IĞDIR Ü NİVERSİTESİ SAĞLIK HİZMETLERİ MESLEKYÜKSEK OKULU

K ONU:HASTAN E BİLGİ VE YÖNETİM SİSTEMLERİNDE TARİHSEL GELİŞİM HAZIRLAYAN & SUNAN AYŞE BAĞÇECİ

sağlık bilgi sistemleri ;ilk olarak 1960’ların başında az sayıda hastanenin ücret bordroları ve hasta hesapları gibi bazı seçilmiş idari operasyonların otomatikleştirilmesi ile başlamıştır. analist Bu sistemler hastaneler tarafından kiralanan analist ve bilgisayar programcıları tarafından gerçekleştirildi ve büyük ve pahalı merkezi ana bilgisayar kullanıldı. Birkaç sistem geliştirilerek taburcu edilen hastaların takibinde kullanılmak üzere yatan hastaların tıbbi kayıtlarını saklamak için bir elektronik depolama sistemi oluşturuldu. Bu ilk hastane otomasyon sistemleri kullanıcıların bilgisayar dosyalarına verilerin giremediği dizi süreçleme sistemleriydi.

1970’lere gelindiğinde finansal ve klinik uygulamalara yönelik entegre veri tabanları oluşturmak için çalışmalar yapılmaya başlanmıştır. Bu dönemde daha çok taburcu analizleri ve istatistik üzerine yoğunlaşılmıştır.1970’li yılların sonunda 1980’li yılların ortalarına kadar sağlık hizmeti sunucuları arasında kişisel bilgisayar kullanımı artmıştır. Yazılım şirketleri, laboratuar,röntgen ve eczane gibi hastane bölümleri için paket programlar üretmeye başladılar.Bu dönemde sağlık sektörüne yönelik yazılımlar önem kazanmaya başlamıştır.

1980’lerin ortasında,1960 ve 1970’lerin büyük anabilgisayarların kapasitelerine eşit veya onların aşan bilgisayar gücü ve depolama kapasitesine sahip masa üstü araçlardan oluşan ucuz ve güçlü kişisel bilgisayarların (personel computers-PCS)gelişmesiyle bilgisayar alanında bir devrim meydana geldi.

Bu dönemdeki ikinci büyük avantaj bir merkezden dağıtılan bilginin paylaşılması için kişisel bilgisayarlar ve büyük sistemlerin birlikte çalıştığı elektronik veri ağlarının gelişmesidir. Sağlık hizmetleri alanına giren yazılım işletmelerinin sayısındaki artış ve donanım ürünlerin daha da gelişmesi hem klinik hem de yönetimsel işlevlerde kullanılabilir olmasını sağladı.

1990’lı yılların ortalarından günümüze kadar olan dönemde hastane bilgi sistemlerindeki gelişmeler ağ ve bilgisayar teknolojisindeki ilerlemeler daha etkili ve daha az maliyette gerçekleşmeye başlamıştır. Bu dönemdeki gelişmeler internetin ve THE WORD WİDE WEB ‘in oluşturulması güvenilir ve ölçülebilir hizmetin gelişmesi,kişisel bilgisayarların küçük maliyetlerle elde edilebilir hale gelmesi,yazılım gelişim modelinin tanıtılması,bedava internet ağ tarayıcısının olması ve veri yönetim araçlarının son kullanıcılara yansıtılmasıdır.

Ülkemizde her türlü alanda olduğu gibi sağlık alanında da bilgi teknolojileri takip edilmekte ve kullanılmaktadır. Bu konuda alt yapı ve üst yapı çalışmalarına büyük önem verilerek çağdaş hizmet sunma olunda önemli adımlar atılmaktadır. Özel kurum ve kuruluşlar, bilgisayar yazılım ve teknoloji firmaları yanında kamu kurum ve kuruluşları da çalışmalara öncülük edebilecek düzeyde faaliyetlerini sürdürmektedir.

örnek olarak : Sağlık bakanlığı,sağlıkta elektronik dönüşüm çalışmalarında yeni bir proje hazırlamıştı.TELETIP PROJESİ ile bakanlık,GÖRÜNTÜ ARŞİVLEME VE İLETİŞİM SİTEMİ ( PACS) aracılığıyla çağın gereği hızlı ve verimli veri alışverişi,hasta verilerine ihtiyaç duyulduğu anda kabiliyetine ve hizmet kalitesinde sağlamayı hedeflemektedir. Taşradaki hastaların tomografi ve röntgenleri internet üzerinden büyük şehirlere gönderilerek uzman doktorlara inceletilecek,küçük illerde yaşayan hastalar,teşhis ve tedavi için artik büyük şehirlere gitmek zorunda kalmayacak tır. Tanı,tedavi ve önleyeceği hekimlikte devrim niteliği taşıyan bu proje ile birbirinden uzak mekanlar arasında,bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanarak,tanısında güçlük çekilen konularda tıbbi konsültasyon talep eden hastaneler,bu hizmeti seçilen hastanelerden elektronik ortamdan alabileceklerdir.

Elektronik ortamın,veri alışverişinde kullanılması bazı branşlardaki uzman doktor eksikliğine kısmen de olsa çözüm teşkil edecektir. Farklı hastanelerdeki uzman doktorların birbirine danışma olanağı da artırılmış olacaktır.

DOSLUKTA VEFA Hayat bizim için iniş ve çıkışlarla dolu bir yolculuk. Sevinçlerde,elemlerde geçici yol arkadaşımız dır. Yine HAYAT,kundakla tabut arasında bazen geniş, bazen de dar bir koridordur. Bin bir imtihanla dolu … Daha ötesi,sonsuzluk alemi …ilahi hesap günü …saadet veya felaket yurdu…