ÇEVRE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ HAVA YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI ENDÜSTRİYEL KAYNAKLI HAVA KİRLİLİĞİNİN KONTROLÜ ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ Aralık 2009 ANTALYA DERYA SARIOĞLU Y. KİMYAGER

ŞEKER FABRİKALARI TUĞLA VE BENZERİ KABA SERAMİKTUĞLAVE ÜRÜNLERİN PİŞİRİLDİĞİ TESİSLER SUNTA VE BENZERİ AĞAÇ ÜRÜNLERİ ÜRETİM TESİSLERİ SUNUMUN İÇERİĞİ

ŞEKER FABRİKALARI

Şeker Fabrikaları, pancardan şekerin üretiminin yapılması amacıyla şeker kotalarına bağlı olarak yılda yaklaşık 3- 4 ay (sonbahar-kış aylarında) çalışmakta olup, ülkemizde 33 adet şeker fabrikası bulunmaktadır. ŞEKERFABRİKALARIŞEKERFABRİKALARI

Şeker Fabrikaları SKHKKY Ek-8 İzne Tabi Tesisler Listesi 7.18 gereğince A Grubu emisyon iznine tabidir. ŞEKERFABRİKALARIŞEKERFABRİKALARI

Söz konusu tesislere ait proses akım şemaları ve vaziyet planları incelendiğinde bu tesislerin tamamında emisyon kaynakları olarak değerlendirilmesi gereken;  Üretim aşamasında kullanılmak üzere yüksek ısıl güce sahip yakma kazanları,  Kireç ocakları, ŞEKERFABRİKALARIŞEKERFABRİKALARI

Ayrıca bir çoğunda ise;  Küspe kurutma üniteleri,  Alkol üniteleri, (biyoetanol, ispirto vb…. Üretimi) mevcuttur. ŞEKERFABRİKALARIŞEKERFABRİKALARI

 Üretim prosesleri açısından tarih ve sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği (SKHKKY) Ek gereğince,  Kullandıkları yakıt ve yakma ısıl güçleri dikkate alındığında ise SKHKKY Ek gereğince,  A Grubu emisyon iznine tabidirler ve SKHKKY Madde-5 gereğince emisyon izni almaları gerekmektedir. ŞEKERFABRİKALARIŞEKERFABRİKALARI

Ek-5 kapsamında değerlendirdiğimizde;  Kullandıkları yakıt ve yakma ısıl güçleri bakımından yakma kazanı bacalarında oluşacak emisyonların yer alan sınır değerleri,  Kullandıkları yakıt ve yakma ısıl güçleri bakımından yakma kazanı bacalarında oluşacak emisyonların SKHKKY Ek-5.A’da yer alan sınır değerleri,  Tesiste bulunan kireç ocağında atmosfere emisyon çıkışı olması halinde söz konusu bacalardan atmosfere verilen emisyonların Ek-5.C.5’de yer alan sınır değerleri,  Tesiste bulunan kireç ocağında atmosfere emisyon çıkışı olması halinde söz konusu bacalardan atmosfere verilen emisyonların SKHKKY Ek-5.C.5’de yer alan sınır değerleri,  Tesiste küspe kurutma ünitesi mevcut ise Ek- 5.BB’de yer alan hüküm ve sınır değerleri  Tesiste küspe kurutma ünitesi mevcut ise SKHKKY Ek- 5.BB’de yer alan hüküm ve sınır değerleri sağlaması gerekmektedir. ŞEKERFABRİKALARIŞEKERFABRİKALARI

Ek-1 kapsamında değerlendirdiğimizde;  Söz konusu tesislerde tesis içi yollardan kaynaklanan, ham maddenin ve yakıtın depolanması sırasında oluşacak toz emisyonlarının önlenmesi için tesisin gerekli tedbirlerin alınması, SKHKKY Ek-1.c.d.e.f’deki hükümlere uyulması gerekmektedir.  Tesiste alkol ünitesi mevcut ise bu ünitede atmosfere emisyon çıkışının olduğu bacalarda oluşacak organik buhar ve gaz emisyonlarının SKHKKY Ek-1.h’da yer alan sınır değerleri sağlaması gerekmektedir. ŞEKERFABRİKALARIŞEKERFABRİKALARI

ŞEKERFABRİKALARIŞEKERFABRİKALARI Ek-1 kapsamında değerlendirdiğimizde; (devam)  Tesiste ısınma amaçlı bulunan yakma kazanlarının ısıl güçleri  1 MW ise emisyon iznine tabi olmamakla birlikte bu Yönetmelikte yer alan emisyon sınır değerlerini sağlayacak şekilde faaliyet göstermek zorundadır.  Isıl gücü  1 MW olan ısınma amaçlı kullanılan yakma tesisleri 13/1/2005 tarihli ve sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Isınmadan Kaynaklanan Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği hüküm ve sınır değerlerine tabidir.

TUĞLA VE BENZERİ KABA SERAMİK ÜRÜNLERİN PİŞİRİLDİĞİ TESİSLER

Tuğla Fabrikaları, B Grubu emisyon iznine tabidirler. Ek a) “Günlük üretim kapasitesi 100 tonun altında olan ateş tuğlası, seramik veya porselen ürünlerin imalatının yapıldığı tesisler. Ek b) “Günlük üretimi 75 ton ve üzerinde olan özellikle çatı kiremitleri, tuğla, yassı kiremit ürünlerin imalatının yapıldığı tesisler. Tuğla ve Benzeri Kaba Seramik Ürünlerin Pişirildiği Tesisler

Seramik Fabrikaları, Ek a) “Günlük üretim kapasitesi 100 ton veya üzerinde olan özellikle seramik veya porselen ürünlerinin imalatının yapıldığı tesisler.” A Grubu emisyon iznine tabidirler. Ek a) “Günlük üretim kapasitesi 100 tonun altında olan özellikle ateş tuğlası, seramik veya porselen ürünlerinin imalatının yapıldığı tesisler.” A Grubu emisyon iznine tabidirler. Tuğla ve Benzeri Kaba Seramik Ürünlerin Pişirildiği Tesisler

Söz konusu tesisler SKHKK Yönetmeliği Ek- 5.C.8 “Tuğla ve Benzeri Kaba Seramik Ürünlerin Pişirildiği Tesisler” bölümünde yer alan özel emisyon standartlarına tabidirler. Bu kapsamda; Söz konusu tesiste bulunan pi ş irme fırınları proses bacası olarak de ğ erlendirilmektedir. Tuğla ve Benzeri Kaba Seramik Ürünlerin Pişirildiği Tesisler

Ateşe dayanıklı tuğla, seramik borular, yapı tuğlası, kiremit klinker ve benzeri kaba seramik ürünlerin pişirildiği tesislerde;  Baca gazlarındaki inorganik flor bileşikleri (F¯olarak verilmiştir) hacimsel CO2 miktarı % 3 esas alındığında 30 mg/Nm3 sınır değerini geçmemelidir. Tesisin bulunduğu topoğrafik durum zarar oluşma endişesini veriyorsa, (F olarak verilen) inorganik gaz flor emisyonları baca gazında hacimsel % 3 CO2 esas alındığında 5 mg/Nm3 sınır değerini aşmamalıdır.  İnorganik gaz flor bileşiklerinin tutulması amacıyla toprak alkali metallerin kullanılması durumunda, baca gazında % 3 hacimsel CO2 miktarı esas alındığında toz biçimindeki emisyonlar 200 mg/Nm3 sınır değerini aşmamalıdır. Tuğla ve Benzeri Kaba Seramik Ürünlerin Pişirildiği Tesisler

Ateşe dayanıklı tuğla, seramik borular, yapı tuğlası, kiremit klinker ve benzeri kaba seramik ürünlerin pişirildiği tesislerde;  Kükürt Oksitleri Emisyonları; %0,12’den daha az kükürt oranına sahip hammadde kullanan tesislerde atık gazdaki SO2 ve SO3 emisyonları (SO2 cinsinden) 10 kg/saat veya daha fazla kütlesel debilerde 500 mg/Nm3, %0,12 veya daha fazla kükürt oranına sahip hammadde kullanan tesislerde atık gazdaki SO2 ve SO3 emisyonları (SO2 cinsinden) 10 kg/saat veya daha fazla kütlesel debilerde 1500 mg/Nm3 ü, aşmamalıdır. Emisyonları atık gaz temizleme üniteleri yoluyla azaltmak için bütün olasılıklar kullanılacaktır. Tuğla ve Benzeri Kaba Seramik Ürünlerin Pişirildiği Tesisler

Ateşe dayanıklı tuğla, seramik borular, yapı tuğlası, kiremit klinker ve benzeri kaba seramik ürünlerin pişirildiği tesislerde;  İnorganik Klorür Emisyonları; (C1-) 30 mg/Nm3 (3kg/saat’in üzerinde ise)  Azot Oksit Emisyonları; (NO2 cinsinden) 500 mg/Nm3 (10 kg/saat’in üzerinde ise) değerini aşmamalıdır.  Hammadde kazanım tesisleri ile hazırlama tesisleri arasındaki yollarda Ek-1’in (e) bendinde verilen esaslar uygulanmaz.  Ek-1’de verilen ilgili esaslara uyulmalıdır.  Teknolojik uygulamalarda Türk Standartlar Enstitüsü’nün yayınladığı standartlara yoksa mevcut en iyi tekniklere uyulmalıdır. Tuğla ve Benzeri Kaba Seramik Ürünlerin Pişirildiği Tesisler

Söz konusu tesislerde bulunan yakma sistemi olmayan sadece toz tutma sistemi bulunan ünitelerdeki toz emisyonu değerleri SKHKKY Ek-1.b.1, Ek-1.b.2 ‘de belirtilen hüküm ve sınır değerlere göre değerlendirilmektedir. Söz konusu tesislerde ölçülen özel toz emisyonlarının SKHKK Yönetmeliği Ek-1.g gereğince sınıf tespiti yapılarak verilmelidir. Tuğla ve Benzeri Kaba Seramik Ürünlerin Pişirildiği Tesisler

 Tesislerin tamamında bulunan kırma eleme tesislerinin Ek-1 kapsamında (Toz kapsamında) ; Değerlendirilmesinin yapılması ve tesisin tesis içi yollar, açıkta depolanan yığma malzeme, toz yapıcı ürünlerin taşınması depolanması ve filtrelerin boşaltılması hususunda Ek-1’in ilgili hükümleri çerçevesinde değerlendirilmesi gerekmektedir. Tuğla ve Benzeri Kaba Seramik Ürünlerin Pişirildiği Tesisler Tuğla ve Benzeri Kaba Seramik Ürünlerin Pişirildiği Tesisler

SUNTA VE BENZERİ AĞAÇ ÜRÜNLERİ ÜRETİM TESİSLERİ

Sunta Fabrikaları, B Grubu emisyon iznine tabidirler. Ek a) “Hammadde olarak odun ve yan ürünleri kullanılarak 50m3/ay veya daha yüksek kapasitede sunta ve benzeri malzemeleri üreten tesisler. Söz konusu tesisler SKHKK Yönetmeliği Ek-5. K “Sunta ve Benzeri Ağaç Ürünleri Üretim Tesisleri” bölümünde yer alan özel emisyon standartlarına tabidirler. SUNTA VE BENZERİ AĞAÇ ÜRÜNLERİ ÜRETİM TESİSLERİ

Sunta ve Benzeri Ağaç Ürünleri Üretim Tesisleri:  Zımparalama ve talaş taşıma çalışmalarında meydana gelen atık gazlardaki toz biçimindeki emisyonlar 75 mg/Nm3 değerini aşmamalıdır.  Talaş kurutma tesisleri atık gazlarındaki toz biçimindeki emisyon 150 mg/Nm3 değerini aşmamalıdır. Tesislerde islilik derecesi Bacharach skalasına göre en çok 3 olmalıdır.  Diğer tüm ağaç işleme tesisleri atık gazlarında toz biçimindeki emisyon değerler Diyagram 6’dan elde edilen sınır değerlerini aşmamalıdır. SUNTA VE BENZERİ AĞAÇ ÜRÜNLERİ ÜRETİM TESİSLERİ

Sunta ve Benzeri Ağaç Ürünleri Üretim Tesisleri:  Sunta presleme tesislerinin atık gazlarındaki organik maddelerdeki toplam karbon emisyonu 20 mg/Nm3 ile sınırlandırılmalıdır.  Ek-1’de verilen ilgili esaslara uyulmalıdır.  Tesislerin teknolojisi ve emisyonların sınırlandırılması konusundaki çalışmalarda ilgili Türk Standartlarına yoksa mevcut en iyi tekniklere uyulmalıdır. SUNTA VE BENZERİ AĞAÇ ÜRÜNLERİ ÜRETİM TESİSLERİ

Ek-4 kapsamında değerlendirdiğimizde; devam)  Baca yükseklikleri yakma tesisi veya proses olması yakma tesisi ise ısıl gücüne bağlı olarak baca gazı hızı ve baca yüksekliği değerlendirilir.

Ek-3 kapsamında değerlendirdiğimizde;  Ek-3.d.2 gereğince; ısıl kapasitesi 27,778 MW ve üstünde olan katı yakıt ve fuel-oil ile çalışan yakma sistemleri ile 10 kg/saat ve üstünde toz emisyon yayan tesislerde toz emisyonu ve hacimsel debinin,  Ek-3.d.4 gereğince; ısıl kapasitesi 10 MW ve üstünde olan sıvı ve katı yakıtlı yakma sistemleri yanma kontrolü için yazıcılı bir baca gazı analiz cihazı (CO2 veya O2 ve CO) ile donatılmalıdır. Ek-3.d.3 gereğince; eşik değerlerini aşan parametreler ve hacimsel debi ölçen yazıcılı ve kaydedicili bir baca gazı analiz cihazıyla donatılmalıdır.

Ek-2 kapsamında değerlendirdiğimizde;  Tesisin tümünden kaynaklanan emisyonların kütlesel debi değerleri SKHKKY Ek-2’deki değerleri aşması halinde aşan parametre için SKHKKY EK-2’de yer alan esaslar çerçevesinde tesis etrafında hava kalitesi ölçümü yapılır.  Ölçüm sonuçlarının SKHKKY Ek-2 Tablo-2.2’de yer alan ölçüm yapıldığı yıla ait sınır değerleri aşmaması gerekmektedir.

Teşekkür Ederim