GEÇ GOTİK MİMARLIK ( 1250-1500) İSPANYA/PORTEKİZ

İSPANYA/PORTEKİZ Uzun yıllar İslam hakimiyetinde kalan İspanya’da 1492 yılında Granada kentinin Müslümanlardan alınmasıyla o çağa kadar çeşitli devletler halinde bölünen ülke merkezi bir yönetim altında birleşti. İspanyada dini mimariye daima çok önem verilmişti: Kuzey bölgesinde Fransız Güneyde ise Arap mimarisinin etkisi görülür. İslamlara karşı yapılan mücadeleler,dini kuvvetlendirmiş fakat soyut ve zengin İslam mimari dekorasyonu İspanyol mimarisini çok etkilemişti.

Katedral uzunluğuna göre fazla geniştir. Koro genellikle kesişme yerlerinin batısında, merkezi nefte bulunur.Burası duvarla ayrılmış ve kapanmıştır. Bütün katedral,çok sayıda geniş şapellerle kuşatılmış,şapeller ve kesişme alanı sekizgen tonozlarla örtülmüştür. Tonozlar dışarıdan kiremitlerle kaplıdır. Bilhassa bölgesinde bütün yüzeyler oymalarla süslenmiş hiç boş alan bırakılmamıştır. Atnalı kemerler ve zengin geometrik motifli taş işçiliği yüzey dekorasyonunda ki İslam etkisini gösterir.

Gotik üslup 1210 yılından itibaren bilhassa Katalonyada Fransız tipini andıran bir biçimde gelişti.Bu üslubun özelliği çok geniş açıklıklı tonozlar ve pencerelerdir.

Barcelona Katedrali

Tipik bir katalan(İspanyada Katalan adında bir bölgede yaşan Türk kökenli bir halktır.) gotik katedraldir. Koro kesişme yerinin batısında ve duvarlarla çevrilidir. Transept az çıkıntı yapar. Dörtlü tonozların basıncı,içinde şapeller bulunan iç payandalar tarafından karşılanır. Batıda pandantifler üstünde bir fener vardır Kilisenin yanında 22 şapelle çevrili bir manastır avlusu bulunur.

Gerona Katedrali

Yan nefler yoktur. 22 m genişliğinde ki merkezi nef Avrupanın en geniş tonozuyla örtülüdür. İç payandaların arasında yine yan şapeller vardır.

Sevilla Katedrali

Ortaçağın en büyük ve Avrupa'nın da Roma’da,San Pietro’dan sonra en büyük katedraldir. Boyutlarını ve dış biçimini yerine inşa edildiği bir camiden aldı.120x75 m bir dikdörtgen biçimindedir. Dışarıda üçlü uçan payandalar vardı,tezyinat(Üzerindeki süs ve kabartmalar) çok zengindir. Portekizde Kral Manuel Çağı ,Geç Gotiğin en zengin dekorlu çağı oldu,zira gotiğe hint etkisi de katılmıştı.Kralın adına dayanarak bu usluba Manuel Üslup adı verilir.

Çift yan nefli ve yan şapelli binanın merkezi nefinin tonoz yüksekliği 40 m. Olup burada karmaşık bir kaburga sistemi görülür İnce çan kulesi Giralda eski camiin minaresiydi.

Batalha Manastırı

Manuelin üslupta yapılan kilisesi ve sekizgen bir mezar şapelinden meydana gelen bina gurubunda,fantastik ve çok karmaşık tezyinat vardır.Klasik motiflere,deniz hayvanları ve tropikal bitkilerde ilave edilmiştir.

Hilal BAŞAR 200910403008