcı bir sergileme tekniğidir.

Sergilerde bilgi iletim araçları Etiketler: Etiket üzerinde yer alacak bilgilerin içeriği, uzunluğu, yazı boyutu, rengi, etiketin sergilemede nerede yer aldığı, nesneye yakınlığı, uzaklığı gibi unsurlar bilginin ziyaretçiye doğru bir şekilde iletilmesi açısından dikkat edilmesi gereken konulardır. Sergilemelerde kullanılan etiketlerin, ziyaretçinin sergi nesnesine baktığı açıda bulunması ve ziyaretçinin etiketi okumak için başka bir yöne dönmek zorunda kalmaması, etiket yazısının açık ve anlaşılabilir bir dilde, okunabilir büyüklükte bir puntoda, 75 sözcükten az olması önerilmektedir.

Sergilerde bilgi iletim araçları Hareketli görüntü ekranları: Video-wall, LCD ekran, projeksiyon gibi teknolojilerle kısa filmler yardımıyla görsel bir iletişim ortamı oluşturulur. Müzelerde sıkça kullanılan bir yöntem olan kısa filmler, konunun görsel destekli anlatımı için 3-5 dakikalık süreyi kapsayacak şekilde kurgulanır.

Sergilerde bilgi iletim araçları Robot aygıtlar: Müzede ziyaretçilere rehberlik ederler. Belirli komutlarla çalışırlar.

Sergilerde bilgi iletim araçları Portatif taşınabilir cihazlar: Mobil telefonlar, tablet PC’ler gibi da ziyaretçilere sunulan olanaklar arasındadır. Nesne tanıma sistemleri ile çalışan bu cihazlar, ziyaretçilerin nesnenin fotoğrafı, kare kodu (QR) gibi verileri alarak nesne hakkında daha ayrıntılı bilgiye ulaşılmasını sağlamaktadır. Sergi ile sunulanın ötesinde bilgiler sunmak için oldukça kullanışlı araçlardır

Sergileme Tekniklerinin Belirlenmesi İnsanların bilgiyi toplama aracı olarak üç öğe kullandıkları saptanmıştır: Kelimeler – dil (hem işitilen hem de okunan): Anlam çıkarmak için zihinsel işleme ve fazlaca çaba gerektirir. Duyular: Tad, dokunma, koklama, işitme doğrudan ve çağrışımsaldır. İmgeler: Görsel uyarıcılar güçlüdür, yöntemlerin en hatırlanabilir olanıdır. Sergilerin tasarlanma sürecinde bilgi aktarım yöntemleri belirlenirken bu üç öğenin kullanılması önemlidir.

Sergileme ve Ziyaretçiler Bilgi iletimi açısından; Ziyaretçilerin dikkatini çekebilmek, dikkati koruyabilmek Aktarılan bilginin miktarı, az eser mi çok eser mi sergileneceği Ziyaretçinin ilgi alanı, bilgi birikimi, karakteristik özellikleri iletiyi alma düzeyini etkiler Ziyaretçinin ne kadar bilgiyi tutabileceği: Bir insanın kısa süreli belleğinin kapasitesi ortalama 7 birim’liktir. Kişiden kişiye değişebilen bu kapasitenin 5-9 arasında olduğu saptanmıştır. Bu birim, nesnelerin gruplanmasında ve etiketlerde kullanılacak kelime sayısında alt ve üst sınırlar açısından göz önünde bulundurulmalıdır.

Müze Eğitimi

Müze Nesnesi: Eğitsel Materyal

Müze Nesnesinin Eğitsel Değeri Nesneler bilgiyi tutar ve kaydeder, öğrenildikçe değişir ve aynı zamanda ne bilindiğini hatırlatan bir kapasiteye sahiptir. Nesneler, özellikle dokunma yoluyla tepki verilen bir maddeselliğe sahiptir. Müze eğitimi ile bütüncül öğrenme, nesnenin bu maddeselliğinin bütünle ilişkisi üzerine yapılanmıştır. Nesnelerle çalışma, karşılaştırma yapmak, anımsamak, ilişki kurmak, sınıflandırmak, sorgulamak, somut gözlemlerden soyut kavramlar çıkarmak, belirgin gözlemlerden genellemelere ulaşmak açısından düşüncenin gelişmesini sağlamaktadır. Nesneleri kullanma resim, heykel ya da sanat çalışmalarına kaynaklık eder. Nesneleri incelemek, araştırmak öğrencinin zihin dünyası ile ilişki kurmayı kolaylaştırır.

Nesne Dersleri 19. yüzyılda özellikle Avrupa ve Amerika’daki okullarda uygulanan nesne dersleri, insanların nesneyi ve bağlamını keşfederek, nesneden öğrenebileceği düşünce üzerine kurulmuş bir öğretim stratejisidir. Temel amacı, öğrencilerin nesneler aracılığıyla nesnel bilgiyi elde etme ve kullanma gücünü geliştirmek, böylece nesneleri gözlemleyerek evrensel gerçeklere ulaşmasını ve doğal dünyayı anlayabilmesini sağlamaktır.

Müze Eğitimi Müzede verilen eğitim genellikle farklı yaş grupları ile yürütülen çeşitli yöntem ve tekniklerle gerçekleştirilen çalışmaları kapsamaktadır. Hedef, öğrenmenin gerçekleşmesidir. Öğrenme, bilginin toplandığı etkin bir süreçtir. Temelde, öğrencilerin nesnelerle ilişkili etkinlikler aracılığıyla öğrenmelerini; aktif bir biçimde duyu organlarının yanında düşünceleriyle müzedeki nesne ve koleksiyonları, bunların birbirleriyle ilişkisini, ilgili konu, dönem, olay, yer ve kavramları ve çeşitli becerilerinin gelişmesini sağlamayı amaçlamaktadır. Müze eğitim programlarının da öğrenme sürecinde zihin ve duyuları harekete geçirmek için öncelikle gözlem, tanımlama, dokunma, hareket ettirme, çizim ve oyun gibi faaliyetleri içeren birincil deneyimler önerilmektedir.

BBY 370 Müzelerde Bilgi Yönetimi Müzelerde Bilgi Hizmetleri I: Sergileme ve Sergilemenin Planlanması, Müze Eğitimi Alev Ayaokur Tolga Çakmak