SINIF KURALLARI
SINIF KURALLARININ TANIMI VE ÖNEMİ Yöneticinin işini kolaylaştıran, neler yapılmadığında hangi durumların ortaya çıkacağını gösteren, davranış kalıplarıdır. Sınıfta kurallar ; Öğretmenin hoşuna gidecek davranış ölçütlerini ve davranışsal beklentileri tanımlamaya çalışır.
Öğrencinin Kuralları Kabul Etmesini Etkileyen Faktörler Öğrenciler sınıf ortamında uygulanabilecek davranış ölçütlerinin geliştirilmesine ihtiyaç duymaktadır. Kurallar mevcut durumu açıklığa kavuşturmaya çalışmaktadırlar. Davranışlara ilişkin beklentilerin açıklığa kavuşturulması sağlanır. Öğrenci kurallara uyduğunu göstererek diğer sınıf üyeleri tarafından kabul görmektedir. Sınıfta davranış ölçütlerinin geliştirilmesi konusunda tartışma ortamı yaratarak öğrenci davranışlarına yol gösterir.
Kurallar ; Sınıftaki ilişkilerin düzene sokulması Öğrencinin disiplin bağlamında yapması ve yapmaması istenen davranışların belirlenmesi Öğrencinin kendisinden beklenen ve beklenmeyen davranışları,iyiyi, kötüyü öğrenmesi Sınıftaki tüm öğrenciler için geçerli olması sayesinde saplaması önlemesi, ödül ve cezanın hangi davranışların yapılması halinde verileceğinin açıklık kazanması bakımından büyük bir önem taşır.
A.SINIF KURALLARININ ÖZELLİKLERİ Kurallar belirlenirken şunlara dikkat edilmelidir. Bütün kurallar mantıklı ve işlevsel olmalıdır. Öğrencileri etkileme durumu göz önünde bulundurulmalıdır. Sınıfın yapısı demokratik karar vermeye uygun hale getirilmeli ve ona uygun hale getirilmeli Bu üç özellik sınıf özellikleri ve öğrenci düzeylerine göre değişik şekillerde organize edilmelidir.
Etkili Sınıf Kurallarında Şu Özellikler Bulunmalıdır Kurallar güçlendirici ve davranış değiştirmeye yönelik olmalı Kuralların sayısı çok olmamalı kolay yerine getirilebilmeli sınıftaki öğrencilerle birlikte belirlenmeli uygulanabilir olmalı sınıf yaşantılarına dönük olmalı öğrencilere sorumluluk verilmeli farklı durumlarda değişik kurallar uygulanmalı Kuralların gerçekleşmesi yada gerçekleşmemesi halinde yapılması gerekenler yerine getirilmeli esnek olmalı ifadeler emir şeklinde değil, yumuşak olmalıdır.
B.KURAL SAYISI Kural sayısının çok olması ; Beklentileri çoğaltıp ,davranışları sınırlayarak gerilim yaratmaya neden olur. Öğretmenin öğrencilere karşı güvensizliğini gösterir. Öğrencinin kuralları hafızasında tutması zorlaşır. Öğretmenin kurallara uyulup uyulmadığını denetlemesini zorlaştırır.
C.KURALLARIN SUNUMU İnformal (yazısız) kurallar Formal yada resmi (yazılı) kurallar İnformal (yazısız) kurallar Formal sınıf kuralları okul kurallarıyla bütünlük gösterir. Sınıfta uyulması gereken kurallar her zaman yazılı kurallar değildir. Ancak sınıfın informal kuralları, formal sınıf kurallarıyla uyumlu olmalıdır. Aksi halde sınıf kuralları yasal bir anlam taşımaz.
Genellikle alt sınıflarda yazılı, üst sınıflarda yazısız kurallar kullanmak yararlıdır. Özellikle okul öncesi öğretimde ve ilköğretimin birinci kademe sınıflarında kuralların resim yada şekillerle sunulmasında yarar vardır. Resim ve şekillerle desteklenen yada sadece yazılı ifade edilen kurallar listesi sınıfta herkesin görebileceği uygun bir yere asılmalıdır.
D.KURALLARIN TANITILMASI Kuralları Sunma kuralları olumlu olumsuz örneklerle açıklığa kavuşturmak kuralları değiştirmeye yönelik öneriler hakkında soru sormak listelenen kuralları göstermek düzenli bir şekilde kuralları hatırlatmak öğrencilerde açık bir güven sağlamak kurallara bağlılığın olumlu sonuçlarını vurgulamak kurallarla davranışlar arasındaki tutarlılığın sağlanmasına dikkat etmek
E.KURALLARIN İFADE EDİLMESİ Basit,açık ve anlaşılır olmalı Öğrencilerden hangi davranışı göstermeleri gerektiğini tam olarak belirtmeli, alternatif yorumlara meydan vermemelidir. Her kuralın tanımladığı davranış gözlenebilir ve ölçülebilir olmalı Mümkün olduğunca pozitif olarak ifade edilmelidir.
Örneğin “ders anlatırken hiçbir şeyle ilgilenmeyin” gibi bir kural “gözünüz öğretmende olsun” şeklinde ifade edilmelidir. Ayrıca “yapmayın”, “konuşmayın”, şeklinde ifade edilen kurallar emir verme niteliği içerdiğinden dolayı öğrencilerin direnç göstermesine neden olacaktır.
SINIF KURALLARININ YARARLARI Sınıf kuralları o sınıfta bulunan herkes için geçerli yansızlığı sağlar. Açık ve kesin kurallar doğru olan ve doğru olmayan davranışları ve bu davranışların sınırlarını gösterir. Ödül ve cezayı kişisellikten çıkarır, kabul edilebilir hale koyar. Yöneticinin yetkisini kullanmasını kolaylaştırır. Kurallar amaçlara ulaşmayı kolaylaştırır. Sınıftaki düzeni bozan davranışları azaltır. Sınıfta herkesin birbirine saygılı olmasını sağlar. Düzenin sağlanmasının yanı sıra yetkinin kabulünü, sessiz çalışmayı ve sorumluluk üstlenmeyi öğretir.