BTP102 VERİTABANI YÖNETİM SİSTEMLERİ 1 Öğr.Gör. Emre KAÇMAZ ANADOLU ÜNİVERSİTESİ

Kaynaklar Fundementals of Database Systems. Elmasri/Navathe 2003 Database Management Systems. Ramakrishnan R. 1998,2004. Database Systems-4th ed. Conolly & Begg SAMS Teach yourself DB Programming with Visual Basic 6 Access Database Design & Programming. Steven Roman Veri Tabanı Sistemleri. Özkan Y. 2003 Alfa Yay.

Dersin içeriği VT Sistemlerine giriş İlişkisel Model Dosya Organizasyonu ve İndeksler İlişkisel Cebir ve Calculus SQL Sorgulama Dili Güvenlik, görüntüleme, SQL Kavramsal Tasarım ve ER Model Şema Tasfiyesi ve Normal Formlar Paralel ve dağıtık Veri tabanları

BTP102 - VERİTABANI YÖNETİM SİSTEMLERİ 1 VERİTABANLARI İLE NERELERDE KARŞILAŞIYORUZ? ATM’ler ile işlem yaparken; Kütüphane bilgisayarında tarama yaparken; İnternet yoluyla alışveriş yaparken; Üniversite kayıt işlemlerinde; Otel, uçak bileti rezervasyonlarında; …

BTP102 - VERİTABANI YÖNETİM SİSTEMLERİ 1 Multimedya Veritabanları Resim, video klip, sesli mesaj vs… Coğrafi Bilgi Sistemleri Haritaları, hava durumu, uydu görüntülerini depolama, analiz İnternet Gerçek-zamanlı Aktif Veritabanı Teknolojileri Endüstriyel üretim aşamalarının kontrolü Bilimsel Araştırmalar Yüksek Enerji Fiziği, gen araştırmaları

BTP102 - VERİTABANI YÖNETİM SİSTEMLERİ 1 VERİTABANI NEDİR? Veritabanı, birbirleriyle bağlantılı verilerin yığını, koleksiyonudur. Bir veritabanı; Gerçek dünyanın bazı yönlerini yansıtır. İçsel bütünlüğe sahip, mantıksal bir koleksiyondur. Özel amaçlı bir veri yığını için kurulur.

BTP102 - VERİTABANI YÖNETİM SİSTEMLERİ 1 VERİTABANI YÖNETİM SİSTEMİ (VTYS) NEDİR? Veritabanı Yönetim Sistemi (VTYS), kullanıcılara veritabanı oluşturma ve bu yapıyı yürütme olanağı sağlayan programlar bütünüdür.

BTP102 - VERİTABANI YÖNETİM SİSTEMLERİ 1 VTYS, çeşitli kullanıcı ve uygulamaların veritabanını tanımlama, biçimleme, değiştirme, paylaşım ve koruma işlemlerini yürüten genel amaçlı yazılım sistemidir. Tanımlama: Veri tipleri, yapıları ve uygulamaları Biçimleme: VTYS tarafından kontrol edilen kayıt biriminde saklama Değiştirme: Saklanan bilginin sorgulanması, gerçek hayatta temsil ettiği örneğin değişimlerine göre güncelleme, rapor üretilmesi Paylaşım: Aynı anda birden çok kullanıcı ve uygulamanın erişimine izin verme Koruma: Yazılım ve donanım hatalarına, yetkisiz ve zararlı erişime karşı

BTP102 - VERİTABANI YÖNETİM SİSTEMLERİ 1 Tipik bir veritabanı uzun yıllar boyu varolur. Bu nedenle VTYS zaman içindeki değişim ihtiyaçlarına izin vererek evrimleşmelidir.

BTP102 - VERİTABANI YÖNETİM SİSTEMLERİ 1 Bir dosya işleme programıyla; Gereksiz Yinelenen Veriler Tutarsızlık Veri Erişim Güçlükleri Güvenlik Sorunları Veri Kaybı Uygulama Geliştirmedeki Güçlükler

BTP102 - VERİTABANI YÖNETİM SİSTEMLERİ 1 VERİTABANI YAKLAŞIMININ ANA KARAKTERİ Veritabanı sistemi kendi yapısını tanımlar. VTYS yalnız veritabanını değil, veritabanının yapısı ve koşullarıyla ilgili tanımları da içerir. Bu tanımlar katalog’da tutulur ve bu bilgiye meta-veri denir. Meta – veri veritabanının yapısını belirler.

BTP102 - VERİTABANI YÖNETİM SİSTEMLERİ 1 VERİTABANI YAKLAŞIMININ ANA KARAKTERİ Programlar ve veriler arası yalıtım VTYS katalogunda saklanan veri dosyalarının yapısı erişim programlarından bağımsızdır. (Program – veri bağımsızlığı)

BTP102 - VERİTABANI YÖNETİM SİSTEMLERİ 1 VERİTABANI YAKLAŞIMININ ANA KARAKTERİ Verinin farklı görünümlerini destekler. Verinin paylaşımına ve çoklu kullanıma izin verir.

BTP102 - VERİTABANI YÖNETİM SİSTEMLERİ 1 VTYS’lerinin TEMEL AMACI Kullanıcıya verinin soyutlanmış görüntülerini sağlamaktır. Sistem verinin nasıl ve nerede saklandığı gibi ayrıntıları saklar. Kullanıcıların çoğu bilgisayar konusunda eğitimli olmadığından verinin çeşitli seviyelerde soyutlanması ile karmaşık yapıyı gizler ve kullanıcıların sistemle etkileşimini basitleştirir.

BTP102 - VERİTABANI YÖNETİM SİSTEMLERİ 1 VTYS DÜZEYLERİ Fiziksel Düzey Verinin nasıl saklandığı, veriye nasıl ulaşılacağı vb. tanımlayan en düşük düzeydir. Kavramsal Düzey Saklanan verinin ve bu veriler arasındaki ilişkilerin ne olduğunu, kullanıcıları, yetki ve güvenlik kısıtlamalarını tanımlayan ikinci düzeydir. Görünüm (Dış) Düzeyi Veritabanının ilgili kullanıcı grubu için ilgili parçasını veren, geri kalanını saklayan en üst düzey

BTP102 - VERİTABANI YÖNETİM SİSTEMLERİ 1 VTYS AKTÖRLERİ VTYS Yöneticisi : Sistemin tüm kontrolüne sahiptir. Saklama yapısının, erişim yöntemlerinin tanımı Şema ve fiziksel organizasyonun yönetimi Veri erişim güvenliği Bütünlük, kısıtlama Sistem sürekliliği

BTP102 - VERİTABANI YÖNETİM SİSTEMLERİ 1 VTYS AKTÖRLERİ Veritabanı Tasarımcısı Saklanan verinin uygun sunumlarını oluşturur. Veritabanı kullanıcılarının ihtiyaçlarına cevap verecek biçimde veritabanı görünümünü geliştirir. Son Kullanıcılar Veritabanına sorgu amaçlı erişim, güncelleme ve rapor elde etme

BTP102 - VERİTABANI YÖNETİM SİSTEMLERİ 1 VTYS Kullanımının Gerekli Olmadığı Durumlar Donanım, yazılım ve eğitim için yüksek maliyet oluşuyorsa, Güvenlik, eş zamanlı erişim, kurtarma ve koruma gereksiz ise, Veritabanı ve uygulamaları basit, iyi tanımlı ve uzun zaman değişmesi beklenmeyen türden ise, Çoklu kullanıcı erişimi düşünülmüyorsa