1)-Enerji Arz Güvenliği ve Talep Güvenliği - Anıl Köroğlu 2)-Enerji Koridoru Olarak Türkiye - Serkan Baysak 3)- Türkiye'nin Enerji Jeopolitiği - Burhan Yıldırım 4)-Türkiye'nin Enerji Projeleri        - Petrol Boru hatları - Tanzer Yurduseven     - Doğalgaz Boru hatları - Salih Kıs 5)-Ortadoğu'nun Enerji Jeopolitiği - Vedat Zengin 6)-Kafkasların Enerji Jeopolitiği - Murat Akkaya

Enerji Koridoru Olarak Türkiye Serkan Baysak

ENERJİ Refahın, kalkınmanın, ekonomik ve sosyal gelişmişliğin göstergesi olarak kabul ediliyor.

DÜNYADA ENERJİ İHTİYACI Dünyada enerji ihtiyacının 2030 yılına kadar %60 artacağı öngörülüyor. Enerji talep artışının büyük bölümü gelişmekte olan ülkelerden kaynaklanacak (özellikle Asya’dan) Petrol ve doğalgazın birincil enerji kaynakları arasındaki oranını koruyacağı tahmin ediliyor

Dünyanın Birincil Enerji Kaynakları

Arz Güvenliği Kaynak sahibi ülkeleri, pazar ülkelerini ve bu kaynakların topraklarından geçtiği ülkeleri işbirliğine yöneltiyor. Enerji arz güvenliğini sağlamaya çalışan ülkelerin çabası piyasaların hızla küreselleşmesine neden oluyor.

AB’nin Enerji İhtiyacı 2035 yılına kadar enerji tüketimi %45 artacak. Günümüzde %42 olan enerjide dışa bağımlılığı, 2020 yılında %70’lere kadar çıkacak. Yeni enerji arz kaynaklarına acilen ulaşmaya çalışıyor. Yenilenebilir enerji kaynaklarıyla enerji kaynaklarını çeşitlendirmeye çalışıyor. Türkiye üzerinden petrole ve doğalgaza ulaşarak Rusya’ya olan bağımlılığını azaltmaya çalışıyor.

Türkiye’nin Enerji İhtiyacı Enerji ihtiyacı 2025’e kadar iki katına çıkacak. Yaygın olarak kullanılsa da fosil yakıtların tamamı ithal ediliyor. Dışa bağımlılığı artıyor. Yerli kaynakların çevresel etkileri de göz önüne alarak etkin şekilde değerlendirilmesi gerekiyor. Enerji kaynaklarında çeşitlendirilmesi arz güvenliği açısından önem arz ediyor. Enerjinin; zamanında, güvenilir bir şekilde, uygun fiyatla, yüksek kalitede, çevreyle uyumlu olarak sağlanması hedefleniyor.

Neden Türkiye Bir Enerji Koridoru? Dünya ispatlanmış ham petrol rezervlerinin %73’ü ve doğal gaz rezervlerinin %72’si Türkiye’yi çevreleyen Hazar ve Orta Doğu Bölgeleri ile Rusya’da yer almaktadır. Avrupa ve Dünya Piyasalarına açılan yolda en elverişli güzergah olarak hizmet vermeyi amaçlamaktadır. Hazar Bölgesi, Orta Doğu ve Orta Asya enerji kaynaklarının Avrupa ve Dünya pazarlarına taşınması bir başka deyişle ‘Doğu-Batı Enerji Koridoru’ ”nun hayata geçirilmesi için adımlar atılıyor.

Boru Hatları Bakü-Tiflis-Ceyhan Ham Petrol Boru Hattı Projesi Bakü-Tiflis-Erzurum Doğal Gaz Boru hattı, ya da daha çok bilinen ismiyle ‘Şahdeniz Projesi’ne Türkmenistan’ın bağlanması ile Hazar ülkelerinin enerji kaynaklarının dış pazarlara ulaşımının önü açılmış olacaktır. Türkiye-Yunanistan-İtalya Doğal Gaz Boru Hattı Türkiye ile Yunanistan arasında 2003 Aralık ayında alım satım anlaşması imzalanmıştır. Bulgaristan, Romanya ve Macaristan üzerinden Avusturya’ya bağlayacak olan Nabucco Projesi

Boru Hatları Nabucco Projesi ile 2010 ile 2030 seneleri arasında Avrupa doğal gaz açığının karşılanmasına yönelik olarak en az 25-30 Milyar m3/yıl doğal gaz taşınabileceğini göstermektedir. Ülkemizde doğal gaz arz kaynaklarının çeşitlendirilmesi amacıyla mevcut doğal gaz arz kaynakları dışında çeşitli projeler geliştirilmektedir. Mısır-Türkiye Doğal Gaz Boru Hattı Projesi ve Irak-Türkiye Doğal Gaz Projeleridir.

Boğazlar Türk Boğazlarında petrol tankeri trafiğinin iyileştirilmesine ve denetimine yönelik düzenlemeler yapılmış ya da Uluslararası Denizcilik Örgütü tarafından petrol tankerlerine yeni standartlar getirilmiş olsa da büyük riskleri ortadan kaldırmamaktadır. Boğazların girişinde yaşanan gecikmelerin petrol şirketlerine 2004 yılında toplam Araştırmalara göre; 885 milyon ABD Dolarına mal olduğu, 2008 itibariyle ise İstanbul Boğazında petrol tankerlerinin bekleme sürelerinin en kötü senaryoya göre 26 güne çıkacağı öngörülmektedir.

Boğazlar Türk Boğazlarına ilave yük getirmeyecek by-pass projelerinin desteklenmesi gerekiyor. Samsun-Ceyhan hattını da maliyet, çevre ve stratejik unsurlar göz önüne alındığında en uygun ve en avantajlı hat olarak düşünülüyor. Doğu-Batı Enerji Koridorunun yanı sıra Kuzey-Güney Enerji Koridorunun gerçekleştirilmesi yönündeki çalışmalar da yapılıyor.

Kaynakça 1)- ‘ENERJİ KORİDORU OLARAK TÜRKİYE’ CEM SELANİK Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Transit Petrol Boru Hatları Dairesi Başkanlığı