Bilgisayara Giriş KONU#3 DÜNYA ÇAPINDA AĞ BTEP103 Do ğ u Akdeniz Üniversitesi Bilgisayar ve Teknoloji Yüksek Okulu

Öğrenme Hedefleri 1. İ nternetin gelişimini tanımlamak ve nasıl çalıştı ğ ını açıklamak, 2. Farklı bireylerin, şirketlerin ve kuruluşların internet ortaklıklarıyla ilgili amaçlarını ö ğ renmek, 3. İ nternette etkili bilgi arama yöntemlerini anlamak ve alıntıları düzün ifade etmeyi ö ğ renmek 4. E-postaya ek olarak, internet üzerinden iletişim kurmak için çeşitli yolları listelemek 5. Web üzerinde yapılabilir birçok yararlı faaliyetleri listelemek 2

Genel Bakış 3  Bu ünite tamamlandı ğ ında aşa ğ ıdaki yeterliliklere sahip olacaksınız: İ nternetin oluşumunu ö ğ renmek İ nternet toplulu ğ unu anlamak İ nternete ba ğ lanmak için kullanılan farklı seçenekleri ö ğ renmek İ nternette arama yöntemlerini kullanmak İ nternet üzerinden kullanılan mevcut internet uygulamalarını ö ğ renmek İ nternet kullanımı için geçereli toplumsal konuları ö ğ renmek

İnternetin Oluşumu 4  Internet  Tüm dünyada milyonlarca bilgisayarı birbirine ba ğ layan en büyük ve en tanınmış bilgisayar a ğ ı olarak tanımlanır.  Internet, insanların her geçen gün gittikçe artan "üretilen bilgiyi saklama/paylaşma ve ona kolayca ulaşma" istekleri sonrasında ortaya çıkmış bir teknolojidir. Bu teknoloji yardımıyla pek çok alandaki bilgilere insanlar kolay, ucuz, hızlı ve güvenli bir şekilde erişebilmektedir. İ nternet’i bu haliyle bir bilgi denizine, ya da büyükçe bir kütüphaneye benzetebiliriz.

İnternetin Oluşumu 5  ARPANET ve Internet2 ARPANET  Advanced Resarch Projects Agency Network (ileri araştırma projeleri ajansı bilgisayar a ğ ı) internetin atasıdır.  İ lk olarak 1969 yılında geliştirilmiştir  Başlangıçta dört süper bigisayarı ba ğ ladı.  Sonunda bugünün internetine dönüştü. Dünya Çapında A ğ (W W W)  İ nternet üzerindeki mevcut web sayfalarının tümüdür.  1989 yılında Tim Berners-Lee tarafından önerilmiştir  Başlangıçta yalnızca metin tabanlı içerikleri göstermekteydi, 1993 yılında Mozaik tarayıcıların kullanılmasıyla birlikte grafiksel içerikleride göstermiştir.

İnternetin Oluşumu 6  Web 2.0 Web 2.0 ilk olarak kullanıldı ğ ında, sosyal a ğ sitelerini; blog ve vikileri temsil ediyordu.  Dünya çapında a ğ ve internet herhangi bir kişi, kurum, işletme ve kuruluşa ait de ğ ildir. Tipik haberleşme şirketleri tarafından sahip olunan internet omurgası internetin altyapısını oluşturmuştur. Internet2 o Araştırmacıların, e ğ itimcilerin, teknoloji liderlerinin ve uluslar arası toplum araştırmacıları konsorsiyumu. o İ nternet teknolojilerinin geliştirilmesine adanamış devrimci olarak adlandırılabilir. o Araştırma ve geliştirme araçları hız odaklı olarak arttırılmıştır.

İnternetin Oluşumu 7

8  Günümüzdeki İ nternet Toplulukları  Kullanıcılar İ nterneti kullanan kişiler  İ nternet Servis Sa ğ layıcıları (ISS) Genellikle bir ücret karşılı ğ ında internet erişimi sa ğ lar. Daha çok iletişim ve medya şirketlerini içermektedir.

İnternetin Oluşumu 9  İ nternet İ çerik Sa ğ layıcıları Kişiler veya organizasyonlar internet içeri ğ i sa ğ layabilir. İ şletmeler, kar amacı gütmeyen kuruluşlar, e ğ itim kurumları ve bireyler.  Uygulama Servis Sa ğ layıcıları ve Web Hizmetleri Şirketler genellikle web tabanlı yazılım hizmetlerini internet üzerinden yönetir ve da ğ ıtır. Genellikle ücret tabanlı iş yazılımları.

İnternetin Oluşumu 10  Web Hizmetleri Bir web sayfasına eklenen ve kendi kendine yeten iş uygulamaları, son kullanıcılar için özel hizmetler sunmaktadır. Ör: FedEx QuickShip Web service  Altyapı Şirketleri İ nternetin sahibi veya internetin fiziksel yapısını işleten şirketler. Konvansiyonel ve cep telefonu şirketleri, kablo şirketleri ve uydu internet sa ğ layıcıları.  Donanım ve Yazılım Şirketleri İ nternet ve web ile birlikte kullanılan donanım ve yazılımı sa ğ layan şirketlerdir.

İnternet Kurulumu 11 Ba ğ lantı Çeşitleri ve İ nternet Erişimi Bilgisayarınızın internete ba ğ lanabilmesi için erişiminizin olması gerekir. Günümüzde en çok kullanılan ba ğ lantı türü broadband’tır.

İnternet Kurulumu 12  Do ğ rudan Ba ğ lantılar Cihaz sürekli internete ba ğ lıdır. İ nternete erişmek için bir tarayıcı kullanılmalıdır. Ör: Internet Explorer, Chrome veya Firefox. Do ğ rudan ba ğ lantılar genellikle geniş bantır, birçok web faaliyeti için yüksek hız gerekmektedir. Herzaman internete ba ğ lı olundu ğ undan dolayı bilgisayarınızı korsanlara karşı korumak önemlidir.

İnternet Kurulumu 13  Konvansiyonel Dial-Up  Standart telefon girişine ba ğ lanmış dial-up modem kullanılır.  Genellikle ev bilgisayarlarında tercih edilir, broadband’ a ödeme yapmak istemeyen kullanıcılar için uygundur. Ucuz donanım Kurulumu ve kullanımı kolay Yaygın kullanım. Yavaş ba ğ lantı hızı

İnternet Kurulumu 14  Kablolu İ nternet Erişimi  En yaygın olarak kullanılan ev broadband ba ğ lantısı.  Hızlı, 5-20 Mbps.  Bir kablolu modem gerektirir.  DSL (Digital Subscriber Line / Dijital Abone Hattı)  Sıradan bakır kablolar üzerinden evlere ve ofislere yüksek bant genişli ğ i (broadband) sa ğ layan bir teknolojidir.  DSL'in önemli dezavantajı, adresinize servis sa ğ layan telefon santarline en fazla 3 mil uzaklıkta oturuyor olmanız gerekmektedir.  Ne kadar yakın iseniz ba ğ lantınız o kadar hızlı olur.

İnternet Kurulumu 15  Uydu  Kırsal alanlar için kullanılabilecek genis bant seçene ğ idir.  DSL’den daha pahalı ve daha yavaştır.  Uydu modem ve alıcı çanak gerektirir.  Sabit Kablosuz  Uydular yerine radyo iletim kuleleri kullanılır.  Tüm alanlarda mevcut de ğ ildir.  Wi-Fi veya WiMAX kullanılır.

İnternet Kurulumu 16 Fiber Üzerinden Geniş Band (BoF) Yüksek hızda veri transferi teknolojisinin genel adı olarak tanımlanmaktadır. Hızlı, fakat sınırlı alanlarda mevcuttur. Özel a ğ ekipmanları gerektirir. Kablosuz Mobil Mobil tablet veya cep telefonu aracılı ğ ıyla erişim sa ğ lanabilir. Tipik bir veri planı gerektirir.

İnternet Kurulumu 17  Wi-Fi Hotspots ( Kablosuz Erişim Noktası) Yerel kablosuz a ğ lar (Wi-Fi) Ücretsiz ve ücretli olanları mevcuttur.

İnternette Arama Yapmak 18 Arama Siteleri Bu tür web siteleri kullanıcıların belirli anahtar kelimeleri veya seçilen katagorileri kullanarak ilgili web sayfalarını arama yapmalarına yardımcı olur. Genellikle uygun web sayfalarını bulmak, web sayfaları hakkındaki bilgileri içeren bir veritabanı üzerinden mümkündür. Bu nedenle arama motorları kullanılır. Birçok arama sitesi (arama motoru) mevcuttur(Google, Bing, Yahoo, Ask.com, vs) Gerçek zamanlı (real-time) arama motorları da gelişmektedir Web de canlı arama gerçekleştirilebilir. Ör: MyLiveSearch

İnternette Arama Yapmak 19  Kelime Aramak  Anahtar kelimeler internette bilgi bulmayı başlatmak için arama kutusuna yazılır.  Eşleşen web sayfaları hit olarak adlandırılır.  Herhangi bir web sayfası adının üzerine tıkalanarak bu sayfalar görüntülenebilir.  Dizin Arama  İ nternette bilgi bulmak için kategoriler secilir.  Site Arama Araçları  Müzik dosyaları, görüntü dosyaları, haber grupları, haberler, makaleler, haritalar, kişiler, telefon numaraları ve videolar için arama yapılabilir.  Google en yaygın olarak kullanılan çok yönlü arama sitelerinden biridir.

Dijital Haberleşme ve 20  Çevrimiçi (online) İ letişim Türleri  Anlık mesajlaşma (IM) ve Yazılı/Metin mesajlaşma  Anlık Mesajlaşma (IM)  Gerçek zamanlı mesaj alışverişi  Çevrimiçi kullanıcıları gösterir.  Oyun oynamak, görüntülü arama yapmak, dosya veya fotograf paylaşmak için kullanılabilir.  Yazılı/Metin Mesajlaşma  Genellikle cep telefonu kullanıcıları tarafından tercih edilir  Kullanılan kısa mesaj servisi SMS olarak adlandırılır.

Dijital Haberleşme ve 21 Sosyal a ğ güncellemeleri  Genellikle mikrobloglama olarak adlandırılır  Kullanıcıların yayınladıkları kısa güncellemeler/yazılar Tweet olarak adlandırılır.  Günün her anında kullanılabilir.  Farklı sosyal paylaşım siteleri üzerinden durum güncelleri yapmak mümkündür.

Dijital Haberleşme ve 22  Mesaj Forumları  Herhangi bir konuyu tartişmaya sunmak, soru sormak veya yorum yapmak için oluşturulan gruplardır.  Katılımcılar tüm yazılanları okuyup yorum yapma hakkına sahiptirler.  VoIP ( İ nternet Protokolü Üzerinden Ses)  İ nternet ba ğ lantısı gerektiren sesli arama yapmayı sa ğ layan hizmettir. Ör: Skype  Sabit hatlı telefonlar yerine kullanılabilir  İ nternet ba ğ lantısı olmadan kullanılamaz  Aynı hizmetten yararlananlar ücretsiz görüşme yapabilirler.

Dijital Haberleşme ve 23 Web Konferans ve Web Seminerleri Web Konferans  İ nternet üzerinden gerçekleştirilen yüz-yüze toplantı (face-to face)  Kişisel bir bilgisayar (PC) veya cep telefonu kullanılarak gerçekleştirilebilir  Bireyler veya işletmeler tarafından kullanılabilir  Görüntülü görüşmeleri destekleyen herhangi bir program kullanılarak ayarlanabilir

Dijital Haberleşme ve 24 Web Konferans

Dijital Haberleşme ve 25 Webinar/Web Seminer  Web üzerinden sunulan seminerlerdir.  Katılımcıların soru sorabildi ğ i,sesli katılım sa ğ layabildi ğ i etkinliklerdir. Webcast  Tamamaen tek yönlü sunum olarak adlandırılabilir.  Webcast’ in en önemli özelli ğ i, canlı ortamların demosunun gösterilmesi, power point vb. sunum dosyalarının paylaşılması veya video paylaşımı gibi teknikler kullanılmasıdır.  Sosyal A ğ lar  Sosyal Paylaşım Siteleri  Belirli bir topluluk tarafından iletişim kurmak ve bilgi paylaşımı yapmak için kullanılar sitelerdir.

Dijital Haberleşme ve 26 Kişilerin kendileri hakkında bilgi paylaşımında bulundu ğ u en çok kullanılan sosyal paylaşım siteleri Facebook ve Myspace’tir. Belirli cografi bölgelerdeki insanları birbirine ba ğ layabilir Siyaset ve iş dünyasından farklı kişiler kullanabilir Emniyet ve güvenlik nedenleriyle kullanıcıların kendileri hakkında çok fazla bilgi vermemeleri gerekmektedir Paylaşımlarınız farklı kişiler tarafından görüntülebilmektedir Paylaşılan/yayınlanan bilgilerin içeriklerine özen gösterilmelidir.

Dijital Haberleşme ve 27

Dijital Haberleşme ve 28  Online Alışveriş ve Yatırım  E-Ticaret  Üretilen mal ve hizmetlerin, satış ve da ğ ılımlarının elektronik ortamda yapılmasıdır.  Önlemler  Tüm E-ticaret faaliyetlerinin güvenilir bir web sunucusu aracılı ğ ıyla gerçekleştirildi ğ inden emin olun (  Mümkün olan bir kredi kartı veya online ödeme hizmetini kullanın.

Dijital Haberleşme ve 29 Online Alışveriş ve Müzayede – Online Alışveriş – Herhangi bir ürünü internetten satın alma – Ödemeler genellikle kredi kartı veya PayPal gibi online ödeme servisleri aracılı ğ ıyla gerçekleştirilir. – Online satışların 2014 yılında 250 milyona ulaşaca ğ ı tahmin edilmektedir.

Dijital Haberleşme ve 30  OnlineBankacılık ve Online Yatırım  Online Bankacaılık  Web üzerinden bankacılılık faaliyetlerinin gerçekleştirilmesidir. (fon aktarımı, fatura ödeme vs.) Mobil Bankacılık mesaj yolu ve mobil uygulamalarlada birçok bankacılık İ şlemini gerçekleştirebilmek mümkün.

Dijital Haberleşme ve 31  Online E ğ lence  Online Müzik  Web üzerinden dinlenilebilir ya da indirilebilir.  Online radyo istasyonları dinlenilebilir  Canlı müzik dinlenilebilir.  Yasal olarak dijital formatta müzik,single veya albüm indirmek için belirli programlar kullanılabilir.

Dijital Haberleşme ve 32  Online TV, Video ve Filimler  Online video  Web üzerinden indirilebilir veya izlenebilir.  Online TV  Canlı yayın veya kaydedilmiş TV yayınlarını web üzerinden izleyebilirsiniz.  Video -on –demand (VoD)  Talep üzerine webden film ve televizyon programlarının indirilmesi  Internet Protokol Televizyonu (IPTV)  İ nternet üzerinden TV yayınının aktarılması IPTV olarak adlandırılır.

Dijital Haberleşme ve 33  Online haber, Referans ve Bilgi  Haber  Televizyon a ğ ları, gazete, dergi ve haber kuruluşlarından bilgi edinen web siteleri.  Sürekli olarak güncellenir  İ stenilen herhangi bir gazeteyi ilgili web sitelerinden bulup online ortanda okumak mümkündür.  Genellikle haber arşivleri sitelerde mevcuttur.

Dijital Haberleşme ve 34 Haber Siteleri

Dijital Haberleşme ve 35  Referans Siteler  Birçok yararlı bilgiye erişebilece ğ iniz güncel sitelerdir.  Telefon ve adres dizinleri, hava durumu bilgileri, harita bilgileri gibi farkli içerikler hakkında fikir edinmek için kullanılır.

Dijital Haberleşme ve 36  Online E ğ itim ve Ö ğ retim  Ö ğ renimi kolaylaştırmak için internet kullanılıyor  Günümüzde hızla büyüyen bir uygulama  Web tabanlı e ğ itim olarakta adlandırılmaktadır  Bireysel olarak web üzerinden talimatlar verilebilir.  Uzaktan E ğ itim  Ö ğ retim elemanı ve ö ğ renciler birbirinden farklı yerlerde dersi gerçekleştirebilir.

Dijital Haberleşme ve 37  Online Test/Sınav  İ nternet üzerinden sınava/teste tabi tutulmak  Perfonmansa dayalı testler  Genellikle sonuç otomatik olarak de ğ erlendirilir  Güvenilebilir ortamlardır

Özet 38  İ nternetin Oluşumu/Gelişimi  İ nterneti kurma ve kullanım  İ nternette bilgi arama yöntemleri  Online haberleşme ve