3

2

1

ÇOKLU ORTAM

ÇOKLU ORTAM ÇOKLU ORTAM NEDİR? ÇOKLU ORTAMIN AVANTAJLARI VE DEZAVANTAJLARI NELERDİR? ÇOKLU ORTAMDA EKRAN TASARIMI NASIL OLMALIDIR?

ÇOKLU ORTAM (MULTİMEDYA) NEDİR? Çoklu ortamı (multimedia) olusturan kelimeler incelendiginde “çoklu (multi)” kelimesinin birden fazla forma sahip olma, “ortam (media)” kelimesinin ise, bilginin aktarıldıgı ortamı ifade ettigi görülmektedir . Basit bir anlatım ile göze,kulaga,dokunma duyusuna hitap eden çevreler çoklu ortam olarak ifade edilmektedir.

ÇOKLU ORTAM (MULTİMEDYA) NEDİR? Çoklu ortamlar yalnızca bilginin değişik yollar kullanılarak sunulması değil,bu yolların planlanmış bir program olarak bütünleştirilerek kullanılmasıdır. Bu planlanmış yeni yapıda, bütün öğeler birbirlerini tamamlayıcı bir rol üstlenmektedirler.

ÇOKLU ORTAM (MULTİMEDYA) NEDİR? Çoklu ortam (Multimedya) için belli bir tanım yapmak ve çoklu ortamı terimlestirmek zordur. Çoklu ortam; “Bir dönem müze ve galerilerde kullanılan sunuları, power point sunuları ile ögretimi, zamanla video ve sese dayalı kasetlerle ögretimi ve çagımızda ise konusan kitapları ve web sayfalarını özellikle de bilgisayar yazılımlarını içine alan oldukça genis ve devamlı bir degisim içinde olan bir iletisim seklidir.”

ÇOKLU ORTAM (MULTİMEDYA) NEDİR?

Etkileşimli (interactive) multimedyada ise, kullanıcı "pasif izleyici" değil "aktif katılımcı"dır. Bağlantıları (link) kullanarak aradığı bilgiye ulaşma, veri girerek veya dokunmatik ekran yoluyla yönlendirme veya video konferans gibi uygulamalarda canlı katılım gibi değişik düzeylerde etkileşim şansına sahiptir. Çoklu ortamda yapılan bir sunu hem metin, hem de ses, hareketli ve hareketsiz görüntüler, grafikler, video klipler vb. gibi öğeleri içinde barındırabilir.

Çoklu Ortam Tasarımında İki Yaklaşım 1. Teknoloji Merkezli 2. Öğrenen Merkezli

Çoklu Ortam Tasarımında İki Yaklaşım Teknoloji Merkezli: Çoklu ortam tasarlarken, bu işlevleri nasıl kullanırız? sorusunu sorar. Çoklu ortam teknolojisindeki yenilikler üzerinde durur ve bu teknoloji merkezli tasarımcılar bu alandaki yeniliklerle ( ör. Bilgi ve iletişim teknolojilerindeki yenilikler - WWW sanal ortamlar, kablosuz erişim gibi), ve buradaki sunumların nasıl olacağı ile ilgilenir. Teknoloji merkezli yaklaşımda yanlış olan nedir?

Çoklu Ortam Tasarımında İki Yaklaşım Yirminci yüzyılda eğitim teknolojileri konusunda yapılan araştırmalar teknoloji merkezli yaklaşımın genellikle eğitimdeki gelişmeleri sürdürmekte başarısızlığa uğradığını savunmaktadır. Örneğin, yirminci yüzyılın başlarında hareketli resimler bulunduğunda (icat edildiğinde) bu görsel teknolojinin eğitimi geliştireceği konusundaki umutlar çok büyüktü. Ancak, bu konuda yapılan çalışmalar öğretmenlerin sınıflarında hareketli resimleri beklenildiği gibi kullanmadığını ortaya koymuştur. Benzer bir örnek radyo için de verilebilir. 1945’de radyonun sınıflarda tahta kadar yaygınlaşacağını ve radyonun sınıf ortamının vazgeçilmezlerinden olacağı görüşü yaygındı. Ancak, bu konuda da hareketli resme benzer bir sonuç elde edilmiştir.

Çoklu Ortam Tasarımında İki Yaklaşım 1950’lerde televizyonun evrensel bir sınıf yaratmak için kullanılabileceği ve az maliyetle daha zengin bir eğitim sağlanacağı umudu ön plana çıktı. Ancak, burada da öğretmenlerin sınıflarda TV’yi de çok sıklıkla kullanmadıkları görüldü. 20. yüzyılda ise, gündeme bilgisayarlar geldi. Görsel, işitsel görsel ve işitsel gibi bir çok özellikle desteklenen ve daha önceki teknolojilerden çok daha üstünlüklere sahip olan bilgisayarların yaygınlaşması bir çok neden dolayı o kadar da kolay olmamıştır.

Çoklu Ortam Tasarımında İki Yaklaşım Tarihsel süreç içerisinde teknolojinin hiç biri beklentileri ve umutları karşılamamıştır. Burada sorun nedir? Sorun: Öğrenenin ihtiyaçları, nasıl öğrendiği gibi özellikleri dikkate almayan teknoloji merkezli yaklaşım.   Oysa, öğreneni ön plana alarak teknoloji yardımıyla öğrenmelerini sağlamak gerekirdi.

Çoklu Ortam Tasarımında İki Yaklaşım Öğrenen Merkezli: Öğrenen merkezli yaklaşım insan zihninin nasıl çalıştığı ile işe başlar ve “öğrenmeyi zenginleştirmek için çoklu ortamı nasıl kullanabiliriz?” sorusuna yanıt arar. Öğrenen merkezli yaklaşım, teknolojinin insan zihnini nasıl çalıştıracağı ve öğrenmeye motive edeceği konusunda çalışır ve “teknoloji insana hizmet etmelidir” görüşünü savunur.

ÇOKLU ORTAMDA ÖĞRENME Literatür incelendiginde çoklu ortamda ögrenmenin daha etkili ve kalıcı oldugu sonucuna ulasan birçok çalısma ile karsılasılmaktadır.Özellikle teknoloji tabanlı çoklu ortam ögrenmenin basarısındaki nedenler şu sekilde açıklanabilir.

Çoklu Ortam Öğrenmenin Başarısındaki Nedenler Gerçek yasama yakınlık: Teknoloji tabanlı çoklu ögrenme ortamları iyi tasarlandıklarında ögrenen; renkleri, hareketi görür; sesleri duyar; nesneleri bulundukları üç boyutlu ortam içinde gerçek yasamın simüle edilmis sekli olarak karsımıza çıkmaktadır. Bu tip bir çevrelerde hareket halinde algılar ve onlarla etkilesme fırsatı yakalayabilmektedir. Dikkat çekicilik: Çoklu ortam, birden fazla duyuya hitap ettiginden ögrenenlerin dikkatlerinin sunulan bilgi üzerine çekilmesi ve ilginin daha uzun süre korunması mümkün olmaktadır.

Çoklu Ortam Öğrenmenin Başarısındaki Nedenler Esnek ögrenme ortamları: Özellikle etkilesimli çoklu ögrenme ortamlarında ögrenenlere ögrenme ortamı içerisinde ögrenme stil ya da stratejilerine göre ilerleme serbestligi verilerek esnek bir yapı saglanmaktadır. Kalıcılık: Yapılan arastırmalara göre, ögrenene görme ve isitme yolu ile çoklu ortamlarda aktarılan bilgilerin kalıcı oldugu gözlenmektedir.

1% 2% 4% 10% 83% TATMA DOKUNMA KOKLAMA DUYMA GÖRME ÖĞRENME

Akılda Tutma OKUMA 10% DUYMA 20% GÖRME 30% DUYMA ve GÖRME 50% SÖYLEME 70% 90% OKUMA DUYMA GÖRME DUYMA ve GÖRME SÖYLEME YAPMA Akılda Tutma