0 TÜRK (İDARİ)YARGI SİSTEMİ OSMAN ERMUMCU BÖLGE İDARE MAHKEMESİ BAŞKANI MALATYA

1 I- GİRİŞ DUVARLARIMIZDA “ ADALET MÜLKÜN TEMEL İ D İ R” YAZAR “ZULM İLE ABAD OLANIN AHİRİ BERBAD OLUR” YARGI MEKANİZMASI ATASÖZLARİNDEKİ BEKLENTİLERE CEVAP VERMELİKİ;ADALET HİSSEDİLEBİLSİN.

2 II- TÜRK YARGI SİSTEMİ TÜRK YARGISI UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ ASKERİ YARGITAYSAYIŞTAYYARGITAY ANAYASA MAHKEMESİ DANIŞTAY YASA DENETİMİ PARTİ DENETİMİ YÜCE DİVAN BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ AĞIR CEZA MAHKEMESİ ASLİYE CEZA MAHKEMESİ SULH CEZA MAHKEMESİ ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ SULH HUKUK MAHKEMESİ KADASTRO MAHKEMESİ İCRA MAHKEMESİ AİLE MAHKEMESİ ÇOCUK MAHKEMESİ İŞ MAHKEMESİ TİCARET MAHKEMESİ BÖLGE MAHKEMESİ İDARE MAHKEMESİ VERGİ MAHKEMESİ HUKUK CEZA ASKERİ CEZA MAHKEMESİ ASKERİ YÜKSEK İDAR MAHKEMESİ

34 III-ADLİ YARGI İLE FARKLILIKLARIMIZ ADLİ YARGI DEVLETİN GEREKTİĞİNDE ZOR KULLANAN(sopası) KILICIDIR İDARİ YARGI İSE; DEVLETİN VİCDANI VE NEFS MUHASEBESİDİR TEMİS FİGÜRÜ ADLİ YARGIYI TAM OLARAK İFEDE EDER,ANCAK İDARİ YARGIYI İFADEDE EKSİK KALIR GÜÇLÜ İDARİ YARGI DEMOKRATİK DEVLETİN GÜVENCESİDİR SINIRLANMAYAN-DENETLENMEYEN DEVLET GÜCÜ ZULME DÖNÜŞÜR İDARİ YARGI HALKIN DEVLETLE HESAPLAŞTIĞI YEGANE MEŞRU ALANDIR

4 IV- TÜRK İDARİ YARGI SİSTEMİ 1) 1982 ÖNCESİ TEK DERECELİ MAHKEME OLARAK SADECE DANIŞTAY MEVCUTTU YARGISAL YÖNÜNDEN ZİYADE DANIŞMA YÖNÜYLE TANINMAKTA VE KABUL GÖRMEKTE İDİ İLK DERECE MAHKEMELER OLMADIĞINDAN YÜKSEK MAHKEME BOYUTUDA GÜÇLÜ DEĞİLDİ

5 V-TÜRK İDARİ YARGI SİSTEMİ 1) 1982 SONRASI 1982’DE YEREL MAHKEMELER KURULDU. ALT YAPI VE KADROLAR YETİŞTİRİLMEDEN KURULUŞ YAPILDIĞI İÇİN ERKEN DOĞUM SORUNLARI OLUŞTU. STAJDAN YETİŞİP GÖREVE BAŞLAYAN HAKİMLER ÇOĞALINCAYA KADAR SİSTEM OTURMADI İSTİNAF MAHKEMESİ UYGULAMASI İLK İDARİ YARGIDA BAŞLADI. GEREK SAYI GEREK GÖREV ALANI OLARAK BİM’LERİ HENÜZ GERÇEK İSTİNAF KONUMUNDA DEĞİLDİR.

6 VI-DANIŞTAY 13 DAİRE MEVCUT; 8 DAİRE İDARİ, 4 DAİRE VERGİ, 1 DAİRE DE İSTİŞARE VE MUHAKEMAT DAİRESİDİR. İDARİ YARGININ SAVCILIK MÜESSESESİ SADECE DANIŞTAYDA VARDIR. HEM TEMYİZ MERCİİ HEM BAZI DAVALARA İLK DERECE MAHKEMESİ OLARAK BAKMAKTADIR. ÜYELERİNİN ¼’Ü YARGI DIŞINDAN CUMHURBAŞKANINCA RE’SEN ATANMAKTADIR. ÜYELER HAKİMLER VE SAVCILAR YÜKSEK KURULUNCA ATANMAKTADIR.

7 VII-YEREL İDARİ MAHKEMELER BÖLGE İDARE MAHKEMELERİ İDARE MAHKEMELERİ VERGİ MAHKEMELERİ İKİ ÜYE BİR BAŞKANLA KARAR VERİRLER 36 İLDE İDARE MAHKEMESİ MEVCUT 31 İLDE VERGİ MAHKEMESİ MEVCUT 27 İLDE BİM MEVCUT

8 VIII-YARGILAMA USULÜ İDARİ İŞLEMLERE KARŞI 60 GÜN İÇİNDE DAVA AÇILIR. VERGİ MAHKEMELERİNDE 30 GÜN İÇİNDE DAVA AÇILIR. TAM YARGI DAVALARI 1-5 YIL İÇİNDE AÇILIR. TARAFLARIN İKİŞER DİLEKÇE HAKKI VARDIR. İSTEK HALİNDE TEKEMMÜLDEN SONRA DURUŞMA YAPILIR. KEŞİF VE BİLİRKİŞİ İNCELEMESİ YAPILABİYMEKLE BİRLİKTE MÜSTAKİL TESPİT DAVASI YOKTUR.

9 IX-YARGILAMA USULÜ HER YERDEN ARA KARARI İLE BİLGİ BELGE İSTEYEBİLİR. YÜRÜTMEYİ DURDURMA KARARI VEREBİLİR. GENELDE HEYET HALİNDE KARAR VERİLİR. BAZI HALLERDE TEK HAKİM DE KARAR VEREBİLİR. TEK HAKİM KARARLARI VE BAZI HEYET KARARLARI İÇİN BİM’SİNE İTİRAZ EDİLİR BİM İTİRAZ MERCİİ OLUP İLK DERECE DAVAYA BAKMAZ KARARLARININ İNFAZI KONUSUNDA SORUN YAŞANMAKTA, İDARELERCE KARARLARI UYGULAMAMANIN ÇARELERİ ARANABİLMEKTEDİR.

10 X-KANUN YOLLARI BAZI KARARLARA BİM’NE İTİRAZ EDİLİR. GENEL KANUN YOLU: DANIŞTAYA TEMYİZDİR. DANIŞTAY VE BİM KARARLARINA KARŞI KARAR DÜZELTME İSTENEBİLİR. İSTİSNAİ HALLERDE YARGILAMANIN YENİLENMESİ İSTENEBİLİR. BİM KARARLARI İLE İTİRAZ VE TEMYİZ OLMADAN KESİNLEŞEN KARARLARA KARŞI KANUN YARARINA TEMYİZ EDİLEBİLİR. DANIŞTAYIN BOZMA KARARINA MAHKEME DİRENİRSE DAVA DAİRELERİ KURULU KARAR VERİR. BİM KARARLARINA KARŞI DİRENME YOKTUR.

11 XI-HAKİMLER HUKUK FAKÜLTESİ MEZUNU OLMA KOŞULU YOKTUR. GİRİŞ SINAVLARINI BAKANLIK YAPAR. MESLEĞE KABULÜLLERİ HSYK YAPAR. İDARİ YÖNDEN BAKANLIĞA BAĞLIDIRLAR. TERFİ-TAYİN VE HER TÜR ÖZLÜK İŞLERİ HSYK TARAFINDAN YAPILIR. DENETİM VE SORUŞTURMALAR BAKANLIĞA BAĞLI TEFTİŞ KURULUNCA YAPILIR.

12 XII-HAKİMLER KIDEMLERİ 4 SINIFA GÖRE BELİRLENİR. 1. SINIF HAKİM YÜKSEK MAHKEME ÜYESİ KONUMUNDADIR. COĞRAFİ OLARAK ADLİ YARGIDA 5, İDARİ YARGIDA 3 BÖLGE MEVCUTTUR. MAAŞ YÖNÜNDEN BAŞBAKANLIK MÜSTEŞARININ MAAŞINA ENDEKSLENMİŞLERDİR. YENİ ATANAN HAKİM 1500 DOLAR 1. SINIF HAKİM 3000 DOLAR CİVARINDA MAAŞ ALIR. FİZİKİ KOŞULLAR ARZULANAN DÜZEYDE OLMASA DA SON ZAMANLARDA BÜYÜK İLERLEME KAYDEDİLMİŞTİR.

13 XIII-İDARİ PERSONEL MAHALLİNDE ADALET KOMİSYONLARINCA SINAVLA ALINIRLAR. HALİ HAZIRDA HAKİM SAYISINDAN ZİYADE NİTELİKLİ PERSONEL SAYISI YETERSİZDİR. DEVLETTE EN YOĞUN ÇALIŞIP EN AZ PARASAL HAKKA SAHİP MEMUR SINIFIDIR. FİZİKİ KOŞULLARDA İYİLEŞME SÜRECİNE GİRİLMİŞTİR. KLASİK BİLGİSAYARA GEÇİLMİŞTİR. UYAP ADINDA BİR AĞ İLE TÜM YARGININ TEK AĞDA TOPLANMASI PROJESİ UYGULANMAYA ÇALIŞILMAKTADIR.

14 XIV-SONUÇ VE KANAAT LAİK-DEMOKRATİK –HUKUK DEVLETİNİN EN ÖNEMLİ GÜVENCESİ İDARİ YARGIDIR DE PRAMATÜRE DOĞMUŞ OLUP HIZLA SAĞLIKLI VE ETKİN BİR KURUM OLMA YOLUNDADIR. ETKİN-GÜÇLÜ İDARİ YARGI İDAREYİ ÇİFTLİK GİBİ İDARE EDENLERCE ASLA SEVİLMEMEKTEDİR. İDARİ YARGI; DAVACILARCA DEVLET YANLISI,İDARECİLERCE VATANDAŞ YANLISI OLARAK GÖRÜLMEKTEDİR. İDARİ YARGI MENSUPLARI NE İSA’YA NE MUSA’YA YARANAMAMAKTA OLUP BÖYLEDE BİR KAYGULARI DA BULUNMAMAKTADIR.

1516 SABRINIZDAN DOLAYI TE Ş EKÜR EDER İ M OSMAN ERMUMCU BÖLGE İ DARE MAHKEMES İ BA Ş KAN MALATYA