Türkiye’de IPv6’ya Geçiş ve Stratejiler Ayşegül BOLAT , T. Uzmanı HABTEKUS Ekim 2008

Gündem Neden IPv6 ? IPv6’ya Geçiş Geçiş Stratejileri Dünyada Durum Türkiye’de Durum Sonuç ve Öneriler Toplam Slayt = 28 Sunum Süresi ~ 20 dk

IPv6 Nedir? İnternet Protokol’ün 6’ncı uyarlaması olup,mevcut IPv4 protokolünün yerini almak üzere, IP adres kapasitesi Güvenlik Servis kalitesi Mobilite Özellikleri ile IETF tarafından geliştirilmiş yeni nesil protokoldür .

Neden IPv6 IPv4 Yaygın kullanım 32 bitlik IP adresleri Yaklaşık 4 milyar adres IPv6 Yeni nesil protokol 128 bitlik adres yapısı Geniş uygulanabilirlik

Neden IPv6 Mevcut Protokolde; Adres Yetersizliği Güvenlik Problemleri Yetersiz mobilite destek verimliliği Gerçek zamanlı hizmetlerin sunulmasındaki risk, Daha düşük hız ve istikrarsız bağlantı Hizmet kalitesi seviyesinin düşüklüğü Problemleri yaşanmaktadır.

Neden IPv6 IPv6’nın Önemli Teknik Yararları Yeterli adres boşluğu Adres dönüşümüne gerek olmaması Geniş alt şebeke yapısını kolaylaştıran adres yapısı Gelişmiş Ağ Güvenliği desteği Ticari kullanıma uygunluğu. Yapı  içinde güçlü IP katmanı şifrelemesi ve kimlik denetimi. Servis kalitesi Mobilite Mekanizmaları Uygun otomatik biçimlendirme. Geniş Yönlendirme Tabloları. IPv6 Standardı – Kalıcı bellek ve dengeli Basitleştirilmiş, elverişli başlık formatı ve akıcı kimlik saptaması IPv6 şebekeleşme teknolojilerinin gelişime açıklığı IPv4 adresleme sistemine uyumu. Geliştirilmiş destek hizmetleri.

IPv6 ve Yeni Uygulamalar 2G ve 3G Mobile Şebekeler

Yeni Uygulamalar ve Yakınsama Girişim şebekeleri GPRS UMTS WiFi, WiMAX, BRAN, gibi diğer telsiz veri şebekeleri. Yüksek - Hızlı Erişim ve Sürekli Durum İnternet bağlantılı elektronik ve haberleşme cihazları Kablo TV Radyo yayıncılığı Ev otomasyon uygulamaları ve algılama şebekeleri Kablo ses İçerik servisleri (video talebi) Röle çevrimi ATM NGN şebekeler sabit, mobil, telli ve telsiz şebekeler için müşterek bir platform olarak oluşturulmuştur.

IPv6’ya Geçiş IPv6’nın kullanımında etkili faktörler İmalatçı Cihaz imalatçıları ve yazılım yayıncıların anahtar rolü , Terminal ve erişim şebekelerinin yerini alacak cihazların üretimi hızlanacak, yeni pazarlar açılacaktır. Tüketici cihazları imalatçıları, Bilgisayar bağlantılı elektronik cihazlar , IP esaslı cihaz üreticileri İşletmeci Omurga İşletmecilerin Rolü, Teknolojik Gelişmeler Mobilite ve göçebe kullanım, (GPRS, 3G, UMTS, WLAN, PDA), İnternet geniş bant erişim dinamiği, Bilgisayar bağlantılı elektronik cihazlar ve algılayıcı şebekeler Yeni Pazarlar IPv6’nın büyümeyi desteklemesi ve zorlaması

IPv6 Geçiş Stratejileri Yapılması gerekenler İlk sırada yapılması gereken işlem stratejinin belirlenmesidir. Planlama ve test işlemi IPv6’ ya geçişte en önemli adımlar olacaktır. IPv6’ya geçişin planlama ve işlevsel aşamasında dikkate alması gereken hususlar aşağıda yer almaktadır : 1-Yararlar 2-Maliyet 3-Risk 4-Geçiş Planı ve Mekanizması

IPv6 Geçiş Stratejieri Maliyet

IPv6 Geçiş Stratejileri IPv4’ten IPv6’ya Geçiş Planı ve Aşamaları Bilinçlendirme kampanyaları Eğitim IPv6 bağlantısı Adres planlaması Materyal ve yazılım göçünün değerlendirilmesi Yayılımın planlanması Yönlendirme Konfigürasyonu Uygulanabilir servislerin göçü Hostların göçü Metroloji ve kontrol İşletme Genel değerlendirme

IPv6 Stratejileri

IPv6 Geçiş Stratejileri I. AŞAMA Her işletmeci ve kurum IPv6’e geçiş için bir grup oluşturmalıdır. Mevcut yönlendirici, anahtarlar ve yazılım ateş duvarlarının envanteri tamamlanmalıdır. Mevcut diğer IP uyumlu cihazların envanteri çıkarılmalıdır. IPv6’e göçün  mali, işletimsel etkisi ve riskini belirlemek için etki analizi yapılmalıdır. IPv6’ya geçirilecek servislerin hangi sıra ile geçirileceğine karar verilmesi gerekmektedir.

IPv6 Geçiş Stratejileri II.AŞAMA IPv6 geçiş planı hazırlanmalı ve geçişin tamamlanması sağlanmalıdır. Plan hazırlanırken: İşletmenin içinde bulunduğu mevcut IPv6 durumunun analizinin yapılması ve ihtiyaca göre hedeflerin tanımlanması, IPv6’nın uygulanması için birbirini izleyen planlar geliştirilmesi, IPv6 ile ilgili politikalar ve iyileştirme mekanizmalarının geliştirilmesi, Eğitim materyalleri hazırlanması ve geliştirilmesi.

IPv6 Geçiş Stratejileri II.AŞAMA IPv6 uyumluluğu ve ortak çalışma için bir test planı geliştirilmesi ve uygulanması, Aşama aşama IPv6 kullanımının yaygınlaştırılması, Şebekelerin çalıştırılması ve izlenmesi, IPv6 ihtiyaçlarının güncellenmesi ve amaçlanan mimariye ulaşılması, sağlanmalıdır. Envanter ve etki analizini hakkında bir ilerleme raporu hazırlanmalıdır.

IPv6 Geçiş Stratejileri - III.AŞAMA İlk envanterde tespit edilemeyen mevcut IP uyumlu cihaz ve teknolojilerin envanterinin tamamlanması, Mali ve işletimsel güç ve risklerin etki analizinin tamamlanması, gerekmektedir. IV.AŞAMA Bütün işletmecilerin altyapılarının IPv6 kullanıyor olmalı ve bu alt yapı ile ara yüze sahip olmalıdır.

Dünyada Durum IPv6 Forum: 1999 yılında IETF – Internet Engineering Task Force tarafından kurulmuştur. IPv6 Avrupa Görev Gücü: Avrupa Komisyonu 2001 yılında IPv6 Görev Gücü Grubunu oluşturmuştur. IPv6 yol haritasını güçlendirmek, Avrupa’da IPv6’nın gelişmesini sağlamak, ulusal IPv6 görev güçlerine rehberlik etmek, yayılmasına odaklanmak, hükümetler aracılığıyla IPv6’nın kabulünün gelişmesini sağlamak üzere çalışmalarını yürütmektedir. IPv6’nın xDSL, FTTx, WiMAX, 3G, HSDPA, 4G/LTE, IMS ile birlikte yayılmasını planlamaktadır. Japonya IPv6 Teşvik Konseyi: Japon Hükümeti, IPv6’e geçişi zorunlu tutarak kamu ve özel sektördeki mevcut sistemlerin değiştirilmesi için 2005 yılını bitiş tarihi olarak öngörmüştür. Bu amaçla Teşvik Kurulu oluşturulmuştur. IPv6 yönlendiricilerinin satın alım harcamalarını, kurumlar vergisinden muaf tutan bir vergi programı uygulamıştır. Güney Kore IPv6 Forumu: ICT Bakanlığı başkanlığında kurulmuştur. Güney Kore Hükümeti, 2003 yılında IPv6 için IPv6 Teşvik Planı’nı kabul etmiştir. IPv6 ile birlikte yeni iş ve pazarların yaratılmasına çalışmaktadır. Çin IPv6 Konseyi : Öncelikle 8 Bakanlık organize etmiştir. Çin Hükümetince 2003 yılından itibaren Gelecek Nesil Internet (CNGI) ağının kurulması ve 2005 yılında ağın tamamlanması hedeflenmiştir. 2008 olimpiyatlarında IPv6 uygulama ve hizmetlerini önemli ölçüde hızlandırmıştır. Kuzey Amerika IPv6 Görev Grubu NAv6TF: ABD’de Savunma Bakanlığı 2003 yılında yaptığı bildiride, 2008 yılında kamuda IPv6’ya geçişin tamamlanması gerektiği belirtmiştir. -

Türkiye’de IPv6’e Geçişe Neden Gereksinim Duyulmaktadır ? İnternet kullanımının düşük olması, Güvenlik çok önemlidir, Hizmetlerin kalitesi artmaktadır, Yüksek hızlı İnternet ve istikrarlı bağlantı sağlanacaktır. 3G lisanslarının verilmesi ve/veya WIMAX’in yeni protokolle birlikte çalışabilmesinin zorunluluk olması gerektiği, IPv6’nın mobilite özelliği, sayısal uçurumun azalmasında etken olacaktır. Kablosuz iletişim ağının yaygınlaşmasına katkıda bulunacaktır. Türkiye IT sektörü, diğer gelişmiş ülkelerle aynı kategoride bulunacaktır. Yazılım sektörü gelişecek ve büyük bir pazar haline gelecektir. Sabit ve mobil uygulamalar ile İnternet üzerinden sağlanan ses, veri ve video uygulamalarında yakınsama gerçekleşecektir. Bu proje e-servis e-devlet, uygulamalarının gelişimine katkıda bulunacaktır. Bilişim suçlarının yaygınlaşması, bu konudaki çalışmaların yeni protokol ile daha kolay tespit edilebilecektir.

Telekomünikasyon Kurumunca Yapılan Çalışmalar Yeni Nesil Protokol IPv6 Forumu kurulmuştur. Geçiş Araştırması” olarak işletmecilere anket gönderilmiştir. Anketin değerlendirilmesi ve IPv6’ya geçişle ilgili olarak uygulanacak strateji ve politikaların değerlendirilmesi sektör ile yapılmıştır. IPv6’ya Geçiş’te çeşitli Ar-Ge çalışmalarının gerçekleşmesine yol açacak bir proje hazırlanarak, TÜBİTAK’a başvuru’da bulunulmuştur. ULAKBİM, Gazi Üniversitesi ve Çanakkale 19 Mart Üniversitesinin müşterek yürüteceği konu Proje TÜBİTAK tarafından kabul edilmiştir.

(Kamu, Sanayi ve Üniversiteler) IPv6 Forum Türkiye IPv6 İcra Kurulu (Kamu, Sanayi ve Üniversiteler) Başkan (TK) Uluslarası Bağlantılar (Dünya IPv6 Forum) Sekreterya Çalışma Gurupları Ekonomik Çalışma Grubu Eğitim Çalışma Grubu Teknik Çalışma Grubu İdari Çalışma Grubu Avrasya Çalışma Grupları

Telekomünikasyon Kurumunca Yapılan Çalışmalar

Türkiye’de IPv6’ya Geçiş Takvimi Aşama/Evre 2008-2009 2009-2010 2010-2012 Başlangıç Evresi IPv6 (Deneysel/Deneme) X Orta Evre IPv4/IPv6 Son Evre IPv6/IPv4

Telekomünikasyon Kurumunca Yapılan Çalışmalar Proje kapsamında; Türkiye’de IPv6’ya geçiş yöntemleri,geçiş aşamasında yaşanması muhtemel problemlerin ve çözüm önerilerinin belirlenmesi; Geçiş süresinde ve sonrasında oluşabilecek güvenlik sorunlarının araştırılması; Maliyet analizi çalışmaları yapılması, IPv6 dolaşılabilirlik ve çoklu gönderim (multicast) gibi ileri düzey IPv6 servislerin uygulanması kurulacak pilot tesis ve ağlarda test edilmesi, Ayrıca, gerekli insan kaynağının sağlanması için eğitimler verilmesi, çalıştay ve konferanslar düzenlenmesi amaçlanmaktadır. Projenin sonucunda Türkiye’de IPv6 Protokolü ile yeni nesil teknolojilere geçiş için uygulanabilir bir sistemin kurulması, bu sistemle yeni açılımlar yaratılması ve katma değerli servislerin önünün açılması hedeflenmektedir.

Sonuç ve Öneriler IPv6 geleceğin sabit ve kablosuz mobile ağ teknolojisinde kullanılması kaçınılmaz olan geliştirilmiş bir standart protokol ve yeni telekomünikasyon dünyasının anahtar bileşenidir. Servis ve uygulama yönünden IPv6 protokolü, NGN teknolojisi ve 3G, WİMAX, WRAN, WLAN sistemleri gibi birçok yeni teknolojilerin uygulanmaya başlanması ile daha da gerekli olacaktır. IPv6’ya Geçiş bir Türkiye projesidir. Kurum ve kuruluşlararası birlikteliği sağlamak, öneri, görüş ve konuları paylaşmak geçişi hızlandıracaktır. Yazılım ve donanım ürünlerinin üretilmesi ve arttırılması ile dış pazarlarının yaratılması geçişin başarısına bağlıdır.

Sonuç ve Öneriler Geçişte en önemli adım eğitimdir. Eğitim Faaliyetleri desteklenmeli ve kamuoyunda bilinçlendirme kampanyaları düzenlenmelidir. Kamu hizmetlerinde IPv6 kullanımının desteklenmesi sağlanmalıdır. IPv4’ten IPv6’ya geçiş sürecinde oluşturulacak takvim dahilinde, İşletmecilerle belirli sürelerde toplantılar düzenlenmeli, gelişmeler takip edilmelidir. İnternet servisleriyle ilgili hazırlanan ve hazırlanacak tüm stratejik planlara IPv6’nın dahil edilmelidir.

TEŞEKKÜR EDERİM

BİLGİ ELİNİZDE Bilgi Her yerde, Her zaman, Her cihazla elinizde