Buruner’in Bilişsel Gelişim Kuramı
Buruner, bilişsel gelişimin evrelerini üç aşamaya ayırmaktadır Buruner, bilişsel gelişimin evrelerini üç aşamaya ayırmaktadır. Bunlar eylemsel dönem, imgelsel dönem ve sembolik dönemdir.
Ancak kurama göre bir dönemden diğerine geçildiğinde atlatılan dönemle özgü düşünme tarzı yok olmamakta, kullanılmaya devam etmektedir. Örneğin yetişkinler bilgiyi hem eylemsel, hem imgesel, hem de sembolik olarak kodlayıp kullanmaktadır.
Eylemsel dönem Bu dönem bilişsel gelişimin ilk dönemidir Eylemsel dönem Bu dönem bilişsel gelişimin ilk dönemidir. Çocuk bu dönemde çevresini eylemlerle yani dokunarak, vurarak, ısırarak, hareket ettirerek anlar. Bu dönemde çocukların motor hareketler eşliğinde öğrenmesi söz konusudur.
İmgesel dönem Bu dönemde bilgi görsel bellek yardımı ile imgeleştirilerek kullanılır. Bu dönemdeki çocuk bir nesneyi nasıl algılarsa zihninde o şekilde canlandırır.
Sembolik dönem Bu dönem bilişsel gelişimin son dönemidir. Çocuk bu dönemde algısını açıklayan semboller kullanmaya başlar. Bu dönemde dil, mantık, matematik, müzik gibi alanlarla ilgili semboller kullanılmaktadır. Bireyin sembolik döneme ulaşması ona zengin düşünsel yaşantılar kazandırır.
Bruner’in bilişsel gelişim kuramının eğitim açısından katkısı öğretim sürecinin bu aşamalara uygun düzenlenmesi gereğini ifade etmiş olmasıdır.
Buna göre bir konunun öğretimi ilk olarak eylemsel etkinliklerle başlamalıdır. Bu aşamada öğrenene somut örnek ve materyaller sunulmalı, öğrenenin devinişsel becerilerini kullanması ve eylemde bulunmasına fırsat verilmelidir.
Öğretimin imgesel kısmında bilgi çeşitli görsel işitsel araçlar kullanılarak sunularak imgelsel temsillerin oluşması sağlanır.
Öğretimin son aşamasında ise sembolik temsili sağlayacak olan semboller kullanılmalıdır. Bu aşamada öğrenen, semboller aracılığı ile soyut düşünme ve tartışma gibi etkinliklere yönlendirilebilir.
Kaynaklar Senemoğlu, N. (2005). Gelişim Öğrenme ve Öğretim, Kuramdan Uygulamaya. Gazi Kitabevi, Ankara.