İl Performans ve Kalİte Koordİnatörlüğü 26 – 28 Temmuz 2011 HKS Eğitim Semineri
EĞİTİM TARİHİ EĞİTİM SAATİ EĞİTİM KONUSU EĞİTMEN 26 Temmuz 2011 09.00-09.45 Hastanelerde Kalite Yönetimi, HKS ile ilgili mevzuatlar Ecz. Selim SEYİS 10.00-10.45 Sağlıkta Performans ve Kalite Yönergesi 11.00-11.45 Hastane Değerlendirme Süreci, HKS Metodolojisi Hem. Bedia AYDIN 13.30-14.15 Memnuniyet Anketleri ve Görüşler 14.30-15.15 Çalışan Güvenliği Uz. Dr. Özlem B. SARAL 27 Hasta Güvenliğinde İletişim, Hastaların Doğru Tanımlanması Hem. Derya HASANÇEBİ İlaç Güvenliği, Transfüzyon Güvenliği Dr. Ayla YAVUZ Düşmelerin Önlenmesi, Güvenlik Raporlama Sistemi El Hijyeni Güvenli Cerrahi Dr. Osman Turan ÇAKAR 28 Hasta Bakımı Laboratuar Hizmetleri Uz. Dr. Hakan TÜRKÖN HKS Kapsamında Dokümantasyon, Hasta Kayıtları ve Dosyaları Hem. Özlem YILMAZ Atık Yönetimi, Renkli Kodlar Dr. Can Ertan ARGIN Stok Yönetimi, İndikatör Yönetimi Dr. Metin BAKKALOĞLU
ATIK GÜVENLİĞİ
ULUSLAR ARASI BİYOTEHLİKE AMBLEMİ TIBBİ ATIK KAPLARI, TAŞIMA ARAÇLARI, GEÇİCİ DEPOLAMA BİRİMLERİ VE DİĞER İLGİLİ MALZEME VE ARAÇTA BULUNMASI GEREKEN AMBLEM ÖRNEĞİ
Sağlık kuruluşlarının hastanın tedavisi sürecinde oluşturduğu atıklar evsel, katı-sıvı atıkların dışında insana zarar veren, havada, suda ve toprakta kalıcı özellik gösteren ve ekolojik dengeyi bozan atıklar olduğundan tehlikeli ve zararlı atık sınıfına girmektedir. Bu tür atıkların üretim, taşıma, depolama ve bertarafına ilişkin özel önlemler alınması gerekmektedir.
Resmi Gazete Tarihi: 22.07.2005 Resmi Gazete Sayısı: 25883 TIBBİ ATIKLARIN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ Resmi Gazete Tarihi: 26.03.2010 Resmi Gazete Sayısı: 27533 ATIKLARIN DÜZENLİ DEPOLANMASINA DAİR YÖNETMELİK Resmi Gazete Tarihi: 14.03.1991 Resmi Gazete Sayısı: 20814 KATI ATIKLARIN KONTROLU YÖNETMELİĞİ Resmi Gazete Tarihi: 02.09.2004 Resmi Gazete Sayısı: 25571 RADYOAKTİF MADDE KULLANIMINDAN OLUŞAN ATIKLARA İLİŞKİN YÖNETMELİK
Diğer kuruluşlarda olduğu gibi sağlık kuruluşlarında da her geçen gün atık miktarı verdikleri hizmet ölçüsünde hızla artmaktadır. Ancak bu artışın neden olabileceği tehlike ve risklerin ortadan kaldırılması için gerekli önlemlere ve uygulamalara geçiş aynı hızda gerçekleşmemektedir.
Genel Atık Kompozisyonu
Tıbbi atıklara “ne yapılmalıdır?” Bu sorunun cevabının, tıbbi atıkların yönetimi konusunda uluslar arası standartlara uygun olarak çıkarılan; Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği, ilgili Avrupa Birliği direktifleri, tıbbi cihaz üreticilerinin ürünlerinin kullanılmasına yönelik direktifler (MDD), kullanılan sarf malzemelerin MSDS (Material Safety Data Sheet “Malzeme Güvenlik Bilgi Formları”) bilgileri ve direktiflerinin ve HKS rehberliğinde kullanıcılar tarafından doğru olarak uygulanmasıyla bulunacağı muhakkaktır.
Tıbbi Tesislerde ortaya çıkan atıkların %75 - %90 kadarı, evsel atıklarla mukayese edildiğinde, risk taşımayan, diğer bir deyimle “genel” tıbbi atıklarıdır. Bunlar genelde tıbbi kuruluşlarının yönetimsel veya idari işlevlerinden kaynaklanmakta olup tıbbi tesislerin; bina ve destek hizmetlerine ait yapı ve çalışan personel ihtiyaç ve bakımları esnasında açığa çıkan atıkları içermektedir. Geriye kalan % 10-25 oranındaki tıbbi ve kimyasal atıklar ise tehlikeli atık olarak nitelendirilmektedir bu atıklar çevre ve insan sağlığı için çeşitli riskler yaratmaktadır. Gelişmiş ülkelerde tıbbi kuruluşlar her yıl yarım milyon ton atık üretmektedir. Hastaneler atık üretimine neden olan kuruluşların sadece %2‟sini oluştururken tıbbi atıkların % 77‟sini üretmektedir.
Atıkların kaynağında ayrı toplanması ve biriktirilmesi, atıkların toplanması veya taşınmasında kullanılacak ekipman ve araçlar, atık miktarları, toplama sıklığı, geçici depolama sistemleri, toplama ekipmanlarının temizliği ve dezenfeksiyonu, kaza anında alınacak önlemler ve yapılacak işlemler, bu atıkların yönetiminden sorumlu personel ve eğitimleri başta olmak üzere detaylı bilgileri içeren Ünite İçi Atık Yönetim Planını hazırlamak ve uygulamak zorundadırlar.
Atık Hiyerarşisi Piramidi
Tıbbi atıklar dışında ambalaj malzemesi kartonları, kâğıt, polistiren ve plastik malzemeler de mevcuttur. Enfeksiyöz olmayan atığın enfeksiyöz atıkla karışmasını önlemek için kaynak yerinde ayrılması gerekir. Uygun olmayan ayırım enfeksiyöz atığın yükünü gereksiz şekilde artıracaktır. Her Birimdeki atık kompozisyonu işlevine göre değişiklik göstermektedir. Bu nedenle Hastanenin atık envanterinin çıkarılması atık planının uygulanmasında diğer bir önemli unsurdur.
Atıkların toplanmasında dikkat edilecek diğer noktalar; 1. Tıbbi atıklar kimyasal, radyoaktif atıklarla karıştırılmamalı, 2. Kesici aletler diğer tıbbi atıklardan ayrılmalı, 3. Patolojik atıklar diğer tıbbi atıklardan ayrılmalı, 4. Sitotoksik atıkları diğer tıbbi atıklardan ayrılmalı,
Hastanenin tüm bölümlerinde tıbbi atık yönetmeliği doğrultusunda gerekli önlemlerin alınması esastır. Böylelikle görev yapan sağlık personelinin ve gerekse toplumun belli risklere maruz kalması önlenecektir. Bu süreç içinde birimlerin ortak bir tıbbi atık yönetim planını oluşturması, personele eğitim vermesi, Hastane Atık Yönetim Sistemi (=HAYS) içinde ekip olarak yer alması bu sürecin başarısı için önemlidir. Ayrıca oluşan atıkların doğru sınıflandırılarak ayrıştırılması sonucu gereksiz bertaraf masraflarından tasarruf edileceği gibi, geri kazanılabilecek maddelerden belli bir ekonomik kazanç elde edilmesi de mümkündür.
RENKLİ KODLAR
PEMBE KOD BEYAZ KOD MAVİ KOD PEMBE KOD BEYAZ KOD MAVİ KOD
NEDEN RENK ÇALIŞANI HABERDAR ETMEK RİSK DURUMLARINDA İLETİŞİMİ SAĞLAMAK İLETİLEN MESAJI KISA VE NET İLETEBİLMEK ZAMAN KAZANDIRIR PANİK HALİNİ ENGELLER ACİL DURUMA HAZIR OLUNUR HASTA GÜVENLİĞİ SAĞLANIR ÇALIŞAN GÜVENLİĞİ SAĞLANIR
MAVİ KOD
AMAÇ HASTA, HASTA YAKININA (HASTANE ÇALIŞANINA) EN KISA SÜREDE ACİL TEDAVİ SUNMAKTIR.
Acil tedavi; solunumsal veya kardiyak arrest durumunda, eldeki çok kısıtlı zamanı hastaya en hızlı ve verimli resüsitasyonu sağlamayı amaçlar.
NEDEN HIZ HASTAYA MÜDAHALEDE SÜRATLE AZALTILABİLEN HER BİR DAKİKA ÖLÜM ORANINI % 7 -10 DÜŞÜRÜR.
Mavi kod olayının nerede olacağı belli değildir, kurum içerisinde herhangi bir noktada arrest olabilir.
KORİDOR, LAVABO, HEMŞİRE DESKİ, HASTA ODASI, AMELİYATHANE, DOĞUMHANE, RADYOLOJİ, LABORATUARLAR VE HATTA ACİL SERVİS GİRİŞİ VE İÇ ORTAMI DA DAHİL UYARI SİSTEMİ BULUNMALIDIR.
TÜM ÇALIŞANLARA MAVİ KOD HAKKINDA EĞİTİMLER DÜZENLENMELİ EKİP ELEMANLARI MUTLAKA KARDİYO PULMONER RESUSİTASYON EĞİTİMİ ALMALI.BU EĞİTİM YILDA BİR DEFA TEKRAR EDİLMELİDİR. TATBİKATLAR HER AY MUTLAKA YAPILMALIDIR. GERÇEKLEŞEN MAVİ KOD OLAYI TATBİKAT SAYILMAMALIDIR.
MAVİ KOD UYARISI VERİLİNCE BİR DOKTOR BİR SAĞLIK ÇALIŞANI MUTLAKA ÜÇ ÜÇ ÜÇ DAKİKADA OLAY YERİNE VARMIŞ VE MÜDAHALEYE BAŞLAMIŞ OLMALIDIR.
MAVİ KOD SONRASI MÜDAHALE EDİLEN KİŞİYE AİT BİLGİ (AD SOYAD TC NO) YAPILAN UYGULAMA ( RESÜSİTASYON VE UYGULANAN İLAÇLAR) ÇAĞRI YAPILAN YER, MÜDAHALE YERİ ÇAĞRININ YAPILDIĞI ZAMAN (09:05:38) MAVİ KOD EKİBİNİN ULAŞTIĞI ZAMAN (09:07:20) SONUÇ İKİ NÜSHA OLARAK HAZIRLANIP BİRİ MAVİ KOD EKİBİNDE DİĞERİ KALİTE BİRİMİNE VERİLMELİDİR.
PEMBE KOD
BEBEK VEYA ÇOCUK KAÇIRMAYA KARŞI ÖNLEM VE MÜDAHALE…ÖZELLİKLE… ÇOCUK HASTANELERİNDE DOĞUM HASTANELERİNDE KADIN DOĞUM VE ÇOCUK HASTANELERİNDE
SORUMLULAR İDARİ GÖREVLİ İDARİ HEMŞİRELİK HİZMETLERİ TEKNİK SERVİS GÜVENLİK ÇOCUK SERVİSLERİ HEMŞİRELERİ
İŞARETLEME PEMBE KELEBEK
AİLEDE HUZURSUZLUK ŞİDDET AYRILIK HİKAYESİ, ŞÜPHESİ…
GÜVENLİK EĞİTİMLER YAPILMALI, RİSKLİ ORTAMLAR BELİRLENİR, RİSK DURUMLARI BELİRLENİR, MÜDAHALEDE ADIMLAR BELİRLENİR, ÖNLEM UNSURLARI BELİRLENİR, TATBİKATLAR YAPILIR.
PEMBE KOD SONRASI MÜDAHALE EDİLEN OLAYDA KİŞİYİLERE AİT BİLGİ (AD SOYAD TC NO) OLAYA MARUZ KALAN YENİDOĞAN, BEBEK VEYA ÇOCUĞA AİT BİLGİ OLAY YERİ, MÜDAHALE YERİ OLAYIN BAŞLADIĞI ZAMAN OLAYIN BİTTİĞİ ZAMAN SONUÇ İKİ NÜSHA OLARAK HAZIRLANIP BİRİ PEMBE KOD EKİBİNDE DİĞERİ KALİTE BİRİMİNE VERİLMELİDİR.
BEYAZ KOD
HASTANE ÇALIŞANLARINA YÖNELİK ŞİDDET İHBARI VE MÜDAHALE UYGULAMASI… BEYAZ KOD HASTANE ÇALIŞANLARINA YÖNELİK ŞİDDET İHBARI VE MÜDAHALE UYGULAMASI…
ŞİDDET SÖZEL ŞİDDET % 61, PSİKOLOJİK ŞİDDET % 36, FİİLİ FİZİKSEL ŞİDDET % 3…
SORUMLULAR İDARİ GÖREVLİ, SERVİS SORUMLULARI VE YARDIMCILARI GÜVENLİK SORUMLUSU VE YARDIMCILARI
BEYAZ KOD İÇİN EĞİTİM, TATBİKAT ÇALIŞANLAR UYARILMALI KİŞİSEL TEPKİLER BELİRLENMELİ SONRASINDA ÇALIŞAN İÇİN PİSİKOLOJİK DESTEK VERİLMELİ.
BEYAZ KOD SONRASI TARİH, SAAT, YER, O ANDA YAPILANLAR, BAŞLAMA NEDENİ, VARSA OLAYDA KULLANILAN SİLAH VB OLAYIN OLUŞ ŞEKLİ, OLAYA KARIŞANLARIN YAŞ VE CİNSİYETİ, ÇEVREDE OLUŞAN OLUMSUZLUKLAR, OLAYI GÖREN KİŞİLERİN KİŞİSEL BİLGİLERİ
Mavi Kod Sisteminin amacı; bir hastanın kurumun herhangi bir noktasında solunumsal veya kardiyak arrest olması durumunda hastaya resüsitasyonu sağlayacak uzman ve yetkilendirilmiş personelin en hızlı biçimde durumdan haberdar edilmesi, olay yerine yönlendirilmesini ve Temel Yaşam Desteği başarı oranının artırılmasını sağlamaktır. Ayrıca, tüm Mavi Kod durumlarının olay ve müdahale bilgilerinin kayıt altına alınması ve çeşitli performans raporları oluşturulabilmesi de sağlanarak hizmet kalitesinin artırılması amaçlanmaktadır. Pembe Kod Sisteminin amacı; hastanede yenidoğan ve çocuk güvenliğinin sağlanması üzere bir tehlike anında güvenlik personelinin en hızlı biçimde durumdan haberdar edilmesini ve oluşan tehdidin önüne geçilmesini sağlamaktır. Ayrıca, tüm Pembe Kod durumlarının olay bilgilerinin kayıt altına alınması amaçlanmaktadır. Beyaz Kod Sisteminin amacı; hastanede hasta ve çalışanların fiziksel saldırı, cinsel taciz ve şiddete maruz kalmalarına karşı gerekli güvenlik tedbirlerinin alınması için bir tehlike anında güvenlik personelinin en hızlı biçimde durumdan haberdar edilmesi ve olay yerine yönlendirilerek oluşan tehdidin önüne geçilmesi amaçlanmaktadır. Ayrıca, tüm Beyaz Kod durumlarının olay bilgilerinin kayıt altına alınması amaçlanmaktadır.
Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları Hastanesi TEŞEKKÜRLER Dr. Can Ertan ARGIN Trabzon Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları Hastanesi Başhekim Yardımcısı