GÜÇ ELEKTRONİĞİ Doç. Dr. N. ABUT Dr.N. Abut KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GÜÇ ELEKTRONİĞİ GENEL KAPSAM GÜÇ ELEKTRONİĞİ Doç. Dr. Nurettin ABUT Kocaeli Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Elektrik Mühendisliği Bölümü GÜÇ ELEKTRONİĞİ Doç. Dr. N. ABUT
Bu Kitap GÜÇ ELEKTRONİĞİ-1 REFERANS ALINARAK DERS ANLATILMAKTADIR Genel Konularda Referanslarda Verilen Diğer Kaynaklardadan da Yararlanılabilir. Doç.Dr.Nurettin ABUT Kocaeli Üniersitesi Mühendislik Fakültesi 2002
İÇİNDEKİLER YARARLI EK HATIRLATMALAR Ek – A ÜÇ FAZLI SİSTEMLER Dr.N. Abut KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GÜÇ ELEKTRONİĞİ GENEL KAPSAM İÇİNDEKİLER YARARLI EK HATIRLATMALAR Ek – A ÜÇ FAZLI SİSTEMLER Ek – B MAGNETİK DEVRELER Ek – C DA GEÇİCİ DURUM ANALİZİ (ve LAPLACE DÖNÜŞÜMLERİ) Ek – D FOURIER ANALİZİ VE DENKLEMLERİ Ek – E (ELEKTRİK- ELEKTRONİK PROBLEMLERİ İÇİN) YARDIMCI FORMÜLLER REFERANS KAYNAKLAR
Güç elektroniği yarıiletken devreler, Dr.N. Abut KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GÜÇ ELEKTRONİĞİ GENEL KAPSAM Güç elektroniği yarıiletken devreler, Anahtarlama anında ve güç dönüşümünde oluşan kayıpları azaltırlar. Çok kısa sürede anahtarlama yaparlar. Açma-kapama anlarında harmonik bileşenler oluştururlar. Bu olumsuz etkileri yok etmek veya en aza indirmek gerektiğinden, harmonik önleme düzenekleriyle birlikte karmaşık yapıda olmasına neden olur.
ØDoğrultucu diyotları, ØGüç tranzistörleri ØGüç MOSFET'leri ( Dr.N. Abut KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GÜÇ ELEKTRONİĞİ GENEL KAPSAM Genel olarak güç yarıiletken elemanları; ØDoğrultucu diyotları, ØGüç tranzistörleri ØGüç MOSFET'leri ( ØTristörler veya SCRs Şeklinde sınıflandırılabilir.
Dr.N. Abut KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GÜÇ ELEKTRONİĞİ GENEL KAPSAM
Dr.N. Abut KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GÜÇ ELEKTRONİĞİ GENEL KAPSAM Güç elektroniği gelişmesinden önce, güç denetimi klasik yöntemler kullanılmasına karşılık, yarıiletken teknolojisinin gelişmesiyle yerini, güç elektroniği elemanlı devrelere bırakmıştır. Başlangıçta açma-kapama olarak tasarlanan güç kumandası, sonraları hem açma-kapama ve hem de denetim amaçlı olarak geliştirilen yöntemler genel olarak sınıflandırılacak olursa;
Gaz tüpleriyle (Lambalar) kumanda: Dirençle kumanda: Dr.N. Abut KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GÜÇ ELEKTRONİĞİ GENEL KAPSAM Elle (Manual) kumanda Gaz tüpleriyle (Lambalar) kumanda: Dirençle kumanda: Değişken reaktansla kumanda: Oto transformotorları ile kumanda: Döner makinalarla kumanda:
Gaz tüpleriyle (Lambalar) kumanda: Dirençle kumanda: Dr.N. Abut KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GÜÇ ELEKTRONİĞİ GENEL KAPSAM Elle (Manual) kumanda Gaz tüpleriyle (Lambalar) kumanda: Dirençle kumanda: Değişken reaktansla kumanda: Oto transformotorları ile kumanda: Döner makinalarla kumanda:
Yarıiletken elemanlarla kumanda: Dr.N. Abut KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GÜÇ ELEKTRONİĞİ GENEL KAPSAM Yarıiletken (Diyot, SCR, Triyak, IGBT, MOSFET, GTO, LASCR, MCT) görünüşü Yarıiletken elemanlarla kumanda: Bu elemanlar; Diyotlar, Tristörler, Güç tranzistörleri ve Güç MOSFET'leri olarak güç elektroniğinin temel yarıiletken devre elemanlarını oluştururlar.
Yarıiletken elemanlarla kumanda Dr.N. Abut KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GÜÇ ELEKTRONİĞİ GENEL KAPSAM Yarıiletken elemanlarla kumanda
1.2. ELEKTRONİK ANAHTARLAMA İLE GÜÇ DENETİMİ Dr.N. Abut KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GÜÇ ELEKTRONİĞİ GENEL KAPSAM 1.2. ELEKTRONİK ANAHTARLAMA İLE GÜÇ DENETİMİ Güç denetiminde, bu yöntemlerin kullanımı artık hemen hemen tarihe karışmak üzeredir. Günümüz teknolojisinde güç denetiminin; Elemanlarının küçük boyutta olması, Ömürlerinin uzun olması, Otomasyonda bilgisayar denetimine imkan tanıması gibi birçok avantajlarından dolayı elektronik devrelerle yapılması tercih edilmektedir. +Vcc +VA Tr SCR +Vbe VG F
Dr.N. Abut KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GÜÇ ELEKTRONİĞİ GENEL KAPSAM Faz denetimi: Faz denetim devreleri, genelde bir tristör ve bir doğrultucu ünitesinden oluşmakta ve tek fazlı bir yükü hem DA ve hem de AA olarak besleyebilir. AYükün denetimi
Faz denetimi: DA Yükün denetimi Dr.N. Abut KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GÜÇ ELEKTRONİĞİ GENEL KAPSAM Faz denetimi: DA Yükün denetimi
Dr.N. Abut KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GÜÇ ELEKTRONİĞİ GENEL KAPSAM Tetikleme kumanda darbeleri (pulses) olmadan tristör iletime geçmez. Tristörün tam peryotta iletime geçmesi için her pozitif yarı peryot başında tetiklenmesi gerekir.
Dr.N. Abut KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GÜÇ ELEKTRONİĞİ GENEL KAPSAM Şekil 1.2.(a) da bir RY yükünün AA ile besleme, (b) de DA ile ve tek tristör kullanılarak, beslenmesi sırasında tristörün 60° de tetiklenmesi sonucu tristör ve yük akım-gerilimlerinin değişimleri görülmektedir.
Sıfır gerilim anahtarı ile denetim: Dr.N. Abut KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GÜÇ ELEKTRONİĞİ GENEL KAPSAM Elle (Manual) kumanda Gaz tüpleriyle (Lambalar) kumanda: Dirençle kumanda: Değişken reaktansla kumanda: Oto transformotorları ile kumanda: Döner makinalarla kumanda: Sıfır gerilim anahtarı ile denetim:
Dr.N. Abut KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GÜÇ ELEKTRONİĞİ GENEL KAPSAM
Dr.N. Abut KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GÜÇ ELEKTRONİĞİ GENEL KAPSAM
Dr.N. Abut KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GÜÇ ELEKTRONİĞİ GENEL KAPSAM
Dr.N. Abut KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GÜÇ ELEKTRONİĞİ GENEL KAPSAM
Dr.N. Abut KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GÜÇ ELEKTRONİĞİ GENEL KAPSAM
Güç Elektroniği Drç Nurettin ABUT Teşekkürler!! Tekrar görüsmek üzere Thank you for interest and attention