Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesine Başvuran Tip 2 Diyabet Hastalarının Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi Grup CANDYmizce Ahmet Faruk ORHAN Abdullah ÖRS Furkan KOÇARSLAN Gülver GÜLEN İbrahim CAN Hüseyin ÖZÇELİK Ercan GENÇ Merve ESKİ Danışman öğr. Gör. Gözde GÖRÜR

GİRİŞ: Tip 2 diyabet hastalığı, iki faktörün kombinasyonuyla meydana gelmektedir:B-hücresi fonksiyon bozukluğu ve insüline direnç (insüline normal yanıt vermeme). Bu tip şeker hastalığında vücut yeterli miktarda insülin salgılayamamaktadır.

Genel olarak toplumdaki diyabet vakalarının %90‘ını Tip 2 diyabet vakaları oluşturmaktadır. Tip 2 diyabet, İnsüline Bağımlı Olmayan Diyabet (Insulin Nondependent Diabetes Mellitus=NIDDM) olarak isimlendirilmektedir.

Türkiye’deki Tip 2 DM prevelansı % 5-10 arasındadır. Kronik hastalıklar; kişilerin ruhsal, duygusal psikososyal bazı sorunlar yaşamasına neden olabilir. Diyabet de fiziksel kronik bir hastalık olmasından dolayı kişilerin yaşam kalitesini ve çevreleriyle olan sosyal ilişkilerini olumsuz yönde etkileyebilir.

GENEL AMAÇ: Bu bilgiler ışığında tip 2 diyabetli hastaların yaşam kalitesini etkileyen faktörleri ve hastalıklarına ilişkin bilgi düzeylerini ölçmeyi amaçladık.

YÖNTEM Hastanemiz endokrin servisine başvuran tip 2 diyabet hastalarının, yaşam kalitesi hakkında bilgi sahibi olmak için, bir anket çalışması yaptık.

YÖNTEM Anketimiz, hastaların sosyoekonomik durumları, eğitim düzeyleri, cinsiyetleri, yaş aralıkları ve özellikle yaşam kaliteleri hakkında bilgi sahibi olmamızı sağlamıştır.

Tablo-1: Araştırmaya katılan hastaların cinsiyete göre yaş ortalaması BULGULAR-1: Tablo-1: Araştırmaya katılan hastaların cinsiyete göre yaş ortalaması Kadın Erkek Oranı %51.3 % 48.7 Yaş Ortalaması 45,68±12,66 48,5±14,69

BULGULAR-2: Diyabetli hastaların % 48.7’sinin 1. derece, % 23.1’inin 2. derece akrabası diyabetlidir. Geri kalan % 28.2’sinin ise diyabetli akrabası yoktur.

Grafik-1: Hastaların cinsiyetinin eğitim düzeyine göre dağılımı

BULGULAR-3: 15-20 yıldır diyabetli olanların % 40 ı hastalıklarından dolayı kaynaklanan fiziksel sorunlarının iş ve diğer etkinliklere olumsuz yönde etki ettiğini söylemektedir. Bununla birlikte 1-5 yıldır diyabetli olanların % 40 ı ise aynı sorunu yaşadığını söylemiştir.

Grafik-2: HbA1c düzeyini bilmeyenler (%64)

BULGULAR-4: Genel sağlığını “çok iyi” olarak nitelendirenlerin oranı % 13, “kötü” olarak nitelendirenlerin oranı ise % 7 dir. Sağlığını “çok iyi” olarak nitelendirenlerin % 40 ı hastalığından dolayı “bazen” duygusal sorunlar yaşadığı, % 60 ı ise “hiç” yaşamadığı; kötü olarak nitelendirenlerin ise tamamı “bazen” duygusal sorunlar yaşadığını belirtmiştir.

Grafik-2:Diyabet süresinin cinsiyete göre dağılımı % Grafik-2:Diyabet süresinin cinsiyete göre dağılımı

BULGULAR-5: ”Diğer insanlardan biraz daha kolay hastalanıyor gibiyim” yargısına inanlar % 25.7, yanlış diyenler % 58.1 i oluşturmaktadır “Tanıdığım diğer insanlar kadar sağlıklıyım” yargısına katılanlar % 51.3, katılmayanlar % 33.3 lük dilimi oluşturmaktadır Tip 2 diyabet hastalarının uygulanmış olan KF 36 ölçeğinden elde ettikleri ortalama yaşam kalitesi puanı 66.32±16.44’ dır

Araştırmamızın Sınırlılıkları: Gün içinde endokrinoloji kliniğine gelen diyabetli hastaların azlığı Hastaların hastalıklarından dolayı(sinirlilik,stres,üzüntü) anketimize bilgi vermek istememesi Hastaların vakitlerinin kısıtlılığı

SONUÇLAR-1: Anketimizden elde ettiğimiz bilgiler ışığında hastaların yaş, cinsiyet, eğitim düzeyi ve hastalık süreleri arasında anlamlı ilişki bulunmamıştır. Hastalık süresi ile hastalıktan kaynaklanan fiziksel sorunların hastaların yaşamlarına etkisi arasında orantısal olarak bir ilişki bulunamamıştır.

SONUÇLAR-2: Diyabetli hastaların hastalıklarından dolayı hayatlarında bazen duygusal problem yaşadıkları tespit edilmiştir. Hastaların kendilerini, tanıdıkları diğer insanlar kadar sağlıklı görüp hatta onlardan daha kolay hasta olmadıklarına inandıkları saptanmıştır. Anketimizden elde ettiğimiz verilere göre tip 2 diyabet hastalığı hastaların yaşam kalitesini olumsuz yönde etkilememiştir.

TARTIŞMA: Türk Psikiyatri Dergisinde yayımlanan diyabet hastalarının yaşam kalitesini değerlendiren bir araştırmada;DM süresinin 10 yıl üzerinde olanlarda fiziksel fonksiyon ve ağrı alanlarında yaşam kalitesinin daha kötü olduğu bulunmuştur.Bizim araştırmamızda ise anlamlı ilişki bulunmamıştır.

ÖNERİLER: Diyabet hastalarının yaşam koşullarını hastalıklarına göre iyileştirebilmeleri için hastalıkları hakkında daha fazla bilgilendirilmesi gerekmektedir.

KAYNAKLAR-1: http://www.turkdiab.org/index.php?id=46&kind=page(18.12.2007) Eren İ, Erdi Ö, Özcankaya R (2003) Tip II diabetik hastalarda kan şekeri kontrolü ile psikiyatrik bozuklukların ilişkisi.Türk Psikiyatri Dergisi, Basımda. http://www.sdonmez.com/sf-index-of-Diyabet_ve_Beslenme-cp-2_17_140.htm

KAYNAKLAR-2: Cox DJ, Gonder Frederick L (1992) Major developments in behavioral diabetes research. J Consult Clin Psychol, 60: 628-38. Özkan S, Turgay M (1994) Tip I-II diabetik hastalarda psikiyatrik morbidite ve hastalıkla baş etme güçlükleri.Konsültasyon-liyezon psikiyatrisi, 1. bask›, S Özkan (ed), İstanbul,s.398-407.Piehlmeier W, Bullinger M, Kirschberger I ve ark.

Teşekkürler