1- BİLGİSAYAR AĞLARINA GİRİŞ Yrd. Doç. Dr. Ersoy ÖZ

Aralarında elektriksel bağlantı olan bağımsız bilgisayarlar topluluğuna bilgisayar ağı denir. Bağlantı; bakır teller, fiber optik kablolar, radyo link sistemleri, haberleşme uyduları ve kısa mesafeler için kızılötesi iletişim sistemleri ya da radyo dalgaları yardımı ile sağlanır.

Bilgisayar Ağlarının Kullanım Amaçları Kaynak Paylaşımı (Yazıcı, Program, …) Yüksek Güvenilirlik Para Tasarrufu Ölçeklenebilirlik* Haberleşme Ortamı Elektronik Ticaret Uzaktaki Bilgiye Erişim Kullanıcılar Arasında Haberleşme Etkileşimli Eğlence

* Ölçeklenebilirlik: Haberleşme yükü artan ağlarda, sisteme işlemciler ekleyerek sistem performansını arttırma işlemine denir.

Bilgisayar Ağlarının Sınıflandırılması Yerel Alan Ağları (LAN) Kentsel Alan Ağları (MAN) Geniş Alan Ağları (WAN)

Bilgisayar Ağlarının Sınıflandırılması LAN: Bir oda, bina ya da boyutları birkaç kilometreyi geçmeyen bir kampüs içine kurulan özel bilgisayar ağlarıdır. MAN: LAN’ ların şehir çapındaki büyük türleridir. LAN’ lar ile benzer teknolojileri kullanır. WAN: Bir çok LAN’ ın ve ana bilgisayarın haberleşme altağı üzerinden bağlanması ile oluşan ve ülke ya da kıta çapında bağlantı sağlayan ağlardır.

LAN Bağlantı Türleri Ortak Yol (Bus or Common Bus) Halka (Ring) Yıldız (Star)

Ortak Yol (Bus or Common Bus) Ağa bağlı tüm bilgisayarlar tek bir kablodan oluşan ortak bir iletim ortamı üzerinden haberleşirler. Veri ve denetim işaretleri aynı anda tüm düğümlere birden gönderilir. Her düğümün bir adresi vardır. Düğümler yol üzerindeki her mesajı okurlar ve yalnızca kendilerini adresleyeni işlerler. Ağa bilgisayar eklemek ve çıkarmak kolay olur.

Ortak Yol (Bus or Common Bus)

Halka (Ring) Halka bağlantısında, ağa bağlı tüm bilgisayarlar halka şeklindeki tek bir kablodan oluşan iletim ortamı üzerinden haberleşirler. Halka topolojisinde her düğüm iki düğüme bağlıdır. İletim yolunun ele geçirilebilmesi için en yaygın kullanılan yöntem jeton dolaşım yöntemidir.

Halka (Ring)

Yıldız (Star) Yıldız topolojide düğümlerin tamamı merkezi noktadaki bir cihaza bağlıdır. Ağ üzerindeki tüm trafik bu merkezi noktadan geçer. Günümüzde yaygın olarak kullanılmaktadır.

Yıldız (Star)

WAN Bağlantı Türleri Ağaç Örgü

Ağ Sistemlerinde Genel Tanımlar Birlikte Çalışabilme: Aynı veya farklı üreticilerin iki veya daha fazla bilgisayarı arasında veri aktarılabilmesi ve ortak süreçlerin yürütülebilmesi, karşılıklı çalışabilmenin sağlanabilmesi birlikte çalışabilme olarak adlandırılır. Protokol: Karşılıklı çalışan bilgisayarlarda verici ve alıcı arasında kullanılacak işaretler, veri formatları ve temel aktarım birimlerinin değerlendirilme yöntemlerinin zamanını düzenleyen kurallar dizisine protokol denir.

İntranet: TCP/IP’ ye dayalı ağ İntranet: TCP/IP’ ye dayalı ağ. İnternetten farklı olarak bu ağ sadece bir kuruma aittir. Sadece o kurumun çalışanları bu ağa bağlanabilir. İnternete çıkmak için firewall kullanılarak saldırılara karşı korunur.

Extranet: İntranetten farklı olarak kurumların kendi aralarında veya belirli müşterileri ile bilgi alışverişinde ticari ilişkide bulundukları ve üçüncü taraflara kapalı olan uygulamalardır

Düğüm: İletişim sistemi üzerinde karşılıklı çalışma için gerekli protokolun tamamını veya bir kısmını içeren sistem olarak adlandırılır. Bilgisayarlar, ağ cihazları birer düğümdür. Uç Sistem: İletişim sistemi üzerinde, sınıfına veya işlevine göre en uçta bulunan bilgisayar ve ağ cihazları uç sistem olarak adlandırılır. Topoloji: İletişim sistemini oluşturan bileşenlerin arabağlaşımını, sistemin işlevini ve coğrafi konum açısından iletişim sisteminin yapısını belirler.