MADEN MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ CEVHER HAZIRLAMA 2. SUNUM

Minerallerin tanımlanması ve analizler Gang minerallerini cevher mineralinden ayırmak için uygulanan cevher zenginleştirme işleminde mineral serbestleşmesi ve seçilen zenginleştirme yöntemi çok önemlidir. Cevher zenginleştirme açısından cevher ve gang minerallerinin tanımlanması çok önemlidir. Oluşum itibarı ile magmatik, sedimanter, hidrotermal veya metamorfik kökenli mineraller zenginleştirme süreçlerinde farklı davranışlar sergiler. Minerallerin cevher içerisindeki dokusal yapısı (tane boyutu, tane sınırlarındaki yapısal özellik, vb) zenginleştirme açısından önemlidir.

Minerallerin tanımlanmasında çeşitli analiz yöntemleri mevcuttur Minerallerin tanımlanmasında çeşitli analiz yöntemleri mevcuttur. Bu analizlerle hem cevher içerisindeki değerli mineral hem de gang mineralinin tanımlanması açısından önemlidir. Özellikle mineralin oluşum koşullarının belirlenmesi, daha sonraki işlemler için önemli bir referanstır. Mineralin volkanik, sedimanter, plaser ya da hidrotermal oluşum kökenli olmasının tesbiti, cevherin zenginleştirilmesi aşamaları için sahip olunması gereken bilgilerdir.

Örneğin kromit ve magnetit mineralleri köken olarak magmatik kristalizasyon safhasında oluşurken, bu mineraller aşınıp taşınma yolu ile ya da metamorfizma ile farklı karekterlerde yan kayaçlar ile karşımıza çıkabilir. O zamanda farklı tip gang mineralleri ile uğraşmamız gerekebilir.

Minerallerin Tanımlanması Optik mikroskopi (Çok güvenilir bir yöntem değildir). Minerallerin optik özellikleri kristal yapıları nedeniyle değişkendir. Parlak ve ince kesit hazırlanarak yapılan incelemedir. Cevher mineralleri parlak kesit olarak hazırlanır ve yansıtmalı ışıklı mikroskopla incelenir. Kayaç oluşturan mineraller ise ince kesitte incelenir.

Minerallerin tanımlanmasında doğada çok fazla mineral olduğundan, karıştırma riski nedeniyle tüm mineraller optik mikroskopi ile tanımlanamaz. Bu durumda XRD, SEM ve mikrokimyasal analiz bilgileri de gerekir. Optik mikroskopi ile minerallerin dokusal yapıları ve serbesrleşme karekteristikleri de belirlenebilir.

XRD (X-Ray Difraction)

Serbestleşmenin tane boyutuna göre araştırılması

BoyutaGöre Sınıflandırma

AYIRMA-KONSANTRASYON Kimyasal-fizikokimyasal özelliğe bağlı yöntemler Fiziksel özelliğe dayalı yöntemler

Görsel ve algısal farklara göre ayırma: Elle ayıklama Optik ayırma Radyoaktiviteye göre ayırma Flouresans özelliğe göre ayırma

Elle Ayıklama (Triyaj-Tavuklama)

Optik ayırıcı

Yoğunluğa göre zenginleştirme Yüzey kimyasına dayalı zenginleştirme Manyetik zenginleştirme Elektrostatik zenginleştirme

Yoğunluğa Göre Zenginleştirme