EĞİTİMDE HEDEFLERİN BELİRLENMESİ MURAT MERE EĞİTİMDE HEDEFLERİN BELİRLENMESİ

AMAÇLARIN SINIFLANDIRILMASI Bazı eğitimciler insan davranışlarını analiz ederek sınıflama sistemleri geliştirmişlerdir. TAKSONOMİ adı verilen bu sınıflama sistemlerinde, öğrenme ürünleri basitten karmaşığa, kolaydan zora, birbirinin ön koşulu olacak şekilde aşamalı olarak sıralanmıştır.

Öğrenme ürünlerini analiz ederek sınıflama sistemleri geliştiren eğitimcilerin başında Bloom ve arkadaşları gelmektedir. Onlara göre insan davranışlarının eğitimle ilgili olanları; 1-Bilişsel 2-Duyuşsal 3-Psikomotor(devinişsel) 4-Sezgisel olarak gruplandırılabilir.

İnsan Davranışlarının Eğitimle İlgili Olanları : Zihinsel Etkinliklerin ağırlıkta olduğu davranışları kapsar. : Bir nesne, bir olay, bir konuya karşı ilgi, tutum ve duygu gibi davranış eğilimlerini içerir. : İnsan organlarının eğitim öğretimde kullanılması ile ilgili becerilerin geliştirilmesini içerir. : Öğrenilmiş içe dogmaların, sezgilerin kodlandığı alandır. Bilişsel Öğrenme Duyuşsal Öğrenme Devinişsel Öğrenme Sezgisel Öğrenme

Bir değer ya da değerler bütünü ile nitelenmişlik Sentez Uyarlama Bilişsel Öğrenme Duyuşsal Öğrenme Devinişsel Öğrenme Sezgisel Öğrenme Değerlendirme Oluşturma Geçmiş ve Gelecekle İletişim Kurma Bir değer ya da değerler bütünü ile nitelenmişlik Sentez Uyarlama Analiz Denetim Altında Tutma Örgütleme Karmaşık dışa vuruk faaliyetler Uygulama Alışkanlık Değer verme İçe Doğma Klavuz Denetiminde Yapma Kavrama Tepkide Bulunma Ayırt Etme Hazırlanma Bilgi Alma Algılama Farkına Varma

Değişik alanlarda öğrenilmiş davranışlar, birbirlerinden kopuk değildir. Tersine aralarında yatay ve dikey anlamlı ve sıkı bir ilişki vardır. Bu, biri olmadan diğeri olamaz anlamına gelebilir. Öğretilecek davranışlar basitten karmaşığa, kolaydan zora doğru aşamalı sıralanmalıdır. Basit ve kolay davranışların ilk sıralara, karmaşık ve zor davranışların daha sonraki basamaklara konulması gerekir.

Eğitimin amacı, öğrenciyi sadece bilişsel alanda yetiştirmek değil, duyuşsal ve devinişsel alanlarda da yetiştirmektir. Hem insan hayatının çok yönlülüğü hem de etkili eğitim için bu gereklidir Bir dersin sonunda öğrencide meydana getirilecek davranış değişikliği, dersin amacı olarak yazılmalıdır. Dersi verirken öğretmenin yapacağı faaliyet (konuyu anlatmak, deneyi yapmak vs.) dersin amacı değildir

Öğretim amaçları, öğretme-öğrenme sürecine yönelik birçok faaliyetin planlanması, geliştirilmesi, uygulanması ve değerlendirilmesi için bir ölçüt görevi görür bunlara rehberlik eder. Bu faaliyetler: Öğretim ortamlarının seçimi, düzenlenmesi Öğretim strateji ve materyallerinin geliştirilmesi Ölçme araçlarının geliştirilmesi Öğrenci başarısının değerlendirilmesi Öğretim program ve materyallerinin değerlendirilmesi Öğrencilerin öğrenmeye karşı güdülenmesi

Bir dersi alan öğrencinin davranışlarında ders sonunda hiçbir değişiklik olmuyorsa, o dersin bir faydası olmamış demektir. Ancak bazı amaçlara ulaşmak ve ölçmek hemen mümkün olduğu gibi, bazı amaçlara ulaşılıp ulaşılmadığını görmek için bazı şartların oluşmasını beklemek gerekir. Eğitim amaçlarında bir okulun, bir sınıfın veya bir dersin amaçları genel amaçlardır. Ama bunların yazılmasında da oldukça net ifadeler kullanmalı, genel ve bulanık ifadelerden kaçınmalıdır: