Arkadaşlık Sevgi Güven İnanç
Bir hastanın mektubundan... Değerli Meltem Hocam; Size bu satırları büyük bir yorgunluk ve zorlu bir nefes alıp verme gayreti içinde yazmaya çalışıyorum. Bu gün sizin beni evde ziyaretinizden sonra size duyduğum minnettarlık bir kez daha arttı ve sizinle bu güne değin paylaştığım duygu ve düşünceleri anlatacak konuşacak kadar güçlü değilim, yazmak istedim. Belki bir gün bu satırlar sizin yapmak istedikleriniz için yol gösterici olur diye düşündüm. Hala beynim çalışıyor...Şu anda yaptığınız tedaviden sonra da ağrılarım azaldı. Yatağın içinde dönebildim. Lütfen benim gibi hastaların aslında açıkça söylemeliyim benim gibi son günlerini yaşamakta olan kanserli hastaların sıkıntılarının çözümlenmesi için gereken yerler olması gerektiğini düşünüyorum. Ailemin ve oğlumun benim bu sıkıntılarımı, bu kadar yakından ve çaresizce izlemesi ne büyük bir acı. Eşim hiç durmadan telefonlarla beni tedavi eden hekimlere ulaşmaya çalışıyor. Hepinize müteşekkirim... Bana her zaman kucak açtınız, elinizdeki tüm olanakları seferber ettiniz ama ….hastalık çok acımasız bizde sizler de çok çaresiziz…
Bir hastanın mektubundan... Sizin böyle sıkıntılı geçen dönemler için Amerika’da merkezlerin olduğunu anlatmanızdan sonra keşke biraz zamanım olsa da beni nasıl biraz daha rahat yaşatmaya çalışan çaresiz ailemle böyle bir yeri İzmir’e taşısak diye düşündüm....fakat ben yolun sonuna geldim galiba, son günlerde sıcak İzmir günlerinde yatağa yapıştım dönemiyorum, yemek yiyemiyorum, uyuyamıyorum ve kimseyi uyutmuyorum. Ama gene de zor da olsa nefes almak, ağrısız biraz zaman geçirip benim iyi olduğum saatlerde de oğlumun ve eşimin elini tutmak o kadar güzel ki.... Fakat kanser hastalarının tümünün sizlerin değerli ve şefkatli yaklaşımlarınızdan faydalanması gerektiğini düşünüyorum Lütfen bunu sağlamak için çaba sarfedin. Bunu gerçekleştirdiğiniz gün bilin ki çok uzaklardan ben ve benim gibi bu süreci yaşayan hastalar ve aileleri bu çabayı hissedip, görüp size gülümseyecekler –Hastanız
Kanser hastalarının hakları için Avrupa Kanser Örgütleri Birliğinin 16 Ekim 2004 te yayınladığı Uluslar arası düzeyde kanser hastalarının tanınmasına ve güçlendirilmesine yönelik klavuz Avrupa Birliğine üye ülkelerin insan haklarına saygı çerçevesinde hakları kabul etmelerini önermekte Avrupa Kanser ligine üye 33 üye cemiyet var Erken tanı ve tedavi koşulları Bakım kalitesi Çalışanlar arasında ilişkiler Hastanın bilgilendirilmesi Hasta ve yakınlarına psikolojik destek Sosyal destek ve maddi yardımlar Rehabilitasyon Palyasyon Hasta savunuculuğu
MEDİKAL PSİKOSOSYAL EV BAKIMI HEMŞİRELİK REHABİLİTASYON ECZANE Primer hekim Radyasyon onkolog Medikal onkolog Algolog Cerrah Diğer uzmanlar HASTA İnfüzyon ekibi Hemşire Bakıcı Diğer Onkoloji hemşiresi Radyasyon hemşiresi Fizyoterapist Meşguliyet terapisti Sosyal hizmet uzmanı Klinik psikolog Destek Tedavisinde Multidisipliner Yaklaşım
İleri evre kanserli hastalar 20 yıl öncesine kadar ihmal edildiler. Hakları olan destek ve organizasyon nasıl temin edilmelidir? * Her hastanın temel hakkı * Her doktorun sorumluluğu
Kanserde Destek Tedavisi “Kanser veya tedavi yöntemleri nedeniyle ortaya çıkan problemleri ortadan kaldırmayı, hasta ve yakınının yaşam kalitesini yükseltmeyi amaçlayan yaklaşımdır”
İlgili Hasta Populasyonu Yeni tanı Kür edilebilir hastalık Yaygın hastalık Terminal dönem Hasta Bakım veren
Destek Tedavisi Programları Palyatif bakım programı: - Akut - Subakut Terminal dönem bakım programı (Hospice) Evde bakım programı
Hospis Bakımın Tarihsel Gelişimi 4. Yy’da Roma döneminde Fabiola isimli kadının Mal varlığını ve kişisel çabalarını ölmekte olan hastalar için kullanması ile başlamıştır.
HOSPİS BAKIM
Hospice Gezginlerin sığındığı yeri ifade etmektedir.
Hospis: Günümüzde Yaşamın sonuna yaklaşmış ve ölümle karşı karşıya olan insanlara yönelik bakımı ifade eder.
Hospis: Yaşamı sınırlayan hastalığı olan hastaların bakımının özel bir tipidir. Profesyonel bir ekip tarafından verilen bu bakım destekleyici bir bakımdır. Tedavi edici bir yaklaşım değildir.
Hospis: Bir hospis hastasının beklenen yaşamı 6 ay ya da daha azdır. Hospis, ölümcül hastalara ve onların ailelerine kapsamlı bakım sağlayan bir yaklaşımdır.
Hastaların, insan onuruna uygun ölümüne yardım etmeye ve ailelere kederli süreçte destek olmaya odaklanmıştır.
Fiziksel ve psikolojik sıkıntının hafifletilmesini amaçlar. Erken dönemlerde hospis öncelikle hastanelerde terminal dönemdeki hastaların bakımını içerirken, sonrasında evdeki bakım hizmetlerini de kapsamına almıştır.
Hospis Bakımın Tarihsel Gelişimi Fransa (ilk) İngiltere: Dr. Dame Cicely Saunders (St. Christopher’s Hospice): İlk modern ve yataklı kurum. Ağrıyı önlemede ağrı başlamadan önce ağrının durdurulması hedeflenmiştir.
ABD (New Heaven ) Kanada (Royal Victoria) ABD (Horwitz Center) Yeni Zelanda, Avustralya, Japonya - Türkiye (?)
Palyatif Bakım veya Hospice Klinikleri Klinik sayısıÜlkeler 3600ABD+Kanada 933İngiltere 350Avusturya+Yeni Zelanda Avrupa Ülkesi Ülke Toplam: Ülke
Amacı: Ne ölümü hızlandırmak, ne de yaşamı uzatmaktır.
Aksine onaylanan yaşamı ve kabullenilen ölümü normal sürecinde götürmek ve yaşam kalitesini arttırmaktır.
Hospis’in köşe taşı: Ağrı yönetimi Özellikle ağrı ve semptomların başlamadan önlenmesidir. Semptom kontrolü
Model Hospis (Destek Bakım Merkezi) AĞRI psiko- sosyal destek
Hospis ekibi: Hastanın tıbbi, emosyonel, psikolojik, sosyal ve dini gereksinimlerini karşılamaya çabalayan profesyonel bir gruptan oluşur.
Hospis Tipleri: Yataklı tedavi kurumunun bir bölümü olarak çalışanlar Ev bakım programları Bağımsız hospis kumları
Medikal onkoloji Algoloji Cerrahi Nutrisyon Fizik tedavi Psikiyatri Pediatrik onkoloji Radyasyon onkolojisi Hemşirelik hizmetleri
Medikal Onkoloji Primer hasta bakımı
Genel Cerrahi Nutrisyon desteği ve danışma Oral ürünler Tüple beslenme TPN Farmakolojik ajanlar
Psikiyatri Konsültasyon istenen hastanın uzman tarafından değerlendirilmesi Destek görüşmeler gerekli görüldüğünde düzenli aralıklarla izlem Yazılı ve görsel materyal hazırlanması ( broşür, video )
Hemşirelik Hasta eğitim programının oluşturulması ve uygulanması Klinik hemşirelerinin hasta bakımına yönelik eğitilmesi Eğitimin sürekliliğinin sağlanması
Hasta/aile ve hemşirelerin problem alanlarına ilişkin (Kemoterapi ve radyoterapiye, semptom kontrolü, ağrı, palyatif bakım, egzersiz vb) broşür, kitapçık gibi eğitim materyallerinin hazırlanması.
PazartesiSalıÇarşambaPerşembeCuma Fizik Tedavi (Vizit) Psikiyatri (Poliklinik) Algoloji (Vizit) Fizik Tedavi (Poliklinik) Psikiyatri (Vizit) Algoloji (Vizit) Cerrahi (Vizit) Hemşirelik (Hasta Eğitimi)
“Ya ümitsizsiniz. Ya da ümit sizsiniz. Ya çaresizsiniz. Ya da çare sizsiniz.’’ Behçet Necatigil