BİLGİSAYAR DESTEKLİ BİREYSEL GELİŞİM DOSYASI (E-Portfolyo ) Hazırlayan Yeşim ÖZER
ÖĞRENME TEORİLERİ VE ÖLÇME DEĞERLENDİRME YAKLAŞIMLARI
PERFORMANSA DAYALI DURUM BELİRLEME; Öğrencilerin bilgi ve becerilerini ortaya koyarak oluşturdukları çalışma, ürün ya da etkinliklerin değerlendirilmesi süreci, “performansa dayalı durum belirleme” olarak ifade edilebilir.
PORTFOLYO NEDİR? Portfolyo seçilmiş, kişinin özgün ürün ya da ürünlerinden oluşan,zamanla gelişimini yansıtan, planlı ve amaçlı bir şekilde düzenlenmiş çalışmaları topluluğudur. Grace(1992) portfolyonun bir çocuğun öğrenme sürecinin kaydı olduğunu söylemiştir.Grace’e göre bu kayıtta çocuğun ne öğrendiği, Öğrenmede ne kadar ilerlediği , nasıl düşündüğü, nasıl sorguladığı, Çözümlediği,birleştirdiği, ürettiği, yarattığı ve diğer bireyler ile nasıl etkileşimde bulunduğuna dair kanıtlar yer almaktadır.
PORTFOLYO TÜRLERİ İdeal Portfolyo Sergileme Tipi Portfolyo Belgeleme Tipi Portfolyo Değerlendirme Tipi Portfolyo Sınıf Tipi Portfolyo Elektronik Portfolyolar
E-PORTFOLYO NEDİR? E- portfolyolar multimedya teknolojileri, ses kayıt, multimedya programları, elektronik çizelge (spreadsheet), veri tabanı, video, kelime işlemci yazılımları,web tasarım programları gibi elektronik medya kaynaklarının bir bileşimini kullanmayı gerektiren profesyonel materyallerdir.
Chang (2001) E- portfolyonun zamanla gelişmeyi yansıttığını belirtir.Bütün üretimlerin ise bilgisayardan okunabilen forma dönüştürülmesi olarak açıklar.
E-PORTFOLYOLARIN KULLANILMA NEDENLERİ? Kolay ulaşılabilir,taşınabilir,bölünebilir,denetlenebilir,geniş bir kitleyle paylaşılabilir. Performans, tekrar gözden geçirilebilir. İstenildiğinde daha kolay ve daha kısa sürede düzeltme yapılabilir, organize edilebilir.
E- PORTFOLYO GELİŞİM BASAMAKLARI 1.Temel/ Taslak Portfolyo Portfolyoyu oluştururken temeli oluşturur ve diğer üçünün de temelini oluşturur. Geliştiren kişi gelişim sürecinde ilerledikçe bu aşamalar birbiriyle bağlantılıdır ve bu aşamalar zaman içinde belli bir noktada sona ermez. Temel portfolyodan akademik, profesyonel ve sunum portfolyolarında kullanılacak ürünler seçilir. 2.Akademik Portfolyo Akademik ortamda yürütülen çalışmaların toplamıdır. Akademik portfolyolar öğretmen ve öğrenci portfolyolarını içerir. 3.Profesyonel Portfolyo Seçilmiş çalışmalardan seçilerek birleştirilmiş bir ortamda izleyici mantıklı bir şekilde portfolyo boyunca organize edilmiş linkler aracılığıyla gezdirir. Temel portfolyodan ortaya çıkmış bir çalışmadır.
E-PORTFOLYO OLUŞTURMA AŞAMALARI Öncelikle öğrenen bir dijital ya da elektronik ortamlardan birine karar vermelidir . 2. Bireysel gelişim dosyası girişinde bir takdim. 3. Bireysel gelişim dosyası dokümanları. 4. Sonuç
E-PORTFOLYONUN AVANTAJLARI Kendine güven Ulaşılabilirlik Teknoloji Taşınabilir olması. Yaratıcılık
E- PORTFOLYOLARIN DEZAVANTAJLARI E-portfolyonun geliştirilmesi pahalı olabilir. E-portfolyonun geliştirilmesi teknolojik beceri gerektirir. E-portfolyo geliştirme süreci stresli olabilir. Yönetim ve depolama ile ilgili problem yaşanabilir.
E-PORTFOLYOLARDA YAZILIMIN ETKİSİ Baret (2002) e-portfolyoların oluşturulması için kullanılan yazılımların iki temel türü olduğunu belirtmektedir: 1.Web sayfası ya da multimedia kullanımını destekleyen paket programlar (Dreamweaver, FrontPage, PhotoShop,Adobe Acrobat,PowerPoint vb) 2.Server tabanlı veri tabanı kullanımına elverişli özel olarak hazırlanmış programlar (LiveText, Chalk&Wire gibi)
E-PORTFOLYOLARIN PUANLANMASI E-portfolyoların puanlanmasında kesin bir değerlendirme yaklaşımı yoktur.Değerlendirme portfolyonun amacına göre değişmektedir. Ancak değerlendirme en çok rubrik değerlendirme kriteri kullanılarak yapılmaktadır.
RUBRİC (DERECELİ PUANLAMA ANAHTARI) NEDİR? Popham (1997), dereceli puanlama anahtarını, her bir çalışma için ölçütleri (ölçülecek boyutları) listeleyen ve çalışmada nelerin yapılacağını gösteren bir puanlama aracı olarak görmektedir.
Dereceli puanlama anahtarı üç bölümden oluşur: 1-Değerlendirme ölçütleri 2-Ölçüt Tanımlamaları 3-Puanlama Stratejisi (Puanlama bütünsel veya analitik olabilir)
E-portfolyo için 3 tür rubrik hazırlanmıştır: 1.Analitik Rubrik E-PORTFOLYOLARIN PUANLANMASI E-portfolyo için 3 tür rubrik hazırlanmıştır: 1.Analitik Rubrik 2.Holistik Rubrik 3.Temel Özellik
RUBRİĞİN TÜRÜNÜN BELİRLENMESİ Beyin fırtınası yoluyla bir tanımlar listesi oluşturulduktan sonra ölçülecek performansı farklı boyutlara ayırmadan, özelliklerin tümünün farklı düzeyler için tanımlaması yapıldığında bütüncül rubrik (holistic rubric); Ölçülecek performansı oluşturan özellikleri alt becerilerine (boyutlarına) ayırarak farklı performans düzeyleri için tanımlar yapıldığında ise analitik rubrik (analytic rubric) geliştirilir.
copyrightⓒYoon Design Inc BÜTÜNCÜL (HOLİSTİK) RUBRİK KULLANILACAK DURUMLAR • Öğretmenler, ölçülecek performansla ilgili ilk defa rubrik geliştirdiklerinde • Öğrenci çalışmasının kısa sürede değerlendirilmesi gerektiğinde (günlük ödevler vb.) • Rubrikle ölçülecek performansın genel değerlendirilmedeki ağırlığı az olduğunda (ünite sonu çalışmaları) • Ölçülecek performans boyutlarına ayrımı zor olduğunda • Öğrencinin yaş düzeyi küçüldükçe copyrightⓒYoon Design Inc
ANALİTİK RUBRİK KULLANILACAK DURUMLAR www.yoondesign.co.kr • Ölçülecek performans çok boyutlu olduğunda • Performans boyutlarının derecelendirilmesi kolay olduğunda • Performans boyut ve düzeyleri gözlenebilir olduğunda • Performansın değerlendirilmesinde kullanılacak süre yeterli olduğunda (Proje, araştırma, vb.)
RUBRİKLERİN GÜVENİRLİK VE GEÇERLİKLERİNİN BELİRLENMESİ Kapsam geçerliği Yapı Geçerliği Yordama Geçerliği Güvenirlik İnterrater Reliability İntrareter Reliability
BİLGİSAYAR DESTEKLİ BİREYSEL GELİŞİM DOSYASI ÖRNEĞİ (Birgin,2006): ÜNİTE HEDEF VE DAVRANIŞLARI KAYDI
ÜNİTE NOT GİRİŞİ
ÜNİTE NOT GİRİŞİ
ÜNİTE NOT GİRİŞİ
ÜNİTE NOT GİRİŞİ
GRAFİKSEL DEĞERLENDİRME VE YAZDIRMA
GRAFİKSEL DEĞERLENDİRME VE YAZDIRMA
KAYNAKÇA Baki, A. Birgin, O. Güven, B. Karataş, İ. Bilgisayar Destekli Bireysel Gelişim Dosyası (Portfolio)Uygulaması. http://www.erg.sabanciuniv.edu/iok2004/bildiriler/Adnan%20Baki.doc Birgin, O.(2003) Bilgisayar Destekli Bireysel Gelişim Dosyasının Uygulanbilirliğinin Araştırılması, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon. Haladyna, Thomas. M.(1997).Writing Test Items to Evaluate Higher Order Thinking. Allyn & Bacon., USA. Kaptan, F. ve Korkmaz, H.(2005).Fen Eğitiminde Öğrencilerin Gelişimini Değerlendirmek İçin Elektronik Portfolyo Kullanımı Üzerine Bir İnceleme. The Turkish Online Journal of Educational Technology - TOJET, Volume 4, Issue 1, Article 13 Kilbane C., Milman,N.B, The Digital Teaching Portfolio Handbook: A How-To Guide for Educators, Allyn & Bacon. Özyenginer, E.(2006). Bilgisayar Dersinde Elektronik Portfolyo Yöntemi Kullanımı Üzerine Bir Çalışma, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir. Popham, J. W. (1997). What’s wrong-and what’s right-with rubrics. Educational Leadership. 55 (2): 72-75
TEŞEKKÜR EDİYORUM…