Katma Değer Vergisi

Genel Hususlar Türk Vergi Sistemine 1985 yılında girmiştir. Bir tüketim/harcama vergisidir. Üretimden tüketime kadar her aşamada bu vergi tahsil edilir. O nedenle bu vergiye, yayılı muamele vergisi denmektedir. Vergiye ilişkin esas ve usuller, 1984 yılında kabul edilen 3065 sayılı KDV Kanunu ile düzenlenmiştir.

Verginin İşleyişi Mal veya hizmeti teslim veya ifa eden kişi (mükellef/satıcı), belge üzerinde hesapladığı KDV’ yi karşı taraftan (alıcı) malın bedeli ile birlikte tahsil eder. Bir ay içinde yaptığı satışlar üzerinden hesaplanan (tahsil ettiği) KDV’nden yaptığı alışlara (ödediği) ilişkin KDV’ni indirerek arada oluşan KDV’ni mükellef sıfatıyla vergi dairesine beyan eder ve öder.

Hazır Giyim Toptancısı Verginin İşleyişi Perakendeciye 100 birim mal satışı yapar. KDV %18 Perakendeciden malın satış bedeli 100 birim+18 birim KDV tahsil eder. Hazır Giyim Toptancısı Hazır giyim toptancısına 100 birim alış bedeli+18 birim KDV öder. Malı 130 birime tüketiciye sattı. Tüketiciden 130 birim satış bedeli+(130*%18=23.4) birim KDV tahsil eder. 23.4-18=5.4 birim KDV’ yi vergi dairesine yatırır. Perakendeci Perakendeciye 130 birim satış bedeli+23.4 birim KDV öder. Tüketici

VERGİNİN KONUSU

Verginin Konusu Mal teslimi ve hizmet ifası Mal ithali Diğer teslim ve hizmetler Mal teslimi, bir mal üzerindeki tasarruf hakkının malik veya malik adına hareket edenlerce, alıcıya veya adına hareket edenlere devredilmesidir. Teslim; Malın alıcıya veya onun adına hareket edenlere elden verilmesi, Gösterdikleri yere veya kişilere elden verilmesi, Yukarıda sayılanlara gönderilmek üzere nakliyesinin başlaması, nakliyeci veya sürücüye verilmesi, teslim anlamını taşır. Malın alıcıya varması veya onun haberinin olması şart değildir. Hizmet, teslim ve teslim sayılan haller ile mal ithalatı dışında kalan işlemlerdir. Bir şeyi yapmak, işlemek, meydana getirmek, imal etmek, onarmak, temizlemek, muhafaza etmek, hazırlamak, değerlendirmek, kiralamak, bir şey yapmayı taahhüt etmek, hizmet ifası sayılır.

Verginin Konusu Her üç grupta yer alan işlemlerin vergiye tabi olması için Türkiye’de yapılmış olması gerekmektedir. İşlemlerin Türkiye’de yapılmış olmasından maksat; Mal teslimlerinde, malların teslim anında Türkiye’de bulunması, Hizmet ifalarında, hizmetin Türkiye’de yapılması veya hizmetten Türkiye’de yararlanılmasıdır. Türkiye ile yabancı ülkeler arasında yapılan taşımacılık ve transit taşıma işlerinde hizmetin yalnızca iç parkura isabet eden kısmı Türkiye’de yapılmış sayılır. Türkiye’de gerçekleşen mal ve hizmet teslimlerinde alınan vergiye Dahilde Alınan KDV, (4T süreci Maliye Bakanlığına bağlı vergi dairelerince VUK’a göre yapılır.) Mal ithalinde alınan vergiye İthalde Alınan KDV adı verilir. (4T süreci Gümrük Bakanlığına bağlı gümrük dairelerince GK’na göre yapılır.)

Verginin Konusu 1-(Sürekli) Ticari, sınai, tarımsal faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetler Bu faaliyetlerin verginin konusuna girmesi için bağımsız ve devamlı yapılması gerekir. Arızi faaliyetler verginin konusuna girmez. Ücret, menkul sermaye iradı, gayri menkul sermaye iradı ve diğer kazanç ve iratlar çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetler vergiye tabi değildir. Örneğin; Esnaf muafiyetinden yararlanan bir seyyar simitçinin, Basit usulde vergilendirilen bir berberin, Tümüyle stopaja tabi bir çiftçinin, Vergiden muaf serbest meslek erbabı tarafından yapılan, teslim ve hizmetleri KDV’ ne tabi değildir.

Verginin Konusu 2-Her türlü mal ve hizmet ithali (Varış Ülkesinde Vergilendirme İlkesi)

Verginin Konusu 3-Diğer faaliyetlerden doğan teslim ve hizmetler Posta, telefon, telgraf vb. hizmetler ve radyo-TV hizmetleri Açık arttırma yerlerinde ve gümrük depolarında yapılan satışlar Mal ve hakların kiralanması (kira gelirleri) Kamu kuruluşlarının, ticari, sınai, zirai ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yaptıkları teslim ve hizmet ifaları Profesyonel sanatçıların yer aldığı gösteri ve konserler Profesyonel futbolcuların katıldığı sportif etkinlikler, maçlar, yarışlar ve yarışmalar tertiplenmesi ve gösterilmesi Her türlü şans oyunları tertiplenmesi ve oynanması

VERGİNİN MÜKELLEFİ

Verginin Mükellefi KDV’ nin konusuna giren işlemleri yapan; Gerçek/tüzel kişiler Tam/dar mükellefler Kamu/özel kuruluşlar, vergi mükellefidirler. DAKDV’de vergi mükellefleri, vergiyi mal ve hizmetlerin satış bedeli ile birlikte alıcıdan tahsil edip vergi dairesinden yatırmakla görevlidir. Bu mükelleflere Kanuni Mükellef adı verilir. Bu kişiler bir nevi, vergi tahsildarı durumundadır. Verginin nihai yüklenicisi alıcılar (tüketiciler) olduğundan bu bireylere de Fiili Mükellef adı verilir. İAKDV’de ise, ithalatı yapan kişiler kendileri doğrudan vergiyi devlete öderler.

Verginin Mükellefi İşlem türüne göre KDV mükellefleri; Mal teslimi ve hizmet ifası gerçekleştirenler, Mal ithal edenler, PTT, Radyo-TV Kurumları, Her türlü şans oyunlarını tertip edenler, Profesyonel sanatçı ve sporcuların yer aldığı etkinliklerde bunları tertipleyenler ve gösterenler, (İktisadi işletmeye dahil olan) gayrimenkul ve gayrimenkul olarak kabul edilen mal ve hakları kiraya verenler, İsteğe bağlı mükellefiyet talebinde bulunanlar.

VERGİNİN SORUMLUSU

Vergi Sorumlusu (Vergi Stopajı) Bir işleme ilişkin KDV’ yi ödeme mükellefiyetinin satıcı veya işlemi yapan taraftan alınarak alıcıya yüklenmesi olarak tanımlanabilir. Bir ay içinde yaptığı satışlar üzerinden hesaplanan (tahsil ettiği) (Tahsil Edilen) KDV’nden yaptığı alışlara (ödediği) ilişkin (İndirilecek) KDV’ni indirerek arada oluşan (Ödenecek) KDV’ni mükellef sıfatıyla vergi dairesine beyan eder ve öder. Ancak; Sahte belge ve peçeleme işlemleri ile İndirilecek KDV’ nin artırılması suretiyle Ödenecek KDV azaltılabilmekte veya sıfırlanabilmektedir. Mükellefin yurt içinde ikametgahının ve/veya işyerinin bulunmaması, mükellefin dar mükellef olması vb. durumlarda, vergiye tabi olan işlemlere taraf olan alıcılar, verginin satıcı yerine doğrudan vergi dairesine ödenmesinden sorumlu tutulabilmektedir.

Vergi Sorumlusu (Vergi Stopajı) Yapacağı ödemelerden vergi sorumlusu olarak KDV kesintisi yapmak görevi, KDV’ne tabi işlemlere tabi olanlara yüklenmiştir. “KDV’ne tabi işlemlere tabi olanlar” kendisine mal teslim edilen veya hizmet ifa edilen kişi ve kurumlar, yani alıcılardır. Bu kişilerin vergi sorumlusu olarak görevi, kanuni mükellefin nam ve hesabına hesaplamış olduğu KDV’ nin bir kısmını veya tamamını, mükellef (satıcı) adına sorumlu sıfatıyla vergi dairesine beyan edip ödemektir. KDV kesintisi uygulaması, teslim veya hizmet bedeli üzerinden hesaplanan verginin, teslim veya hizmeti yapan satıcılar tarafından değil, bu işlemlere muhatap olan alıcılar tarafından kısmen veya tamamen vergi sorumlusu sıfatıyla beyan edilip ödenmesidir.

Vergi Sorumlusu (Vergi Stopajı) Tam kesintiye tabi işlemler Yurt dışından sağlanan hizmetler Türkiye’de inşa edilecek bir alış veriş merkezi için yurt dışında çizilip Türkiye’ye gönderilen mimari proje hizmetleri Türkiye’de faaliyette bulunan enerji santralinin işletilmesine ilişkin olarak yurt dışından verilen danışmanlık hizmeti, KDV mükellefiyeti olmayan genel bütçeli bir idareye yurt dışından verilen bilgisayar yazılım hizmeti, KDV mükellefiyeti olmayan bir sivil toplum kuruluşuna konusuyla ilgili olarak dünyadaki hukuki gelişmeler hakkında yurt dışından bilgi gönderilmesi hizmeti, verilmesi halinde Türkiye’de faydalanılan bu hizmetler nedeniyle hesaplanacak KDV’ nin tamamı hizmetten faydalanan yurt içindeki muhatap tarafından sorumlu sıfatıyla beyan edilip ödenir.

Vergi Sorumlusu (Vergi Stopajı) Kısmi kesintiye tabi işlemler Maliye Bakanlığınca gerekli görülen hallerde kısmi tevkifat zorunluluğu getirilmiştir: Metal, plastik, kauçuk, kağıt ve cam hurda ve atıklardan elde edilen hammadde teslimi (9/10) oranında, Yapım işleri ve bu işlerle birlikte ifa edilen mühendislik-mimarlık ve etüt proje hizmetleri (2/10) oranında, Yemek servis ve organizasyon hizmetleri (5/10) oranında, Özel güvenlik hizmetleri dahil işgücü temin hizmetleri (9/10) oranında…

Vergi Sorumlusu (Vergi Stopajı) KDV tevkifatı yapma sorumluluğu verilenler, sorumlu sıfatıyla beyan edip ödemeleri gereken vergileri beyan etmedikleri veya eksik beyan ettikleri taktirde, vergi aslı ile vergi ziyaı cezası adlarına ikmalen veya resen tarh edilir. Ayrıca normal vade tarihinden tarhiyatın tahakkuk tarihine kadar geçen süre için gecikme faizi uygulanır.

Vergiyi Doğuran Olay Genel olarak malın teslimi ya da hizmetin yapıldığı anda ortaya çıkar.

Mal Teslimlerinde VDO Teslim, bir mal üzerindeki tasarruf hakkının malik veya onun adına hareket edenlerce, alıcıya veya adına hareket edenlere devredilmesidir. Ödünç verme teslim sayılmaz. Malın tasarruf hakkının devri için mutlaka bir bedelin bulunması gerekmez. Bedelsiz teslimlerde KDV’ne tabidir. (Tahakkuk Esası) Teslim fiili tamamlandıktan sonra mal bedelinin veya KDV’nin alıcı tarafından ödenmemesi teslimi etkilemez. (Tahakkuk Esası) Malın tesliminden önce fatura düzenlenmemesi kaydıyla alınan avanslar teslim sayılmaz. Malın tesliminden önce fatura vb. belgeler düzenlenmesi halinde VDO, belgenin düzenlendiği an meydana gelir. Kısım kısım teslimlerde, her bir kısmın teslimi ile KDV doğar.

Mal Teslimlerinde VDO Komisyoncuya teslim VDO olarak değerlendirilmez. VDO, ancak komisyoncu tarafından alıcıya teslimi ile meydana gelir. Malın alıcıya veya onun adına hareket edenlere gönderilmesi halinde, malın nakliyesinin başlatılması veya nakliyeci veya sürücüye tevdi edilmesi de mal teslimidir. Su, elektrik, gaz, ısıtma, soğutma ve benzeri şekillerdeki dağıtımlar da mal teslimidir. Kurumların bedelleri tahakkuk ettirmesi ile VDO meydana gelir.

Mal Teslimlerinde VDO Kap ve ambalajlar ile döküntü ve tali maddelerin geri verilmesinin mutat olduğu hallerde teslim, bunlar dışında kalan maddeler itibariyle yapılmış sayılır. Bir mal üzerindeki tasarruf hakkının iki veya daha fazla kimse tarafından zincirleme âkit yapılmak suretiyle devredilmesi halinde, aradaki safhaların her biri ayrı bir teslimdir. Trampa iki ayrı teslim hükmündedir. Vergiye tabi malların; Her ne suretle olursa olsun işletmeden çekilmesi, İşletme personeline ücret, prim, ikramiye, hediye gibi adlarla verilmesi teslim sayılır. (Personele işyerinde yemek verilmesi, işyerine gelip gitmesi için toplu taşıma yapılması ve demirbaş olarak giyim eşyası verilmesi KDV’ye tabi değildir.)

Hizmet İfalarında VDO Hizmet ifalarında VDO, hizmetin yapılması yani yerine getirilmesidir. Hizmet bedelinin tahsil edil(e)memesi VDO’ nun doğmasına engel değildir. Hizmetin ifasından önce hizmet bedelinin peşin alınması, VDO olarak değerlendirilmez. Kısım kısım hizmet ifalarında, her bir kısmın ifası ile KDV doğar. Hizmet ifasından önce fatura vb. belgeler düzenlenmesi halinde VDO, belgenin düzenlendiği an meydana gelir.

İthalatta VDO Mal ithalinde, Gümrük Vergisi ödeme mükellefiyetinin başlaması ile VDO doğar. Buna göre Gümrük Beyannamesinin tescili ile VDO doğmaktadır. Gümrük Vergisine tabi olmayan işlemlerde de, Gümrük Beyannamesinin tescili ile VDO doğmaktadır. Hizmetlerin yurt dışından ithali ile de VDO doğmaktadır. Ancak hizmet ithalinde Gümrük Vergisi beyannamesi tescili ve gümrük vergisi ödeme yükümlülüğü söz konusu değildir. Bu nedenle hizmet ithalinde vergiyi doğuran olan, faturanın yurt içindeki kişiye intikal ettiği tarihte meydana gelir.

Verginin Matrahı Mal Teslimi ve Hizmet İfalarında; Teslim ve hizmet işlemlerinin karşılığını oluşturan bedeldir. Alıcının KDV hariç ödediği tutardır. Bedel, alınan ya da borçlanılan; para, mal, menfaat, hizmet, değerler toplamıdır. Bedel, emsal ücretlere göre açıklanamayacak şekilde düşükse, matrah olarak emsal ücret alınır. Serbest meslek faaliyeti çerçevesinde ilgili meslek kuruluşlarınca tespit edilmiş bir tarife varsa hizmet bedeli bu tarifede gösterilen ücretten düşük olamaz.

Verginin Matrahı İthalatta Matrah İthalatta matrah, malın gümrük vergisine esas olan değeridir. (Gümrük Kıymeti). Gümrük Kıymeti; malın Gümrük Kanununa göre tespit edilen değeridir. Mal Gümrük vergisinden muaf/istisna olduğu taktirde, sigorta ve navlun değeri dahil (CIF) değeri, bunun belli olmaması halinde malın Gümrükçe tespit edilecek değeri KDV matrahına dahil edilir. Malın gümrük kıymeti veya CIF değeri ya da Gümrükçe tespit edilen değerine aşağıdaki ilaveler yapılır. İthalat sırasında alınan her türlü, vergi, resim, harç, paylar. Gümrük Vergisi, Toplu Konut Fonu, ÖTV, Maktu Damga Vergisi, diğer benzer harç, fon, paylar. Gümrük belgesinin tesciline kadar yapılan diğer giderler ilave edilerek bulunur. Mal benzeri üzerinden hesaplanan fiyat farkı, kur farkı. Tahmil ve tahliye giderleri, antrepo giderleri, gümrüklü sahalarda hizmet alım giderleri.

Verginin Matrahı Özel Matrah Şekilleri Spor Toto ve Milli Piyangoda KDV matrahı, oyun ve piyangoya katılma bedelidir. Örneğin, Spor Loto’da vergi matrahı oynanan kolon başına ödenen katılma bedelidir. KDV ödenen tutar üzerinden hesaplanır. At yarışları ve diğer müşterek bahis ve talih oyunlarında vergi matrahı, oyunlara katılma bedelidir. Profesyonel sanatçı ve sporcuların katıldığı etkinliklerde vergi matrahı, bunların icra edildiği yerlere giriş karşılığında alınan bedeldir. Gümrük depolarında ve müzayede mahallerinde yapılan satışlarda kesin satış bedelidir. Altından mamul veya altın ihtiva eden ziynet eşyaları ile sikke altınların teslim ve ithalinde matrah, külçe altın bedeli düşüldükten sonra kalan (işçilik+kar) miktarıdır. (Külçe altın teslim ve ithali KDV’den istisna)

Matraha Dahil Olan ve Olmayan Unsurlar Dahil Olan Unsurlar ÖTV’ ne tabi mallar için hesaplanan ÖTV Vadeli satışlarda vade farkı, fiyat farkı, faiz prim vb. çeşitli gelirler Servis vb. adlar altında sağlanan her türlü menfaat, hizmet ve değerler Ambalaj giderleri, sigorta, komisyon vb. giderler Teslim alanın gösterdiği yere kadar satıcı tarafından yapılan taşıma, yükleme ve boşaltma giderleri Dahil Olmayan Unsurlar Teslim ve hizmet işlemlerinde fatura vb. belgelerde gösterilen ticari teamüllere uygun miktardaki iskontolar Hesaplanan KDV Özel iletişim vergisi ve şans oyunları vergisi

Verginin Oranı Kanuni oran, vergiye tabi her bir işlem için % 10’ dur. Bakanlar Kurulu bu oranı %1’e kadar indirmeye,4 katına kadar çıkarmaya yetkilidir. Bakanlar Kurulunca belirlenmiş 3 farklı oran vardır; %1, %8, %18. 1 sayılı liste, %1 oranı; Buğday,arpa çeltik, kuru fasulye, büyük ve küçükbaş hayvanlar, buğday unu, ekmek…. 2 sayılı liste, %8 oranı; Kümes hayvanları ve balık ile bunların ürünleri, süt, peynir yumurta, şeker, taze meyve ve sebzeler, ilaçlar, tıbbi cihazlar, kitap ve benzeri yayınlar, özel eğitim hizmetleri, okul defteri, çanta, ayakkabı…. % 18 Genel Orandır. (1. ve 2 no.lu listede yer almayan mal ve hizmetler için) Bir mal veya hizmet ifası ister yurt içinde yapılsın ister yurt dışından ithal edilsin aynı oranda KDV’ne tabidir.

Ödenmesi Gereken KDV’ nin Hesaplanması (Tahakkuk Eden) Hesaplanan KDV - (Tahakkuk Eden) İndirilecek KDV = Ödenecek KDV

Ödenmesi Gereken KDV’ nin Hesaplanması İndirilebilecek KDV Alış sırasında ödenmiş olan KDV, satışlar sırasında tahsil edilen KDV’den indirilebilir. İndirim imkanı sadece ticari, zirai ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılacak alımlarla ilgilidir. Bir vergilendirme döneminde indirilecek katma değer vergisi toplamı, mükellefin vergiye tâbi işlemleri dolayısıyla hesaplanan katma değer vergisi toplamından fazla olduğu takdirde, aradaki fark sonraki dönemlere devrolunur ve iade edilmez. İndirim hakkı vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılı aşılmamak şartıyla kullanılabilir. İndirim hakkı daha sonra kullanılmaz. Amortismana tabi kıymetlerin satın alınması sırasında ödenen KDV’ nin tamamı bir kerede indirilebilir.

Ödenmesi Gereken KDV’ nin Hesaplanması İndirilemeyecek KDV Kişisel-ailevi ihtiyaçlar için yapılan mal ve hizmet alımlarında ödenen KDV Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere işletmelere ait binek otomobillerinin alış vesikalarında gösterilen katma değer vergisi, (Bu vergi doğrudan gider yazılabilir.) Deprem, sel felaketi ve Maliye Bakanlığının yangın sebebiyle mücbir sebep ilân ettiği yerlerdeki yangın sonucu zayi olanlar hariç olmak üzere, zayi olan mallara ait katma değer vergisi, Gelir ve Kurumlar Vergisi kanunlarına göre kazancın tespitinde indirimi kabul edilmeyen giderler dolayısıyla ödenen katma değer vergisi.

Vergilendirme Usulleri, Dönemi, Beyan Esası, Verginin Tarhı ve Tahsili Gerçek usulde vergilendirme esası geçerlidir. Beyan üzerine tarh gerçekleşir. Tarh beyannamenin verildiği gün gerçekleştirilir. Vergiye tabi olan işlemleri bulunmayan mükellefler de beyanname verirler. Sorumlular ise sadece vergi sorumluluğu gerektiren işlemleri varsa beyanname verirler. Vergilendirme dönemi (mükellefler/sorumlular için) 1 aydır. Taşımacılık faaliyetinde bulunanlar Konut yapı kooperatifleri beyannamelerini 3’er aylık dönemlerde verirler.

Vergilendirme Usulleri, Dönemi, Beyan Esası, Verginin Tarhı ve Tahsili Beyanname, izleyen ayın 24. gün akşamına kadar (mükellef/sorumlu tarafından) verilmesi gerekir. Ödeme ise 26. günü akşamına kadar yapılmalıdır. KDV mükellefleri KDV beyannamelerini elektronik ortamda göndermek zorundadır.

Vergilendirme Usulleri, Dönemi, Beyan Esası, Verginin Tarhı ve Tahsili DAKDV’de ilgili vergi dairesi, işyerinin bulunduğu yer vergi dairesidir. Ayrı ayrı vergi dairelerinin faaliyet bölgelerinde işyerleri varsa, KDV gelir ve kurumlar vergisi yönünden bağlı olunan yer vergi dairesi tarafından tarh olunur. İAKDV, gümrükte alınan diğer vergilerle birlikte tarh ve tahakkuk ettirilir. İthalatta malın gümrük hattını geçtiği an vergilendirme dönemidir. İAKDV, gümrük giriş beyannamesindeki beyan üzerine, gümrük giriş beyannamesi verilmeyen haller ve Türkiye ile yabancı ülkeler arasında yapılan yolcu ve yük taşımaları ile transit taşımalarda mükelleflerin yapacakları özel beyan üzerine ilgili Gümrük İdaresince tarh olunur ve KDV’de aynı süre içinde ödenir.

Vergi İstisnaları Ticari kazancı basit usulde tespit edilen gelir vergisi mükellefleri, Ticari kazancı gelir vergisinden muaf olan esnaf, Gerçek usulde gelir vergisine tabi olmayan çiftçiler, Gelir vergisinden muaf serbest meslek erbabı, tarafından yapılan teslim ve hizmetler KDV’den istisna edilmiştir.

KDV’ de İhracat İstisnası Dış ticaretin vergilendirilmesinde varış ülkesinde vergilendirme ilkesi geçerlidir. Bu ilkeye göre dolaylı vergileme hakkı ithalatçı ülkeye yani malın vardığı ülkeye aittir. İhracatta KDV istisnası, yurt dışına yapılan mal ve hizmet ihracına KDV uygulanmaması şeklinde gerçekleştirilmektedir.

KDV’ de İhracat İstisnası Bir teslimin ihracat teslimi sayılabilmesi için aşağıdaki şartlar yerine getirilmiş olmalıdır: Teslim yurt dışındaki bir müşteriye veya bir serbest bölgedeki alıcıya ya da yetkili gümrük antreposu işleticisine yapılmalıdır. Teslim konusu mal Türkiye Cumhuriyeti gümrük bölgesinden çıkarak bir dış ülkeye veya bir serbest bölgeye vasıl olmalı ya da yetkili gümrük antreposuna konulmalıdır.

KDV’ de İhracat İstisnası Bir hizmetin yurt dışındaki müşteriler için yapılan hizmet sayılabilmesi için aşağıdaki şartlar yerine getirilmiş olmalıdır. Hizmetler yurt dışındaki bir müşteri için yapılmış olmalıdır. Hizmetten yurt dışında faydalanılmalıdır.

KDV’ de İhracat İstisnası Mal ihracında istisna, ihracatçının gerçekleştirdiği ihracatın şartlarına göre; İhracat Kaynaklı İmalatçı kaynaklı olarak uygulanır.

İhracat Kaynaklı İstisna İhracatçının kendi imal ettiği veya dışarıdan temin ettiği malları ihraç etmesi halinde istisna ihracatçının teslimlerine uygulanır. Bu taktirde, ihracatçı ihraç etmek üzere yurt içinden satın aldığı veya imalatta kullandığı mallar için önce KDV öder. Ancak mal ihraç edilirken KDV hesaplanmaz. Böylece yurt dışı müşterilerden KDV tahsil edilmemiş olur. İhraç edilen malın iç piyasadan satın alınması veya imalat sırasında ihracatçı tarafından ödenen KDV’ler ihracatçının iç piyasada yaptığı satışlar üzerinden hesaplanan KDV’den indirilir.

İhracat Kaynaklı İstisna İndirilemeyen KDV bulunması halinde kalan miktar ihracatçıya iade edilir. Böylece ihracatçı hem ihraç ettiği maldan dolayı KDV tahsil etmemiş hem de ihraç ettiği malların daha önceki aşamalarında bünyesinde oluşan KDV’ni indirim veya iade yoluyla geri alınmış olmakta ve ortada ihraç edilen mallar nedeniyle KDV yükü kalmamaktadır.

İmalatçı Kaynaklı İstisna İhraç edilmek şartıyla imalatçılar tarafından ihracatçıya teslim edilen mallara KDV ihracatçı tarafından ödenmez. İmalatçılar da ihracatçıdan KDV tahsil etmez. İmalatçıların malların üretimi sırasında yüklenmiş olduğu ve ihracatçıdan tahsil etmediği KDV tecil-terkin veya iade yoluyla ortadan kaldırılır.

Transit Taşımacılık İstisnası Transit ve Türkiye ile yabancı ülkeler arasında yapılan taşımacılık işleri vergiden müstesnadır. Bu istisna, ikametgâhı, kanunî merkezi ve iş merkezi Türkiye'de bulunmayan mükelleflere, ilgili ülkeler itibariyle karşılıklı olmak şartıyla tanınır.

Diplomatik İstisnalar Karşılıklı olmak kaydıyla, yabancı devletlerin Türkiye'deki diplomatik temsilciliklerine, konsolosluklarına ve bunların diplomatik haklara sahip mensuplarına yapılan teslim ve hizmetler, Uluslararası anlaşmalar gereğince vergi muafiyeti tanınan uluslararası kuruluşlara ve bunların mensuplarına yapılan teslim ve hizmetler, vergiden müstesnadır.

Diğer İstisnalar Kurumlar Vergisi Kanununa göre yapılan devir ve bölünme işlemleri, İktisadi işletmelere dahil olmayan gayrimenkullerin kiralanması işlemleri, (hakların kiralanması işlemleri KDV’ye tabidir.) Banka ve sigorta muameleleri vergisi kapsamına giren işlemler, Hazinece yapılan taşınmaz teslim ve kiralamaları, TOKİ tarafından yapılan arsa ve arazi işlemleri, Kurumların en az iki tam yıl süreyle aktiflerinde kayıtlı olan iştirak hisseleri ile taşınmazların satışı, bankalara borçlu olanlar ve kefillerinin borçlarına karşılık taşınmaz ve iştirak hisselerini devir işlemleri.

İstisnadan Vazgeçme Vergiden istisna edilmiş işlemleri yapanlar, ilgili vergi dairesine yazılı başvuruda bulunarak, belirtecekleri işlem türleri için vergiye tâbi tutulmalarını talep edebilirler. Bu taktirde, istisnadan vazgeçen mükellef bundan böyle istisna kapsamındaki işlemlerini KDV’li olarak yapar. Ödediği KDV’leri de indirim konusu yapabilir. İstisnadan vazgeçme, devam etmekte olan işlemlere uygulanamaz.

İstisnadan Vazgeçme İstisnadan vazgeçeceklerin talepleri üzerine, vergi dairesince, vergi mükellefiyetleri talep tarihinden itibaren tesis olunur. Bu şekilde mükellef olanlar üç yıl geçmedikçe mükellefiyetten çıkamazlar. İstisnadan vazgeçme aşağıda belirtilen istisnalar için mümkün değildir. Kültür ve eğitim amaçlı işlemlerle uğraşanlar, Sosyal amaç taşıyan işlemlerle uğraşanlar, Askeri fabrika, tersane ve atölyeler, Banka ve Sigorta Muameleleri kapsamına giren işler.