AİLE HUKUKU PRATİK ÇALIŞMA-18 OLAY Kocası Bay A’nın bir trafik kazasında hayatını kaybetmesinden 5 ay sonra bir çocuk doğuran Bayan E, çocuğu ölen kocası Bay A’nın nüfusuna kaydettirir. Ancak Bay A’nın annesi Bayan S çocuğun ölen oğlundan değil de, oğlunun yakın arkadaşı Bay N’den olduğunu düşünmektedir. Zira Bay A’nın ölümünden sonra Bay N Bayan E’yi teselli etmiş ve bu esnada Bay N ile Bayan E arasında bir yakınlık doğmuştur. Bayan S bu nedenle çocuğun doğumundan 8 ay sonra mahkemeye başvurur. Olaydaki şartlar değerlendirildiğinde Bayan S’nin açtığı dava ne davası olabilir? Bayan S’nin açmış olduğu davanın davacı sıfatı ve dava açma süresi bakımından kabul edilip edilemeyeceğini açıklayınız. Bayan S’nin dava açabileceği varsayımında bu davanın başarıya ulaşması için neyi ispatlaması gerekir? Bay A’nın ölümünden sonra Bayan E ile Bay N’nin aralarında gerçekten bir cinsel ilişki olsaydı, bu durum Bayan S’nin davayı kazanması için yeterli olur muydu?

AİLE HUKUKU PRATİK ÇALIŞMA-18 CEVAPLAR 1) Olayda Bayan S’nin açtığı dava soybağının reddi davasıdır. Soybağının reddi, yenilik doğuran dava niteliği taşıyan soybağının reddi davasının açılarak babalık karinesinin çürütülmesini ve böylece çocuk ile baba arasındaki soybağının ortadan kaldırılmasını ifade eder. MK babalık karinesinin çürütülerek çocuğun soybağının reddedilmesine “soybağının reddi davası” olarak adlandırılan, açılma sebepleri, süresi ve dava açma hakkına sahip kişilerin kanun tarafından belirlendiği özel bir dava ile olanak tanımaktadır. Soybağının reddi davası açma hakkı kural olarak ilk planda koca ve çocuğa tanınmıştır. Ancak kanun belirli şartlarla koca ve çocuk dışındaki kişilere de soybağının reddi davası açma hakkı tanımaktadır. Buna göre dava açma süresinin geçmesinden önce kocanın ölmesi halinde kocanın anası da soybağının reddi davası açabilecektir. Soybağının reddi davası için kanunda hak düşürücü süreler öngörülmüştür. Koca, soybağının reddi davasını çocuğun doğumunu ve baba olmadığını veya ananın gebe kaldığı sırada başka bir erkek ile ilişkide bulunduğunu öğrendiği tarihten başlayarak bir yıl içinde açmak zorundadır. Kocanın dava açma süresinin geçmesinden önce ölmesi durumunda diğer ilgililer de bu davayı açması mümkündür. Olayda Bayan S soybağının reddi davasını çocuğun doğumundan 8 ay sonra açtığından ve kanunun saydığı diğer ilgililerin kapsamına dâhil olduğundan açmış olduğu davanın bu yönlerden kabul edilmesi gerekir.

AİLE HUKUKU PRATİK ÇALIŞMA-18 2) Olayda çocuk Bay A’nın ölümünden 5 ay sonra dünyaya gelmiştir. Evliliğin sona ermesinden başlayarak en fazla 300 gün içinde doğan çocuk evlilik içinde ana rahmine düşmüş sayılır. Dolayısıyla olayda çocuğun evlilik içinde ana rahmine düşmüş olduğu görülmektedir. Çocuk evlilik içinde ana rahmine düşmüşse, davacı kocanın baba olmadığını ispat etmek zorundadır. Dolayısıyla olayda Bayan S’nin açmış olduğu soybağının reddi davasının başarıya ulaşması için oğlu Bay A’nın doğan çocuğun babası olmadığını ispat etmesi gerekecektir. Kocanın baba olmasının imkânsız olduğunun ispatlanması ya koca ile ananın cinsel ilişkisinin imkânsızlığının ya da çocuğun kocanın cinsel ilişkisinden olmasının imkânsızlığının ispatlanması ile gerçekleşir. Olayda herhangi bir tıbbi yöntemin uygulanması söz konusu olmaksızın, kadının başka bir erkekle cinsel ilişkisinin bulunduğunun ileri sürülmesi, bu hususlar kadın tarafından ikrar edilmiş veya üçüncü kişilerin beyanları ile ispat edilmiş olsa dahi çocuğun doğumu ile kocanın cinsel ilişkisi arasında nedensellik bağının bulunmadığını ispatlamaya yeterli olmaz. Dolayısıyla olayda Bay A’nın ölümünden sonra Bayan E ile Bay N arasında gerçekten bir cinsel ilişki olsaydı ve Bayan S bunu ispat etseydi dahi bu, davayı kazanması için yeterli olmazdı.