DEMOKRASİ YOLUNDA TÜRKİYE Ş.YÜCE

Çok partili hayata geçişle demokrasi arasında nasıl bir bağlantı vardır?

Birleşmiş Milletler ile demokrasi arasında nasıl bir bağlantı vardır?

Cumhurbaşkanı İsmet İNÖNÜ’NÜN bu konuşmasından ne anlıyorsunuz? İsmet İNÖNÜ Atatürk zamanında gerçekleştirilmek istenen fakat Değişik nedenlerden dolayı gerçekle- ştirilemeyen çok partili hayata geçişi Vurgulamaktadır. Özellikle Cumhuriyet Rejimi ile yönetilen bir ülkede bir partinin bulunması demokrasinin geleceği ve diğer Ülkelerin Türkiye’ye bakışı açısından da Önem arz etmektedir. Bir gazete haberi 2 kasım 1945 Cumhurbaşkanı İsmet İNÖNÜ’ NÜN meclis açılış konuşması Cumhurbaşkanı İsmet İNÖNÜ’NÜN bu konuşmasından ne anlıyorsunuz?

İktidar Partisi dışında başka bir partinin bulunması neden önemlidir? Birleşmiş Milletler Teşkilatının kurucu üyesi olan Türkiye’de de bu dönemde demokratikleşme çabaları hız kazandı. Basında çok partili hayata geçiş yanlısı haberler çoğaldı. Böyle bir ortamda çok partili hayata geçiş döneminin ilk siyasi partisi kuruldu (1945). Nuri Demirağ tarafından kurulan bu parti, Millî Kalkınma Partisi idi. Bu yıllarda CHP içinde ekonomik politikalar konusunda yaşanan görüş ayrılıkları bazı milletvekillerinin partiden ayrılmasına yol açtı. Yeni siyasi partilerin kurulması ve yapılan seçimlerle başlayan demokratik süreç gelişerek devam etti. Ancak bu demokratik süreç 27 Mayıs 1960, 12 Mart 1971 ve 12 Eylül 1980 tarihlerinde yapılan askeri müdahalelerle zaman zaman kesintiye uğradı. Demokrasiye zarar veren bu müdahalelerin etkileri anayasa değişiklikleri ve anayasal düzenlemeler, yeni siyasi partilerin kurulması ve özgürlüklerin genişletilmesiyle aşıldı. 1946 yılı başlarında partiden ayrılan Celal Bayar, Adnan Menderes, Fuad Köprülü ve Refik Koraltan öncülüğünde Demokrat Parti (DP) kuruldu. DP’nin kurulmasından birkaç ay sonra parti sayısı hızla çoğaldı. 1946 yılında onu aşkın siyasi parti kuruldu. Aynıyıl çok partili siyasi hayatın ilk genel seçimi yapıldı. 1946 yılı genel seçimleri sonucunda CHP iktidarı devam etti. 1950 yılında ise genel seçimleri kazanan DP iktidara geldi. Böylece çok partili siyasi ortamda mecliste farklı görüş ve düşünceler temsil edilme imkanı buldu. İktidar Partisi dışında başka bir partinin bulunması neden önemlidir?

Atatürk Sonrası Çok Partili Hayat İlk çok partili seçimlerin yapıldığı yıl olan 1946 aynı zamanda Türkiye’de Tek dereceli seçimin yapıldığı yıldır

Sorular Terakkiperver Halk Fırkası Cumhuriyet Halk Fırkası Aşağıdakilerden hangisi Atatürk zamanında kurulan siyasi partilerden birisi değildir? Terakkiperver Halk Fırkası Cumhuriyet Halk Fırkası Serbest Cumhuriyet Fırkası Demokrat Parti

Birden fazla parti demokrasinin vazgeçilmezidir Tek eksiğimiz hükümet partisi karşısında başka bir parti bulunmamasıdır. İsmet İNÖNÜ’ NÜN bu sözlerine bakarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? Birden fazla parti demokrasinin vazgeçilmezidir Tek partili yönetim şekli Cumhuriyet açışından olumludur Kabinede çok seslilik demokrasiyi güçlendirir İsmet İNÖNÜ demokrasinin gelişmesine katkı sağlamıştır

www.daricanamikkemal.net.tc Ş.YÜCE