OKUL SAĞLIĞI (6-19 YAŞ)
Tanım Okul sağlığı hizmetleri; öğrencilerin ve okul personelinin sağlığının değerlendirilmesi, sağlıklı okul yaşamının sağlanması için yapılan çalışmaların tümüdür.
Okul Çağı Neden Özel Bir Gruptur? * Bu çağda çocuklar sürekli bir büyüme ve gelişme içindedir. Bu çağda alınacak koruyucu önlemler hayat boyu etkili olur. * Okul çocuklar için evleri dışında toplu bulunduklara ilk yerdir. Bu durum özellikle ruh sağlığı açısından önemlidir. * Okul ortamı bulaşıcı hastalıkların artmasını ve hızlı yayılmasını kolaylaştırır. Bu yüzden koruyucu önlemlere dikkat edilmelidir. * Görme ve işitme eksiklikleri gibi öğrenimi güçleştirici bozuklukların erken tanısının yapılabileceği bir dönemdir. * Okul çağı, alma ve etkilenme devresidir. Bu çağda verilecek iyi bir sağlık eğitimi bilinçli bir toplum yetişmesini sağlar.
Okul Çocuğu Sağlığı İçin Yapılması Gerekenler 1- Sağlık Durumunun Değerlendirilmesi, Korunması ve Geliştirilmesi: A- Okula kabul muayenesi: Bazı ülkelerde uygulanan bu muayene sonunda çocuklar; - Normal (okula başlarlar), - Nezaret edilmesi gerekenler (daha sık kontrol), - Eğitim alması gerekenler (özel eğitim kurumu). B- Periyodik fizik muayeneler: Bunların amacı çocukların sağlığının değerlendirilmesi ve hastalıkların erken tanınmasıdır.
C- Taramalar: Bir çeşit periyodik muayenedir. Başlıcaları; a) Görme Taramaları: Öğrenim boyunca en önemli organ gözdür. Yapılan araştırmalar okul yıllarıyla birlikte görme kusurlarında da artış olduğunu göstermiştir. b) İşitme Taramaları: Ülkemizdeki işitme kayıplarının en önemli nedeni kronik otitis media’dır. İşitme kayıpları sonucunda davranış ve konuşma bozuklukları ortaya çıkmaktadır. Ülkemizdeki okullarda %3-10 oranında işitme kayıplı öğrenci mevcuttur. c) Diş sağlığı taramaları: Okul çağı çocuklarında en sık rastlanan sorunlardandır (%35-68). d) Büyüme-gelişme taramaları: Bu konuda yapılan çalışmalara göre; * Erkeklerde %17.3 zayıflık, %3.2 kısalık. * Kızlarda %14.5 zayıflık, %2.8 kısalık.
D- Bulaşıcı hastalıklarla savaş: Her çocuk yılda bir defa hastalık yüzünden uzunca bir süre (ortalama 7 gün) okula gidememektedir. Bunu önlemek için; - Bağışıklama, - Erken tanı için eğitim, -Çevre koşullarının düzeltilmesi çalışmalarına ağırlık verilebilir.
E- Kazalarla ilgili hizmetler: Bunun önlenmesi için; - Konuyla ilgili eğitim, - Okul ve çevresinde gerekli önlemlerin alınması, - Okulda ilkyardım olanaklarının bulunması. F- Ruh sağlığı çalışmaları: Okul çağında en sık görülen ruhsal sorunlar davranış bozuklukları (çocuğun çevresini etkiler-huzursuzluk, sinirlilik, saldırganlık v.b.) ve duygusal bozukluklardır (çocuğu etkiler-kekemelik, tik, gece işemesi, tırnak yeme v.b.).
2- Sağlık Eğitimi: Öğrencilere; - Doğru sağlık bilgilerinin aktarılması, - Sağlık konusunda olumlu davranış kazandırılması çalışmalarını içerir.
“Okul Sağlığı Eğitimi ve Uygulama Rehberi” ile ilkokul çocuklarına; - Sağlıklı beslenme, - Kişisel hijyen, - Hastalıklardan korunma, - Sporun yararları, - Sağlıklı giyinme, - Kazalardan korunma, - İlk yardım, - Çevre temizliği konularında eğitim verilmektedir.
3- Okulda Çevre Sağlığı: - Okul yeri, - Binası, - Alt yapı tesisleri, - Çöplerin yok edilmesi, - Tuvaletler, - Isıtma ve havalandırma, - Aydınlatma, - Sınıfların büyüklüğü gibi konuları kapsar.
4- Okul Sağlığı Kayıtları: Her çocuk için yapılan; - Muayene ve gözlemler, - Öğretmen düşünceleri, - Aşı ve tedaviler kişisel dosyalarda saklanmalıdır.