«MESLEKİ EĞİTİMDE KALİTE GÜVENCESİ» Leonardo da Vinci Tematik İzleme Toplantısı 19-20 Aralık 20121 Ankara
Sunuş Planı Kalite Kültürü Kalite Güvencesi Yöntemleri Kalite Yönetim Sistemleri EQAVET Kalite Döngüsü
Kalite Kültürü Kalite güvencesi politikalarının merkezindedir. Kalite güvencesi ve gelişimini her düzeyde destekleyen kapsayıcı bir örgütsel kültürdür. Zaman, özen ve kaynak gerektirir . Resmi ve bürokratik yapı ve işlemlerin ötesindedir. İyileştirme odaklı bir kalite kültürünün güçlendirilmesi, kurumsal kalite güvencesindeki kalite döngüsünün tamamlanmasına yardımcı olur.
Kalite Güvencesi Yöntemleri Öz Değerlendirme Dış Değerlendirme Akreditasyon Kalite Güvencesi Yöntemleri: herhangi bir MEÖ kurumu tarafından ortaya konan kalitenin sağlanmasını ve geliştirilmesini amaç edinen belli bir entegre politikalar, prosedürler, kurallar, kriterler, araçlar ve teyit edici enstrümanlar ve mekanizmalar setidir. En çok kullanılan kalite güvencesi yöntemleri: öz değerlendirme (self-evaluation/self-assessment), dış değerlendirme ve akreditasyondur. Bunlar ulusal ve Avrupa kalite güvence politikalarının merkezinde olan yöntemlerdir. Üçü de EQAVET ile yakından ilişkilendirilebilir ve ilişkilendirilmelidir de. Bu üç yöntem birbiriyle oldukça ilişkilidir: Öz değerlendirme daha sonraki dış değerlendirme ve akreditasyonun temelidir; emsal değerlendirmesinde iç ve dış değerlendirme çeşitli aşamaları kapsayan bir prosedürde birleştirilir. Öz değerlendirme, yıllardır ulusal seviyede ve Avrupa seviyesinde teşvik edilen en önemli yöntemdir. Birçok ülkede kalite yönetim sistemleri özellikle kamu sektöründe eğitim kurumlarında öz değerlendirmenin geliştirilmesine odaklanmıştır. Öz-değerlendirme genellikle kalite güvence/yönetim sistemi oluşturmada ilk aşamayı oluşturur.
Yeni bir Yöntem olarak Emsal Değerlendirme: «Kritik arkadaşlar» dış değerlendirmeye ayrı bir kalite katar; sürece saha bilgisini ve uzmanlığını getirir. Emsal, değerlendirilen ile eşittir (benzer kurumlarda çalışan meslektaşlar). Emsalin kullanılması, uzmanların yaptıkları işin kalitesiyle ilgili sorumluluğu üstlenmelerini pekiştirir. Ayrıca bu yöntem ucuz bir yöntemdir.
Kalite Yönetim Sistemleri Tanım: Bir örgütü kaliteye yönelik olarak yönetmek ve kontrol etmek için koordineli olarak yapılan faaliyetler. Kaliteye dönük olarak yönetim ve kontrol; genellikle kalite politikasını ve hedeflerini, kalite planlamasını, kalite kontrolünü, kalite güvencesini ve kalite iyileştirmelerini içerir. Kalite yönetim sistemi, mesleki eğitimi sürekli iyileştirmek üzere; planlama, uygulama, değerlendirme ve gözden geçirme arasında dengeli bir ilişki kuran kalite döngüsüne dayalı bir araç olarak görülmelidir. Örnek: TKY, ISO 9001, EFQM Mükemmellik Modeli. Tanım: Bir örgütü kaliteye yönelik olarak yönetmek ve kontrol etmek için koordineli olarak yapılan faaliyetler. Kaliteye dönük olarak yönetim ve kontrol genellikle kalite politikasını ve hedeflerini, kalite planlamasını, kalite kontrolünü, kalite güvencesini ve kalite iyileştirmelerini içerir. Toplumun Hızla değişen ihtiyaçlarını, beklentilerini ve gereklerini karşılamak, memnuniyeti artırmak için eğitim-öğretim hizmetinin etkinliği ve etkililiğinin düzenli olarak verilere dayalı bir biçimde değerlendirilmesi, izlenmesi ve iyileştirilmesi zorunludur. İşte kalite yönetim sistemi bunu başarmak için bir araçtır. Kalite yönetim sistemi, MEÖ ve YE’ni sürekli iyileştirmek üzere; planlama, uygulama, değerlendirme ve gözden geçirme arasında dengeli bir ilişki kuran kalite döngüsüne dayalı bir araç olarak görülmelidir. Bu çerçevede, kalite yönetim sistemi, MEÖ’nün performansını ve kalitesini sağlayan, izleyen ve iyileştiren entegre politikalar, prosedürler, kurallar, kriterler, göstergeler, araçlar ve teyit edici enstrümanlar ve mekanizmalar içeren sistematik bir yaklaşımı işaret eder.
EQAVET Kalite Döngüsü-1 18 Haziran 2009 tarihli Mesleki Eğitim ve Öğretimde bir Avrupa Kalite Güvencesi Referans Çerçevesinin Kurulmasına ilişkin Tavsiye EQAVET Çerçevesi kaliteye ilişkin sistematik bir yaklaşım ortaya koymaktadır. Ulusal mesleki eğitim ve öğretim sistemleri için EQAVET Çerçevesi (kalite kriterleri olarak bileşenleri, tanımlayıcı göstergeleri ve 10-gösterge) kalite yönetim sistemlerinin daha yapılandırılmış bir şekilde uygulanması için katalizör rolü oynayabilir. Tanım: Bir örgütü kaliteye yönelik olarak yönetmek ve kontrol etmek için koordineli olarak yapılan faaliyetler. Kaliteye dönük olarak yönetim ve kontrol genellikle kalite politikasını ve hedeflerini, kalite planlamasını, kalite kontrolünü, kalite güvencesini ve kalite iyileştirmelerini içerir. Toplumun Hızla değişen ihtiyaçlarını, beklentilerini ve gereklerini karşılamak, memnuniyeti artırmak için eğitim-öğretim hizmetinin etkinliği ve etkililiğinin düzenli olarak verilere dayalı bir biçimde değerlendirilmesi, izlenmesi ve iyileştirilmesi zorunludur. İşte kalite yönetim sistemi bunu başarmak için bir araçtır. Kalite yönetim sistemi, MEÖ ve YE’ni sürekli iyileştirmek üzere; planlama, uygulama, değerlendirme ve gözden geçirme arasında dengeli bir ilişki kuran kalite döngüsüne dayalı bir araç olarak görülmelidir. Bu çerçevede, kalite yönetim sistemi, MEÖ’nün performansını ve kalitesini sağlayan, izleyen ve iyileştiren entegre politikalar, prosedürler, kurallar, kriterler, göstergeler, araçlar ve teyit edici enstrümanlar ve mekanizmalar içeren sistematik bir yaklaşımı işaret eder.
EQAVET Kalite Döngüsü-2 Döngünün 4 aşaması-Planlama, Uygulama, Değerlendirme ve Gözden Geçirme- kalite iyileştirmenin temel döngüsünü (the PDCA cycle) izler. Bu dört aşama, gösterge niteliğindeki tanımlayıcılar ile desteklenir. Bunlar birlikte mesleki eğitimin ortak çekirdek kalite kriterlerini oluşturur. Bunlar kalite güvencesi sistemlerini mesleki eğitime özgü hale getirirler. Tanım: Bir örgütü kaliteye yönelik olarak yönetmek ve kontrol etmek için koordineli olarak yapılan faaliyetler. Kaliteye dönük olarak yönetim ve kontrol genellikle kalite politikasını ve hedeflerini, kalite planlamasını, kalite kontrolünü, kalite güvencesini ve kalite iyileştirmelerini içerir. Toplumun Hızla değişen ihtiyaçlarını, beklentilerini ve gereklerini karşılamak, memnuniyeti artırmak için eğitim-öğretim hizmetinin etkinliği ve etkililiğinin düzenli olarak verilere dayalı bir biçimde değerlendirilmesi, izlenmesi ve iyileştirilmesi zorunludur. İşte kalite yönetim sistemi bunu başarmak için bir araçtır. Kalite yönetim sistemi, MEÖ ve YE’ni sürekli iyileştirmek üzere; planlama, uygulama, değerlendirme ve gözden geçirme arasında dengeli bir ilişki kuran kalite döngüsüne dayalı bir araç olarak görülmelidir. Bu çerçevede, kalite yönetim sistemi, MEÖ’nün performansını ve kalitesini sağlayan, izleyen ve iyileştiren entegre politikalar, prosedürler, kurallar, kriterler, göstergeler, araçlar ve teyit edici enstrümanlar ve mekanizmalar içeren sistematik bir yaklaşımı işaret eder.
EQAVET Kalite Döngüsü-3 EQAVET Kalite Döngüsünün Aşamaları Ortak Çekirdek MEÖ Kalite Kriterleri Planlama Açık amaçlar ve belirlenen amacı gerçekleştirmeye yönelik tutarlı planlama Sistematik bir kalite yaklaşımının varlığı Uygulama Bir uygulama planının varlığı Kaynakların ve sorumlulukların açık bir şekilde tahsisi Değerlendirme İyi tanımlanmış bir değerlendirme sisteminin ve sistematik bir değerlendirme stratejisinin varlığı Değerlendirme için tutarlı ve hesap verebilir bir yöntemin kullanılması Gözden Geçirme Değerlendirme sonuçları, geri bildirim mekanizmaları ve planlama süreci arasında görünür ve belgelendirilmiş bir bağlantı Tanım: Bir örgütü kaliteye yönelik olarak yönetmek ve kontrol etmek için koordineli olarak yapılan faaliyetler. Kaliteye dönük olarak yönetim ve kontrol genellikle kalite politikasını ve hedeflerini, kalite planlamasını, kalite kontrolünü, kalite güvencesini ve kalite iyileştirmelerini içerir. Toplumun Hızla değişen ihtiyaçlarını, beklentilerini ve gereklerini karşılamak, memnuniyeti artırmak için eğitim-öğretim hizmetinin etkinliği ve etkililiğinin düzenli olarak verilere dayalı bir biçimde değerlendirilmesi, izlenmesi ve iyileştirilmesi zorunludur. İşte kalite yönetim sistemi bunu başarmak için bir araçtır. Kalite yönetim sistemi, MEÖ ve YE’ni sürekli iyileştirmek üzere; planlama, uygulama, değerlendirme ve gözden geçirme arasında dengeli bir ilişki kuran kalite döngüsüne dayalı bir araç olarak görülmelidir. Bu çerçevede, kalite yönetim sistemi, MEÖ’nün performansını ve kalitesini sağlayan, izleyen ve iyileştiren entegre politikalar, prosedürler, kurallar, kriterler, göstergeler, araçlar ve teyit edici enstrümanlar ve mekanizmalar içeren sistematik bir yaklaşımı işaret eder.
EQAVET Kalite Döngüsü-4 Planlama Sistematik bir kalite yaklaşımının varlığı ISO 9001, EFQM Mükemmellik Modeli Gözden Geçirme Değerlendirme sonuçları ve planlama süreci arasında bağlantı Uygulama Bir uygulama planının varlığı Tanımlayıcılar 10-Gösterge Değerlendirme İyi tanımlanmış bir değerlendirme sisteminin varlığı Öz-Değerlendirme Dış Değerlendirme Akreditasyon Emsal Değerlendirmesi