/ 271 Dönem 1, Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Sürekli Mesleksel Gelişim Zekeriya Aktürk, Prof. Dr.
Tıpta hiçbir şeyin “asla” ve hiçbir zaman da “kesinlikle” olamayacağını öğrendim. / 272 Stephen Sullivan. Knowledge and the Half-Life of Truth. I've learned that in medicine nothing is "never" and it's certainly never "always."
Eskimiş bilgi örnekleri Enfeksiyöz hepatit – şimdi hepatit A Serum hepatiti – şimdi hepatit B Non A non B hepatiti – şimdi hepatit C Diyabet için eskiden idrarda keton bakılırdı; şimdi kan şekeri, HbA1c 50 yıl önce radikal mastektomi – şimdi lumpektomi Kalbi korumak için HRT veriyorduk – şimdi zararlı Yumurta yemek zararlı mı? … / 273
Amaç ve Hedefler Bu dersin sonunda katılımcıların sürekli profesyonel gelişim ve hekimler için önemi hakkında bilgi sahibi olmaları amaçlanmaktadır. Hedefler –STE ve SMG ayırımını yapabilmeli –Yeterlik kurulu (board) sertifikasyonunu açıklayabilmeli –Tıbbi bilginin yarılanma zamanını tartışabilmeli –SMG siklusunu açıklayabilmeli / 274
Tanım Sürekli mesleksel gelişim (SMG) veya sürekli mesleksel eğitim, profesyonel bir işteki kişilerin bilgi ve becerilerini geliştirmeleri ve meslek hayatları için gerekli kişisel gelişimleri elde etmeleri için yaptıkları çalışmalardır. Sürekli Tıp Eğitimi (STE) ise sadece tıbbi bilgi ve beceriyi artırmaya yönelik aktiviteleri kapsar. / 275
Sağlık profesyonelleri için SMG SMG, kurslar, konferanslar, dersler gibi “resmi” etkinliklerin yanında kendi kendine öğrenme aktivitelerini de kapsar. / 276
Tıbbi bilginin yarılanma ömrü Elde ettiğimiz her yeni bilginin yarılanma ömrü 5 yıldır. Yaşam boyu öğrenme önemlidir. Ancak, klinik karar verme ve yeni bilginin kritik olarak yorumlanması ve ortak akıldan daha önemli değildir. / 277 Emanuel E. "A half-life of 5 years" Can Med Assoc J 112:572, 1975 A. J. MACGREGOR. Half-life of medical knowledge. CMA JOURNAL/MAY 17, 1975/VOL
2000 yılında yapılan bir araştırma: arasında yapılan araştırmaların sonuçları incelendi –474 yargıdan 285’i (%60) halen geçerli idi, –91’i (%19) artık eskimişti, –98’i (%21) ise artık yanlış kabul ediliyordu. / 278 Poynard T, Munteanu M, Ratziu V, Benhamou Y, Di Martino V, Taieb J, Opolon P. Truth Survival in Clinical Research: An Evidence-Based Requiem? Annals of Internal Medicine 2002;136(12):
50 yılda bilginin sadece %26’sı geçerliliğini koruyabiliyor / 279 Poynard T, Munteanu M, Ratziu V, Benhamou Y, Di Martino V, Taieb J, Opolon P. Truth Survival in Clinical Research: An Evidence-Based Requiem? Annals of Internal Medicine 2002;136(12):
Başka bir çalışma: Her yıl %0,75 erime söz konusu / 2710 Platell C, Hall JC. Half-life of truth in surgical literature Lancet 1997; 350:1752
Bir girişimin faydalı olduğunu iddia eden 45 araştırmadan sadece 20’si daha sonraki araştırmalarca desteklenmiş ve 7’si ile çelişen sonuçlar yayınlanmıştır. Randomize olmayan araştırmalardan 6’da 5’I Randomize araştırmaların 39’da 9’u daha sonra reddedilmiştir. /
/ 2712 John P. A. Ioannidis. Contradicted and Initially Stronger Effects in Highly Cited Clinical Research. JAMA, July 13, 2005— Vol 294, No. 2 En fazla atıf alan araştırmaların %16’sı daha sornaki araştırmalarca çürütülmüş, %16’sının ise faydayı abarttığı bulunmuştur.
Avrupa ülkelerinde SMG Gerekli mi: evet (17), hayır (1) Gönüllülük: evet (12), hayır (6) Zorunlu: evet (6), hayır (12) Sorumlu: tıp örgütü (13), tıp örgütü+devlet (4), kendi kendine (1) Eğitim kredisi: evet (9), hayır (8) Akran değerlendirmesi: evet (4), hayır (8) Sınav: yok (18) Resertifikasyon: evet (1), hayır (15) Teşvik: sertifika (2), maaşta artış (2), atamada etkili (2), yok (9) Ceza: çalışma izni iptali (1), maaşta azalma (1), uyarı (1), liste (1), yok (8) Finans: kendi (2), işveren (4), ilaç firması (4), karma (2) Vergiden düşme: evet (12), hayır (2) / 2713 Cathy Peck, Martha McCall, Belinda McLaren, Tai Rotem. Continuing medical education and continuing professional development: international comparisons. BMJ VOLUME FEBRUARY 2000
SMG siklusu / 2714
Profesyonel bilgi kaynakları Ana kitaplar Literatür (dergiler) Kısa kurslar Uzun kurslar (diploma, master, doktora…) Eğitim toplantıları (konferans, panel..) Basından bilgi edinme Arkadaşlarla bilgi alışverişi Kendi tecrübeleri üzerinde düşünme Okul dışında tecrübe toplama Kendi kendine öğrenme 15/ 27
SMG etkinliklerinin kaydedilmesi / TarihEtkinliğin süresi Etkinlik çeşidiEtkinliğin ayrıntıları (program) SMG ihtiyacına nasıl cevap verdiğinin açıklanması Etkinlik bilgileri Eğitici Yer Telefon Belge…
İngiltere’de Motivasyon Sebepleri (%) Değer verme 50 Meslekte ilerleme 40 SMG puanı toplama 54 Kurum politikası 19 Meslektaşlarla tartışma 33 Resmi ihtiyaç belirleme 8 İlgi 87 Bilgi/beceri açığı 59 Zorunlu olması 18 Çok kaynaklı geribildirim (MSF) 1 Ulusal politikalar 11 Hastalardan alınan geribildirimler 3 Performans değerlendirmesi 5 Kişisel gelişim planı (PDP) 50 Tıbbi uygulamaların değerlendirilmesi68 /
Eğitim etkinliklerine katılma engelleri /
Yeterlik kurulu sınavları Türkiye Aile Hekimleri Yeterlilik Kurulu bord sınavı için hazırlıklarını tamamladı. Web sitelerinden duyurusu yapılıp başvurular toplanma aşamasında /
ABFM 1969’da kuruldu Üç yıllık aile hekimliği uzmanlık eğitimini tamamlayanlar sertifikasyon için baş vurabiliyor Sertifikalar yedi yıl boyunca geçerli /
Kanada Kanada’da “Federation of Medical Regulatory Authorities” tüm hekimlerin resertifikasyon programına katılmalarını ve hekimlik yetkilerinin devam ettiğini belgelemelerini şart koşuyor. Revalidasyon Ocak 2010’da başlamış ve zorunlu SPG uygulamalarıyla entegre olarak yürütülüyor. /
STE kredileri: TAHUD TAH-SMG kredilendirme sisteminin amacı: –Aile Hekimliği disiplinine yönelik eğitsel ve bilimsel etkinliklerin nicelik ve niteliksel gelişimini desteklemek ve sağlamak, disiplin mensuplarının bu etkinliklere katılımını teşvik etmektir. /
TTB STE-SMG kredisi I. GRUP –1. Devama dayalı eğitsel etkinlikler: Değerlendirilmesinde devam koşulu aranan konferans, sempozyum, ‘workshop’, seminer, yuvarlak masa toplantısı, vb. –2. Eğitim Kursları: Yeni girişimlerle ilgili ya da mesleki yeteneği geliştirmeye yönelik kurslar vb. –3. Kredilendirilmiş dergilerle yapılan STE/SMG etkinlikler: Yıllık abonelik, derginin belirlediği ve okunan bölümle ilgili test, bulmaca, vb. nesnel kanıtlar –4. Görsel-işitsel kayıta dayalı materyaller ile yapılan eğitsel etkinlikler: Kolay erişilebilir materyallerin bulunduğu bölüm, kütüphane ve laboratuarlar (Kullanım öncesi, süre belirtilmeli ve etkinliği tanımlayan bilgiler ve uyulması gereken kuralları içeren kitapçıklar kullanıcılar için hazır olmalıdır. İşlem sonunda etkinlik değerlendirmesi yapılmalıdır. Değerlendirmede devam koşulu aranır.) –5. Yukarda belirtilenler dışında kalan diğer etkinlikler /
II. GRUP –1. Eğiticilerin kendi alanlarında tanımlanan görevleri dışında katıldıkları ya da yönlendirdikleri ve I. Grup’ta yer almayan eğitim etkinlikleri (makale saatleri, “ audit” toplantıları, mortalite toplantıları vb.) –2. Uzaktan eğitim yöntemleri ile verilen (on- line, internet vb.) eğitim etkinlikleri –3. Grup I’de tanımlanmayan STE/SMG etkinlikleri / 2724
SMG’nin faydaları Kendine güven ve saygınlık kazandırır Kuruma imaj kazandırır Maddi kazanç Kariyer hedeflerine ulaşma Değişikliklere ayak uydurabilme Build confidence and credibility Daha üretken ve etkin olma Hedefleri daha net belirlemeye yardım eder / 2725
WFME Standartları Dünya Tıp Eğitimi Federasyonu 9 başlık, 36 alt başlıkta standartlar belirlemiştir: –Misyon ve çıktılar –Öğrenme yöntemleri –Planlama ve kayıt –Bireysel doktor –SMG sunucuları –Eğitim ortamı ve kaynaklar –Değerlendirme yöntemleri ve yeterlilikler –Organizasyon –Sürekli yenileme /
Özet STE ve SMG arasındaki farkı açıklayınız Yeterlik kurulları ve resertifikasyon nedir? Tıbbi bilgi ne kadar zamanda yarılanır? SMG siklusunu açıklayınız / 2727