Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Dermatoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Sedat Akdeniz Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Dermatoloji Anabilim Dalı
Olgu 18 aylık 6 aydır devam eden Yüzünde kızarıklık Kaşıntı şikayeti var Gece artıyor Bazı ilaçlar kullanmış İyileşme ve kötüleşme Çocuğu öpmek yasak Aile gergin ve tepkisel
Tanı Atopik dermatit
Amaç Atopik hastalıklar hangileridir? Atopik hastalıklar arasındaki ilişki nasıldır? Atopik dermatitin toplumdaki sıklığı, Kimleri etkiler, Klinik bulguları Nedenleri Ayırıcı tanı Tedavi Özet
Tanım Dermati = ekzema = egzema Ekzema= ekzein=kaynayıp taşmak Atopik: Yer anlamına gelen topos kelimesinden türemiştir ve “yersiz” anlamını vermektedir Atopen: alerjen Dermati = ekzema = egzema
Atopik hastalıklar hangileridir?
E:Ekzema, S:Saman nezlesi, A:Astım
Atopik hastalıklar arasındaki ilişki nasıldır?
Atopik dermatit Ortalama insidans %10-15 Orta Asya ve doğu Avrupa ülkelerinde %5’in altındadır Kırsal / tarımsal bir toplumdan sanayi toplumuna göç edilmesi hastalık insidansının artması eşlik ediyor görünmektedir Kentsel alanlarda insidans yüksek
Epidemiyoloji Son 10 yıl içinde daha çok yapılmış Hastalığın varlıklı, küçük ailelerde daha sık görüldüğü anlaşılmış (enfeksiyon teorisi, ileri yaşta doğum yapma, endoparazitler…) Atopik dermatitin sık görüldüğü bölgelere göç edenlerde de sıklık artıyor Genetik yatkınlık ve çevresel faktörler
Büyüyen global bir problem Geçen yüzyılın ikinci yarısında 7 yaşındaki çocuklarda yaşamboyu atopik dermatit prevalansı Slide 5 Point out: • The prevalence of atopic dermatitis is increasing or even accelerating • The increase is parallelled by an increase in asthma and allergic rhinitis, especially in developed countries (little data is available for other markets) • The market for atopic dermatitis treatments can be expected to increase correspondingly. Prompt: • Why should we expect the prevalence of asthma and allergic rhinitis to parallel that of atopic dermatitis? • What is “the allergic march”? • What factors are commonly assumed to be responsible for the global increase in atopy and allergies? Module 1, 1.7
Atopik dermatitin nedeni nedir? Allerjenler Epidermis Langerhans hücreleri Mast hücreleri İnflamatuar Sitokinler Th1 Ig E İnterferon Dermis Th2 Nöropeptidler Seramidler IgA IgG
Atopik dermatitte tanı sırasında yaş (Leung DYM. Clin Exp Immunol. 1997; 107 (suppl 1): 25) Slide 6 Probe: • Why is atopic dermatitis the most significant form of the disease? • How might it affect the family? • How might it affect quality of life? • What are some common irritants and allergens? Emphasise: Adults and older children may also get atopic dermatitis but most cases are diagnosed by age 5. Module 1, 1.8, 1.10 < 1 yaş 1-5 yaş >5 yaş
Atopik dermatit tanı?
Tanı Klinik bulgularıyla konur
Tanı için spesifik laboratuar bulgu var mı?
IgE IgE yüksekliği ? Çünkü %75 olgu’da yüksek %25 olguda normal
Tanı: Modifiye edilmiş Hanifin ve Rajka kriterleri Major Kriterler Kaşıntı Deri lezyonlarının morfolojisi ve dağılımı Adult: fleksural bölgelerde likenifikasyon İnfant: Yüz ve ekstansör bölge tutulumu Kronik seyir, alevlenme atakları
Atopik dermatit: kişilik Gergin Sinirli Nörotik Stres Çocukluk dönemi aile problemleri
Kaşıntı En önemli semptom Hastalık morbiditesinin en önemli sebebi Sadece hasta değil, aile bireylerini de rahatsız eder, uykusuz bırakır
Deri değişiklikleri (Çoğunlukla kaşımaya bağlı Alevlenmeler Remisyonlar Deri değişiklikleri (Çoğunlukla kaşımaya bağlı Alevlenme Akut semptomlar Remisyon Aralar günler, haftalar ya da aylar olabilir
Atopik Dermatit: Minor kriterler (1) Xerozis İktiyozis/palmar hiperlinearite/keratozis pilaris Yüksek IgE Hastalığın erken yaşta başlaması Deri enfeksiyonlarında artma eğilimi ( S. Aureus, H. Simplex enfeksiyonalrı)/ hücresel immün defekt
Atopik Dermatit: Minor kriterler (2) El ve ayaklarda spesifik olmayan dermatit Meme başı ekzeması Keilitis Tekrarlayan konjunktivit Dennie-Morgan infraorbital kıvrım Beyaz dermografizm/ pitiriazis alba
Bakteriyel ve viral enfeksiyonlar Stafilokok Streptokok HSV enfeksiyonları
Atopik dermatit mikrobiyal flora Staph.aureus Lezyonlu der : %93 Sağlam deri : %76 Nazal pasaj : %79
Ayrıcı Tanı Konjenital hastalıklar Netherton Sendromu Familyal keratozis pilaris Kronik dermatozlar Seboreik dermatit Kontakt dermatit Numuler dermatit Liken simplex kronikus
Ayrıcı tanı (2) Enfeksiyon ve enfestasyonlar Scabies HIV Dermatofitozis Malignensiler CTCL Letterer-Siwe hastalığı
Ayrıcı tanı (3) İmmünyetmezlik Wiskott-Aldrich Sendromu Hiper Ig E sendromu Metabolik hastalıklar Zn eksikliği Pridoksin eksiklği Fenilketonüri
Tedavi yaklaşımı Eğitim, tetikleyici faktörlerden uzaklaşma Derinin nemlendirilmesi Antihistaminik Topikal tedaviler Kortikosteroid kullanımı Takrolimus, Pimekrolimus Sistemik tedavi Fototerapi
Tetikleyici faktörler Kuru hava Yünlü giysiler Aşırı banyo yapma Stres Terleme Ev tozu akarları Alerjen yiyecekler
Özet (1) Atopik dermatit prevalansı artıyormu? Atopik dermatit tanısı özel laboratuar bulguları ile konur Atopik dermatit sıklığı sosyal gelişmişlik düzeyi ile ilişkisizdir Atopik dermatit tedavi edilebilir bir hastalıktır Atopik dermatit çocukluk yaş grubu hastalığı olmasına rağmen erişkin dönemde görülebilir
Özet (2) Atopik dermatiti tetikleyen faktörlerden korunmak gerekir Atopik dermatitli olgularda deri kuru olduğundan nemlendirmek gerekir Antihistaminik kullanılmamalıdır Kaşıntı önemli bir semptomdur Hastalık kronik seyirli olup akut alevlenmeler gösterir