Proje, Performans Değerlendirme
Ölçme ve Değerlendirme Teknikleri Geleneksel Teknikler Çoktan seçmeli testler Doğru yanlış soruları Eşleştirme soruları Tamamlama (Boşluk doldurma) soruları Kısa cevaplı yazılı yoklamalar Uzun cevaplı yazılı yoklamalar Soru-cevap Sürece dayalı Teknikler Performans değerlendirme Ürün seçki dosyası (Portfolyo) Tanılayıcı dallanmış ağaç Yapılandırılmış grid Kavram haritaları Kendi kendini değerlendirme Grup ve/veya akran değerlendirmesi Kelime ilişkilendirme Proje Drama Görüşme Yazılı raporlar Gösteri Poster
değerlendirme yöntemleri Yeni ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri Geleneksel ölçme ve değerlendirme yöntemleri Öğretme ve öğrenmeden bağımsız bir değerlendirme Ezbere, kolay öğrenilen bilgileri değerlendirme Birbirinden bağımsız parçalı bilgileri değerlendirme Bilimsel bilgiyi değerlendirme Öğrencinin bilmediğini öğrenmek için değerlendirme Dönem sonu değerlendirme etkinlikleri Sadece öğretmenin değerlendirilmesi Yeni ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri Öğretmenin ve öğrenme bir parçası olan değerlendirme Anlamlı ve derin öğrenilen bilgileri değerlendirme Birbirine bağlı, iyi yapılanmış bir bilgi ağını değerlendirme Bilimsel anlamayı ve bilimsel mantığı değerlendirme Öğrencinin ne anladığını öğrenmek amacı ile değerlendirme Dönem boyunca devam eden değerlendirme etkinlikleri Öğretmenle beraber grup değerlendirmesi ve kendi kendini değerlendirme
YENİ (SÜRECE DAYALI) ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ Performans Değerlendirme Proje
Performans Değerlendirme Öğrencilerin, öğrenme türleri gibi bireysel özellikleri dikkate alınarak, bunları eyleme dönüştürmelerini sağlayacak durum ve ödevlerdir. Performans değerlendirme, öğrencilerin gerçek yaşam problemlerine akademik bilgilerini uygulayabilme ve bunu problem üzerinde gösterebilmeleri ile ilgilenir, Öğrencilerin öğrendiklerini gerçek durumlarda göstermelerini sağlar.
Performans Değerlendirmenin Özellikleri Performans değerlendirme, öğrencinin günlük yaşamındaki problemlerini çözmede yardımcı olur. Değerlendirme süreç içine yayılmıştır, zamana bağlı değildir. Gözlenebilen bir performans veya somut bir ürünle sonuçlanmaktadır. Performans değerlendirmeyle öğrenciler, sınav saatleriyle sınırlandırılmaksızın geniş bir zaman diliminde çalışma ve tekrar yapma olanaklarına sahip olurlar.
Performans Değerlendirmenin Özellikleri Performans değerlendirme, öğrencinin yeni bilgiyi yapılandırmasını gerektirir. Performans ödevlerinde, tek bir cevap yoktur. Ödevi tamamlamak için değişik yollar bulunmaktadır. Bu nedenle iyi tanımlanmış bir ölçütle değerlendirilmelidir. Başarılı bir değerlendirme yapmak için her bir performans ödevi bir dereceli puanlama anahtarı (rubric) ile eşleştirilmelidir. Öğrenciler performans ödeviyle dereceli puanlama anahtarının bir örneğini alırlar. Böylece değerlendirme sürecinde, öğrenciler kendilerinden ne beklendiğini bilerek çalışmalarını ona göre yönlendirirler.
Performans Değerlendirmenin Aşamaları Performans Ölçütlerinin Belirlenmesi Amacın Belirlenmesi Performansın ya da Ürünün Gözlemlenebileceği Ortamı Oluşturma Performansın Puanlanması
Üst Düzey Düşünme Becerileri Gözlenebilir Performanslar Performansa Dayalı Değerlendirme Sürecinde Kullanılabilecek Olan Etkinlik Türleri Ürünler Üst Düzey Düşünme Becerileri Gözlenebilir Performanslar Alışkanlıklar ve Sosyal Beceriler
PERFORMANS GÖREVİ ÖRNEĞİ İçerik Düzeyi Sınıf Düzeyi Beklenen Performans Puanlama Yöntemi Fen Bilgisi İlköğretim 6. sınıf Öneri Geliştirme ve Sorun Çözme Becerisi Dereceli Puanlama Anahtarı(Rubric) Uzayda yaşanabilecek yeni bir gezegen bulunduğunu ve bu gezegende yeni bir yaşam kurma görevinin de size verildiğini düşünün. Amacınız insanlık için az sorunlu ve mutlu bir düzen kurmaktır. Buna göre, dünyamızda insanların yaşadığı temel sorunları düşünerek, bu yeni gezegen de sorunsuz bir düzen için ne tür önlemler alırdınız? Sorunsuz bir düzeni kurmak için neler yapardınız? DİKKAT : Bu sorunun yanıtı için öncelikle, dünyamızda yaşanan sorunların neler olduğunu belirleyiniz. Bu sorulara neden olan ortak etkenleri düşünüz. Daha sonra ne tür önlemler alacağınızı belirleyiniz ve alacağınız önlemleri gerekçelere dayandırınız
Performans Değerlendirmenin Olumlu Yönleri Öğrencilerin bilgiyi gerçek yaşam durumlarıyla ilişkilendirmelerini sağlar. Performans değerlendirme kaynakları tekrar tekrar kullanılabilir. Performansın belirli bölümlerine odaklanıldığından öğretmenin her bir parçayı gözlemleyebilmesini ve değerlendirebilmesini sağlar. Aynı değerlendirme aracı, öğrencinin zaman içindeki gelişimini bir çizelge olarak kullanarak izleyebilir.
Performans Değerlendirmenin Olumsuz Yönleri Performans ödevleri ilk uygulamada zor hatta korkutucu gelebilir. Gösterilmesi beklenen performansın karmaşık olduğu durumlarda değerlendirme ölçütlerinin açık ve net ifade edilmesinde güçlükler yaşanabilir.
PROJE Projeler, geniş içerikli ve uzun süreli performans ödevleri ve aynı zamanda da ünitelerde yer alan kazanımları kapsayan ayrıntılı ödevlerdir. Projeler bireysel olarak yapılabildiği gibi grup olarak da yapılabilirler. Projelerin konusu, öğrenci tarafından veya öğretmenin hazırlayacağı listeden seçilerek belirlenebilir. Öğrenci, projenin amacını, izlenecek yolları, kullanılacak malzemeleri ve karşılaşılabilecek durumları önceden planlar. Gerektiğinde öğretmeninden de yardım alabilir.
Projelerin Değerlendirilmesi Projelerin değerlendirilmesinde puanlama ölçekleri kullanılabilir. Proje Değerlendirme Ölçeği; örnek3.jpg
Proje ile performans değerlendirme arasındaki fark Proje, bilimsel düşünme basamaklarını kullanarak öğrencinin bilimsel düşünmesini geliştirmeyi amaçlar, Öğrenci kendisi bir durum ortaya koyar veya öğretmen öğrenciye sadece konuyu verir. Performans değerlendirmeye göre daha kapsamlıdır.
Performans değerlendirmede (PD)ise öğretmen öğrenciye durumu hazır olarak sunar. Öğrenci kendisine verilen durumu araştırmaya başlar. PD uzun solukludur. Sınıf içinde ve dışında yapılabilir.
Proje Sürecinin Olumlu Yönleri Öğrencilerin yaratıcılık, araştırma, iletişim gibi üst düzey zihinsel becerilerinin Öğrencilerin bilimsel süreç becerilerinin Öğrencilerin teknolojiyi kullanma becerisinin Öğrencilerin işbirlikli çalışma becerisinin geliştirilmesini sağlar. Öğrenciler bilgiyi yaparak yaşayarak kazanırlar.
Proje Sürecinin Olumsuz Yönleri Uzun ve zorlu bir süreçtir. Çalışmanın başında öğrenciler sürecin yoğunluğundan dolayı kaygı duyabilirler. Çalışmanın başında öğrenciler ödev konusunda yeterince bilgilendirilmez ise süreç verimli olmayabilir.
Yeni Ölçme ve Değerlendirme Teknikleriyle Elde Edilen Sonuçların Değerlendirmeye Katılması Sadece sınıf içi sınav uygulamalarıyla elde edilen sonuçlara bakarak öğrenci hakkında karar vermek modern eğitim anlayışı ile çok bağdaşmamaktadır. Toplanan bu veriler de öğrenci hakkında doğru değerlendirmelerin yapılmasına katkı sağlar.
Yeni ölçme araçları neden alternatif olarak adlandırılmasının sebebi nedir? Bu araçlarla yapılan ölçme ve değerlendirme daha çok tamamlayıcı bir nitelik taşır. Öğrenci hakkında bu araçlarla elde edilen sonuçlar normal sınavlarla elde edilen sonuçları destekleyici, alınabilecek yanlış kararları önleyici amaçla yapılır.
En önemlisi ölçme araçlarının ne kadar güvenilir ve geçerli olduğudur. Öğretmenler genel değerlendirme sırasında yeni ölçme sonuçlarına ne ölçüde ağırlık verilecek? Bu oran önceden hazırlanan bir plana bağlı olmaksızın yapılan çalışmanın niteliğine dayalı olarak değişecektir. En önemlisi ölçme araçlarının ne kadar güvenilir ve geçerli olduğudur.