9. KONU: AMİNLER
AMİNLERE GİRİŞ Alkillenmiş amonyak yapısındaki maddelerdir. Amonyağın hidrojenleri yerine alkil gruplarının getirilmesiyle aminler oluşur. NH3’ün hidrojenlerinden birinin yerine alkil gelirse primer (birincil) amin, ikisinin yerine alkil gelirse sekonder (ikincil) amin, üçünün yerine alkil gelirse tersiyer (üçüncül) amin oluşur.
AMİNLERİN ADLANDIRILMASI Aminler isimlendirilirken alkil gruplarından sonra amin kelimesi getirilir.
AMİNLERİN ELDE EDİLMESİ Alkil halojenürlerin NH3 ile tepkimesinden aminler elde edilir. HCl açığa çıkar. Primer amin elde etmek için alkoller ThO2 katalizörlüğünde NH3 ile tepkimeye sokulur. Primer amin oluşur, su açığa çıkar.
AMİNLERİN GENEL ÖZELLİKLERİ Küçük moleküllü olan aminler gaz, büyük moleküllü olanları sıvıdır. Aminler sulu çözeltide zayıf baz özelliği gösterir. Suda OH– iyonu vererek iyonlaşırlar. Aminler asitlerle reaksiyona girerek tuz oluşturur.