DİAGNOSTİK VİDEOTORAKOSKOPİ Dr. S.Ş. Erkmen Gülhan TTD 9. Kış Okulu Göğüs Cerrahisi Kursu, Antalya, Ocak 2010
Philip Bozzini (1773-1809) Lichtleiter ,1806
Antoine Jean Desormeaux (1815–1894) Endoscope, 1853 Kerosene lambası, alkol,turpentin
Adolf Kussmaul Özofagogastroskopi 1870 47 cm endoskop
Maximillian Carl-Friedrich Nitze (1848–1906) Nitze-Leiter cystoscope,1879 Thomas Alva Edison (1804–1896) Elektrik ampulü,1879
Georg Kelling (1866–1945) İlk laparoskopik, torakoskopik cerrahi, Köpeklerde,1902
Hans Christian Jacobaeus (1879-1937) İsveçli dahiliyeci 1910,“Ueber die Möglichkeit die Zystoskopie bie Untersuchungen seröser Höhlungen anzuweden” (Seröz kavitelerin incelenmesinde sistoskopun kullanılma olasılığı üzerine) Makalede lokal anesteziyle, Nitze sistoskopu kullanarak, hem torakoskopi ve hem laparoskopi yaptığı 2 hastayı sunmuştur
Hans Christian Jacobaeus 1921-1925 yılları arasında yayınladığı geniş vaka seriler arasında, çok sayıda diagnostik olgularda var Tüberküloz tedavisinde, Forlanini’n (1882) tarif ettiği “Artifisiel pnömotoraks ile kollaps tedavisi” operasyonunu torakoskopi ile uyguladı Torakoskopik olarak, galvonokoterle yaptığı apikal pnömolizle artifisiel pnömotoraks tedavisi Jacobaeus operasyonu olarak literatüre geçti
Francis Richard Cruise 1867, Dublin
Tarihçe 1947’de streptomisinin tüberküloz tedavisinde kullanılmaya başlaması ile bu tedavi önemini yitirmiş 30-40 yıl güncelliğini yitirip, az sayıda tanısal kullanım olmuş 1970’lerde Hopkins lensleri ile yeni rijit endoskop, 1980’lerde video kamera geliştirilmiş İlk laparaskopik kolesistektomi, Philippe Mouret 1987
Diagnostik VATS endikasyonları ?
Diagnostik VATS Endikasyonları Plevral hastalıklar Tanı konulamayan plevral effüzyon, kitle, kalınlaşma Hemotoraks ve şilotoraksın kaynağının saptanması Ampiyem ve diğer plevral enfeksiyonlar( Tbc) Parankimal hastalıklar Diffüz interstisiyel akciğer hastalıkları Bilateral multipl pulmoner nodül Soliter pulmoner nodül
Diagnostik VATS Endikasyonları Akciğer kanseri Tanı Evreleme ( 5, 6, 8, 9 numaralı lenf nodları) Operabilite ( Plevral yayılım, çevre dokulara invazyon) Mediastinal hastalıklar Mediastinal kitle ve kistlerin tanısı Mediastinal lenf nodu biopsisi KT/RT cevabının değerlendirilmesi
Diagnostik VATS Endikasyonları Göğüs travması (Künt-penetran) Kanama odağı Parankim yaralanması Diafragma rüptürü Şilotoraksın değerlendirilmesi Plevral boşluğa komşu diğer organ ve yapılara ait patolojilerin saptanması ve biopsisi Özofagus (kanser evrelemesi), Diafragma, Perikard, Vertebra
T.Komatsu ve ark.,2009
Kontrendikasyonlar Mutlak İleri derecede plevral yapışıklık (torakotomi, plöredez) Ventilatör desteği gerektiren solunum yetmezliği Rölatif Koagülopati Hemodinamik instabilite ( Pulmoner hipertansiyon) 3 ay içinde MI Tek akciğer solunumu uygulanamayan veye tolere etmeyen hastalar ( kontrlateral pnömonektomi) Şiddetli amfizem Girişim yapılacak taraf akciğerinin söndürülemediği durumlar 1cm< soliter pulmoner nodül < 3cm
VATS, standart göğüs cerrahisi girişimlerinin endoskopik uygulama yöntemidir Preoperatif hazırlık ve operasyon sırasında genel göğüs cerrahisi prensiplerine uyulur Her vakanın açığa dönebileceği hesaba katılmalıdır VATS, postoperatif dönemde solunum fonksiyonlarını daha az etkilese de, bu girişim tek akciğer solunumunu tolere edebilecek hastalara uygulanmalıdır
VATS için gerekenler DENEYİM Endokamera Monitör Endoskop ( torakoskop, 00-300 10mm optik, 2-5mm pediatrik optik) Halojen ışık kaynağı, ışık taşıyıcı kablo Koter Torakoport Endoskopik cerrahi enstrumanlar Endostapler , endoclip Torakotomi seti DENEYİM
Torakoskop
Temel operatif prensipler Genel anestezi altında, çift lümenli endotrakeal tüp kullanılarak selektif tek akciğer ventilasyonu ile uygulanmalıdır. Tek lümenli endotrakeal tüpün karşı tarafa itilmesi veya bronşial blokerler de bu amaçla kullanılabilir. Hasta lateral dekübitis pozisyonunda yatırılıp, operasyon masası interkostal aralıkları genişletmek için fleksiyona getirilmelidir.
PATOLOJİ Cerrah,patoloji ve monitörün tam karşısında, kamerayla aynı tarafta olmalıdır
İlk port genel olarak, 7.-8. interkostal aralık ön-orta aksiller hattan konulup, kamera yerleştirilir İlk portun torakotomi hattı üzerinden açılması da güvenli bir seçenektir Cilt insizyonları direkt interkostal aralıklara yapılmalıdır İlk port körlemesine konulduğundan, belirlenen yerden enjektörle ponksiyon ve parmakla eksplorasyon yapılabilir
İlk portdan, varsa plevral effüzyon aspire edildikten sonra kamera yerleştirilerek tüm plevral boşluk eksplore edilir Diğer portlar, radyolojik bulgular ışığında, yapılacak işleme göre uygun yerlerden, kamera kontrolünde yerleştirilir Portlar , kamera ve enstrumanların ayna aksi yapmadan, çarpışmadan lezyona yönelmesini sağlayacak şekilde üçgen tarzında yerleştirilmelidir
Hastaya yaklaşım şekli (Baseball diamond) Landreneau RJ, et al,1993
Yapılacak işleme göre hasta pozisyonu ve port yerleri SP. Acierno ,JHT. Waldhausen,2009
Yaklaşım alanına göre port lokalizasyonları Genel uygulamada kullanılan port yerleri, kamera için 7.-8. İKA ön-orta aksiller hat, enstrumanlar için 5. İKA ön aksiller hat ve 5.-7. İKA scapula ucu hizasıdır Yaklaşım alanı Thoracoscope Retractor/Grasper Dissector/Stapler Ek enstruman Anterior mediastinum 5 Mid/post 2/3 Mid 5/6 Post 7 Mid Posterior mediastinum 5 Mid 4/6 Ant 2 Ant 3/4 Ant Midesophagus/AP pen. 5 oskültasyon üçgeni 4 Ant Distal esophagus 6/8 Post 7 Ant Pericardium (sağ) 7 Post 9 Mid 5 Post
Plevral effüzyonda ne zaman VATS yapılmalı?
Plevral effüzyon Tanı kılavuzları: Tanısal torasentez + biyokimya+bakterioloji+ sitoloji İkinci torasentez+ sitoloji +plevra biopsisi Diagnostik VATS Malign mezotelyoma süphesi varsa direkt VATS Akciğer kanserine eşlik eden sitoloji (-) plevral effüzyonlarda VATS
Wedge rezeksiyon Dowling RD, et al.,1993
Wedge rezeksiyon Ferson PF, et al. ,1993
Landreneau RJ, et al,1992
Soliter pulmoner nodül Akciğerin dış 1/3 ‘ünde yerleşmeli Fissür komşuluğunda olmalı 1 cm < SPN < 3 cm İntrabronşial uzanım göstermemeli
Pulmoner nodülün lokalizasyonun saptanması Parmak palpasyonu Enstruman palpasyonu BT, USG, floroskopi kılavuzluğunda: Kanca tel yerleştirilmesi Microcoil yerleştirilmesi Metilen mavisi enjeksiyonu Bronkoskopik işaretleme T. Daniel ve ark.,1993
Shah et al.,1993
Anterior mediastinal kitlelere yaklaşım Hoyos A,2009
Mediastinal lenf nodları ve aortopulmoner pencereye yaklaşım Hoyos A,2009
Posterior mediastinal lezyonlara yaklaşım Hoyos A,2009
Sonlandırırken Tüm plevral boşluk kontrol edilmeli, SF ile yıkanmalı Port yerleri içeriden kamera ile kontrol edilmeli Hemostaz ve hava kaçağı kontrolü yapılmalı En bazaldeki portdan bir adet göğüs tüpü yerleştirilmeli
Torakotomiye dönme endikasyonları İleri derecede plevral yapışıklık Tek akciğer ventilasyonu sağlanamaması Kontrol edilemeyen önemli kanama Biopsi alınacak hedef bölgenin (ör.pulmoner nodül) bulunamaması gibi operasyonun amacına ulaşmaması Görüntüleme ve endoskopik enstrumanlarda teknik arıza oluşması Cerrahın deneyiminin sınırlı olması