PERİFERİK ARTER HASTALIKLARI

Tanım İnsan vucudunun aortadan perifere doğru kan akımını sağlayan arterlerinde meydana gelen akut ve kronik hastalıklara periferik arteryel hastalık adı verilir. Akut ve kronik periferik arter hastalıkları olmak üzere iki alt başlıkta incelenir.

Kronik Periferik Arter Hastalıkları

Kronik Periferik Arter Hastalıkları Femoro-popliteal Oklüziv Hastalık Aorto-iliak Okluziv hastalıklar Burger Hastalığı

Kronik Periferik Arter Hastalıkları Risk Faktörleri Hipertansiyon (HT), Diyabet (DM), Hiperlipidemi, Homosisteinemi, Ürik asit metabolizma, Hiperkoagülasyon durumları, Bozuklukları, Sigara, Obezite, Koroner arter hastalığı

Semptomlar İntermitant kladikasyo! Kas atrofisine bağlı güçsüzlük, Parmaklarda ve ayak sırtında kıllarda dökülme, İskemik ülser, Extremitelerde renk değişikliği.

FM bulguları Nabızların alınamaması, Ekstremiteler arası ısı farkı, Extremitelerde ülserler, Kas atrofileri, Extremite kıllarında dökülme, Extremitelerde iskemik renk değişikleri, Ayak bileği- kol basınç indeksi (ankle- brachial indeks-ABI-)‏

Tanı Ayrıntılı FM Dopler USG BT Anjiyo MR Anjiyo Periferik anjiyo (kesin tanı)‏

Tedavi 1-Cerrahi tedavi:Anatomik ve veya extraanatomik bypasslar 2- Medikal tedavi:iloprost, kloplodegral, silastazol, asetil salik asit 3-Yaşam tarzı değişiklikleri:sigara bırakılması, diyet, spor

Buerger Hastalığı Buerger hastalığı inflamatuar oklusiv hastalık olup öncelikle ekstremitelerin orta boy müsküler ve küçük arterlerini tutar. Genç yaşta ve erkeklerde daha sık gözlenir. Sigara kullanımı en önemli nedendir. Küçük ve orta çaplı arterlerde inflamatuar proces ile birlikte venleri de tutan bir hastalıktır. Akut etkilenen damar multinüklear dev hücreler içeren organize olmamış trombüs ile doludur.

Buerger Hastalığı Semptomlar soğukluk, parastezi, cilt renk değişiklikleri, cilt lezyonları, istirahat ağrısı ve intermittant kladiksiyondur. Geç dönemde eller ve ayakları tutan ağrılı digital ülserasyonlar Gangren (vasküler tutulum distale lokalizedir), gezgin flebit (flebitis migrans) ***Şikayetler ve bulgular extremite distalinden başlar ve proksimale doğru ilerler.

Burger Hastalığı Tanı Yöntemleri FM, Arteriografi distaldeki tıkalı damar segmentini gösterir (anjiografide tirbüşon görüntüsü burger için spesifiktir.)

Burger Hastalığı Tedavi Sigaranın bırakılması, Lokal yara bakımı (Batikonlu ayak banyosu), Medikal: İloprost (ilomedin) , Silastazol (Pletal), Cerrahi: Sempatektomi, revaskülerizasyon, ampütasyon uygulanır

Akut Extremite İskemisi Arteriyel yapının embolik ya da trombotik materyal tarafından tıkanması sonucu gelisen lokalize iskemi yanında sistemik komplikasyonlara da yol açan bir durumdur. Etkilenen extremitede ani başalayan ağrı ve soğukluk en önemli şikayettir

Etiyolojik Faktörler · Emboli, · Tromboz, · Hiperkoagulabilite durumları, · Trombozu indükleyen durumlar, · Arteriyel travma, · İyatrojenik nedenler, · Aort diseksiyonu, · Vazospazm, · Arteritler, · Torasik outlet sendromu olarak sınıflandırılır

Bulgular 1.Pulselessness (nabızsızlık), 2.Pain (ağrı), 3.Pallor (solukluk), 4.Paresthesia (duyu bozukluğu)‏ 5.Paralysis (hareket kaybı)‏ 6.Poikilothermi(Vucut ısısının belli bölgelere göre değişmesi)

Tanı Ayrıntılı FM(genellikle yeterlidir)‏ Dopler USG Periferik anjiyo (kesin tanı)‏

Tedavi İskemide 4-6 saatlik süre iskeminin tolere edilebildiği max. süredir. Cerrahi Tedavi: Tromboembolektomi Medikal tedavi: Antiagreganlar,heparinizasyon ***Kompartman sendromu gelismesi halinde mutlaka fasyotomi açılmalıdır ve kritik bacak iskemilerinde erken amputasyon göz önünde bulundurulmalıdır.