ET ÜRÜNLERİNDE TAKLİT VE TAĞŞİŞ

İşlenmiş Et Ürünleri Pazar Dinamikleri Hızlı Tüketim Ürünleri Pazarı* : 34 milyar TL Gıda ve İçecek Pazarı* : 26,5 milyar TL. İşlenmiş Et Ürünleri Pazarı : ~ 2,5 milyar TL(>250bin ton) * Sigara hariç, 2010 yılı Nielsen.

Güvenilir gıda Her türlü bozulma ve hastalığa yol açan etkenlerden ari, sağlık açısından bir risk oluşturmayan tüketime uygun ve besin değerini kaybetmemiş gıda

Güvenilir gıda Tüketiciye, güvenilir gıda sunabilmek için, tarladan başlayarak ; Hammadde, Üretim, Depolama, Dağıtım ve Satış, noktalarındaki tüm riskler belirlenmeli ve kontrol altına alınmalıdır.

Güvenilir gıda Bu risklerin kontrol altında tutulabilmesi için etkin bir Gıda Güvenliği Yönetim sistemi programları uygulanmalı ve denetim mekanizmaları kurulmalıdır.

Ülkemizde Gıda Güvenliğini Sağlamakta Önümüze Çıkan Engeller ; Üretim yerleri, donanım ve eğitim eksikliği, Mezbahalar, üretim yerleri ve satış noktalarının hijyenik seviyelerinin yetersiz ve çalışanların yeterince eğitimli olmaması nedeniyle ürün güvenliğinin istenilen düzeyde sağlanamaması. Tesislerin alt yapı ve ekipman eskiliği, eksiklikleri ve/veya uygunsuzlukları, Kesim, soğuk depolama ve taşıma konularında uygulama yanlışlıkları,

TAKLİT VE TAĞŞİŞ TAKLİT: Gıda maddesinin ve gıda ile temasta bulunan madde ve malzemelerin şekil, bileşim ve nitelikler itibariyle kendisinde olmayan özellikleri sahip gibi gösterilmesi, TAĞŞİŞ: Gıda maddesinin ve gıda ile temasta bulunan madde ve malzemelerin mevzuata veya izin verilen özelliklerine aykırı olarak üretilmesi hali anlamına gelmektedir.

Ana başlıklar Kayıt & Kontrol dışı üretim ve ticaret Hayvan Sağlığı kaynaklı, taşınan riskler, Fermente Sucuktaki taklit ve tağşiş, Katkı maddelerinin bilinçsiz kullanımı, Etiket beyanı ve beyana uyum, MAE nin uygun olmayan ( yasal olmayan) kullanımı,

Hayvan sağlığına yönelik taşınan riskler ; Hiçbir gıdanın kalitesi hammaddesinin kalitesinden yüksek olamaz. Kontrolsüz kesimlerde ilaç kalıntıları, zoonoz hastalık etmenleri risk oluşturur. Yetersiz HACCP ve GMP uygulamaları riskin geçekleşmesine neden olmaktadır.

2000/4 No’lu “Türk Gıda Kodeksi Et Ürünleri Tebliği’ne” göre SUCUK ; FERMENTE SUCUK ISIL İŞLEM GÖRMÜŞ SUCUK BENZERİ ÜRÜN NEM En çok %40 YAĞ pH En çok 5,4 En çok 5,8 NİŞASTA Bulunmamalı Belirsiz

Fermente sucuk Fermentasyon ve kurutma işlemleri uygulanarak nemi %40’ın, su aktivitesi 0.90’nın ve pH’ı 5,4’ün altına düşürülmüş olan bir ürün anlaşılmaktadır.

Isıl işlem görmüş sucuk benzeri et ürünü Nem oranı %40’ın üzerindedir, Bu ürünlerin mikrobiyal güvenliği ısıl işlemle sağlanır. Bu gruptaki ürünlerin etiketlerinde “ısıl işlem görmüş sucuk benzeri et ürünü” yazması yasal bir zorunluluktur.

Pazardaki durum %50-55 nem içeren ve ısıl işlem görmüş ürünler “Sucuk” adıyla satılmaktadır. Üreticinin sucuk tanımına uymayan ürüne “sucuk” etiketi koyması haksız rekabetin de ötesinde tağşiş anlamına gelmektedir. Çünkü %10-15 nem farkı maliyeti ciddi oranda etkilemektedir.

Pastırma Et ürünleri tebliğinde istenilen nem sınırı en fazla % 40 dır. Ancak satıştaki pastırmalar % 50-55 nem içermektedir.

Koruyucu katkı maddeleri kullanımı Koruyucu katkı maddelerinin yasal limitlerin üzerinde kullanılması. (Nitrit, nitrat, sülfit tuzları vb) Et ürünlerinde teknolojisi gereği kullanılması gereken katkı maddeleri ve limitleri 29.12.2011 tarihli ve 28157 sayılı resmi gazetede yayınlanmış haliyle yenilenmiştir.

Nişasta ve Soya kullanımı Nişasta gibi katkı maddelerinin yasal sınırların üzerindeki oranlarda kullanılması, Mevzuata göre kullanımına izin verilmeyen Nişasta ve soyanın sucuklarda kullanılması,

Etiket beyanı ve beyana uyum, Etiketinde yüksek oranda dana eti içerdiği belirtilen düşük fiyatlı ürünlerin aslında etiketinde deklare edilenden daha az dana eti içeriyor olması sonucu, Tüketicinin aldatılması, Haksız kazanç elde edilmesi, Haksız rekabet ortamının yaratılması.

Etiket beyanı ve beyana uyum, Allerjen beyanlarının yapılmaması. Tebliğde izin verilmeyen sakatatların kullanılması, Etiketleme tebliğinde kullanılmasına izin verilmeyen beyanların kullanılması. (Sağlıklı, Extra, Süper vb.)

Mekanik Ayrılmış Et (MAE) AB regülasyonlarına uyumlu olarak çıkartılan MAE tebliğine uygun üretim ve kullanımının denetlenerek kontrol altına alınması, uygun olmayan MAE üretiminin ise engellenmesi.

Sonuçlar; Halk sağlığı açısından oluşan riskler,tüketicilerin aldatılması Kayıtlı çalışan firmaların rekabet dışına itilmeleri, Haksız rekabet sonucu Haksız kazanç, Pazarın sağlıklı büyümesini ve markalaşmayı engellemesi, Et ürünleri imajının zedelenmesi, algının bozulması, Vergi gelirlerinde kayıp,

Çözüm Önerileri ; Üretim yapan kuruluşların Gıda Güvenliği yönetim sistemlerini etkin olarak kullanmalarının sağlanması Teşviklerin üretim maliyetlerini azaltmak üzere düzenlenmesi suretiyle ürünlerin ucuzlaması, Kayıtlı olarak çalışmanın teşvik edilmesi,kayıt dışı üretim ve ticaretin engellenmesi Resmi otoritenin etkin denetim, eğitim ve yönlendirme faliyetleri,

TEŞEKKÜRLER,