Ekip Kaynak Yönetimi (Crew Resource Management) Ceyhan Yıldız
“Bireysel Başarınızdır. Beraber Çalıştığınız Kişilerin Başarılarıdır. Bütün Ekibin Başarısıdır. Görevin Başarısıdır. Çalıştığınız Şirketin Başarısıdır.”
Neden? Nasıl?
Amaç: Uçak kaza ve kırımlarında insan hatasını azaltmak , en aza indirmek ve uçuş emniyeti ile ilgili becerileri geliştirmeyi hedefler.
Kabin ve Kokpit ekibinin emniyetli bir uçuş gerçekleştirebilmesi için, eldeki tüm kaynakların en etkin şekilde kullanılmasını sağlamak, aynı zamanda da operasyonda yer alan bütün yer ekibi birimleri arasındaki, etkin iletişim ve teknik becerilerin geliştirilmesini hedefler
EKY ; sistemin içinde yer alan ve amacı uçuş güvenliği olan konular hakkında bilgi sahibi olmayı, buna paralel olarak uçuş güvenliği ile ilgili becerilerimizi geliştirmeyi hedefleyen konuları içerir.
Yönetim Teknikleri Stres kontrolü, karar verme, liderlik CRM’İN KONUSU Yönetim Teknikleri Stres kontrolü, karar verme, liderlik takım oluşturma iletişim
Durum ve Davranış Kişisel farklılıkları anlama ve onlarla başa çıkma, davranışları daha etkili biçimde iletişim kurmak için kullanma.
EKY prensipleri ve amacı Havacılıkta insan faktörü İnsan performans ve limitleri
CRM’DE KAYNAKLAR Bilgi Teçhizat (uçak ve sistemleri) İnsan Zaman
İNSAN PERFORMANS VE LİMİTLERİ Havacılık sektöründe CRM ve buna bağlı olarak insan faktörünün önemi çok büyüktür. İnsan faktörünün kavramsal bir modeli vardır. Modelin merkezinde insan bulunur.
HAVACILIKTA İNSAN FAKTÖRÜ SHELL MODELİ Software (Prosedür) Hardware (Makine) Environment (Çevre) Liveware (İnsan)
İnsan-Çevre Basınç, ısı, gürültü, titreşim, kozmik radyasyon, biyolojik ritm bozukluğu İnsan-Prosedür Manuel ve check-list düzenleme, bilgisayar programları
İnsan-Makine Kokpit İçi Uçuş Ekibinin Etkileşimi Gösterge, Koltuk, Kumanda Kollarının Ergonomik Dizaynı)
İnsan-İnsan Liderlik, Ekip Çalışması, Kişilik Etkileşimleri Bilgi, Hüküm Verme, Karar Verme Becerileri İle Ekibin Optimum Şekilde Bir Araya Gelmesi Ve Tüm Kaynakların Kullanımıdır
İNSAN PERFORMANS VE LİMİTLERİ İnsan vücudunun psikolojik ve fizyolojik limitleri, insan performansını önemli derecede etkiler.
İnsan Faktörü Zihin ve vücudun çalışma esasları, yorgunluğu, yeme alışkanlığı, sağlığı ve stresi kapsayan fiziksel ve zihinsel limitler.
İnsan Hatasının Fizyolojik Yönleri Duyular ve Algılar Bilgi İşlem Görüş İlizyonlar Gece Görüşü Röletif Hareketler Alışkanlık ve Beklentiler Hava Durumu
İnsan Hatasının Fizyolojik Yönleri Gürültü İşitme Vibrasyon Atmosfer Basıncı Vestibüler Sistem(Kulaktaki Denge) Solunum ve Dolaşım Sistemi Hafıza
İnsan Hatasının Fizyolojik Yönleri İrtifanın Etkisi Beslenme ve Sağlık Otomasyon Jet-Lag
Durum Değerlendirmesi Çevremizde olup bitenlerden haberdar olmak. Fiziksel uçuculuk becerisi, tecrübe ve eğitim, bilgiyi işleyebilme yeteneği.
İnsan Hatasının Psikolojik Yönleri Risk Alma Problemleri Aşırı Güven Aşırı Rahatlık Kişilik Özellikleri Motivasyon İş Yükü Stres Yorgunluk Düzensiz Çalışma ve Dinlenme Problemi
Kabin Ekibi Üyesi Perspektifinden EKY Özbenlik bilinci insan kaynaklı hatalar, güvenilirlik, davranış ve şahsi değerlendirme Stres ve stresle başa çıkmak Yorgunluk ve dikkat dağılması Kendini ifade etmek Durum değerlendirmesi bilgi edinme ve kullanılması Israrcılık (kendini ifade etmek)
Kişilik Yapıları Davranış Tutum Alışkanlıklar Karar Verme Risk Yönetimi Aşırı Kendine Güven Rehavet Motivasyon Liderlik Ekip Çalışması Otomasyon Standart Harekat Usulleri
İNSAN KAYNAKLI HATALAR Durum Muhakemesi Yorgunluk Uyku Sağlık ve Performans Stress Yetersiz İletişim İş Yükü ve Zaman Yönetimi
Hata önleme ve saptanması Uçuş safhası hedef ve beklentileri Bütün Ekip Perspektifinden Crm Hata önleme ve saptanması Uçuş safhası hedef ve beklentileri Pro-aktif havacılık ve risk paylaşımı
Ortak durum değerlendirmesi, bilgi edinme ve bilgi kullanımı Bireysel ve takım sorumlulukları, karar mekanizması ve aksiyonel davranışlar
Teyakkuz Rehavet İş Yükü Yönetimi Liderlik ,İş Birliği Sinerji Karar Mekanizması Ve Aksiyonel Davranışlar Yolcu İnsan Faktörünün Tanımı Ve Yönetimi Kalabalığın Kontrolü, Yolcu Stresi Kargaşa Yönetimi Sağlık Faktörleri
Kokpit ekibi ve özellikle tecrübesiz kabin ekibi arasında etkin iletişim ve koordinasyon, kültürel farklılıklar
Uçak tiplerine bağlı özel durumlar(dar/geniş gövdeli, tek/çok katlı) kokpit-kabin kompozisyonu ve yolcu sayısı
EKY uygulamasında , insan faktörünün etkisi; yolcunun yönetimi , kalabalığın kontrolü, sağlık faktörü, kargaşa yönetimi ve yolcu stresi konularında büyük hakimiyet sağlar.
EKY Grup halindeki insanları idare etmek tek bir kişiyi idare etmekten daha zordur. Kabin ekiplerinin insan psikolojisi ve iletişim tekniklerini biliyor olması, stres ile mücadele, kızgınlıkla başa çıkma, kargaşayı önleme gibi konular hakkında bilgi sahibi olması; bu konuda çözüme ulaşmak için fayda sağlayacaktır.
EKY “Sağlık” faktörü EKY becerilerini kullanmaya dair alınmış olan eğitimlerde ve bunları uygulamada çok önem taşır. Kişinin psikolojik ve fizyolojik bütünlüğünün tam olması durum değerlendirme yeteneğini arttırır ve konu ile karar vermede olumlu etki yaratır.
EKY Kargaşa yönetimi ve kalabalığın kontrolünde; Yolculara verilen komutların pozitif ve net olması, beden dilini etkin ve yerinde kullanma hedefe ulaşmada fayda sağlar.
UÇAK TİPİNE BAĞLI EKY Uçak tipinin tek yada çift koridorlu olma özelliğine göre, Kabin Memurlarının sorumlu bulundukları istasyonlarda, tahliye gelişimi ve kalabalığın kontrolü konuları EKY açısından işlenmektedir. Kabin ekiplerinden istenen; bu farklılığı göz önünde bulundurarak, uçak tiplerine göre teknik ve emergency özellikleri bilmeleri , aldıkları numaralara göre görev tanımlarını benimsemeleri ve kalabalığın kontrolü yönetim tekniklerini uygulayabilmeleridir
ŞİRKET VE ORGANİZASYON PERSPEKTİFİNDEN Şirket emniyet kültürü, SOP’ler, kurumsal faktörler ,harekata bağlı faktörler Diğer harekat ve yer personeli ile etkin iletişim ve koordinasyon Kabin içi emniyet, kaza ve olay raporlamaları Vaka çalışmaları Uçak tiplerine bağlı özel durumlar (dar/ geniş gövdeli, tek/çok katlı) kokpit- kabin kompozisyonu ve yolcu sayısı
Bireysel başarımızdır. Beraber çalıştığımız kişilerin başarılarıdır. Ekip Kaynak Yönetimi Bireysel başarımızdır. Beraber çalıştığımız kişilerin başarılarıdır. Bütün ekibin başarısıdır. Görevin başarısıdır. Çalıştığımız şirketin başarısıdır.