PARAGRAFTA ANLAM

PARAGRAFIN KONUSU Konu, paragrafta yazarın, üzerinde en çok durduğu kavram ya da kavramlardır. Bu kavramlar, bir durum, olay, sorun, duygu, düşünce… ile ilgili olabilir. Yani konu olarak her şey paragrafa girebilir. Konuyu bulmak için paragrafa “Yazar ne anlatıyor, neden söz ediyor?” sorularını sorabiliriz. Paragrafta en çok neden söz ediliyorsa, paragrafın konusu odur.

PARAGRAFIN ANA DÜŞÜNCESİ (Ana Fikri) Ana düşünce, bir yazının temelidir. Paragrafın yazılış amacıdır. Paragrafın tamamını kapsayan en geniş yargıdır. Paragrafın konusu gibi iki ya da üç kelimeden oluşmaz.   “Yazarın vermek istediği mesaj nedir, yazar niçin anlatıyor? Sorularını sorarak bulabiliriz.

PARAGRAFIN YARDIMCI DÜŞÜNCELERİ Parçada ana düşünce ortaya konurken bu düşün­ceyi açıklayıcı ve destekleyici nitelikte başka dü­şüncelerden yararlanılır. İşte parçada ana düşünce­yi destekleyen bu düşüncelere yardımcı düşünceler denir.

PARAGRAFIN KONUSU (ÖRNEK) Yazı olmasa ne yapardık? Akla ilk gelen, bilgiyi taşıyamazdık cevabı oluyor. Bu kadar basit değil. Yazı olmasaydı medeniyet bugünkü konumuna gelemezdi. Bilginin paylaşılmasında ciddi sorunlar yaşanırdı. “Söz uçar yazı kalır.” diye boşuna dememişler. Gerçekten de sözle ifade edilenler her zaman sözde kalır, zamanla değişime uğrar. Ama yazılı belgeler hep aynı kalır. Bu metnin konusu ne olabilir ?

PARAGRAFIN KONUSU (ÖRNEK) Bu paragrafın konusu : Yazının Önemi ‘dir. Konuyu bulmak için : Yazar neyden söz ediyor? Sorusunu sorarız.

PARAGRAFIN ANA DÜŞÜNCESİ (Ana Fikri) Yazı olmasa ne yapardık? Akla ilk gelen, bilgiyi taşıyamazdık cevabı oluyor. Bu kadar basit değil. Yazı olmasaydı medeniyet bugünkü konumuna gelemezdi. Bilginin paylaşılmasında ciddi sorunlar yaşanırdı. “Söz uçar yazı kalır.” diye boşuna dememişler. Gerçekten de sözle ifade edilenler her zaman sözde kalır, zamanla değişime uğrar. Ama yazılı belgeler hep aynı kalır. Aynı metnin ana düşüncesi ne olabilir?

PARAGRAFIN ANA DÜŞÜNCESİ (Ana Fikri) Bu paragrafın ana fikri : Yazının medeniyetler üzerindeki etkisinin sanıldığı kadar basit olmadığı Bunu bulmak için “Yazarın vermek istediği mesaj nedir, yazar niçin anlatıyor? Sorularını sormalıyız.

PARAGRAFIN YARDIMCI DÜŞÜNCELERİ Yazı olmasa ne yapardık? Akla ilk gelen, bilgiyi taşıyamazdık cevabı oluyor. Bu kadar basit değil. Yazı olmasaydı medeniyet bugünkü konumuna gelemezdi. Bilginin paylaşılmasında ciddi sorunlar yaşanırdı. “Söz uçar yazı kalır.” diye boşuna dememişler. Gerçekten de sözle ifade edilenler her zaman sözde kalır, zamanla değişime uğrar. Ama yazılı belgeler hep aynı kalır. Aynı paragrafın yardımcı düşünceleri ne olabilir?

PARAGRAFIN YARDIMCI DÜŞÜNCELERİ Bu paragrafın yardımcı düşünceleri : Bilginin paylaşılmasında büyük sıkıntılar yaşanabileceği - Söz uçar yazı kalır – sözünün boşuna söylenmediği Sözle ifade edilenlerin zamanla değişebileceğinden Yazılı belgelerin kalıcı olduğundan

PARAGRAFIN BAŞLIĞI Konuyu en iyi şekilde kapsayıp yansıtan ve birkaç sözcükten oluşan sözcük grubuna başlık denir. Başlık; » İlgi çekici ve düşündürücüdür. » Konu hakkında bilgi verir. » Ana düşünceyi çağrıştırır. » Parçanın bütünü okunduğunda daha iyi kavranır. Hem şiirin hem de paragrafın bir başlığı olabilir.

PARAGRAFIN BAŞLIĞI “Bir yazarın bütün ustalığı, iyi tarif ve iyi tasvir et­mekten ibarettir. Yazılan şeyin doğal, kuvvetli ve gü­zel olması için gerçeği ifade etmesi gerekir. Okudu­ğunuz bir eser sizi fikirce yükseltir, içinizi asil duy­gularla doldurursa, onu değerlendirmek için başka bir ölçü aramayınız. Eser iyidir ve usta elinden çık­mıştır.” Bu parçanın başlığı ne olabilir?

PARAGRAFIN BAŞLIĞI Bu parçada “Usta Yazar” başlığını kullanabiliriz.

“Ben fikrimi değiştirdim, şimdi eskisi gibi düşünmüyorum “Ben fikrimi değiştirdim, şimdi eskisi gibi düşünmüyorum.” diyen adam az görülür. Bugün söyledikleri dün söylediklerine uymayanlar bile: “Ben değişmedim, dün de böyle düşünüyordum, değiştiğimi sananlar beni anlamamış.” derler. Parçanın ana düşüncesi aşağıdakilerden hangisidir? A) İnsanlar düşüncelerini ifade etmekte çoğu zaman güçlük çekerler. B) İnsanın düşüncelerinde günden güne değişiklikler görülebilir. C) Yaşam şartları değiştikçe insanların düşünceleri de değişir. D) Fikirleri değişse de insanların bunu dile getirmesi zordur. 2006 OKS

Parçada, insanların değişebilecekleri ama kendilerinin bu değişimi ifade edemedikleri anlatılmış. İnsanların “Ben değiştim.” demek yerine “Ben hep böyleydim.” dedikleri vurgulanmış. Buradan insanların değişebilecekleri ama bu değişimi dile getirmelerinin ne kadar zor olduğu sonucuna ulaşılabilir. CEVAP:D

Tiyatrosu olan bir memlekette kötülükler, hatalar sürüp gitmez Tiyatrosu olan bir memlekette kötülükler, hatalar sürüp gitmez. Çünkü, hayatın bir örneği olan sahnede aktörler, insanlığa ayna olurlar. Biz, kendimizi onlarda görürüz. Onlar bize ne olduğumuzu, ne olmak istediğimizi, ne olmaktan korktuğumuzu gösterirler. Parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Tiyatronun eğitimde önemli bir rol oynadığı B) Kötülüklerin tiyatro ile önlenebileceği C) Aktörlerin hayatımızı canlandırdığı D) Tiyatro sahnelerinde gerçeklerin yansıtıldığı

‘Asıl anlatılmak istenen nedir ‘Asıl anlatılmak istenen nedir?’ soru kalıbı aslında bize ana fikri sorar. Paragrafta tiyatronun insana iyi ve kötüyü göstererek onları eğittiği vurgulanmıştır. CEVAP : A

Almanya'da yaşayan bir dostumun evindeyim Almanya'da yaşayan bir dostumun evindeyim. Dedi ki: Komşum, emekli bir Alman, bahçesindeki yetiştirdiği çileklerden getirdi. Geçenlerde ev turşumdan vermiştim ona şaşırmıştı. Ne de olsa alışık olmadığı bir durum. Bunları böyle böyle alıştırmalı yardımseverliğe. Neyse ki benim komşum birilerine karşılıksız bir şeyler vermeye alışıyor. Şimdilik hiç olmazsa bana... Bu paragrafın başlığı ne olabilir ?

Metnin konusuna bağlı olarak metnin başlığı: YARDIMSEVERLİK olabilir.

İnsanlar birbirine mektup yazmalı İnsanlar birbirine mektup yazmalı. Çünkü mektupta sesin tonu belli olmaz. Çünkü mektup düşünülerek yazılır. Birdenbire ağzımızdan kaçan kelimeleri hiçbir şey geri getiremez. Söylediklerimizin üstü çizilemez. Çünkü söylediklerimiz dinlenmeyebilir; sözümüz kesilir, içeriye o anda biri girer, okunan mektup ise mutlaka tamamlanır. Parçaya göre mektup yazmanın asıl nedeni nedir? A) Dinlenilmeme olasılığının olması B) Geri dönüşünün olmaması C) Uzun sürede yazılması D) Düşünülerek yazılması