PROBLEM ÇÖZME ÇATIŞMA ÇÖZME KARAR VERME BECERİLERİ NIZIP REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ Rehberlik hizmetleri bölümü
Problem- çatışma çözme-karar verme becerileri Bu üç kavram iç içeler ve benzer süreçleri içeriyorlar. Burada problem çözme ve karar verme Çatışma çözme olarak iki grup Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014
Çatışma çözme eğitimlerinde problem çözme becerilerine de yer alır Problem çözme sürecinde, en iyi çözüm yolunun ne olduğuna karar vermek gereklidir. Çatışma çözme eğitimlerinde problem çözme becerilerine de yer alır Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014
Sosyal problem çözme Kişinin günlük yaşamda karşılaştığı sorunlu durumlarda etkili başa çıkma yolunu bulmak için giriştiği ve ürettiği bilişsel, duyuşsal ve davranışsal süreçtir. Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014
Etkili karar vermek Kişinin durumu ile hedeflediği durum arasındaki çelişkiyi fark etme Çelişkiyi azaltıcı çeşitli seçenekleri tanımlama ve değerlendirme, Seçme, hareket planı yapma, Hareketleri geçme, Hareketin sonuçlarını değerlendirme Hareketin etkililiği ile ilgili olarak bilgiyi işleme ve geri bildirimleri depolama Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014
Çatışma ve çatışma çözme Çatışma aynı fikirde olmama, tartışma, görüş olarak ayrılma, anlaşmazlık, gerilim, tutarsızlık, çelişme, mücadele, birbirine uymama Çatışma çözme tarafların başarılı bir sonuç elde edilinceye dek aynı fikirde olmadıkları, konu üzerinde çalışması süreci Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014
Sosyal problem çözmedeki yetersizlik Saldırganlığa Davranış bozukluklarına İntihar düşüncesine Yeme bozukluklarına Sosyal kaygının artmasına Genel ve okulla ilgili sosyal etkinliklerin azalmasına Suç davranışlarının artmasına vb. yol açabiliyor…. Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014
Çatışma çözme becerilerinin azlığı Saldırganlığın fazlalılığı Kendilik değerini azaltıcı Okul devamsızlığı “Saygısızca” diye nitelenen davranışlar Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014
Problem çözme tepkileri Bilişsel, duyuşsal ve davranışsal özellikleri olan karmaşık bir süreçtir. Probleme iyi bir çözüm yolu bulmak, Problemin kendiliğinden yok olmasını ya da çözülmesini ummak, Başkalarının çözmesini beklemek, Karar vermeyi ertelemek Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014
Problem çözme/karar verme süreci Problemi tanımlamak Seçenekleri yaratmak, Karar vermek Çözümü uygulamaya geçirmek İşe yarayıp yaramadığına bakmak Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014
Problem/çatışma İlişkilerde sürekli bir çatışma ve uyuşmazlık vardır. Bu ise olağan ve kaçınılmazdır. Açık olmayan iletişimler kişiler arası çatışmalara neden olmaktadır. Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014
Kişilerarası problem çözme Fark edilen sorunun yarattığı gerginliği azaltmaya yönelik bilişsel ve davranışsal çabalar Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014
Problemlerin nedenleri Kıt kaynaklar Karşılanamayan psikolojik gereksinimler Farklı değerler Zaman Güç elde etme İnançlar Para Ait olma Öncelikler Mal Özgür olma ve eğlenme/zevk Değerler Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014
Problemler/çatışmalar her zaman yıkıcı değildir. Problem/çatışma Problemler/çatışmalar her zaman yıkıcı değildir. Bağlılığı artırma, taraflar arasında güç dengesini sürdürme, probleme yaratıcı çözüm yolu bulma gibi bazı olanaklar sağlar. Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014
Etkili problem/ çatışma çözme Tarafların başarılı bir sonuç elde edilinceye dek aynı fikirde olmadıkları, konu ya da durum üzerinde çalışması sürecidir. Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014
Problem/çatışma çözme Bazı becerilerini gerektirmektedir. Dinleme becerilerini kullanma, Duygularının farkına varma Başkalarının duygularının farkında olma, Bunları etkili olarak ifade etme vb. Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014
Problem/çatışma çözme Bireylerin, birbirlerinin görüşünü dinleyerek ve anlamaya çalışarak görüş farklılıkları ile başa çıkmayı öğrenmeleri gerekir. Sağlıklı olan iki tarafın da kazandığı bir yol bulabilmektir. Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014
Çatışma çözme biçimlerimiz Bir başka çatışma çözme açıklamasına göre 5 farklı yol kullanırız.. Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014
Çatışma durumlarıyla başaçıkmada kullanılan taktikler Kaplumbağa taktiği Köpekbalığı taktiği Ayıcık taktiği Tilki taktiği Baykuş taktiği Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014
Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014
Kaplumbağa taktiği Kaplumbağa taktiği (geri çekilme): İsteklerimizden ve ilişkimizden vazgeçme, geri çekilme taktiği. Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014
Örnek Yüksek sesle bağırarak ve zıplayarak oyun oynuyor ve siz de arkadaşınızla sohbet etmeye çalışıyorsunuz ama seçtiğiniz yol adeta onu ve yarattığı gürültüyü yok saymak… Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014
Köpekbalığı taktiği Köpekbalığı taktiği (zorlama): ilişki yerine amaçlarımız, isteklerimiz önemli ise karşımızdakini zorlamaya dayalı olan taktik. (İş adamları, politikacılar. - Kültürümüz erkeklerden daha çok bu taktiği bekliyor) Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014
Örnek Çocuğunuz sizle zaman geçirmek istiyor ama siz de bir arkadaşınız ziyaret etmek (berbere gitmek, alışveriş yapmak, yalnız yürüyüş yapmak, vb.) istiyorsunuz.. Ve istediğinizi yapıyorsunuz! Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014
Ayıcık taktiği Ayıcık taktiği (alttan alma): Amaçtan vazgeçip ilişkiyi korumaya yönelik olarak davranmaya, karşıdakinin yapmak istediğine izin vermeye dayalı taktik. (Memurlar, astlar.. - Kültürümüz kadınlardan daha çok bu taktiği bekliyor) Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014
Örnek Çok yorgunsunuz ve bitirmeniz gereken bir dizi iş var. Ancak çocuğunuz onunla alışverişe gitmenizi istiyor. Onu kırmak istemiyorsunuz ve alışverişe gidiyorsunuz.. Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014
Tilki taktiği Tilki taktiği (uzlaşma): Amaç ve ilişki orta derecede önemli ise, biraz ilişkiden biraz amaçtan vazgeçerek ortak yol bulmaya çalışılan taktik. (psikoloji ile ilgili alanlarda çalışanların kazandırmaya çalıştıkları taktik- Kültürümüz bu taktiği över) Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014
Örnek Alışverişe gittiğinizde almak istemediğiniz bir ürünü almayı isteyen çocuğunuzu da ve sizi de memnun edecek, ancak tam olarak ikinizin de istemediği bir çözüm bulmak Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014
BAYKUŞ TAKTİĞİ Baykuş taktiği (yüzleşme): Amaç ve ilişkinin çok önemli olduğu , iki tarafında taviz vermeden gereksinimlerini tam olarak karşılayabildikleri taktik (psikoloji ile ilgili alanlarda çalışanların kazandırmaya çalıştıkları taktik). Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014
Örnek Arkadaşınızın gitmek istediği ile sizin gitmek istediğiniz film yerine ikinizin de istediğinden başka olan bir çözüm yolu bulmanız ve ikinizin de bundan memnun olması Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014
Hangisini kullanıyoruz? Bu taktiklerin hepsini yeri geldikçe kullanırız. Ancak biri ya da bir kaçını daha sık kullanma eğilimimiz vardır. Kullanırken kendimizi korumayı, az zarar görmeyi ve çıkarlarımızı korumayı dikkate alırız. Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014
HANGİSİNİ KULLANMAK İYİ? Yeri geldikçe hepsini!!! Ancak baykuş ve tilki taktiğine ağırlık vermek!! Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014
Dikkat!!! Tilki ya da ayıcık postunda köpekbalığı da olunabilir!!! Ya da diğer postlara bürünmek.. Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014
TEŞEKKÜRLER Nizip Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Şubat 2014