Bölüm 4: Osiloskop ve Osiloskop ile Ölçme

Deneyin Amacı Osiloskobun özellikleri ve ölçüm aracı olarak kullanılması Osiloskop ile DC ve AC gerilim ölçümü

Osiloskop ve Osiloskop ile Ölçme Kullanacağınız osiloskop çift kanallı (Dual Channel; CHA, CHB) olup, gözlem (band) aralığı 20 MHz’dir. İki farklı sinyali tek tek (A ve B kanalında), aynı anda (dual) ve toplamını da (add) görebilirsiniz. Not: Osiloskop üzerindeki kontrol panelindeki düğmelerin ne amaçla kullanıldığını öğrenmek için deney föyüne bakınız. Herhangi bir sinyali (AC veya DC sinyali) osiloskop ekranında gözlemleyiniz Sinyalin genliğinin ekran sınırlarında veya gözlenebilir büyüklükte olması için voltaj çarpanını kullanmak gerekmektedir. Örneğin: voltaj çarpanı 0.1 volt/div gösteriyor ve ekranda sinyalin genliğini 4.2 Div (birim) ise sinyalin gerçek genliği 0.1x4.2=0.42 V’dur. Bu sinyalin periyodu ekranda 3.7 birim ve zaman çarpanı ise 10 s/div ise periyod 10x3.7=37 s dir.

DC Gerilim Ölçümü: Deneyin bu kısmında yatay ve düşey saptırıcılara DC gerilim uygulayarak gerilimin gerçek değeri ile ekranda okunan değer arasındaki ilişkinin incelenmektedir. Yatay Saptırıcılara Gerilim Uygulanması: Güç kaynağını 330 Ω’luk dirence bağlayarak direncin kolları arasına probun çengelli ucunu pozitif tarafa, timsah ucu da negatif tarafa tutturunuz. Voltmetreyi de devreye bağlayınız. Gerilim değerini artıp azaltarak noktanın hareketini inceleyiniz. 10 farklı gerilim değerleri için ekrandaki sapma miktarlarını ölçünüz. Elde ettiğiniz Gerilim değeri ve sapma miktarlarını kullanarak Gerilime karşı sapma miktarı grafiğini çiziniz ve grafiğin eğiminden voltaj çarpanını elde ediniz. Bu değeri gerçek değeri ile karşılaştırınız. Düşey Saptırıcılara Gerilim Uygulanması: Yatay saptırıcılarda ki işlemleri düşey saptırıcı plakalar için tekrarlayınız.

AC Gerilim Ölçümü: Deneyin bu kısmında yatay ve düşey saptırıcılara AC gerilim uygulayarak gerilimin gerçek değeri ile ekranda okunan değer arasındaki ilişkinin incelenmektedir. Ayrıca AC gerilimin maksimum değeri ile etkin değerinin ölçülmesini kapsamaktadır. DC gerilim ölçümlerinde takip edilen yöntem aynı olup tek fark sinyal türü seçim anahtarı DC konumundan AC konumuna getirilecektir. Elde ettiğiniz verileri tabloya sırasıyla voltmetreden okunan etkin değer Ve, ekrandan okuduğunuz sinyalin maksimumdan-maksimuma genliği Vmm , maksimum genliği (tepe değeri) Vm yi kullanarak hesapladığınız etkin değeri Vmh değerlerini kaydediniz. Ve ye karşı Vmh grafiğini çiziniz ve sonuçları tartışınız.